(1)Rhaid i awdurdod lleol lunio a chynnal cofrestr o’r bobl sy’n preswylio fel arfer yn ardal yr awdurdod ac—
(a)sydd â nam ar eu golwg neu nam difrifol ar eu golwg,
(b)sydd â nam ar eu clyw neu nam difrifol ar eu clyw, neu
(c)sydd â nam ar eu golwg ac ar eu clyw sydd, gyda’i gilydd, yn cael effaith sylweddol ar eu bywydau bob dydd.
(2)Rhaid i’r gofrestr nodi, mewn cysylltiad â phob person sydd wedi ei gynnwys yn y gofrestr—
(a)y paragraff yn is-adran (1) y mae’r person hwnnw yn dod o’i fewn, a
(b)amgylchiadau ieithyddol y person.
(3)Caiff rheoliadau bennu, at ddibenion is-adran (1), gategorïau o bobl sydd i’w trin, neu nad ydynt i’w trin, fel pe baent yn dod o fewn paragraff (a), (b) neu (c) o’r is-adran honno.
(4)Rhaid i awdurdod lleol lunio a chynnal cofrestr o blant y mae is-adran (6) yn gymwys iddynt ac sydd o fewn ardal yr awdurdod lleol.
(5)Caiff awdurdod lleol lunio a chynnal cofrestr o oedolion y mae is-adran (6) yn gymwys iddynt ac sydd yn preswylio fel arfer yn ardal yr awdurdod lleol.
(6)Mae’r is-adran hon yn gymwys i berson—
(a)sy’n anabl,
(b)nad yw’n anabl ond y mae ganddo nam corfforol neu feddyliol sy’n arwain, neu y mae’r awdurdod yn barnu y gall yn y dyfodol arwain, at anghenion am ofal a chymorth, neu
(c)sy’n dod o fewn unrhyw gategori arall o bersonau y mae’r awdurdod yn barnu ei bod yn briodol ei gynnwys mewn cofrestr o bersonau y mae arnynt, neu y mae’r awdurdod yn ystyried y gall fod arnynt yn y dyfodol, anghenion am ofal a chymorth.
(7)O ran awdurdod lleol—
(a)caiff gategoreiddio pobl sydd wedi eu cynnwys mewn cofrestr o dan is-adran (4) neu (5) fel y gwêl yn dda, a
(b)rhaid iddo nodi amgylchiadau ieithyddol y bobl hynny yn y gofrestr berthnasol.
(8)Caniateir i’r cofrestrau a lunnir ac a gedwir o dan yr adran hon gael eu defnyddio wrth arfer swyddogaethau’r awdurdod; er enghraifft, er mwyn—
(a)cynllunio’r modd y mae’r awdurdod yn darparu gwasanaethau i ddiwallu anghenion am ofal a chymorth neu gymorth i ofalwyr, a
(b)monitro newidiadau dros amser yn nifer y bobl yn ardal yr awdurdod y mae arnynt anghenion am ofal a chymorth a’r mathau o anghenion sydd ganddynt hwy neu eu gofalwyr.
(9)Nid oes dim yn yr adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i awdurdod lleol gynnwys unrhyw berson mewn cofrestr a gedwir o dan yr adran hon oni bai—
(a)bod y person wedi gwneud cais i gael ei gynnwys yn y gofrestr, neu
(b)bod cais i’w gynnwys felly wedi ei wneud ar ran y person.
(10)Pan fo awdurdod lleol yn cynnwys person mewn cofrestr a gedwir o dan yr adran hon—
(a)rhaid i’r awdurdod hysbysu’r person ei fod wedi ei gynnwys felly, a
(b)os gwneir cais gan y person neu ar ran y person, rhaid i’r awdurdod ddileu o’r gofrestr unrhyw ddata personol [F1(o fewn ystyr “ personal data ” yn Rhan 5 i 7 o Ddeddf Diogelu Data 2018 (gweler adran 3(2) a (14) o'r Ddeddf honno))] sy’n ymwneud â’r person hwnnw.
Diwygiadau Testunol
F1Geiriau yn a. 18(10)(b) wedi eu hamnewid (25.5.2018) gan Data Protection Act 2018 (c. 12), a. 212(1), Atod. 19 para. 188(b) (ynghyd ag aau. 117, 209, 210); O.S. 2018/625, rhl. 2(1)(g)
Gwybodaeth Cychwyn
I1A. 18 ddim mewn grym ar y Cydsyniad Brenhinol, gweler a. 199(2)