- Latest available (Revised) - English
- Latest available (Revised) - Welsh
- Original (As made) - English
- Original (As made) - Welsh
This is the original version (as it was originally made). Dim ond ar ei ffurf wreiddiol y mae’r eitem hon o ddeddfwriaeth ar gael ar hyn o bryd.
Offerynnau Statudol Cymru
Llywodraeth Leol, Cymru
Gwnaed
25 Tachwedd 2016
Yn dod i rym yn unol ag erthygl 1(2) a (3)
Mae Comisiwn Ffiniau a Democratiaeth Leol Cymru(1) wedi cyflwyno i Weinidogion Cymru, yn unol ag adrannau 54(1) a 58(1) o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972(2), adroddiad dyddiedig 9 Gorffennaf 2015 ar ei adolygiad o drefniadau cymunedol yn Sir Rhondda Cynon Taf, a’i gynigion ar gyfer eu newid.
Mae Gweinidogion Cymru wedi cytuno i roi effaith i gynigion y Comisiwn heb eu haddasu.
Mae mwy na chwe wythnos wedi mynd heibio ers i’r cynigion hyn gael eu cyflwyno i Weinidogion Cymru(3).
Mae Gweinidogion Cymru yn gwneud y Gorchymyn a ganlyn drwy arfer y pwerau a roddir i’r Ysgrifennydd Gwladol gan adran 58(2) o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 ac sydd wedi eu breinio bellach ynddynt hwy i’r graddau y maent yn arferadwy o ran Cymru(4).
1.—(1) Enw’r Gorchymyn hwn yw Gorchymyn Rhondda Cynon Taf (Cymunedau) 2016.
(2) At unrhyw ddiben a nodir yn rheoliad 4(1) o’r Rheoliadau, daw’r Gorchymyn hwn i rym ar 1 Rhagfyr 2016.
(3) At bob diben arall, daw’r Gorchymyn hwn i rym ar y diwrnod arferol ar gyfer ethol cynghorwyr yn 2017(5).
2. Yn y Gorchymyn hwn—
ystyr “newydd” (“new”) mewn perthynas ag ardal llywodraeth leol, yw’r ardal honno fel y’i sefydlir gan y Gorchymyn hwn.
ystyr “presennol” (“existing”) mewn perthynas ag ardal llywodraeth leol, yw’r ardal fel y mae’n bodoli yn union cyn y diwrnod arferol ar gyfer ethol cynghorwyr yn 2017;
ystyr “y Rheoliadau” (“the Regulations”) yw Rheoliadau Newidiadau i Ardaloedd Llywodraeth Leol 1976(6);
mae unrhyw gyfeiriad at fap yn gyfeiriad at un o’r 14 o fapiau a farciwyd “Map Gorchymyn Rhondda Cynon Taf (Cymunedau) 2016” a adneuwyd yn unol â rheoliad 5 o’r Rheoliadau ac a labelwyd yn “A” i “N”, ac mae cyfeiriad at fap â llythyren yn gyfeiriad at fap sy’n dwyn y llythyren honno; a
pan ddangosir bod ffin ar fap yn rhedeg ar hyd ffordd, rheilffordd, troetffordd, cwrs dŵr neu nodwedd ddaearyddol debyg, mae i’w thrin fel un sy’n rhedeg ar hyd llinell ganol y nodwedd.
3. Mae newidiadau yn cael eu gwneud yn ardal llywodraeth leol Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf yn unol â’r darpariaethau a ganlyn yn y Gorchymyn hwn.
4. Mae’r rhan o gymuned Llanilltud Faerdref a ddangosir â chroeslinellau ar Fap A (ward Llanilltud Faerdref)—
(a)wedi ei throsglwyddo i gymuned Llantrisant;
(b)yn ffurfio rhan o ward Tyn-y-Nant yng nghymuned Llantrisant; ac
(c)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Tyn-y-Nant.
5. Mae’r rhan o gymuned Llantrisant a ddangosir â chroeslinellau ar Fap B (ward Tyn-y-Nant)—
(a)wedi ei throsglwyddo i gymuned Llanilltud Faerdref;
(b)yn ffurfio rhan o ward Llanilltud Faerdref yng nghymuned Llanilltud Faerdref; ac
(c)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Llanilltud Faerdref.
6. Mae’r rhannau o gymuned Llanilltud Faerdref a ddangosir â chroeslinellau ar Fap C, Map D a Map E (ward Llanilltud Faerdref)—
(a)yn ffurfio rhan o ward Pentre’r Eglwys yng nghymuned Llanilltud Faerdref; a
(b)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Pentre’r Eglwys.
7. Mae’r rhan o gymuned Llantrisant a ddangosir â chroeslinellau ar Fap F (ward Tonysguboriau)—
(a)yn ffurfio rhan o ward Tref Llantrisant yng nghymuned Llantrisant; a
(b)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Tref Llantrisant.
8. Mae’r rhan o gymuned Llantrisant a ddangosir â chroeslinellau ar Fap G (ward Tyn-y-Nant a ward Tref Llantrisant)—
(a)wedi ei throsglwyddo i gymuned Llanilltud Faerdref;
(b)yn ffurfio rhan o ward Llanilltud Faerdref yng nghymuned Llanilltud Faerdref; ac
(c)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Llanilltud Faerdref.
9. Mae’r rhan o gymuned Llantrisant a ddangosir â chroeslinellau ar Fap H (ward Tref Llantrisant)—
(a)wedi ei throsglwyddo i ffurfio rhan o ward Beddau yng nghymuned Llantrisant; a
(b)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Beddau.
10. Mae’r rhan o gymuned Llantrisant a ddangosir â chroeslinellau ar Fap I (ward Beddau)—
(a)wedi ei throsglwyddo i gymuned Pontypridd;
(b)yn ffurfio rhan o ward y Graig yng nghymuned Pontypridd; ac
(c)yn ffurfio rhan o adran etholiadol y Graig.
11.—(1) Mae cymuned bresennol Aberaman wedi ei diddymu.
(2) Mae dwy gymuned newydd o’r enw Gogledd Aberaman a De Aberaman wedi eu creu, a ddangosir ar Fap J fel yr ardaloedd wedi eu marcio “Gogledd Aberaman” a “De Aberaman” yn y drefn honno.
12.—(1) Mae cymuned bresennol Aberdâr wedi ei diddymu.
(2) Mae dwy gymuned newydd o’r enw Dwyrain Aberdâr a Gorllewin Aberdâr wedi eu creu, a ddangosir ar Fap K fel yr ardaloedd wedi eu marcio “Dwyrain Aberdâr” a “Gorllewin Aberdâr” yn y drefn honno.
13.—(1) Mae cymuned bresennol Aberpennar wedi ei diddymu.
(2) Mae dwy gymuned newydd o’r enw Dwyrain Aberpennar a Gorllewin Aberpennar wedi eu creu, a ddangosir ar Fap L fel yr ardaloedd wedi eu marcio “Dwyrain Aberpennar” a “Gorllewin Aberpennar” yn y drefn honno.
14. Mae’r rhan o gymuned newydd De Aberaman a ddangosir â chroeslinellau ar Fap M—
(a)wedi ei throsglwyddo i ffurfio rhan o gymuned Cwmbach; a
(b)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Cwmbach.
15. Mae’r rhan o gymuned Cwmbach a ddangosir â chroeslinellau ar Fap N—
(a)wedi ei throsglwyddo i ffurfio rhan o gymuned newydd Dwyrain Aberpennar; a
(b)yn ffurfio rhan o adran etholiadol Dwyrain Aberpennar.
16. Yng nghymuned Llanilltud Faerdref—
(a)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Ton-Teg yw 3;
(b)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Pentre’r Eglwys yw 4;
(c)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Llanilltud Faerdref yw 4; a
(d)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Efail Isaf yw 1.
17. Yng nghymuned Llantrisant—
(a)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Tyn-y-Nant yw 3;
(b)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Beddau yw 4;
(c)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Tref Llantrisant yw 4; a
(d)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Tonysguboriau yw 3.
18. Yng nghymuned Pontypridd—
(a)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Glyncoch yw 2;
(b)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Cilfynydd yw 2;
(c)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Rhondda yw 4;
(d)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Pontypridd yw 2;
(e)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Trallwng yw 3;
(f)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Ilan yw 1;
(g)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Canol Rhydfelen yw 2;
(h)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Rhydfelen Isaf yw 1;
(i)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward y Ddraenen Wen yw 2;
(j)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward Trefforest yw 2; a
(k)nifer y cynghorwyr sydd i’w hethol ar gyfer ward y Graig yw 2.
Mark Drakeford
Ysgrifennydd y Cabinet dros Gyllid a Llywodraeth Leol, un o Weinidogion Cymru
25 Tachwedd 2016
(Nid yw’r nodyn hwn yn rhan o’r Gorchymyn)
Mae’r Gorchymyn hwn, a wnaed yn unol ag adran 58(2) o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972, yn rhoi effaith i gynigion Comisiwn Ffiniau a Democratiaeth Leol Cymru (“y Comisiwn”), a hynny heb eu haddasu. Ym mis Gorffennaf 2015, cyflwynodd y Comisiwn adroddiad ar adolygiad o ffiniau cymunedol Bwrdeistref Sirol Rhondda Cynon Taf a gynhaliwyd gan Gyngor Bwrdeistrefol Sirol Rhondda Cynon Taf. Yn yr adroddiad, argymhellwyd newidiadau i nifer o ffiniau presennol.
Effaith y Gorchymyn hwn yw gwneud newidiadau i nifer o ardaloedd cymunedol a rhai newidiadau canlyniadol i drefniadau etholiadol cymunedol. Mae newidiadau’n cael eu gwneud i ffiniau Aberdâr, Aberaman, Cwmbach, Llantrisant, Llanilltud Faerdref, Aberpennar a Phontypridd. Mae cymunedau presennol Aberaman, Aberdâr ac Aberpennar wedi eu diddymu, ac mae cymunedau newydd Gogledd Aberaman, De Aberaman, Dwyrain Aberdâr, Gorllewin Aberdâr, Dwyrain Aberpennar a Gorllewin Aberpennar wedi eu creu.
Mae printiau o’r mapiau ffiniau A i N y mae’r Gorchymyn hwn yn ymwneud â hwy wedi eu hadneuo a gellir edrych arnynt yn ystod oriau swyddfa arferol yn swyddfeydd Cyngor Bwrdeistrefol Sirol Rhondda Cynon Taf, ac yn swyddfeydd Llywodraeth Cymru ym Mharc Cathays, Caerdydd, CF10 3NQ (yr Is-adran Democratiaeth Llywodraeth Leol).
Enw blaenorol Comisiwn Ffiniau a Democratiaeth Leol Cymru (“y Comisiwn”) oedd y Comisiwn Ffiniau Llywodraeth Leol i Gymru. Sefydlwyd y Comisiwn Ffiniau Llywodraeth Leol i Gymru gan adran 53 o Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 (p. 70) (“Ddeddf 1972”) ac Atodlen 8 iddi. Diddymwyd adran 53 ac Atodlen 8 gan adran 73(2) o Ddeddf Llywodraeth Leol (Democratiaeth) (Cymru) 2013 (dccc 4) (“Deddf 2013”) ac Atodlen 2 iddi. O dan Ddeddf 2013, parhaodd y Comisiwn Ffiniau Llywodraeth Leol i Gymru i fodoli ond fe’i hailenwyd yn Gomisiwn Ffiniau a Democratiaeth Leol Cymru (gweler adran 2). Gweler troednodyn (2) isod ar gyfer darpariaethau arbed a wnaed yn Neddf 2013 sy’n gymwys i Ran 4 o Ddeddf 1972.
1972 p. 70. Diddymwyd adrannau 53 i 61 o Ddeddf 1972 gan adran 73(2) o Ddeddf 2013 ac Atodlen 2 iddi ond, yn unol ag adran 74(1) a (2) o Ddeddf 2013, maent yn parhau mewn effaith at ddiben cwblhau adolygiadau a oedd yn cael eu cynnal pan ddaeth Rhan 3 o Ddeddf 2013 i rym ar 30 Medi 2013 ac at ddiben y cynigion a gyflwynwyd i Weinidogion Cymru cyn yr adeg honno. Diwygiwyd adran 74(2) o Ddeddf 2013 gan adran 43 o Ddeddf Llywodraeth Leol (Cymru) 2015 (dccc 6) er mwyn caniatáu i adolygiadau a gwblhawyd cyn 30 Medi 2013 gael eu gweithredu o dan Ddeddf 1972.
Mae adran 58(2) o Ddeddf 1972 yn darparu na chaniateir gwneud gorchymyn sy’n rhoi effaith i unrhyw gynigion a wneir i Weinidogion Cymru gan y Comisiwn tan fod chwe wythnos wedi mynd heibio ers y diwrnod y cyflwynwyd y cynigion hynny i Weinidogion Cymru.
Trosglwyddwyd pwerau’r Ysgrifennydd Gwladol i Gynulliad Cenedlaethol Cymru gan Orchymyn Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Trosglwyddo Swyddogaethau) 1999 (O.S. 1999/672) ac maent bellach wedi eu breinio yng Ngweinidogion Cymru yn rhinwedd adran 162 o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 (p. 32) a pharagraff 30(1) o Atodlen 11 iddi.
Diwygiwyd Gorchymyn Etholiadau Awdurdodau Lleol (Cymru) 2014 (O.S. 2014/3033 (Cy. 302)) gan Ddeddf 1972 drwy symud y diwrnod arferol ar gyfer ethol cynghorwyr yn ôl un flwyddyn o 2016 i 2017.
Latest Available (revised):The latest available updated version of the legislation incorporating changes made by subsequent legislation and applied by our editorial team. Changes we have not yet applied to the text, can be found in the ‘Changes to Legislation’ area. The revised version is currently only available in English.
Original (As Enacted or Made) - English: The original English language version of the legislation as it stood when it was enacted or made. No changes have been applied to the text.
Original (As Enacted or Made) - Welsh:The original Welsh language version of the legislation as it stood when it was enacted or made. No changes have been applied to the text.
Access essential accompanying documents and information for this legislation item from this tab. Dependent on the legislation item being viewed this may include:
Use this menu to access essential accompanying documents and information for this legislation item. Dependent on the legislation item being viewed this may include:
Click 'View More' or select 'More Resources' tab for additional information including: