Search Legislation

Rheoliadau Cyflenwadau Dŵr Preifat (Cymru) 2017

 Help about what version

What Version

 Help about opening options

Opening OptionsExpand opening options

Statws

This is the original version (as it was originally made).

Rheoliadau 2, 11, 12, 13, 18 a 19

ATODLEN 1Crynodiadau neu Werthoedd

RHAN 1Iachusrwydd

TABL A:

PARAMEDRAU MICROBIOLEGOL

Paramedrau crynodiadau neu werthoedd rhagnodedig

Crynodiad neu werth uchaf

Unedau Mesur

Escherichia coli (E. coli)0Nifer/100ml
Enterococi0Nifer/100ml
Yn achos dŵr mewn poteli neu gynwysyddion:
Escherichia coli (E.coli)0Nifer/250ml
EnterocociNifer/250ml
Pseudomonas aeruginosa0Nifer/250ml
Cyfrifiad cytrefi 22ºC100Nifer/ml

TABL B:

PARAMEDRAU CEMEGOL

Paramedrau crynodiadau neu werthoedd rhagnodedig

Crynodiad neu werth uchaf

Unedau Mesur

(1)

Mae’r gwerth paramedrig yn cyfeirio at y crynodiad monomerau gweddillol yn y dŵr fel y’i cyfrifir yn ôl manylebau uchafswm y gollyngiad o’r polymer cyfatebol mewn cyffyrddiad â’r dŵr. Rheolir hyn drwy fanylebau cynnyrch.

(2)

Gweler hefyd y fformiwla nitrad-nitraid yn rheoliad 4(1)(c).

(3)

At y dibenion hyn, ystyr “plaleiddiaid” yw:

  • pryfleiddiaid organig

  • chwynleiddiaid organig

  • ffyngleiddiaid organig

  • nematoleiddiaid organig

  • gwiddonleiddiaid organig

  • algaleiddiaid organig

  • llygodleiddiaid organig

  • llysnafeddleiddiaid organig

  • cynhyrchion cysylltiedig (ymhlith eraill, rheoleiddwyr tyfiant) a’u metabolion a’u cynhyrchion diraddio ac adweithio perthnasol. Dim ond y plaleiddiaid hynny sy’n debygol o fod yn bresennol mewn cyflenwad penodol sydd angen eu monitro.

(4)

Ystyr “cyfanswm plaleiddiaid” yw swm y crynodiadau o’r plaleiddiaid unigol a ganfyddir ac a feintiolir yn y broses fonitro.

(5)

Y cyfansoddion penodedig yw:

  • benso(b)fflworanthen

  • benso(k)fflworanthen

  • benso(ghi)perylen

  • indeno(1,2,3-cd)pyren.

Mae’r gwerth paramedrig yn gymwys i swm y crynodiadau o’r cyfansoddion unigol a ganfyddir ac a feintiolir yn y broses fonitro.

Mae’r gwerth paramedrig yn gymwys i swm y crynodiadau o’r cyfansoddion unigol a ganfyddir ac a feintiolir yn y broses fonitro.
(6)

Mae’r gwerth paramedrig yn gymwys i swm y crynodiadau o’r cyfansoddion unigol a ganfyddir ac a feintiolir yn y broses fonitro.

(7)

Y cyfansoddion penodedig yw:

  • clorofform

  • bromofform

  • dibromocloromethan

  • bromodicloromethan.

Mae’r gwerth paramedrig yn gymwys i swm y crynodiadau o’r cyfansoddion unigol a ganfyddir ac a feintiolir yn y broses fonitro.

Mae’r gwerth paramedrig yn gymwys i swm y crynodiadau o’r cyfansoddion unigol a ganfyddir ac a feintiolir yn y broses fonitro.
Acrylamid (1)0.10µg/1
Antimoni5.0µg/1
Arsenig10µg/1
Bensen1.0µg/1
Benso(a)pyren0.010µg/1
Boron1.0mg/1
Bromad10µg/1
Cadmiwm5.0µg/1
Cromiwm50µg/1
Copr2.0mg/1
Cyanid50µg/1
1.2 dicloroethan3.0µg/1
Epichlorohydrin(1)0.10µg/1
Fflworid1.5mg/1
Plwm10µg/1
µg/1
Mercwri1.0µg/1
Nicel20µg/1
Nitrad (2)50mg/l
Nitraid (2)0.5 (neu 0.1 yn achos gweithfeydd trin)mg/l
Plaleiddiaid (3)Aldrin0.030µg/1
Dieldrin0.030µg/1
Heptaclor0.030µg/1
Heptaclor epocsid0.030µg/1
Plaleiddiaid eraill0.10µg/1
Cyfanswm plaleiddiaid (4)0.50µg/1
Hydrocarbonau polysyclig aromatig (5)0.10µg/1
Seleniwm10µg/1
Tetracloroethen a Thricloroethen(6)10µg/1
Trihalomethanau: Cyfanswm(7)100µg/1
Finyl clorid(1)0.50µg/1

Gofynion cenedlaethol - Crynodiadau neu werthoedd rhagnodedig

Paramedrau

Crynodiad neu werth uchaf

Unedau Mesur

Alwminiwm200µg/1
Lliw20mg/l Pt/Co
Haearn200µg/1
Manganîs50µg/1
AroglDerbyniol i ddefnyddwyr a dim newid annormal
Sodiwm200mg/l
BlasDerbyniol i ddefnyddwyr a dim newid annormal
Tetracloromethan3µg/1
Cymylogrwydd4NTU

RHAN 2Paramedrau Dangosyddion

TABL C:

Crynodiadau, gwerthoedd neu gyflyrau rhagnodedig

Paramedrau

Crynodiad neu werth uchaf

Unedau Mesur

(1)

Ni ddylai’r dŵr fod yn ymosodol.

(2)

Yn achos dŵr wyneb neu ddŵr daear y dylanwadwyd arno gan ddŵr wyneb yn unig.

Amoniwm0.50mg/l
Clorid(1)250mg/l
Clostridium perfringens (gan gynnwys sborau)0Nifer/100ml
Bacteria colifform0Nifer/100ml (Nifer/250ml yn achos dŵr a roddir mewn poteli neu gynwysyddion)
Cyfrifau cytrefiDim newid annormalNifer/ml ar 22°C
Dargludedd(1)2500µS/cm ar 20ºC
Ïonau hydrogen9.5 (gwerth uchaf)Gwerth pH

6.5 (gwerth isaf) (yn achos

dŵr llonydd a roddir mewn poteli neu gynwysyddion y gwerth isaf yw 4.5)

Gwerth pH
Sylffad(1)250mg/l
Cyfanswm carbon organig (CCO)Dim newid annormalmgC/l
Cymylogrwydd(2)1NTU

RHAN 3Paramedrau sylweddau ymbelydrol

TABL D:

Gwerthoedd rhagnodedig ar gyfer radon, tritiwm a dos dangosol dŵr a fwriedir i’w yfed gan bobl

Paramedrau

Crynodiad neu werth uchaf

Unedau Mesur

(1)

Bernir bod camau gorfodi gan yr awdurdod lleol wedi eu cyfiawnhau ar sail diogelwch radiolegol heb unrhyw ystyriaeth bellach pan fo’r crynodiadau radon yn uwch na 1,000 Bq/1.

(2)

Os yw’r crynodiad o dritiwm yn uwch na’i werth paramedrig, rhaid cynnal ymchwiliad (a gaiff gynnwys dadansoddiad) i bresenoldeb radioniwclidau artiffisial.

Dos dangosol (ar gyfer ymbelydredd)0.10mSv
Radon(1)100Bq/l
Tritiwm (ar gyfer ymbelydredd)(2)100Bq/l

Rheoliadau 2 , 9, 18 a 26

ATODLEN 2Monitro

RHAN 1Monitro ar gyfer paramedrau Grŵp A

Samplu

1.—(1Rhaid i awdurdod lleol fonitro ar gyfer paramedrau Grŵp A yn unol â’r Rhan hon.

(2Ystyr “monitro ar gyfer paramedrau Grŵp A” yw samplu ar gyfer pob paramedr a restrir yng ngholofn 1 o Dabl 1 o dan yr amgylchiadau a restrir yn y cofnod cyfatebol ar gyfer y paramedr hwnnw yng ngholofn 2 o’r Tabl hwnnw er mwyn—

(a)canfod pa un a yw’r dŵr yn cydymffurfio â’r crynodiadau neu’r gwerthoedd yn Atodlen 1 ai peidio;

(b)darparu gwybodaeth am ansawdd organoleptig a microbiolegol y dŵr; ac

(c)cadarnhau pa mor effeithiol fu’r driniaeth a roddwyd i’r dŵr, gan gynnwys y diheintio.

Tabl 1
Paramedrau Grŵp A

Paramedrau

Amgylchiadau

AlwminiwmOs y’i defnyddir fel cemegyn trin dŵr
AmoniwmOs defnyddir cloramineiddio
Clostridium perfringens (gan gynnwys sborau)Pan fo’r dŵr yn tarddu o ddyfroedd wyneb, neu y dylanwedir arno gan ddyfroedd wyneb
Bacteria colifformYm mhob cyflenwad
Cyfrifau cytrefiYm mhob cyflenwad
LliwYm mhob cyflenwad
DargludeddYm mhob cyflenwad
Escherichia coli (E. coli)Ym mhob cyflenwad
Crynodiad ïonau hydrogenYm mhob cyflenwad
HaearnOs y’i defnyddir fel cemegyn trin dŵr
ManganîsPan fo’r dŵr yn tarddu o ddyfroedd wyneb, neu y dylanwedir arno gan ddyfroedd wyneb
NitradOs defnyddir cloramineiddio
NitraidOs defnyddir cloramineiddio
AroglYm mhob cyflenwad
Pseudomonas aeruginosaYn achos dŵr mewn poteli neu gynwysyddion yn unig
BlasYm mhob cyflenwad
CymylogrwyddYm mhob cyflenwad

Amlder samplu

2.  Rhaid cyflawni gwaith samplu ar gyfer paramedrau Grŵp A mor aml ag a bennir yn Nhabl 2.

Tabl 2
Amlder samplu ar gyfer paramedrau Grŵp A
Cyfaint m3/diwrnodAmlder samplu fesul blwyddyn
≤ 101
˃ 10 ≤ 1002
˃ 100 ≤ 1,0004
˃ 1,000 ≤ 2,00010
˃ 2,000 ≤ 3,00013
˃ 3,000 ≤ 4,00016
˃ 4,000 ≤ 5,00019
˃ 5,000 ≤ 6,00022
˃ 6,000 ≤ 7,00025
˃ 7,000 ≤ 8,00028
˃ 8,000 ≤ 9,00031
˃ 9,000 ≤ 10,00034
˃ 10,0004 + 3 am bob 1,000 m3/diwrnod o gyfanswm y cyfaint (gan dalgrynnu i fyny i’r lluosrif agosaf o 1,000 m3/diwrnod)

RHAN 2Monitro ar gyfer paramedrau Grŵp B

Samplu

3.—(1Rhaid i awdurdod lleol fonitro ar gyfer paramedrau Grŵp B yn unol â’r Rhan hon.

(2Ystyr “monitro ar gyfer paramedrau Grŵp B” yw samplu ar gyfer pob paramedr a restrir yn Rhan 1 neu 2 o Atodlen 1 (ac eithrio paramedrau Grŵp A sydd eisoes yn cael eu samplu o dan Ran 1 o’r Atodlen hon)—

(a)er mwyn darparu’r wybodaeth sy’n angenrheidiol i ganfod pa un a yw’r cyflenwad dŵr preifat yn bodloni pob crynodiad, gwerth neu gyflwr a bennir yn y naill neu’r llall o’r Rhannau hynny o’r Atodlen honno ai peidio; a

(b)os defnyddir diheintio, rhaid gwirio bod cyn lleied o sgil-gynhyrchion diheintio â phosibl heb beryglu effeithiolrwydd y diheintio.

Amlder samplu

4.  Rhaid cyflawni gwaith samplu ar gyfer paramedrau Grŵp B mor aml ag a bennir yn Nhabl 3.

Tabl 3
Amlder samplu ar gyfer paramedrau Grŵp B
Cyfaint m3/diwrnodAmlder samplu fesul blwyddyn
≤ 101
˃ 10 ≤ 3,3002
˃ 3,300 ≤ 6,6003
˃ 6,600 ≤ 100,0004
˃ 10,000 ≤ 100,0003 + 1 am bob 10,000 m3/diwrnod o gyfanswm y cyfaint (gan dalgrynnu i fyny i’r lluosrif agosaf o 10,000 m3/diwrnod)
˃ 100,000

10 + 1 am bob 25,000 m3/diwrnod o gyfanswm y cyfaint (gan dalgrynnu i fyny i’r

lluosrif agosaf o 25,000 m3/diwrnod)

RHAN 3Amlderau lleiaf monitro ar gyfer paramedrau Grŵp A a monitro ar gyfer paramedrau Grŵp B ar gyfer dŵr a roddir mewn poteli neu gynwysyddion

Cyfainta y dŵr a gynhyrchir mewn poteli neu gynwysyddion bob dydd (m3)Monitro ar gyfer paramedrau Grŵp A: nifer y samplau fesul blwyddynMonitro ar gyfer paramedrau Grŵp B: nifer y samplau fesul blwyddyn
≤ 1011
˃ 10 ≤ 60121
˃ 601 am bob 5 m3/diwrnod o gyfanswm y cyfaint (gan dalgrynnu i fyny i’r lluosydd agosaf o 5 m3/diwrnod)1 am bob 100 m3/diwrnod o gyfanswm y cyfaint (gan dalgrynnu i fyny i’r lluosydd agosaf o 100 m3/diwrnod)
a Cyfrifir y cyfeintiau fel cyfartaleddau dros flwyddyn galendr.

RHAN 4Amrywio gofynion monitro ar gyfer paramedrau Grŵp A a Grŵp B

Amrywio amlder samplu

5.—(1Caiff awdurdod lleol leihau’r amlderau samplu sy’n ofynnol ar gyfer paramedr (ac eithrio ar gyfer Escheria coli (E. coli)) o dan Ran 1 neu 2 o’r Atodlen hon ar yr amod—

(a)bod y canlyniadau o samplau a gymerwyd mewn cysylltiad â’r paramedr hwnnw a gasglwyd ar adegau rheolaidd dros y 3 blynedd flaenorol oll yn is na 60% o’r gwerth paramedrig;

(b)bod canlyniadau asesiad risg yn cael eu hystyried, a bod yr asesiad risg hwnnw yn dangos na ellir yn rhesymol ragweld bod unrhyw ffactor yn debygol o achosi dirywiad yn ansawdd y dŵr sydd i’w yfed gan bobl;

(c)bod data a gesglir wrth gyflawni ei rwymedigaethau monitro o dan y Rhan hon yn cael eu hystyried; a

(d)bod o leiaf un sampl yn cael ei chymryd fesul blwyddyn.

(2Caiff awdurdod lleol bennu amlder samplu uwch ar gyfer unrhyw baramedr os yw’n ystyried bod hynny’n briodol gan ystyried canfyddiadau unrhyw asesiad risg.

Amrywio paramedrau

6.—(1Caiff awdurdod lleol beidio â monitro paramedr (ac eithrio Escheria coli (E. coli)) y mae fel arall yn ofynnol ei fonitro o dan Ran 1 neu 2 o’r Atodlen hon ar yr amod—

(a)bod y canlyniadau o samplau a gymerwyd mewn cysylltiad â’r paramedr hwnnw a gasglwyd ar adegau rheolaidd dros y 3 blynedd flaenorol oll yn is na 30% o’r gwerth paramedrig;

(b)bod canlyniadau asesiad risg yn cael eu hystyried, a bod yr asesiad risg hwnnw yn dangos na ellir yn rhesymol ragweld bod unrhyw ffactor yn debygol o achosi dirywiad yn ansawdd y dŵr sydd i’w yfed gan bobl; ac

(c)bod data a gesglir wrth gyflawni ei rwymedigaethau monitro o dan y Rhan hon yn cael eu hystyried.

(2Caiff awdurdod lleol fonitro ar gyfer priodoleddau, elfennau, organebau neu sylweddau eraill nad ydynt wedi eu cynnwys fel paramedr os yw’n ystyried bod hynny’n briodol gan ystyried canfyddiadau unrhyw asesiad risg.

Rheoliadau 12 a 13

ATODLEN 3Monitro sylweddau ymbelydrol

Radon

1.—(1Mewn perthynas â’r paramedr radon yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol, rhaid i awdurdod lleol—

(a)sicrhau y cynhelir arolwg cynrychioliadol yn unol ag is-baragraff (2) i ganfod pa mor debygol ydyw y bydd cyflenwad dŵr preifat yn methu â chydymffurfio â’r crynodiad neu’r gwerth paramedrig perthnasol a bennir yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol; a

(b)cynnal gwaith monitro pan fo rheswm i gredu, ar sail canlyniadau’r arolygon cynrychioliadol neu wybodaeth ddibynadwy arall, gan gynnwys unrhyw asesiad risg a gyflawnir yn unol â rheoliad 6, y gall y gwerth paramedrig ar gyfer y paramedr radon fod yn uwch na’r hyn a nodir yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol.

(2Rhaid llunio arolwg cynrychioliadol yn y fath fodd—

(a)er mwyn gallu canfod maint a natur y tebygolrwydd o ddod i gysylltiad â radon mewn dŵr a fwriedir i’w yfed gan bobl sy’n dod o fathau gwahanol o ffynonellau dŵr daear a ffynhonnau mewn ardaloedd daearegol gwahanol; a

(b)y gellir nodi’r paramedrau sylfaenol, yn enwedig daeareg a hydroleg yr ardal, ymbelydredd y creigiau neu’r pridd, a’r math o ffynnon, a defnyddio’r wybodaeth honno i gyfeirio camau gweithredu pellach i ardaloedd sy’n debygol o ddod i gysylltiad â lefel uchel o radon.

Tritiwm

2.—(1Mewn perthynas â’r paramedr tritiwm yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol, rhaid i awdurdod lleol—

(a)cyflawni gwaith monitro pan fo ffynhonnell anthropogenig o dritiwm neu radioniwclidau artiffisial eraill yn bresennol yn y dalgylch, ac ni ellir dangos ar sail rhaglenni gwyliadwriaeth neu ymchwiliadau eraill, gan gynnwys unrhyw asesiad risg a gyflawnir yn unol â rheoliad 6, fod lefel y tritiwm yn is na’r gwerth paramedrig a restrir yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol; a

(b)cynnal ymchwiliad mewn perthynas â phresenoldeb radioniwclidau artiffisial eraill os yw’r crynodiad o dritiwm yn uwch na’r gwerth paramedrig a restrir yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol.

(2Pan fo monitro yn ofynnol o dan is-baragraff (1)—

(a)rhaid cynnal y gwaith monitro mor aml ag a nodir ar gyfer monitro’r paramedrau Grŵp B yn Nhabl 3 yn Rhan 2 o Atodlen 2; neu

(b)rhaid cynnal y gwaith monitro (yn achos cyflenwad dŵr preifat sy’n dod o fewn cwmpas rheoliad 11(1)) o leiaf bob 5 mlynedd neu’n amlach os yw’r asesiad risg y cyfeirir ato o dan is-baragraff (1)(a) yn dangos bod hynny’n angenrheidiol.

Dos Dangosol

3.—(1Mewn perthynas â’r paramedr dos dangosol yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol, rhaid i awdurdod lleol gyflawni gwaith monitro pan fo ffynhonnell ymbelydredd artiffisial neu lefel uwch o ymbelydredd naturiol yn bresennol ac ni ellir dangos, ar sail rhaglenni gwyliadwriaeth neu ymchwiliadau eraill, gan gynnwys unrhyw asesiad risg a gyflawnir yn unol â rheoliad 6, fod lefel y dos dangosol yn is na’r gwerth paramedrig a restrir yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol.

(2Pan fo monitro yn ofynnol gan is-baragraff (1) mewn perthynas â radioniwclidau artiffisial—

(a)rhaid cynnal y gwaith monitro mor aml ag a nodir ar gyfer monitro’r paramedrau Grŵp B yn Nhabl 3 yn Rhan 2 o Atodlen 2; neu

(b)rhaid cynnal y gwaith monitro (yn achos cyflenwad dŵr preifat sy’n dod o fewn cwmpas rheoliad 11(1)) o leiaf bob 5 mlynedd neu’n amlach os yw’r asesiad risg yn dangos bod hynny’n angenrheidiol.

(3Pan fo monitro yn ofynnol gan is-baragraff (1) mewn perthynas â ffynhonnell lefel uwch o ymbelydredd naturiol—

(a)o ran yr awdurdod lleol—

(i)caiff benderfynu pa mor aml y dylid monitro yn ei ardal yn dibynnu ar y strategaeth sgrinio a fabwysiedir gan yr awdurdod; a

(ii)rhaid iddo hysbysu Gweinidogion Cymru yn ysgrifenedig am ei benderfyniad o dan is-baragraff (i); a

(b)caniateir i’r amlder monitro a benderfynir o dan baragraff (a)(i) amrywio o un mesuriad gwirio i’r amlderau a nodir ar gyfer monitro’r paramedrau Grŵp B yn Nhabl 3 yn Rhan 2 o Atodlen 2.

(4Pan fo awdurdod lleol yn penderfynu o dan is-baragraff (3) bod un mesuriad gwirio ar gyfer ymbelydredd naturiol yn briodol, rhaid i’r awdurdod lleol gynnal gwiriad pellach os oes unrhyw newid yn digwydd mewn perthynas â’r cyflenwad dŵr preifat sy’n debygol o ddylanwadu ar y crynodiadau o radioniwclidau yn y cyflenwad.

Trin dŵr

4.  Pan fo cyflenwad dŵr preifat wedi ei drin i leihau lefel y radioniwclidau, rhaid i’r awdurdod lleol fonitro’r cyflenwad ar gyfer cyfanswm y dos dangosol, radon a thritiwm yn unol â darpariaethau’r Rhan hon ac mor aml ag a nodir ar gyfer monitro paramedrau Grŵp B yn Nhabl 3 yn Rhan 2 o Atodlen 2 i wirhau effeithiolrwydd parhaus y driniaeth honno.

Gwerthoedd cyfartalog

5.  Pan fo gwerth sampl benodol a gymerir gan awdurdod lleol yn uwch na’r gwerth paramedrig yn y tabl paramedrau sylweddau ymbelydrol, rhaid i Weinidogion Cymru bennu, drwy hysbysiad ysgrifenedig i’r awdurdod lleol, raddau’r gwaith ailsamplu sy’n angenrheidiol i sicrhau bod y gwerthoedd a fesurir yn gynrychioliadol o grynodiad gweithgarwch cyfartalog ar gyfer blwyddyn lawn.

Rheoliadau 13 a 14

ATODLEN 4Samplu a dadansoddi

RHAN 1Cyffredinol

Samplau: cyffredinol

1.—(1Rhaid i’r awdurdod lleol sicrhau, i’r graddau y bo’n rhesymol ymarferol, fod y gofynion priodol wedi eu bodloni wrth—

(a)cymryd, trin, cludo a storio sampl y mae’n ofynnol ei chymryd yn unol â’r Atodlen hon;

(b)dadansoddi sampl o’r fath; neu

(c)achosi i unrhyw sampl o’r fath gael ei chymryd, ei thrin, ei chludo, ei storio neu ei dadansoddi.

(2Yn y paragraff hwn, ystyr “y gofynion priodol” yw unrhyw rai o’r canlynol sy’n gymwys—

(a)bod y sampl yn gynrychioliadol o ansawdd y dŵr ar yr adeg y cymerir y sampl;

(b)bod y person sy’n cymryd y sampl yn ddarostyngedig i system reoli ansawdd i safon briodol sy’n cael ei gwirio o bryd i’w gilydd gan gorff achrededig addas;

(c)nad yw’r sampl yn cael ei halogi wrth ei chymryd;

(d)bod y sampl yn cael ei chadw ar y fath dymheredd ac o dan y fath amodau sy’n sicrhau nad oes unrhyw newid perthnasol o ran y crynodiad neu’r gwerth ar gyfer y mesur neu’r arsylwi y mae’r sampl wedi ei bwriadu ar ei gyfer;

(e)bod y sampl yn cael ei dadansoddi cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol ar ôl ei chymryd—

(i)gan berson sy’n gymwys i wneud hynny, neu o dan oruchwyliaeth person o’r fath; a

(ii)gan ddefnyddio unrhyw gyfarpar sy’n addas ar gyfer y diben;

(f)rhaid i’r broses o gasglu a chludo samplau, neu fesuriadau a gofnodir drwy fonitro parhaus, fod yn ddarostyngedig i system reoli ansawdd i safon briodol sy’n cael ei gwirio o bryd i’w gilydd gan gorff achrededig addas.

(3Wrth ymgymryd â’r gweithgarwch a ddisgrifir yn—

(a)is-baragraff (1)(a), rhaid i’r awdurdod lleol ddangos cydymffurfedd ag unrhyw un neu ragor o EN ISO/IEC 17024, EN ISO/EIC 17025, neu safon gyfatebol arall sy’n cael ei derbyn yn rhyngwladol;

(b)is-baragraff (1)(b), rhaid i’r awdurdod lleol ddangos cydymffurfedd ag EN ISO/EIC 17025, neu safon gyfatebol arall sy’n cael ei derbyn yn rhyngwladol.

(4Caniateir gohirio gweithredu’r gofyniad yn is-baragraff (3)(a) am gyfnod o ddim mwy na 24 mis gan ddechrau ar y diwrnod y daw’r Rheoliadau hyn i rym.

(5Yn y paragraff hwn, ystyr “corff achrededig addas” yw unrhyw berson sydd wedi ei achredu gan Wasanaeth Achredu’r Deyrnas Unedig(1).

Dadansoddi samplau: paramedrau microbiolegol

2.  Ar gyfer pob paramedr a bennir yng ngholofn gyntaf Tabl 1 yn Rhan 2 o’r Atodlen hon, mae’r dull dadansoddi wedi ei bennu yn ail golofn y tabl hwnnw.

Dadansoddi samplau: paramedrau cemegol a dangosyddion

3.—(1Ar 31 Rhagfyr 2019 neu cyn hynny, caiff yr awdurdod lleol gymhwyso’r dull o ddadansoddi ar gyfer paramedrau cemegol a dangosyddion yn naill ai is-baragraff (3) neu is-baragraff (4).

(2Ar ôl 31 Rhagfyr 2019, rhaid i’r awdurdod lleol gymhwyso’r dull o ddadansoddi ar gyfer paramedrau cemegol a dangosyddion yn is-baragraff (4).

(3Ar gyfer pob paramedr a bennir yng ngholofn gyntaf Tabl 2 yn Rhan 2 o’r Atodlen hon, mae’r dull yn un sy’n gallu—

(a)mesur crynodiadau a gwerthoedd gyda’r gwiredd a’r trachywiredd a bennir yn ail golofn a thrydedd golofn y tabl hwnnw, a

(b)canfod y paramedr ar y terfyn canfod a bennir ym mhedwaredd golofn y tabl hwnnw.

(4Ar gyfer pob paramedr a bennir yng ngholofn gyntaf Tabl 3 yn Rhan 2 o’r Atodlen hon, mae’r dull yn un sy’n gallu mesur crynodiadau sy’n hafal â’r—

(a)gwerth paramedrig gyda therfyn meintioliad o 30% neu lai o’r gwerth paramedrig perthnasol (fel sydd wedi ei gynnwys yn Atodlen 1), a

(b)yr ansicrwydd mesuriadau yn ail golofn y tabl hwnnw.

(5Rhaid i’r dull dadansoddi a ddefnyddir ar gyfer y paramedrau arogl a blas allu mesur gwerthoedd sy’n hafal â’r gwerth paramedrig gyda thrachywiredd o 1 rhif gwanediad ar 25°C.

(6At y dibenion hyn—

(a)y “terfyn canfod” yw—

(i)tair gwaith y gwyriad safonol perthynol o fewn swp, o sampl naturiol sy’n cynnwys crynodiad isel o’r paramedr; neu

(ii)pum gwaith y gwyriad safonol perthynol o fewn swp, o sampl wag;

(b)“trachywiredd” (sef yr hapgyfeiliornad) yw dwywaith y gwyriad safonol (o fewn swp a rhwng sypiau) gwasgariad y canlyniadau o amgylch y cymedr. Trachywiredd derbyniol yw dwywaith y gwyriad safonol cymharol. Mae manylebau pellach wedi eu nodi yn ISO 17025;

(c)“gwiredd” (y cyfeiliornad systematig) yw’r gwahaniaeth rhwng gwerth cymedrig y nifer fawr o fesuriadau mynych a’r gwir werth. Mae manylebau pellach wedi eu nodi yn ISO 17025;

(d)mae “ansicrwydd mesuriadau” yn baramedr annegyddol sy’n nodweddu gwasgariad y gwerthoedd nifer sy’n cael eu mesur, ar sail yr wybodaeth a ddefnyddir.

Awdurdodi dulliau dadansoddi eraill

4.—(1Caiff Gweinidogion Cymru awdurdodi dull sy’n wahanol i’r rheini a nodir ym mharagraff 3(2) neu 3(3) os ydynt yn fodlon ei fod o leiaf yr un mor ddibynadwy.

(2Caiff awdurdodiad fod am gyfnod cyfyngedig, a chaniateir ei ddirymu ar unrhyw adeg.

Samplu a dadansoddi gan bersonau ac eithrio awdurdodau lleol

5.—(1Caiff awdurdod lleol ymrwymo i drefniant i unrhyw berson gymryd samplau a’u dadansoddi ar ran yr awdurdod lleol.

(2Rhaid i awdurdod lleol beidio ag ymrwymo i drefniant o dan is-baragraff (1) oni fydd—

(a)yn fodlon y cyflawnir y dasg yn brydlon gan berson sy’n gymwys i’w chyflawni, a

(b)wedi gwneud trefniadau i sicrhau y caiff yr awdurdod lleol ei hysbysu ar unwaith am unrhyw doriad o’r Rheoliadau hyn, ac am unrhyw ganlyniad arall o fewn 28 diwrnod.

RHAN 2Dulliau dadansoddi

Tabl 1

Dulliau dadansoddi rhagnodedig ar gyfer paramedrau microbiolegol

ParamedrDull
Escherichia coli (E. coli)EN ISO 9308-1 neu EN ISO 9308-2
EnterocociEN ISO 7899-2
Pseudomonas aeruginosaEN-ISO 16266
Cyfrifiad cytrefi 22ºC - cyfrif micro-organebau meithrinadwyEN ISO 6222
Cyfrifiad cytrefi 36ºC - cyfrif micro-organebau meithrinadwyEN ISO 6222
Clostridium perfringens (gan gynnwys sborau)EN ISO 14189

Tabl 2

Nodweddion perfformiad rhagnodedig dulliau dadansoddi ar gyfer paramedrau cemegol a dangosyddion: gwiredd, trachywiredd a therfyn canfod (ar 31 Rhagfyr 2019 neu cyn hynny)

Paramedr

Gwiredd fel % o’r crynodiad

neu werth neu fanyleb ragnodedig

(ac eithrio pH)

Trachywiredd fel % o’r crynodiad

neu werth neu fanyleb ragnodedig

(ac eithrio pH)

Terfyn canfod fel %

o’r crynodiad neu

werth neu

fanyleb ragnodedig

(ac eithrio pH)

(1)

Dylai’r dull dadansoddi ganfod cyfanswm y cyanid ym mhob ffurf.

(2)

EN ISO 8476.

(3)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i bob plaleiddiad unigol a byddant yn dibynnu ar y plaleiddiad dan sylw. Gellir cyflawni gwerthoedd ar gyfer ansicrwydd mesuriadau mor isel â 30% ar gyfer nifer o blaleiddiaid, a chaniateir gwerthoedd uwch hyd at 80% ar gyfer nifer o blaleiddiaid.

(4)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i’r sylweddau unigol a bennir yn ôl 25% o’r gwerth paramedrig yn Nhabl B o Ran 1 o Atodlen 1.

(5)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i’r sylweddau unigol a bennir yn ôl 50% o’r gwerth paramedrig yn Nhabl B o Ran 1 o Atodlen 1.

(6)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i’r gwerth rhagnodedig o 4 NTU.

(7)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i’r fanyleb o 1 NTU ar gyfer dŵr wyneb neu ddŵr daear y dylanwedir arno gan ddŵr wyneb.

Alwminiwm101010
Amoniwm101010
Antimoni252525
Arsenig101010
Bensen252525
Benso(a)pyren252525
Boron101010
Bromad252525
Cadmiwm101010
Clorid101010
Cromiwm101010
Lliw101010
Dargludedd101010
Copr101010
Cyanid(1)101010
1.2-dicloroethan252510
Fflworid101010
pH crynodiad ïonau hydrogen (wedi ei fynegi mewn unedau pH)0.20.2
Haearn101010
Plwm101010
Manganîs101010
Mercwri201020
Nicel101010
Nitrad101010
Nitraid101010
Ocsideiddrwydd(2)
Plaleiddiaid a chynhyrchion perthynol(3)252525
Hydrocarbonau polysyclig aromatig(4)252525
Seleniwm101010
Sodiwm101010
Sylffad101010
Tetracloroethen(5)252510
Tetracloromethan202020
Tricloroethen(5)252510

Trihalomethanau:

Cyfanswm(4)

252510
Cymylogrwydd(6)101010
Cymylogrwydd(7)252525

Tabl 3

Dull dadansoddi ar gyfer paramedrau cemegol a dangosyddion: ansicrwydd mesuriadau(1)

Paramedr

Ansicrwydd mesuriadau fel

% o’r gwerth paramedrig

(ac eithrio pH)

(1)

Ni chaniateir defnyddio ansicrwydd mesuriadau fel goddefiant ychwanegol i’r gwerthoedd paramedrig a nodir yn Atodlen 1.

(2)

Os na ellir cyflawni gwerth yr ansicrwydd mesuriadau, dylid dewis y dechneg orau sydd ar gael (hyd at 60%).

(3)

Dylai’r dull dadansoddi ganfod cyfanswm y cyanid ym mhob ffurf.

(4)

EN ISO 8476.

(5)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i bob plaleiddiad unigol a byddant yn dibynnu ar y plaleiddiad dan sylw. Gellir cyflawni gwerthoedd ar gyfer ansicrwydd mesuriadau mor isel â 30% ar gyfer nifer o blaleiddiaid, a chaniateir gwerthoedd uwch hyd at 80% ar gyfer nifer o blaleiddiaid.

(6)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i’r sylweddau unigol a bennir yn ôl 25% o’r gwerth paramedrig yn Nhabl B o Ran 1 o Atodlen 1.

(7)

Mae’r nodweddion perfformiad yn gymwys i’r sylweddau unigol a bennir yn ôl 50% o’r gwerth paramedrig yn Nhabl B o Ran 1 o Atodlen 1.

(8)

Rhaid amcangyfrif yr ansicrwydd mesuriadau ar lefel 3mg/l o’r CCO. Rhaid defnyddio’r Canllawiau CEN 1484 ar gyfer canfod CCO a charbon organig tawdd.

(9)

Rhaid amcangyfrif yr ansicrwydd mesuriadau ar lefel 1,0 NTU yn unol ag EN ISO 7027.

Alwminiwm25
Amoniwm40
Antimoni40
Arsenig30
Bensen40
Benso(a)pyren(2)50
Boron25
Bromad40
Cadmiwm25
Clorid15
Cromiwm30
Dargludedd20
Copr25
Cyanid(3)30
1,2-dicloroethan40
Fflworid20
pH crynodiad ïonau hydrogen (wedi ei fynegi mewn unedau pH)0.2
Haearn30
Plwm25
Manganîs30
Mercwri30
Nicel25
Nitrad15
Nitraid20
Ocsideiddrwydd(4)50
Plaleiddiaid(5)30
Hydrocarbonau polysyclig aromatig(6)50
Seleniwm40
Sodiwm15
Sylffad15
Tetracloroethen(7)30
Tricloroethen(7)40
Trihalomethanau: cyfanswm(6)40
Cyfanswm carbon organig (CCO)(8)30
Cymylogrwydd(9)30

RHAN 3Monitro ar gyfer y dos dangosol a nodweddion perfformiad dadansoddol

6.  Caiff awdurdod lleol ddefnyddio strategaethau sgrinio dibynadwy i ddangos bod ymbelydredd yn bresennol mewn dŵr a fwriedir i’w yfed gan bobl.

7.  Caiff y strategaethau y cyfeirir atynt ym mharagraff 6 gynnwys sgrinio ar gyfer—

(a)radioniwclidau penodol neu radioniwclid unigol; neu

(b)gweithgarwch alffa gros neu weithgarwch beta gros (pan fo’n briodol caniateir disodli gweithgarwch beta gros gan weithgarwch beta gweddilliol ar ôl didynnu’r crynodiad gweithgarwch K-40).

Sgrinio ar gyfer radioniwclidau penodol neu sgrinio ar gyfer radioniwclid unigol

8.  Os yw un o’r crynodiadau gweithgarwch yn uwch nag 20% o’r gwerth deilliedig cyfatebol neu os yw’r crynodiad tritiwm yn uwch na’i werth paramedrig a restrir yn Rhan 3 o Atodlen 1, mae’n ofynnol dadansoddi’r radioniwclidau ychwanegol.

9.  Rhaid i awdurdod lleol, wrth benderfynu pa radioniwclidau y mae’n ofynnol eu mesur ar gyfer pob cyflenwad, ystyried yr holl wybodaeth berthnasol am ffynonellau tebygol o ymbelydredd.

Strategaethau sgrinio ar gyfer gweithgarwch alffa gros a gweithgarwch beta gros

10.  Yn ddarostyngedig i baragraff 11 y lefelau sgrinio a argymhellir yw—

(a)0,1Bq/l ar gyfer gweithgarwch alffa gros; a

(b)1,0Bq/l ar gyfer gweithgarwch beta gros.

11.  Os yw’r gweithgarwch alffa gros yn uwch na 0,1Bq/l neu os yw’r gweithgarwch beta gros yn uwch na 1,0Bq/l, mae’n ofynnol dadansoddi ar gyfer radioniwclidau penodol.

12.  Caiff Gweinidogion Cymru bennu lefelau sgrinio gwahanol ar gyfer gweithgarwch alffa gros a gweithgarwch beta gros pan fo’r awdurdod lleol yn gallu dangos bod y lefelau gwahanol yn cydymffurfio â dos dangosol o 0,1 mSv.

Cyfrifo’r dos dangosol

13.  Rhaid cyfrifo’r dos dangosol o—

(a)y crynodiadau radioniwclid a fesurwyd a’r cyfernodau dos a nodwyd yn Atodiad III, Tabl A o Gyfarwyddeb 96/29/Euratom(2) ; neu

(b)gwybodaeth ddiweddarach a gydnabyddir gan Weinidogion Cymru, ar sail y cymeriant dŵr blynyddol (730 l ar gyfer oedolion).

14.  Pan fo’r fformiwla a ganlyn wedi ei bodloni, gellir tybio bod y dos dangosol yn is na’r gwerth paramedrig o 0,1mSv ac nid yw’n ofynnol cynnal unrhyw ymchwiliadau pellach—

Crynodiadau deilliedig ar gyfer ymbelydredd mewn dŵr a fwriedir i’w yfed gan bobl(1)

Tarddiad

Niwclid

Crynodiad deilliedig

(1)

Mae’r tabl hwn yn caniatáu ar gyfer priodoleddau radiolegol wraniwm yn unig, nid ei wenwyndra cemegol.

NaturiolU-23833,0 Bq/l
U-23432,8 Bq/l
Ra-2260,5 Bq/l
Ra-2280,2 Bq/l
Pb-2100,2 Bq/l
Po-2100,1 Bq/l
ArtiffisialC-14240 Bq/l
Sr-904,9 Bq/l
Pu-239/Pu-2400,6 Bq/l
Am-2410,7 Bq/l
Co-6040 Bq/l
Cs-1347,2 Bq/l
Cs-13711 Bq/l
1-1316,2 Bq/l

Nodweddion perfformiad a dulliau dadansoddi

15.  Ar gyfer y paramedrau a’r radioniwclidau a ganlyn, rhaid i’r dull dadansoddi a ddefnyddir, o leiaf, allu mesur crynodiadau gweithgarwch gyda’r terfyn canfod a bennir isod:

Paramedrau a radioniwclidau

Terfyn canfod (Nodiadau 1,2)

Nodiadau

Tritiwm10 Bq/lNodyn 3
Radon10 Bq/lNodyn 3
alffa gros0,04 Bq/lNodyn 4
beta gros0,4 Bq/lNodyn 4
U-2380,02 Bq/l
U-2340,02 Bq/l
Ra-2260,04 Bq/l
Ra-2280,02 Bq/lNodyn 5
Pb-2100,02 Bq/l
Po-2100,01 Bq/l
C-1420 Bq/l
Sr-900,4 Bq/l
Pu-239/Pu-2400,04 Bq/1
Am-2410,06 Bq/l
Co-600,5 Bq/1
Cs-1340,5 Bq/l
C2-1370,5 Bq/l
1-1310,5 Bq/1

Nodyn 1: Rhaid cyfrifo’r terfyn canfod yn unol â safon ISO 11929: Pennu terfynau nodweddion (trothwy penderfyniad, terfyn canfod a therfynau’r cyfwng hyder) ar gyfer mesur ymbelydredd ïoneiddio — Hanfodion a chymhwyso, gyda thebygolrwydd gwallau o’r math cyntaf a’r ail fath o 0,05 yr un.

Nodyn 2: Rhaid cyfrifo ansicrwydd mesuriadau, a chyflwyno adroddiadau arnynt, fel ansicrwydd safonol cyflawn, neu fel ansicrwydd estynedig gyda ffactor ehangu o 1,96 yn unol â Chanllaw yr ISO sef ‘Guide for the Expression of Uncertainty in Measurement’.

Nodyn 3: Y terfyn canfod ar gyfer tritiwm a radon yw 10% o’i werth paramedrig o 100 Bq/1.

Nodyn 4: Y terfyn canfod ar gyfer gweithgarwch alffa gros a gweithgarwch beta gros yw 40% o’r gwerthoedd sgrinio o 0,1 a 1,0 Bq/1 yn y drefn honno.

Nodyn 5: Nid yw’r terfyn canfod ond yn gymwys i’r sgrinio cychwynnol ar gyfer dos dangosol ar gyfer ffynhonnell ddŵr newydd; os yw’r gwirio cychwynnol yn dangos nad yw’n debygol bod lefel yr Ra-228 yn uwch nag 20% o’r crynodiad deilliedig, caniateir cynyddu’r terfyn canfod i 0,08 Bq/1 ar gyfer mesuriadau penodol arferol ar gyfer niwclidau Ra-228, nes y bydd yn ofynnol cynnal ail-wiriad dilynol.

Rheoliad 16

ATODLEN 5Cofnodion

Cofnodion cychwynnol

1.—(1Rhaid i awdurdod lleol gofnodi nifer y cyflenwadau dŵr preifat yn ei ardal, ac ar gyfer pob cyflenwad rhaid iddo gofnodi—

(a)enw’r cyflenwad, ynghyd â nod adnabod unigryw;

(b)y math o ffynhonnell;

(c)y lleoliad daearyddol gan ddefnyddio cyfeirnod grid;

(d)amcangyfrif o nifer y bobl a gyflenwir;

(e)amcangyfrif o’r cyfaint cyfartalog dyddiol o ddŵr a gyflenwir mewn metrau ciwbig;

(f)y math o fangreoedd a gyflenwir;

(g)manylion unrhyw broses drin, ynghyd â’r lleoliad.

(2Rhaid iddo adolygu a diweddaru’r cofnodion o leiaf unwaith y flwyddyn.

(3Rhaid iddo gadw’r cofnod am o leiaf 30 mlynedd.

Cofnodion ychwanegol

2.—(1Ar gyfer pob cyflenwad y cyfeirir ato ym mharagraff 1(1), rhaid i’r awdurdod lleol gofnodi pob un o’r canlynol o fewn 28 diwrnod ar ôl iddynt ddigwydd—

(a)plan a disgrifiad o’r cyflenwad;

(b)rhaglen fonitro’r cyflenwad;

(c)yr asesiad risg;

(d)crynodeb o ganlyniadau’r asesiad risg;

(e)crynodeb o’r rhesymau dros wneud penderfyniad i leihau monitro paramedr penodol o dan Ran 4 o Atodlen 2, neu ei eithrio yn llwyr;

(f)dyddiad, canlyniadau a lleoliad unrhyw samplu a dadansoddi mewn perthynas â’r cyflenwad hwnnw, a’r rheswm dros gymryd y sampl;

(g)canlyniadau unrhyw ymchwiliad a gynhelir yn unol â’r Rheoliadau hyn;

(h)unrhyw awdurdodiad;

(i)unrhyw hysbysiadau a gyflwynir o dan adran 80 o’r Ddeddf, neu reoliad 20;

(j)unrhyw gamau gweithredu y cytunir sydd i’w cymryd gan unrhyw berson o dan y Rheoliadau hyn;

(k)unrhyw gais a wneir i’r awdurdod lleol i gyflawni gwaith samplu a dadansoddi, cynnal asesiad risg neu roi cyngor;

(l)crynodeb o unrhyw gyngor a roddir mewn perthynas â’r cyflenwad.

(2Rhaid iddo gadw’r asesiad risg a’r cofnodion samplu a dadansoddi am o leiaf 30 mlynedd, a chadw pob cofnod arall o dan y paragraff hwn am o leiaf 5 mlynedd.

Rheoliad 23

ATODLEN 6Ffioedd

Ffi

1.  Caiff yr awdurdod lleol godi ffi, sy’n daladwy pan geir anfoneb ar ei chyfer, am y gweithgarwch a nodir yn y tabl a ganlyn, a swm y ffi fydd cost resymol darparu’r gwasanaeth, yn ddarostyngedig i’r uchafsymiau a ganlyn.

Gwasanaeth

Uchafswm y ffi (£)

(1)

Nid oes ffi’n daladwy pan gymerir ac y dadansoddir sampl dim ond er mwyn cadarnhau canlyniadau dadansoddi sampl flaenorol neu eu hegluro.

Asesiad risg (pob asesiad):
cyflenwad rheoliad 9700
cyflenwadau rheoliadau 10 ac 11300
Samplu (am bob ymweliad) (1):100
Ymchwiliad (am bob ymchwiliad):250
Rhoi awdurdodiad (am bob awdurdodiad):100
Dadansoddi sampl—
a gymerir o dan reoliad 10 neu 11:25
a gymerir yn ystod monitro ar gyfer paramedrau Grŵp A:110
a gymerir yn ystod monitro ar gyfer paramedrau Grŵp B:600

Y personau sy’n atebol i dalu

2.—(1Mae unrhyw berson sy’n gofyn am unrhyw beth o dan y Rheoliadau hyn yn atebol am y gost.

(2Ac eithrio pan fo is-baragraff (1) yn gymwys, mae ffioedd yn daladwy, fel a bennir yn yr anfoneb, gan y person perthnasol.

(3Pan fo mwy nag un person yn atebol, wrth benderfynu pwy ddylai wneud taliad i’r awdurdod lleol—

(a)caiff yr awdurdod lleol rannu’r tâl rhyngddynt; a

(b)rhaid i’r awdurdod lleol roi sylw i unrhyw gytundeb neu ddogfen arall a ddangosir iddo ynglŷn â’r telerau y cyflenwir y dŵr oddi tanynt.

(1)

Gweler O.S. 2009/3155 ynglŷn â phenodi Gwasanaeth Achredu’r Deyrnas Unedig yn gorff achredu cenedlaethol.

(2)

OJ Rhif. L 159, 29.6.1996, t. 1, caiff hwn ei ddirymu a’i ddisodli’n rhagolygol gan Gyfarwyddeb 2013/59 Euratom (OJ L 13, 17.1.2014, t. 1) gydag effaith o 6 Chwefror 2018.

Back to top

Options/Help