RHAN 3ASESU ANGHENION UNIGOLION
Asesu oedolion
I3I119Dyletswydd i asesu anghenion oedolyn am ofal a chymorth
1
Pan fo’n ymddangos i awdurdod lleol y gall fod ar oedolyn anghenion am ofal a chymorth, rhaid i’r awdurdod asesu—
a
a oes ar yr oedolyn anghenion am ofal a chymorth, a
b
os oes, beth yw’r anghenion hynny.
2
Mae’r ddyletswydd o dan is-adran (1) yn gymwys o ran—
a
oedolyn sy’n preswylio fel arfer yn ardal yr awdurdod, a
b
unrhyw oedolyn arall sydd o fewn ardal yr awdurdod.
3
Mae’r ddyletswydd o dan is-adran (1) yn gymwys ni waeth beth yw barn yr awdurdod lleol ar—
a
lefel anghenion yr oedolyn am ofal a chymorth, neu
b
lefel adnoddau ariannol yr oedolyn.
4
Wrth wneud asesiad o anghenion o dan yr adran hon, rhaid i’r awdurdod lleol—
a
ceisio canfod y canlyniadau y mae’r oedolyn yn dymuno eu sicrhau mewn bywyd o ddydd i ddydd,
b
asesu a allai darparu—
i
gofal a chymorth,
ii
gwasanaethau ataliol, neu
iii
gwybodaeth, cyngor neu gynhorthwy,
gyfrannu at sicrhau’r canlyniadau hynny neu fel arall ddiwallu’r anghenion a nodir gan yr asesiad, ac os felly, i ba raddau, ac
c
asesu a allai materion eraill gyfrannu at sicrhau’r canlyniadau hynny neu fel arall ddiwallu’r anghenion hynny, ac os felly, i ba raddau.
5
Rhaid i awdurdod lleol, wrth iddo wneud asesiad o anghenion o dan yr adran hon, gynnwys—
a
yr oedolyn, a
b
pan fo’n ddichonadwy, unrhyw ofalwr sydd gan yr oedolyn.
6
Natur yr asesiad o anghenion sy’n ofynnol gan yr adran hon yw un y mae’r awdurdod lleol yn barnu ei fod yn gymesur o dan yr amgylchiadau, yn ddarostyngedig i unrhyw ofyniad mewn rheoliadau o dan adran 30.
I2I420Gwrthod asesiad o anghenion ar gyfer oedolyn
1
Os yw oedolyn (neu, pan fo’n gymwys, person awdurdodedig) yn gwrthod asesiad o’i anghenion o dan adran 19, nid yw’r ddyletswydd o dan yr adran honno i asesu anghenion yr oedolyn yn gymwys.
2
Ond nid yw gwrthodiad o dan is-adran (1) yn rhyddhau awdurdod lleol o’i ddyletswydd o dan adran 19 yn yr achosion a ganlyn—
ACHOS 1 - mae’r awdurdod lleol wedi ei fodloni, yn achos gwrthodiad a roddir gan yr oedolyn—
- a
nad oes gan yr oedolyn alluedd i benderfynu a wrthoda gael yr asesiad, ond
- b
bod person awdurdodedig i wneud y penderfyniad ar ran yr oedolyn;
- a
ACHOS 2 - mae’r awdurdod lleol wedi ei fodloni, yn achos gwrthodiad a roddir gan yr oedolyn—
- a
nad oes gan yr oedolyn alluedd i benderfynu a wrthoda gael yr asesiad,
- b
nad oes person awdurdodedig i wneud y penderfyniad ar ran yr oedolyn, ac
- c
y byddai cael yr asesiad er lles pennaf yr oedolyn;
- a
ACHOS 3 - mae’r awdurdod lleol yn amau bod yr oedolyn yn cael, neu’n wynebu risg o gael, ei gam-drin neu ei esgeuluso.
3
Pan fo awdurdod lleol wedi ei ryddhau o’i ddyletswydd o dan adran 19 drwy wrthodiad o dan yr adran hon, ailymrwymir i’r ddyletswydd—
a
os yw’r oedolyn (neu, pan fo’n gymwys, person awdurdodedig) yn gofyn wedyn am asesiad, neu
b
os yw’r awdurdod lleol o’r farn bod anghenion neu amgylchiadau’r oedolyn wedi newid,
(yn ddarostyngedig i unrhyw wrthodiad pellach o dan yr adran hon).
4
Yn yr adran hon ystyr “person awdurdodedig” yw person sydd wedi ei awdurdodi o dan Ddeddf Galluedd Meddyliol 2005 (p’un ai yn nhermau cyffredinol neu benodol) i benderfynu a wrthoda asesiad o anghenion ar ran yr oedolyn neu a ofynna am asesiad o anghenion ar ei ran.