Deddf Llywodraeth Leol ac Etholiadau (Cymru) 2021

PENNOD 3 LL+C SWYDDOGAETHAU SY’N GYSYLLTIEDIG AG UNO AC AILSTRWYTHURO

136 Pwyllgorau pontio LL+C

Mae Atodlen 11 yn gwneud darpariaeth ynglŷn â sefydlu pwyllgorau pontio.

Gwybodaeth Cychwyn

I1 A. 136 mewn grym ar 21.1.2021, gweler a. 175(1)(f)

137 Cyfyngiadau ar drafodiadau a recriwtio LL+C

Mae Atodlen 12 yn gwneud darpariaeth ynglŷn â chyfyngiadau ar drafodiadau a recriwtio.

Gwybodaeth Cychwyn

I2 A. 137 mewn grym ar 21.1.2021, gweler a. 175(1)(f)

138 Adolygiadau o drefniadau etholiadol LL+C

(1) Caiff Gweinidogion Cymru gyfarwyddo [F1 Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru] i gynnal adolygiad cychwynnol o’r trefniadau etholiadol ar ôl i Weinidogion Cymru—

(a) cael cais i uno, neu

(b) rhoi hysbysiad fel a ddisgrifir yn adran 129(6).

(2) Cyn rhoi cyfarwyddyd o dan is-adran (1) rhaid i Weinidogion Cymru ymgynghori ag—

(a) [F2 Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru], a

(b) unrhyw bersonau sy’n cynrychioli prif gynghorau y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried ei bod yn briodol ymgynghori â hwy.

(3) Mewn perthynas â chyfarwyddyd o dan is-adran (1) i gynnal adolygiad cychwynnol mewn perthynas â chynnig i drosglwyddo rhan o brif ardal sydd i’w diddymu i brif ardal arall, neu mewn perthynas â rheoliadau ailstrwythuro sy’n darparu ar gyfer trosglwyddiad o’r fath—

(a) rhaid iddo bennu’r ardal (a gaiff fod yn brif ardal gyfan neu’n rhan ohoni) sydd i fod yn destun yr adolygiad cychwynnol, a

(b) caiff bennu nad yw un neu ragor o’r materion o fath a ddisgrifir yn is-baragraff (i) neu (ii) yn faterion i’w hystyried yn yr adolygiad cychwynnol; a’r materion hynny yw—

(i) y materion a nodir yn y diffiniad o “trefniadau etholiadol” ym mharagraff 3(1) o Atodlen 1;

(ii) y materion a nodir yn y diffiniad o “newidiadau canlyniadol perthnasol” yn y paragraff hwnnw.

(4) Rhaid i gyfarwyddyd o dan is-adran (1) bennu’r system bleidleisio y mae’r trefniadau etholiadol i’w hadolygu mewn perthynas â hi.

(5) Mae Atodlen 1 yn gwneud darpariaeth mewn perthynas ag adolygiadau cychwynnol a gynhelir yn rhinwedd yr adran hon.

F3 (6) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

Diwygiadau Testunol

F1 Geiriau yn a. 138(1) wedi eu hamnewid (25.6.2024) gan Deddf Senedd Cymru (Aelodau ac Etholiadau) 2024 (asc 4), a. 25(1)(a), Atod. 1 para. 49(a)

F2 Geiriau yn a. 138(2)(a) wedi eu hamnewid (25.6.2024) gan Deddf Senedd Cymru (Aelodau ac Etholiadau) 2024 (asc 4), a. 25(1)(a), Atod. 1 para. 49(b)

F3 A. 138(6) wedi ei hepgor (9.11.2024) yn rhinwedd Deddf Etholiadau a Chyrff Etholedig (Cymru) 2024 (asc 5), aau. 41(4), 72(2)(a) (ynghyd ag a. 55)

Gwybodaeth Cychwyn

I3 A. 138(1)(a)(2)(4)-(6) mewn grym ar 21.1.2021, gweler a. 175(1)(f)(2)(c)

I4 A. 138(1)(b)(3) mewn grym ar 1.4.2021 gan O.S. 2021/297, ergl. 2(d)

139 Gwahardd gwneud newidiadau i drefniadau gweithrediaeth LL+C

(1) Ar ôl cael cais i uno caiff Gweinidogion Cymru gyfarwyddo cyngor sy’n uno na chaiff gymryd unrhyw gamau (gan gynnwys cynnal refferendwm) i newid ffurf ei weithrediaeth—

(a) hyd nes y bo rheoliadau uno sy’n gymwys i’r cyngor yn dod i rym, neu

(b) hyd nes y bo’n cael hysbysiad o dan adran 121(5).

(2) Ar ôl rhoi hysbysiad fel a ddisgrifir yn adran 129(6), caiff Gweinidogion Cymru gyfarwyddo cyngor sy’n cael ei ailstrwythuro na chaiff gymryd unrhyw gamau (gan gynnwys cynnal refferendwm) i newid ffurf ei weithrediaeth—

(a) hyd nes y bo rheoliadau ailstrwythuro sy’n gymwys i’r cyngor yn dod i rym, neu

(b) hyd nes y bo’n cael hysbysiad o dan adran 134(3).

(3) Tra bo cyfarwyddyd o dan is-adran (1) neu (2) yn cael effaith mewn perthynas â chyngor, nid yw’r cyngor yn ddarostyngedig i unrhyw ddyletswydd a osodir gan ddeddfiad, neu oddi tano, i gymryd camau i newid ffurf ei weithrediaeth.

Gwybodaeth Cychwyn

I5 A. 139(1) mewn grym ar 21.1.2021, gweler a. 175(1)(f)(2)(d)

I6 A. 139(3) mewn grym ar 21.1.2021 at ddibenion penodedig, gweler a. 175(1)(f)(2)(d)

I7 A. 139(2) mewn grym ar 1.4.2021 gan O.S. 2021/297, ergl. 2(d)

I8 A. 139(3) mewn grym ar 1.4.2021 i'r graddau nad yw eisoes mewn grym gan O.S. 2021/297, ergl. 2(d)

140 Gofyniad ar brif gynghorau i ddarparu gwybodaeth etc. i Weinidogion Cymru LL+C

(1) Caiff Gweinidogion Cymru gyfarwyddo prif gyngor (“cyngor A”) i ddarparu unrhyw wybodaeth y maent yn ystyried ei bod yn briodol neu unrhyw ddogfennau y maent yn ystyried eu bod yn briodol iddynt—

(a) at ddibenion ystyried a ddylid trosglwyddo swyddogaethau cyngor A i brif gyngor arall (“cyngor B”) neu i brif gyngor newydd,

(b) at ddibenion rhoi effaith i drosglwyddiad o’r fath, neu

(c) fel arall mewn cysylltiad â throsglwyddiad o’r fath.

(2) Caiff Gweinidogion Cymru hefyd gyfarwyddo cyngor B i ddarparu unrhyw wybodaeth y maent yn ystyried ei bod yn briodol neu unrhyw ddogfennau y maent yn ystyried eu bod yn briodol i Weinidogion Cymru fel a grybwyllir yn is-adran (1)(a), (b) neu (c).

Gwybodaeth Cychwyn

I9 A. 140(1)(a) mewn grym ar 21.1.2021 at ddibenion penodedig, gweler a. 175(1)(f)(2)(e)

I10 A. 140(1)(b)(c) mewn grym ar 21.1.2021, gweler a. 175(1)(f)(2)(e)

I11 A. 140(1)(a) mewn grym ar 1.4.2021 i'r graddau nad yw eisoes mewn grym gan O.S. 2021/297, ergl. 2(d)

I12 A. 140(2) mewn grym ar 1.4.2021 gan O.S. 2021/297, ergl. 2(d)

141 Gofyniad ar brif gynghorau i ddarparu gwybodaeth etc. i gyrff eraill LL+C

(1) Caiff Gweinidogion Cymru gyfarwyddo prif gyngor (“cyngor A”) i ddarparu unrhyw wybodaeth y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried ei bod yn briodol neu unrhyw ddogfennau y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried eu bod yn briodol i gorff perthnasol—

(a) at ddibenion ystyried a ddylid trosglwyddo swyddogaethau cyngor A i brif gyngor arall (“cyngor B”) neu i brif gyngor newydd,

(b) at ddibenion rhoi effaith i drosglwyddiad o’r fath, neu

(c) fel arall mewn cysylltiad â throsglwyddiad o’r fath.

(2) Mae’r cyrff a ganlyn yn gyrff perthnasol—

(a) unrhyw brif gyngor arall (gan gynnwys cyngor B) y bydd unrhyw reoliadau uno neu reoliadau ailstrwythuro a wneir mewn cysylltiad â chyngor A yn effeithio, neu’n debygol o effeithio, ar ei ardal;

(b) unrhyw bwyllgor pontio a sefydlir gan gyngor A (gweler Atodlen 11);

(c) os yw prif ardal newydd sy’n cynnwys y cyfan neu ran o ardal cyngor A i’w chyfansoddi, y cyngor cysgodol ar gyfer y brif ardal newydd.

(3) Caiff Gweinidogion Cymru hefyd gyfarwyddo cyngor B i ddarparu i gorff perthnasol arall neu gyngor A unrhyw wybodaeth y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried ei bod yn briodol neu unrhyw ddogfennau y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried eu bod yn briodol fel a grybwyllir yn is-adran (1)(a), (b) neu (c).

Gwybodaeth Cychwyn

I13 A. 141(1)(2) mewn grym ar 21.1.2021 at ddibenion penodedig, gweler a. 175(1)(f)(2)(f)(i)-(iii)

I14 A. 141(1)(2) mewn grym ar 1.4.2021 i'r graddau nad yw eisoes mewn grym gan O.S. 2021/297, ergl. 2(d)

I15 A. 141(3) mewn grym ar 1.4.2021 gan O.S. 2021/297, ergl. 2(d)