Deddf Partneriaeth Gymdeithasol a Chaffael Cyhoeddus (Cymru) 2023

PENNOD 2 DYLETSWYDD CAFFAEL CYMDEITHASOL GYFRIFOL

Y ddyletswydd caffael cymdeithasol gyfrifol

24 Dyletswydd caffael cymdeithasol gyfrifol

(1) Rhaid i awdurdod contractio geisio gwella llesiant economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol ei ardal drwy gynnal caffael cyhoeddus mewn ffordd gymdeithasol gyfrifol.

(2) Mae awdurdod contractio yn cynnal caffael cyhoeddus mewn ffordd gymdeithasol gyfrifol drwy gymryd camau gweithredu, yn unol â’r egwyddor datblygu cynaliadwy, sydd â’r nod o gyfrannu at gyflawni’r nodau llesiant a restrir yn adran 4 o DLlCD 2015 (y cyfeirir atynt at ddibenion y Rhan hon fel y “nodau llesiant”).

(3) Rhaid i awdurdod contractio osod a chyhoeddi amcanion (“amcanion caffael cymdeithasol gyfrifol”) sydd wedi eu cynllunio i sicrhau’r cyfraniad mwyaf posibl ganddo at gyflawni’r nodau llesiant.

(4) Mae Atodlen 2 yn gwneud darpariaeth ynghylch diwygio ac adolygu amcanion caffael cymdeithasol gyfrifol.

(5) Wrth gymryd camau gweithredu sydd â’r nod o gyfrannu at gyflawni’r nodau llesiant, rhaid i awdurdod contractio—

(a) cymryd pob cam rhesymol i gyflawni ei amcanion caffael cymdeithasol gyfrifol pan fo’n cynnal caffael cyhoeddus mewn perthynas ag unrhyw gontract rhagnodedig;

(b) cymryd y camau gweithredu penodol y cyfeirir atynt yn adran 25 pan fo’n cynnal caffael cyhoeddus mewn perthynas â chontract adeiladu mawr;

(c) cymryd y camau gweithredu penodol y cyfeirir atynt yn adran 26 pan fo’n cynnal caffael cyhoeddus mewn perthynas â chontract allanoli gwasanaethau.

(6) Er gwaethaf is-adran (1), ni chaniateir i awdurdod contractio gynnwys darpariaethau mewn contract rhagnodedig—

(a) nad ydynt yn gymesur (gan ystyried gwerth amcangyfrifedig y contract);

(b) a fyddai’n gwrthdaro ag unrhyw ddeddfiad arall neu unrhyw reol gyfreithiol sy’n ymwneud â chaffael cyhoeddus.

(7) At ddibenion is-adran (2), mae i’r “egwyddor datblygu cynaliadwy” yr ystyr a roddir gan adran 5 o DLlCD 2015.

(8) Yn y Rhan hon, ystyr “contract rhagnodedig” yw—

(a) contract adeiladu mawr (gweler adran 25),

(b) contract allanoli gwasanaethau (gweler adran 26), ac

(c) unrhyw gontract cyhoeddus arall o ddisgrifiad a ragnodir gan Weinidogion Cymru drwy reoliadau.

25 Dyletswydd caffael cymdeithasol gyfrifol: contractau adeiladu mawr

(1) Y camau gweithredu penodol a grybwyllir yn adran 24(5)(b) yw—

(a) rhoi sylw i gymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol enghreifftiol a gyhoeddir gan Weinidogion Cymru o dan adran 27;

(b) wrth lunio a chynnal gweithdrefnau cyn dyfarnu’r contract adeiladu mawr, ystyried pa un a ddylai’r contract gynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol;

(c) wrth negodi a dyfarnu’r contract, cymryd pob cam rhesymol—

(i) i gynnwys unrhyw gymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol y mae’n ystyried y dylent gael eu cynnwys;

(ii) i sicrhau bod modd gweithredu cymalau sydd wedi eu cynnwys yn y contract;

(d) wrth reoli’r contract, cymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod unrhyw gymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol sydd wedi eu cynnwys yn y contract yn cael eu gweithredu;

(gweler adrannau 27 i 31 am ddarpariaeth bellach ynghylch ystyr “cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol” a chymhwyso’r cymalau hynny i gontractau adeiladu mawr).

(2) Yn y Rhan hon, ystyr “contract adeiladu mawr” yw contract cyhoeddus sydd â gwerth amcangyfrifedig o £2,000,000 neu fwy, sydd—

(a) yn gontract gweithiau cyhoeddus,

(b) yn gontract gweithiau, neu

(c) yn gontract consesiwn gweithiau.

(3) Caiff Gweinidogion Cymru ddiwygio’r adran hon drwy reoliadau i addasu ystyr contract adeiladu mawr.

26 Dyletswydd caffael cymdeithasol gyfrifol: contractau allanoli gwasanaethau

(1) Y camau gweithredu penodol a grybwyllir yn adran 24(5)(c) yw—

(a) rhoi sylw i’r cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu a gyhoeddir gan Weinidogion Cymru o dan adran 32;

(b) wrth lunio a chynnal gweithdrefnau cyn dyfarnu’r contract allanoli gwasanaethau, ystyried pa un a ddylai’r contract gynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol;

(c) wrth negodi a dyfarnu’r contract, cymryd pob cam rhesymol—

(i) i gynnwys unrhyw gymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol y mae’n ystyried y dylent gael eu cynnwys;

(ii) i sicrhau bod modd gweithredu cymalau sydd wedi eu cynnwys yn y contract;

(d) wrth reoli’r contract, cymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod unrhyw gymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol sydd wedi eu cynnwys yn y contract yn cael eu gweithredu;

(gweler adrannau 32 i 37 am ddarpariaeth bellach ynghylch y cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu, ystyr “cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol” a chymhwyso’r cymalau hynny i gontractau allanoli gwasanaethau).

(2) Yn y Rhan hon, ystyr “contract allanoli gwasanaethau” yw contract—

(a) y mae gofyniad i ddarparu gwasanaeth cyhoeddus sy’n cael ei ddarparu gan, neu a ddarparwyd yn flaenorol gan, awdurdod contractio yn cael ei drosglwyddo i berson arall odano, neu

(b) y mae person arall yn cytuno i gyflawni unrhyw swyddogaeth arall sy’n cael ei gyflawni gan, neu a gyflawnwyd yn flaenorol gan, awdurdod contractio odano;

ac mae “allanoli” i’w ddehongli yn unol â hynny.

Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol

27 Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau adeiladu mawr

(1) Rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi cymalau enghreifftiol ar gyfer contractau adeiladu mawr (“cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol”) sydd wedi eu cynllunio i sicrhau’r gwelliannau o ran llesiant economaidd, cymdeithasol, amgylcheddol a diwylliannol a restrir o dan bob categori yn y Tabl yn is-adran (2).

(2) Y categorïau a’r gwelliannau yw—

TABL 1

Categori	Gwelliannau
Taliadau	Sicrhau a gorfodi taliadau prydlon.
Cyflogaeth	Darparu cyfleoedd cyflogaeth i bobl ifanc, pobl hŷn, pobl ddi-waith hirdymor, pobl ag anableddau neu bobl a all fel arall fod o dan anfantais (er enghraifft oherwydd eu hil, eu crefydd neu eu cred, eu rhyw, eu hunaniaeth rhywedd neu eu cyfeiriadedd rhywiol).
Cydymffurfedd	Sicrhau cydymffurfedd â rhwymedigaethau cyfreithiol mewn perthynas â hawliau cyflogaeth (gan gynnwys yr isafswm cyflog a chyflog byw), iechyd a diogelwch, a chynrychiolaeth undebau llafur.
Hyfforddiant	Darparu hyfforddiant priodol i weithwyr.
Is-gontractio	Darparu cyfleoedd i fusnesau bach a chanolig a sefydliadau gwirfoddol i gyflawni gweithiau, cyflenwi cynhyrchion neu ddarparu gwasanaethau.
Yr amgylchedd	Gwneud rheoli adnoddau naturiol yn gynaliadwy, defnyddio deunyddiau cynaliadwy, cydnerthedd rhag effaith newid hinsawdd, lleihau allyriadau nwyon tŷ gwydr, a gwella’r amgylchedd naturiol a bioamrywiaeth yn ofynnol.

(3) Mae cyfeiriad yn y Rhan hon at awdurdod contractio yn cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau adeiladu mawr—

(a) yn gyfeiriad at yr holl gymalau contract enghreifftiol a gyhoeddir mewn cysylltiad â phob un o’r gwelliannau o dan y categorïau yn is-adran (2), a

(b) yn golygu ymgorffori cymalau sydd â’r un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymalau contract enghreifftiol cyhoeddedig.

(4) Caiff Gweinidogion Cymru, drwy reoliadau, ddiwygio is-adran (2)—

(a) er mwyn ychwanegu categori, a gwelliannau o dan y categori hwnnw, at y Tabl;

(b) er mwyn dileu categori, a gwelliannau o dan y categori hwnnw, o’r Tabl;

(c) er mwyn diwygio categori neu welliannau o dan gategori yn y Tabl.

28 Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn is-gontractau

(1) Mae is-adran (2) yn gymwys os yw awdurdod contractio yn bwriadu cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol mewn contract adeiladu mawr y mae’n cytuno arno gyda gweithredwr economaidd (“contractiwr”) (ar ôl i’r awdurdod ystyried pa un ai i wneud hynny yn unol ag adran 25(1)(b)).

(2) Rhaid i’r awdurdod gymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y rhwymedigaethau yn y cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contractiwr yn ymrwymo i is-gontract gydag unrhyw weithredwr economaidd arall (“is-gontractiwr”).

(3) Mae enghreifftiau o’r camau rhesymol y gellir eu cymryd o dan is-adran (2) yn cynnwys⁠—

(a) sicrhau bod cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymalau yn y contract adeiladu mawr yn cael eu cynnwys mewn unrhyw is-gontract—

(i) y mae’r contractiwr yn ymrwymo iddo gydag is-gontractiwr, a

(ii) y mae’r is-gontractiwr yn ymrwymo iddo gydag is-gontractiwr dilynol (ac yn y blaen);

(b) sicrhau y gall yr awdurdod contractio orfodi’r rhwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol o dan y contract adeiladu mawr neu o dan is-gontract;

(c) ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr gael cydsyniad yr awdurdod contractio cyn ymrwymo i is-gontract, gyda chydsyniad yn cael ei roi ar yr amod bod cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymalau sydd wedi eu cynnwys yn y contract adeiladu mawr yn cael eu cynnwys mewn unrhyw is-gontract;

(d) ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr hysbysu’r awdurdod contractio os yw’n bwriadu ymrwymo i is-gontract nad yw’n cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymalau sydd wedi eu cynnwys yn y contract adeiladu mawr;

(e) ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr fonitro i ba raddau y mae unrhyw rwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contractiwr wedi ymrwymo i is-gontract gydag unrhyw weithredwr economaidd arall.

29 Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol: hysbysu Gweinidogion Cymru

(1) O ran contract adeiladu mawr, rhaid i awdurdod contractio hysbysu Gweinidogion Cymru—

(a) os nad yw’r awdurdod yn bwriadu cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn y contract (er ei fod wedi ystyried pa un ai i wneud hynny yn unol ag adran 25(1)(b));

(b) os nad oes cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol wedi eu cynnwys yn y contract (er bod yr awdurdod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 25(1)(c)(i));

(c) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu (er bod yr awdurdod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 25(1)(c)(ii));

(d) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contract yn cael ei is-gontractio (er bod yr awdurdod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 28(2)).

(2) Rhaid gwneud hysbysiad o dan is-adran (1) cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol, a rhaid iddo nodi rhesymau’r awdurdod.

30 Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol: ymateb Gweinidogion Cymru

(1) Pan fo Gweinidogion Cymru yn cael hysbysiad oddi wrth awdurdod contractio o dan adran 29(1), rhaid iddynt—

(a) cyhoeddi crynodeb o’r hysbysiad, a

(b) ystyried a ydynt yn fodlon ar y rhesymau a roddwyd ynddo.

(2) Wrth ystyried a ydynt yn fodlon ar y rhesymau, caiff Gweinidogion Cymru—

(a) ymgynghori â’r awdurdod;

(b) drwy hysbysiad ei gwneud yn ofynnol i’r awdurdod ddarparu unrhyw ddogfennau neu wybodaeth arall sy’n ofynnol gan Weinidogion Cymru at ddibenion is-adran (1) ar unrhyw ffurf neu mewn unrhyw fodd a bennir yn yr hysbysiad;

(c) darparu copi o’r hysbysiad o dan adran 29(1), ac unrhyw ddogfennau eraill neu wybodaeth arall a geir o dan baragraff (b), i is-grŵp caffael cyhoeddus yr CPG (gweler adran 9);

(d) ymgynghori ag is-grŵp caffael cyhoeddus yr CPG.

(3) Os yw Gweinidogion Cymru yn fodlon, ar ôl ystyried y rhesymau o dan is-adran (1), rhaid iddynt gyhoeddi crynodeb o’r rhesymau pam eu bod yn fodlon.

(4) Os nad yw Gweinidogion Cymru yn fodlon, ar ôl ystyried y rhesymau o dan is-adran (1), cânt roi cyfarwyddyd i’r awdurdod contractio i gymryd pob cam rhesymol i—

(a) cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn y contract adeiladu mawr,

(b) rhoi prosesau ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu, neu

(c) rhoi prosesau ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contract yn cael ei is-gontractio.

(5) Pan fo Gweinidogion Cymru yn rhoi cyfarwyddyd o dan is-adran (4), rhaid iddynt—

(a) hysbysu is-grŵp caffael cyhoeddus yr CPG eu bod wedi rhoi’r cyfarwyddyd, a

(b) cyhoeddi’r cyfarwyddyd.

(6) Pan na fo Gweinidogion Cymru yn rhoi cyfarwyddyd o dan is-adran (4) er nad ydynt yn fodlon, rhaid iddynt—

(a) hysbysu is-grŵp caffael cyhoeddus yr CPG nad ydynt wedi rhoi cyfarwyddyd, a

(b) cyhoeddi crynodeb o—

(i) y rhesymau pam nad ydynt yn fodlon, a

(ii) y rhesymau pam nad ydynt yn rhoi cyfarwyddyd er nad ydynt yn fodlon.

(7) Rhaid i Weinidogion Cymru gymryd unrhyw gamau o dan is-adrannau (2)(a) neu (b) cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

(8) Rhaid i awdurdod contractio ddarparu unrhyw ddogfennau neu wybodaeth arall y mae’n ofynnol iddo eu darparu neu ei darparu o dan is-adran (2)(b) cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

(9) Nid oes dim yn yr adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi gwybodaeth y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried, ar ôl ymgynghori â’r awdurdod contractio priodol, y byddai’n esempt rhag cael ei datgelu pe bai’n destun cais am wybodaeth o dan Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000 (p. 36).

31 Cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol: contractau Gweinidogion Cymru

(1) O ran contract adeiladu mawr, rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi datganiad—

(a) os nad ydynt yn bwriadu cynnwys cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn y contract (er eu bod wedi ystyried pa un ai i wneud hynny yn unol ag adran 25(1)(b));

(b) os nad oes cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol wedi eu cynnwys yn y contract (er eu bod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 25(1)(c)(i));

(c) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu (er eu bod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 25(1)(c)(ii));

(d) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithiau cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contract yn cael ei is-gontractio (er eu bod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 28(2)).

(2) Rhaid i ddatganiad a wneir o dan is-adran (1) gael ei wneud cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol a rhaid iddo nodi rhesymau Gweinidogion Cymru.

Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol a chod ymarfer allanoli gwasanaethau cyhoeddus

32 Y cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu

(1) At ddibenion cynnal neu wella ansawdd gwasanaethau cyhoeddus neu swyddogaethau eraill a allanolir gan awdurdodau contractio, rhaid i Weinidogion Cymru‍ lunio a chyhoeddi cod ymarfer (“y cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu”) ynghylch materion cyflogaeth a phensiynau sy’n gysylltiedig â chontractau allanoli gwasanaethau.

(2) Caiff Gweinidogion Cymru ddiwygio’r cod a rhaid iddynt gyhoeddi’r cod diwygiedig.

(3) Wrth lunio’r cod neu unrhyw ddiwygiad rhaid i Weinidogion Cymru ymgynghori ag unrhyw bersonau eraill y maent yn ystyried eu bod yn briodol.

(4) Rhaid i Weinidogion Cymru osod copi o’r cod ac unrhyw ddiwygiadau iddo gerbron y Senedd.

33 Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol mewn contractau allanoli gwasanaethau

Rhaid i’r cod allanoli gwasanaethau cyhoeddus a’r gweithlu gynnwys cymalau contract enghreifftiol (“cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol”) sydd, yn benodol—

(a) wedi eu cynllunio i sicrhau y bydd aelodau o staff a gyflogir gan awdurdodau contractio i ddarparu’r gwasanaethau, neu gyflawni’r swyddogaethau, sydd i’w hallanoli yn cael eu cyflogi, os ydynt yn dymuno, gan y person sy’n darparu’r gwasanaethau hynny, neu sy’n cyflawni’r swyddogaethau hynny, pan gânt eu hallanoli (“staff sy’n trosglwyddo”);

(b) wedi eu cynllunio i ddiogelu telerau ac amodau cyflogaeth a threfniadau pensiwn staff sy’n trosglwyddo;

(c) wedi eu cynllunio i sicrhau nad yw telerau ac amodau aelodau eraill o staff a gyflogir gan y person sy’n darparu’r gwasanaethau, neu sy’n cyflawni’r swyddogaethau, sy’n ymwneud â darparu’r gwasanaethau hynny, neu gyflawni’r swyddogaethau hynny, yn llai ffafriol ar y cyfan na thelerau ac amodau’r staff sy’n trosglwyddo, a bod trefniadau pensiwn yr aelodau eraill o staff hynny yn rhesymol;

(d) yn gwneud darpariaeth atodol i’r materion y cyfeirir atynt ym mharagraffau (a) i (c).

34 Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol mewn is-gontractau

(1) Mae is-adran (2) yn gymwys os yw awdurdod contractio yn bwriadu cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol mewn contract allanoli gwasanaethau y mae’n cytuno arno gyda gweithredwr economaidd (“contractiwr”) (ar ôl i’r awdurdod ystyried pa un ai i wneud hynny yn unol ag adran 26(1)(b)).

(2) Rhaid i’r awdurdod gymryd pob cam rhesymol i sicrhau bod y rhwymedigaethau yn y cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contractiwr yn ymrwymo i is-gontract gydag unrhyw weithredwr economaidd arall (“is-gontractiwr”).

(3) Mae enghreifftiau o’r camau rhesymol y gellir eu cymryd o dan is-adran (2) yn cynnwys⁠—

(a) sicrhau bod cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymalau yn y contract allanoli gwasanaethau yn cael eu cynnwys mewn unrhyw is-gontract—

(i) y mae’r contractiwr yn ymrwymo iddo gydag is-gontractiwr, a

(ii) y mae’r is-gontractiwr yn ymrwymo iddo gyda chontractiwr dilynol (ac yn y blaen);

(b) sicrhau y caniateir i’r awdurdod contractio orfodi’r rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol o dan y contract allanoli gwasanaethau neu o dan is-gontract;

(c) ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr gael cydsyniad yr awdurdod contractio cyn ymrwymo i is-gontract, gyda chydsyniad yn cael ei roi ar yr amod bod cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymalau sydd wedi eu cynnwys yn y contract allanoli gwasanaethau yn cael eu cynnwys mewn unrhyw is-gontract;

(d) ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr hysbysu’r awdurdod contractio os yw’n bwriadu ymrwymo i is-gontract nad yw’n cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol sy’n cael yr un effaith neu’r un effaith yn sylweddol â’r cymalau sydd wedi eu cynnwys yn y contract allanoli gwasanaethau;

(e) ei gwneud yn ofynnol i’r contractiwr fonitro i ba raddau y mae unrhyw rwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contractiwr wedi ymrwymo i is-gontract gydag unrhyw weithredwr economaidd arall.

35 Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol: hysbysu Gweinidogion Cymru

(1) O ran contract allanoli gwasanaethau, rhaid i awdurdod contractio hysbysu Gweinidogion Cymru—

(a) os nad yw’r awdurdod yn bwriadu cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn y contract (er ei fod wedi ystyried pa un ai i wneud hynny yn unol ag adran 26(1)(b));

(b) os nad oes cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol wedi eu cynnwys yn y contract (er bod yr awdurdod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 26(1)(c)(i));

(c) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu (er bod yr awdurdod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 26(1)(c)(ii));

(d) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contract yn cael ei is-gontractio (er bod yr awdurdod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 34(2)).

(2) Rhaid gwneud hysbysiad o dan is-adran (1) cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol, a rhaid iddo nodi rhesymau’r awdurdod.

36 Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol: ymateb Gweinidogion Cymru

(1) Pan fo Gweinidogion Cymru yn cael hysbysiad o dan adran 35(1), rhaid iddynt—

(a) cyhoeddi crynodeb o’r hysbysiad, a

(b) ystyried a ydynt yn fodlon ar y rhesymau a roddwyd yn yr hysbysiad.

(2) Wrth ystyried a ydynt yn fodlon ar y rhesymau, caiff Gweinidogion Cymru—

(a) ymgynghori â’r awdurdod contractio;

(b) drwy hysbysiad ei gwneud yn ofynnol i’r awdurdod ddarparu unrhyw ddogfennau neu wybodaeth arall sy’n ofynnol gan Weinidogion Cymru at ddibenion is-adran (1) ar unrhyw ffurf neu mewn unrhyw fodd a bennir yn yr hysbysiad;

(c) darparu copi o’r hysbysiad o dan adran 35(1), ac unrhyw ddogfennau neu wybodaeth arall a geir o dan baragraff (b), i is-grŵp caffael yr CPG;

(d) ymgynghori ag is-grŵp caffael yr CPG.

(3) Os yw Gweinidogion Cymru yn fodlon, ar ôl ystyried y rhesymau o dan is-adran (1), rhaid iddynt gyhoeddi crynodeb o’r rhesymau pam eu bod yn fodlon.

(4) Os nad yw Gweinidogion Cymru yn fodlon, ar ôl ystyried y rhesymau o dan is-adran (1), caiff Gweinidogion Cymru roi cyfarwyddyd i’r awdurdod contractio i gymryd pob cam rhesymol i—

(a) cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn y contract allanoli gwasanaethau,

(b) rhoi prosesau ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu, neu

(c) rhoi prosesau ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contract yn cael ei is-gontractio.

(5) Pan fo Gweinidogion Cymru yn rhoi cyfarwyddyd o dan is-adran (4), rhaid iddynt—

(a) hysbysu is-grŵp caffael yr CPG eu bod wedi rhoi’r cyfarwyddyd, a

(b) cyhoeddi’r cyfarwyddyd.

(6) Pan na fo Gweinidogion Cymru yn rhoi cyfarwyddyd o dan is-adran (4) er nad ydynt yn fodlon, rhaid iddynt—

(a) hysbysu is-grŵp caffael cyhoeddus yr CPG nad ydynt wedi rhoi cyfarwyddyd, a

(b) cyhoeddi crynodeb o—

(i) y rhesymau pam nad ydynt yn fodlon, a

(ii) y rhesymau pam nad ydynt yn rhoi cyfarwyddyd er nad ydynt yn fodlon.

(7) Rhaid i Weinidogion Cymru gymryd unrhyw gamau o dan is-adrannau (2)(a) neu (b) cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

(8) Rhaid i awdurdod contractio ddarparu unrhyw ddogfennau neu wybodaeth arall y mae’n ofynnol iddo eu darparu neu ei darparu o dan is-adran (2)(b) cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol.

(9) Nid oes dim yn yr adran hon yn ei gwneud yn ofynnol i Weinidogion Cymru gyhoeddi gwybodaeth y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried, ar ôl ymgynghori â’r awdurdod contractio priodol, y byddai’n esempt rhag cael ei datgelu pe bai’n destun cais am wybodaeth o dan Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000 (p. 36).

37 Cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol: contractau Gweinidogion Cymru

(1) O ran contract allanoli gwasanaethau, rhaid i Weinidogion Cymru gyhoeddi datganiad—

(a) os nad ydynt yn bwriadu cynnwys cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn y contract (er eu bod wedi ystyried pa un ai i wneud hynny yn unol ag adran 26(1)(b));

(b) os nad oes cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol wedi eu cynnwys yn y contract (er eu bod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 26(1)(c)(i));

(c) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu (er eu bod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 26(1)(c)(ii));

(d) os nad oes unrhyw broses ar waith i sicrhau bod rhwymedigaethau mewn cymalau gweithlu cyhoeddus cymdeithasol yn cael eu gweithredu pan fo’r contract yn cael ei is-gontractio (er eu bod wedi cymryd pob cam rhesymol yn unol ag adran 34(2)).

(2) Rhaid i ddatganiad a wneir o dan is-adran (1) gael ei wneud cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol a rhaid iddo nodi rhesymau Gweinidogion Cymru.

Strategaethau caffael

38 Strategaeth gaffael

(1) Rhaid i awdurdod contractio lunio strategaeth (“strategaeth gaffael”) sy’n nodi sut y mae’r awdurdod yn bwriadu cynnal caffael cyhoeddus.

(2) Rhaid i strategaeth gaffael, yn benodol—

(a) datgan sut y mae’r awdurdod yn bwriadu sicrhau y bydd yn cynnal caffael cyhoeddus mewn ffordd gymdeithasol gyfrifol yn unol ag adran 24(1);

(b) datgan sut y mae’r awdurdod yn bwriadu cymryd pob cam rhesymol i gyflawni ei amcanion caffael cymdeithasol gyfrifol pan fo’n cynnal caffael cyhoeddus mewn perthynas ag unrhyw gontract rhagnodedig;

(c) datgan sut y mae’r awdurdod yn bwriadu gwneud taliadau sy’n ddyledus o dan gontract yn brydlon ac, oni bai nad yw hyn yn rhesymol ymarferol, yn ddim hwyrach na 30 o ddiwrnodau ar ôl cyflwyno anfoneb (neu hawliad tebyg).

(3) Caiff Gweinidogion Cymru, drwy reoliadau, ddiwygio is-adran (2)—

(a) er mwyn pennu materion eraill y mae rhaid i strategaethau caffael ymdrin â hwy;

(b) er mwyn lleihau nifer y diwrnodau a grybwyllir yn is-adran (2)(c).

(4) Rhaid i awdurdod contractio—

(a) adolygu ei strategaeth gaffael bob blwyddyn ariannol,

(b) gwneud unrhyw ddiwygiadau y mae’r awdurdod yn ystyried eu bod yn briodol o bryd i’w gilydd, ac

(c) cyhoeddi’r strategaeth, ac unrhyw ddiwygiadau, cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol ar ôl iddi gael ei llunio neu ei diwygio.

(5) Caniateir i ddau neu ragor o awdurdodau contractio gyflawni eu rhwymedigaethau o dan yr adran hon drwy lunio strategaeth gaffael ar y cyd.