Rheoliadau Iechyd Meddwl (Cymeradwyo Personau i fod yn Weithwyr Proffesiynol Iechyd Meddwl Cymeradwy) (Cymru) 2008

Rheoliad 3(4) a (5)

ATODLEN 2 Ffactorau i'w hystyried wrth benderfynu cymhwysedd

Maes Cymhwysedd Allweddol 1: Ymarfer ar Sail Gwerthoedd

1.1   Gallu nodi'r gofal iechyd a'r gofal cymdeithasol sy'n cyfyngu leiaf ar y rhai sy'n cael eu trin neu a all gael eu trin o dan y Ddeddf;

1.2   Gallu nodi a herio camwahaniaethu ac anghydraddoldeb o bob math mewn perthynas ag ymarfer gan GPIMC a, phan fydd hynny'n ymarferol, gwneud iawn amdanynt;

1.3   Deall amrywiaeth a'i barchu a gallu nodi a gwrthwynebu unrhyw benderfyniad a all fod wedi ei seilio ar ymarfer gormesol;

1.4   Deall nodweddion, galluoedd a chefndir amrywiol unigolion a'u parchu;

1.5   Deall materion yn ymwneud â hil a diwylliant a bod yn sensitif iddynt wrth gymhwyso gwybodaeth am ddeddfwriaeth iechyd meddwl;

1.6   Ystyried anghenion unigolion y mae'r Gymraeg yn ddewis iaith ganddynt;

1.7   Gallu hybu hawliau, urddas a hunanbenderfyniad cleifion sy'n unol â'u hanghenion a'u dymuniadau hwy eu hunain, ac sy'n eu galluogi i gyfrannu at y penderfyniadau a gaiff eu gwneud sy'n effeithio ar ansawdd eu bywyd a'u rhyddid.

Maes Cymhwysedd Allweddol 2: Cymhwyso Gwybodaeth: Deddfwriaeth a Pholisi

2.1   Gwybodaeth briodol i gymhwyso'r canlynol wrth ymarfer ei waith a'r gallu i wneud hynny—

(a) deddfwriaeth iechyd meddwl, codau ymarfer cysylltiedg a chanllawiau polisi cenedlaethol a lleol, a

(b) rhannau perthnasol o ddeddfwriaeth arall, codau ymarfer, canllawiau polisi cenedlaethol a lleol, yn benodol Deddf Plant 1989(1), Deddf Plant 2004(2), Deddf Hawliau Dynol 1998(3) a Deddf Galluedd Meddwl 2005(4);

2.2   Cymhwyso gwybodaeth am ddeddfwriaeth a pholisi sy'n ymwneud â'r iaith Gymraeg;

2.3   Bod yn llwyr ymwybodol o sefyllfa ac atebolrwydd cyfreithiol GPIMCau mewn perthynas â'r Ddeddf, mewn perthynas ag unrhyw gorff cyflogi ac â'r awdurdod y maent yn gweithredu ar ei ran;

2.4   Gallu gwerthuso'n feirniadol bolisi lleol a chenedlaethol a deddfwriaeth achos berthnasol er mwyn i hynny fod yn sail i ymarfer gan GPIMC;

2.5   Gallu seilio ymarfer GPIMC ar werthuso'n feirniadol ystod o ymchwil sy'n berthnasol i ymarfer ar sail tystiolaeth, gan gynnwys ymchwil i'r effaith a gaiff profiad o gamwahaniaethu ar iechyd meddwl.

Maes Cymhwysedd Allweddol 3: Cymhwyso Gwybodaeth: Anhwylder Meddwl

3.1   Meddu ar ddealltwriaeth feirniadol a chymhwysol o ystod o fodelau iechyd meddwl ac anhwylder meddwl, gan gynnwys y cyfraniad a wneir gan ffactorau cymdeithasol, corfforol a datblygiadol;

3.2   Meddu ar ddealltwriaeth feirniadol a chymhwysol o'r persbectif cymdeithasol ar anghenion anhwylder meddwl ac ar anghenion iechyd meddwl, wrth weithio gyda chleifion, perthnasau, gofalwyr a phroffesiynolion eraill;

3.3   Meddu ar ddealltwriaeth feirniadol a chymhwysol o oblygiadau anhwylder meddwl i gleifion, plant, teuluoedd a gofalwyr;

3.4   Meddu ar ddealltwriaeth feirniadol a chymhwysol o oblygiadau ystod o driniaethau ac ymyraethau perthnasol i gleifion, plant, teuluoedd a gofalwyr;

3.5   Meddu ar ddealltwriaeth feirniadol o'r adnoddau a allai fod ar gael i wneud darpariaeth amgen yn hytrach na derbyn claf i'r ysbyty.

Maes Cymhwysedd Allweddol 4 – Cymhwyso Sgiliau: Gweithio'n Effeithiol mewn Partneriaeth

4.1   Gallu rhoi llais i'r persbectif cymdeithasol ar anghenion anhwylder meddwl ac iechyd meddwl, a'i ddangos yn ymarferol;

4.2   Gallu cyfathrebu'n briodol â chleifion, perthnasau a gofalwyr, a sefydlu cydberthynas effeithiol â hwy;

4.3   Gallu rhoi llais i swyddogaeth y GPIMC wrth gyfrannu at gydweithio effeithiol rhwng asiantaethau a rhwng proffesiynolion;

4.4   Gallu defnyddio rhwydweithiau a grwpiau cymunedol i ddylanwadu ar weithio ar y cyd gydag ystod o unigolion, asiantaethau ac eiriolwyr;

4.5   Gallu cyfrannu'n effeithiol at gynllunio a rhoi ar waith opsiynau ar gyfer gofal, fel dewisiadau amgen yn hytrach na gorfodi claf i fynd i'r ysbyty, fel rhyddhau claf o'r ysbyty ac fel rhoi ôl-ofal i glaf;

4.6   Gallu nodi risg, ei hasesu a'i rheoli'n effeithiol yng nghyd-destun swyddogaeth GPIMC;

4.7   Gallu rheoli'n effeithiol sefyllfaoedd anodd o ran gorbryder, risg a gwrthdaro, sy'n adlewyrchu ar effaith bosibl y cyfryw sefyllfaoedd ar gleifion ac eraill;

4.8   Gallu cydbwyso'r pŵer sy'n gynhenid yn swyddogaeth GPIMC gyda'r amcanion o rymuso cleifion;

4.9   Gallu cynllunio, negodi a rheoli prosesau derbyn gorfodol i'r ysbyty, derbyn o dan warchodaeth neu drefniadau ar gyfer triniaeth o dan oruchwyliaeth yn y gymuned;

4.10   Gallu rheoli a chydlynu'n effeithiol y prosesau perthnasol cyfreithiol ac ymarferol, a chynnwys wrth wneud hynny broffesiynolion eraill yn ogystal â chleifion, perthnasau a gofalwyr;

4.11   Gallu cydbwyso a rheoli gofynion cystadleuol cyfrinachedd a rhannu gwybodaeth yn effeithiol er lles cleifion a rhanddeiliaid eraill.

Maes Cymhwysedd Allweddol 5: Cymhwyso Sgiliau: Gwneud Penderfyniadau'n Broffesiynol

5.1   Gallu arddel persbectif cymdeithasol ar broses gwneud penderfyniadau a gallu gwneud penderfyniadau annibynnol ar sail gwybodaeth briodol;

5.2   Gallu caffael gwybodaeth briodol gan unigolion, ynghyd ag adnoddau eraill, eu dadansoddi a'u rhannu er mwyn rheoli'r broses o wneud penderfyniadau;

5.3   Gallu darparu adroddiadau rhesymedig a chlir ar lafar ac yn ysgrifenedig er mwyn hybu proses gwneud penderfyniadau gan GPIMC sy'n broses effeithiol, atebol ac annibynnol;

5.4   Gallu cyflwyno achos mewn gwrandawiad cyfreithiol;

5.5   Gallu arfer eu swyddogaethau fel GPIMCau yn annibynnol, a chydag awdurdod ac awtonomi;

5.6   Gallu gwerthuso gyda chleifion, gofalwyr ac eraill ganlyniadau ymyraethau, gan gynnwys nodi unrhyw angen nas bodlonwyd.

(1)

1989 p.41.

(2)

2004 p.31.

(3)

1998 p.42.

(4)

2005 p.9.