RHAN 4SAFONAU
PENNOD 8YMCHWILIADAU AC ADRODDIADAU SAFONAU
Ymchwiliadau safonau
I8I1061Ymchwiliadau safonau
1
Yn y Mesur hwn ystyr “ymchwiliad safonau” yw ymchwiliad a gynhelir mewn perthynas â pherson (P) er mwyn dyfarnu ar un neu ragor o'r cwestiynau canlynol—
a
a ddylai P fod yn agored — neu a ddylai P barhau i fod yn agored — i orfod cydymffurfio â safonau;
b
os yw P yn dod o fewn Atodlen 6, pa safonau (os o gwbl) a ddylai fod — neu a ddylai barhau i fod — yn gymwysadwy i P;
c
os yw P yn dod o fewn Atodlen 8, pa wasanaethau (os o gwbl) a ddylai gael — neu a ddylai barhau i gael — eu pennu yng ngholofn (2) o gofnod P yn y tabl yn Atodlen 8;
d
pa safonau (os o gwbl) a ddylai fod — neu a ddylai barhau i fod — yn benodol gymwys i P (p'un a yw'r safonau eisoes wedi eu pennu gan Weinidogion Cymru o dan adran 26(1) ai peidio);
e
unrhyw gwestiwn arall y mae'r Comisiynydd o'r farn ei fod yn berthnasol o ran y graddau y caniateir i P fod yn ddarostyngedig i'r ddyletswydd yn adran 25(1) i gydymffurfio â safonau.
2
Caniateir cynnal ymchwiliad safonau penodol mewn perthynas—
a
â pherson penodol, neu
b
â grŵp o bersonau.
I9I262Y pŵer i gynnal ymchwiliadau safonau
1
Caiff y Comisiynydd gynnal ymchwiliadau safonau.
2
Ond ni chaiff y Comisiynydd gynnal ymchwiliad safonau oni bai iddo roi hysbysiad rhagymchwilio i bob person perthnasol o leiaf 14 o ddiwrnodau cyn dechrau ar yr ymchwiliad.
3
Hysbysiad ysgrifenedig yw hysbysiad rhagymchwilio—
a
sy'n datgan bod y Comisiynydd yn bwriadu cynnal ymchwiliad safonau, a
b
sy'n pennu pwnc yr ymchwiliad safonau.
4
Yn yr adran hon, ystyr “person perthnasol”—
a
yn achos ymchwiliad safonau mewn perthynas â pherson penodol, yw'r person hwnnw;
b
yn achos ymchwiliad safonau mewn perthynas â grŵp o bersonau, yw personau—
i
yr ymddengys i'r Comisiynydd eu bod yn aelodau o'r grŵp, a
ii
y mae'n briodol rhoi hysbysiadau rhagymchwilio iddynt yn nhyb y Comisiynydd.
I3I763Y gofynion wrth gynnal ymchwiliadau safonau
1
Wrth gynnal ymchwiliad safonau, rhaid i'r Comisiynydd roi sylw i'r angen am sicrhau nad yw gofynion am i bersonau gydymffurfio â safonau yn rhinwedd adran 25(1) yn afresymol neu'n anghymesur.
2
Os yw'r Comisiynydd yn penderfynu, neu'n cael ei gyfarwyddo, bod ymchwiliad safonau i ystyried a ddylai safonau cyflenwi gwasanaethau fod yn benodol gymwys i P, rhaid i'r ymchwiliad—
a
ystyried, o ran pob gweithgaredd a bennir yn Atodlen 9 y mae P yn ei wneud, a yw'n rhesymol ac yn gymesur i safonau cyflenwi gwasanaethau fod yn benodol gymwys i P ai peidio, a
b
o ran pob gweithgaredd o'r fath, os yw'n rhesymol ac yn gymesur i safonau cyflenwi gwasanaethau fod yn benodol gymwys i P, ddod i'r casgliad y dylai safonau cyflenwi gwasanaethau fod yn benodol gymwys i P mewn perthynas â'r gweithgaredd hwnnw.
3
Wrth gynnal ymchwiliad safonau, rhaid i'r Comisiynydd ymgynghori—
a
â phob person perthnasol,
b
â'r Panel Cynghori, ac
c
â'r cyhoedd, ac eithrio—
i
os yw'n ystyried, neu
ii
i'r graddau y mae'n ystyried
ei bod yn amhriodol gwneud hynny.
4
Nid yw methiant person i gymryd rhan yn ymgynghoriad y Comisiynydd yn atal y Comisiynydd rhag cynnal yr ymchwiliad safonau.
5
Yn yr adran hon, ystyr “person perthnasol”—
a
yn achos ymchwiliad safonau mewn perthynas â pherson penodol, yw'r person hwnnw;
b
yn achos ymchwiliad safonau mewn perthynas â grŵp o bersonau, yw personau—
i
yr ymddengys i'r Comisiynydd eu bod yn aelodau o'r grŵp, a
ii
y mae'n briodol ymgynghori â hwy yn nhyb y Comisiynydd.
Adroddiadau safonau
I1I1264Adroddiad safonau
1
Ar ôl cynnal ymchwiliad safonau, rhaid i'r Comisiynydd lunio adroddiad safonau.
2
Dogfen sy'n nodi'r canlynol yw adroddiad safonau—
a
casgliadau'r ymchwiliad safonau, a
b
rhesymau'r Comisiynydd dros ddod i'r casgliadau hynny.
3
Os—
a
casgliadau'r ymchwiliad (boed yn llwyr neu'n rhannol) yw y dylai safonau fod yn benodol gymwys i P, a
b
nad yw unrhyw un neu ragor neu'r oll o'r safonau hynny wedi ei phennu neu eu pennu gan Weinidogion Cymru o dan adran 26(1),
rhaid i'r adroddiad nodi'r safonau sydd heb eu pennu.
4
Cyn gynted ag y bo'n rhesymol ymarferol ar ôl llunio adroddiad safonau—
a
rhaid i'r Comisiynydd anfon copi o'r adroddiad—
i
at bob person perthnasol,
ii
at y Panel Cynghori,
iii
at bob person a gymerodd ran yn ymgynghoriad y Comisiynydd yn unol ag adran 63, a
iv
at Weinidogion Cymru, a
b
caiff y Comisiynydd anfon copi o'r adroddiad at unrhyw berson arall a chanddo ddiddordeb yn yr adroddiad ym marn y Comisiynydd.
5
Yn yr adran hon, ystyr “person perthnasol”—
a
yn achos ymchwiliad safonau mewn perthynas â pherson penodol, yw'r person hwnnw;
b
yn achos ymchwiliad safonau mewn perthynas â grŵp o bersonau, yw personau—
i
yr ymddengys i'r Comisiynydd eu bod yn aelodau o'r grŵp, a
ii
y mae'n briodol anfon copi o'r adroddiad atynt yn nhyb y Comisiynydd.
Pŵer cyfarwyddo Gweinidogion Cymru
I11I665Cyfarwyddyd i gynnal ymchwiliad safonau
1
Mae'r adran hon yn gymwys os bydd Gweinidogion Cymru yn arfer eu pŵer o dan adran 16 i roi cyfarwyddyd i'r Comisiynydd er mwyn ei gyfarwyddo i gynnal ymchwiliad safonau mewn cysylltiad â pherson neu grŵp o bersonau.
2
Rhaid i'r cyfarwyddyd bennu'r materion a ganlyn—
a
y person, neu'r grŵp o bersonau y mae'r ymchwiliad i'w gynnal mewn cysylltiad ag ef;
b
pwnc yr ymchwiliad;
c
y rhesymau pam y mae Gweinidogion Cymru o'r farn y dylai'r Comisiynydd gynnal yr ymchwiliad safonau;
d
y cyfnod (y mae'n rhaid iddo beidio â bod yn llai na chwe mis) y mae'n rhaid i'r Comisiynydd gynnal yr ymchwiliad safonau cyn iddo ddod i ben.
3
Nid yw is-adran (2) yn atal y cyfarwyddyd rhag pennu materion eraill.
Sylw sydd i'w roi i adroddiad safonau
I5I466Gweinidogion Cymru i roi sylw dyladwy i adroddiad
1
Mae'r adran hon yn gymwys os yw'r Comisiynydd wedi cynnal ymchwiliad safonau ac wedi llunio adroddiad safonau (boed o dan gyfarwyddyd neu ar gais Gweinidogion Cymru).
2
Rhaid i Weinidogion Cymru roi sylw dyladwy i'r adroddiad safonau wrth benderfynu ai i arfer ai peidio y pwerau sydd wedi eu rhoi iddynt gan y Rhan hon, a sut i wneud hynny.