(Nid yw'r nodyn hwn yn rhan o'r Rheoliadau)
Mae'r Rheoliadau hyn yn darparu ar gyfer cymorth ariannol i fyfyrwyr sydd fel arfer yn preswylio yng Nghymru ac sy'n dilyn cyrsiau addysg uwch dynodedig mewn perthynas â'r flwyddyn academaidd sy'n dechrau ar neu ar ôl 1 Medi 2006.
Mae'r Rheoliadau hyn yn dirymu Rheoliadau Addysg (Cymorth i Fyfyrwyr) 2005 i'r graddau y maent yn gymwys o ran Cymru. Mae rheoliad 3 yn nodi rhychwant y dirymiad. Disgrifir isod y newidiadau sylweddol heblaw graddfeydd grantiau a benthyciadau a wneir yn y Rheoliadau hyn.
Mae'r Rheoliadau yn cyflwyno gwahaniaeth rhwng myfyrwyr cymwys dan yr hen drefn a myfyrwyr cymwys dan y drefn newydd (rheoliad 2(1)) o ran cymorth ariannol i fyfyrwyr ar gyfer cyrsiau amser-llawn.
Mae myfyrwyr cymwys dan yr hen drefn yn fyfyrwyr cymwys sy'n mynychu cyrsiau a ddechreuodd cyn 1 Medi 2006 a myfyrwyr sy'n cymryd blwyddyn i ffwrdd sy'n dechrau cyrsiau cyn 1 Medi 2007, a chategorïau penodol eraill o fyfyrwyr. Mae'r grantiau a'r benthyciadau canlynol ar gael i fyfyrwyr cymwys dan yr hen drefn yn ddarostyngedig i amodau penodedig—
grant at ffioedd (Rhan 4);
benthyciad at gyfraniad at ffioedd (rheoliad 16);
grant at gostau byw myfyrwyr anabl (rheoliad 19);
grant i fyfyrwyr sy'n ymadael â gofal (rheoliad 20);
grant ar gyfer dibynyddion (rheoliadau 21 i 26);
grant at deithio (rheoliad 27);
grant addysg uwch (rheoliad 28); a
benthyciadau at gostau byw (Rhan 7).
Mae myfyriwr cymwys dan y drefn newydd yn fyfyriwr cymwys sy'n dechrau ei gwrs ar neu ar ôl 1 Medi ac nad yw'n fyfyriwr cymwys dan yr hen drefn. Mae'r grantiau a'r benthyciadau canlynol ar gael i fyfyrwyr cymwys dan y drefn newydd, yn ddarostyngedig i amodau penodedig—
benthyciadau at ffioedd (rheoliad 17);
grant at gostau byw myfyrwyr anabl (rheoliad 19);
grant i fyfyrwyr sy'n ymadael â gofal (rheoliad 20);
grant ar gyfer dibynyddion (rheoliadau 21 i 26);
grant at deithio (rheoliad 27);
grant cynhaliaeth (rheoliad 29);
grant cymorth arbennig (rheoliad 30); a
benthyciadau at gostau byw (Rhan 7).
I fod â hawl i gael cymorth ariannol rhaid i fyfyriwr ddod o fewn un o'r categorïau a restrir yn Atodlen 1 a'r darpariaethau cymhwystra yn Rhan 2. Mae'r rheoliadau yn gymwys i fyfyrwyr sy'n preswylio fel arfer yng Nghymru ble bynnag y bônt yn astudio ar gwrs dynodedig. At ddibenion y Rheoliadau hyn ystyrir bod person sy'n preswylio fel arfer yng Nghymru, Lloegr, yr Alban, Gogledd Iwerddon, Ynysoedd y Sianel neu Ynys Manaw o ganlyniad i symud o unrhyw un o'r ardaloedd hyn at ddibenion ymgymryd â'i gwrs yn preswylio fel arfer yn y lle y symudodd ohono (rheoliad 2(2)).
Nid yw cymorth ond ar gael o dan y rheoliadau o ran cyrsiau dynodedig o fewn ystyr rheoliadau 5, 51 ac Atodlen 2.
Mae'r Rheoliadau yn cyflwyno rheolau newydd ar astudio blaenorol yn rheoliadau 6 a 7. Mae myfyrwyr sy'n dechrau cyrsiau ar neu ar ôl 1 Medi 2006 yn gymwys i gael grant cymorth ffioedd a grant cynhaliaeth am hyd arferol eu cwrs ac am un flwyddyn ychwanegol. Gostyngir nifer y blynyddoedd pryd y mae cymorth ar gael ar sail nifer y blynyddoedd y rhoddwyd cymorth i addysg uwch eisoes. Ar gyfer myfyrwyr sy'n dechrau eu cwrs cyn 1 Medi 2006 bydd cymorth ar gael am hyd arferol y cwrs. Bydd Cynulliad Cenedlaethol Cymru yn gallu estyn cymhwystra pan fo rhesymau personol anorchfygol dros wneud hynny o ran y myfyriwr dan sylw. Mae benthyciadau cynhaliaeth ar gael drwy gydol cyfnod y cymhwystra, sy'n dod i ben ar ddiwedd y flwyddyn academaidd pryd y mae'r myfyriwr yn gorffen y cwrs dynodedig. Bydd myfyrwyr sy'n mynychu cyrsiau ar gyfer hyfforddiant cychwynnol athrawon sy'n parhau llai na dwy flynedd yn esempt rhag y rheolau astudio blaenorol.
Ni fydd myfyrwyr sydd â chymhwyster gradd anrhydedd oddi wrth sefydliad addysg uwch yn y DU yn gymwys i gael cymorth o dan y rheoliadau, ond bydd myfyrywyr sy'n ymgymryd â chwrs ail radd sy'n arwain at gymhwyster proffesiynol fel gweithiwr cymdeithasol, doctor meddygol, deintydd, doctor milfeddygol, pensaer, pensaer tirwedd, dylunydd tirwedd, cynllunydd trefol neu gynllunydd gwlad a thref yn dal yn gymwys i gael benthyciad cynhaliaeth.
Mae'r diffiniad o “cwrs pen-ben” wedi ei ddiwygio (rheoliad 2(1)) fel bod myfyrwyr sy'n mynd ben-ben o radd sylfaen a ddechreuodd cyn 1 Medi 2006 (neu yn y flwyddyn academaidd 2006/7 ar gyfer myfyrwyr sy'n cymryd blwyddyn i ffwrdd) at radd anrhydedd yn cael eu trin fel myfyrwyr cymwys o dan yr hen drefn. Bydd myfyrwyr sy'n symud o gwrs gradd at gwrs ar gyfer hyfforddiant cychwynnol athrawon (heblaw cwrs gradd gyntaf) ar neu ar ôl 1 Medi 2006 (ac eithrio myfyrwyr sy'n cymryd blwyddyn i ffwrdd) yn cael eu hystyried yn fyfyrwyr cymwys dan y drefn newydd pan ddechreuant eu cwrs hyfforddi athrawon.
Mae Rhan 3 o'r Rheoliadau yn gwneud darpariaeth ar gyfer ceisiadau am gymorth (rheoliad 9), terfynau amser ar gyfer ceisiadau (rheoliad 10) ac mae 3 ac Atodlen 3 yn pennu'r wybodaeth y mae'n rhaid i geiswyr ei darparu.
Mae Rhan 4 o'r rheoliadau yn gwneud darpariaeth ar gyfer y grant at ffioedd sydd ar gael i fyfyrwyr cymwys dan yr hen drefn.
Mae Rhan 5 yn gwneud darpariaeth newydd ar gyfer benthyciadau at ffioedd. Mae rheoliad 16 yn darparu ar gyfer benthyciad newydd at gyfraniad at ffioedd nad yw'n uwch na £1200 y flwyddyn academaidd ar gyfer myfyrwyr cymwys dan yr hen drefn o ran mynychu cyrsiau dynodedig. £600 yw'r terfyn o dan yr amgylchiadau a bennir yn rheoliad 13(2). Mae rheoliad 17 yn darparu ar gyfer benthyciad at ffioedd hyd at fwyafswm o £3,000 y flwyddyn academaidd ar gyfer myfyrwyr cymwys dan y drefn newydd o ran ffioedd sy'n daladwy ganddynt mewn perthynas â mynychu cyrsiau dynodedig. Y terfyn yw £1500 o dan yr amgylchiadau a bennir yn rheoliad 13(2).
Mae Rhan 6 yn gwneud darpariaeth ar gyfer grantiau at gostau byw. Mae rheoliad 29 yn gwneud darpariaeth ar gyfer grant cynhaliaeth ar sail prawf modd ar gyfer myfyrwyr cymwys dan y drefn newydd. Uchafswm y grant sydd ar gael ar gyfer rhan fwyaf y myfyrwyr yw £2,700. Uchafswm y grant sydd ar gael i fyfyrwyr ar gyrsiau hyfforddiant cychwynnol athrawon (heblaw am raddau cyntaf) y mae cyfanswm eu cyfnodau mynychu amser-llawn o leiaf 6 wythnos ond llai na 10 wythnos yw £1,350. Profir y grant cynhaliaeth fel a ganlyn—
Bydd myfyrwyr sydd ag incwm aelwyd o £17,500 neu lai yn cael grant cynhaliaeth llawn o £2,700. Bydd myfyrwyr sydd ag incwm aelwyd uwchlaw £15,500 yn cael grant rhannol, gyda lleiafswm o grant o £50 yn daladwy unwaith y bydd incwm yr aelwyd yn cyrraedd £37,425.
Bydd athrawon dan hyfforddiant yn cael elfen o'r grant cynhaliaeth nas cyfrifir ar sail prawf modd beth bynnag y bo incwm yr aelwyd. Bydd myfyrwyr ar gyrsiau ar gyfer hyfforddiant cychwynnol athrawon (heblaw am raddau cyntaf) sy'n astudio am fwy na 10 wythnos yn cael elfen nas cyfrifir ar sail prawf modd o £1,200; caiff y sawl sy'n astudio rhwng 6 a 10 wythnos £600.
Cyfrifir yr hawl i gael grant rhannol drwy gymhwyso tapr o £1 am bob £6 i incwm aelwyd a ennillir dros ben £17,500 hyd at £26,499. Cymhwysir ail dapr o £1 am bob £9.50 i incwm aelwyd sydd rhwng £26,500 a £37,425.
Mae rheoliad 30 yn darparu ar gyfer grant cymorth arbennig ar gyfer myfyrwyr cymwys dan y drefn newydd sydd hefyd yn gymwys i gael Cymhorthdal Incwm a budd-daliadau eraill a gyfrifir ar sail prawf modd fel Budd-dal Tai. Yr un yw uchafswm y grant cymorth arbennig sydd ar gael ag uchafswm y grant cynhaliaeth sydd ar gael. Nid yw myfyrwyr sy'n gymwys i gael grant cymorth arbennig yn gymwys i gael grant cynhaliaeth. Ni roddir y grant cymorth arbennig yn lle unrhyw ran o'r benthyciad cynhaliaeth.
Mae Rhan 7 a Rhan 8 yn gwneud darpariaeth ar gyfer benthyciadau at gostau byw. Bydd myfyrwyr cymwys dan y drefn newydd sy'n gymwys i gael grant cynhaliaeth hefyd yn gymwys i gael benthyciad cynhaliaeth a thelir hyd at £1,200 o'r grant yn lle elfen o'r benthyciad myfyriwr. Gostyngir yr hawl i gael benthyciad cynhaliaeth o £1 am bob £1 o'r grant sy'n daladwy hyd at uchafswm o £1,200.
Mae Rhan 9 ac Atodlen 4 yn gwneud darpariaeth ar gyfer asesiad ariannol o fyfyrwyr ac ar gyfer cyfrifo cyfraniad y myfyriwr cymwys. Mae'r cyfraniad i'w gymhwyso i grantiau a benthyciadau penodedig hyd nes iddo gael ei ddiddymu yn erbyn swm y grantiau a'r benthyciadau penodol y mae gan y myfyriwr hawl i'w cael.
Mae Rhan 10 yn gwneud darpariaeth ar gyfer talu grantiau a benthyciadau. Mae rheoliad 48 yn cyflwyno gofyniad newydd bod sefydliadau i gadarnhau presenoldeb myfyrwyr ar gyrsiau cyn i daliad gael ei wneud. Mae eithriadau ar gyfer myfyrwyr nad ydynt yn gorfforol abl i fod yn bresennol ar y cwrs. Bydd myfyrwyr sy'n dilyn cyrsiau, ond nad ydynt yn abl i fod yn bresennol ar gwrs oherwydd anabledd yn gymwys i gael cymorth myfyriwr o dan y Rheoliadau ac eithrio'r grant at deithio (rheoliad 2(7)).
Mae Rhan 11 yn gwneud darpariaeth ar gyfer cyrsiau rhan-amser.
Mae Rhan 12 yn gwneud darpariaeth ar gyfer myfyrwyr ôl-raddedig sydd ag anableddau.
Lluniwyd arfarniad rheoliadol o'r Rheoliadau hyn ac fe'i rhoddwyd ar wefan Cynulliad Cenedlaethol Cymru (www.cymru.gov.uk). Gellir cael copïau oddi wrth Lywodraeth Cynulliad Cymru, Yr Is-adran Cyllid Myfyrwyr, Adeiladau'r Goron, Parc Cathays, Caerdydd CF10 3NQ.