Enwi, cychwyn a chymhwyso
1.—(1) Enw'r Gorchymyn hwn yw Gorchymyn Pysgota am Gregyn Bylchog (Cymru) (Rhif 2) 2010.
(2) Mae'r Gorchymyn hwn yn gymwys o ran Cymru a daw i rym ar 1 Mawrth 2010.
Dehongli
2. Yn y Gorchymyn hwn, oni fydd y cyd-destun yn mynnu fel arall—
ystyr “bar tynnu” (“tow bar”) yw unrhyw ddyfais neu offeryn y gellir ei ddefnyddio ar gyfer gosod llusgrwyd cregyn bylchog ar gwch, neu ei rhoi ynghlwm wrth gwch, er mwyn caniatáu i lusgrwyd o'r fath gael ei thynnu gan y cwch;
ystyr “cregyn bylchog” (“scallop”) yw pysgod cregyn o'r rhywogaeth Pecten maximus;
ystyr “cwch pysgota Prydeinig” (“British fishing boat”) yw cwch pysgota sydd naill ai wedi'i gofrestru yn y Deyrnas Unedig o dan Ran II o Ddeddf Llongau Masnachol 1995(1) neu sydd dan berchnogaeth lwyr personau sy'n gymwys i berchnogi llongau Prydeinig at ddibenion y rhan honno o'r Ddeddf honno;
mae i “Cymru” yr ystyr a roddir i “Wales” yn adran 158 o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006(2);
ystyr “darpariaeth gyfatebol” (“equivalent provision”) yw darpariaeth mewn unrhyw orchymyn arall sy'n rhychwantu, neu sy'n gymwys i, unrhyw ran o'r Deyrnas Unedig ac yn gyfystyr o ran effaith â darpariaeth o'r Gorchymyn hwn;
ystyr “dyfroedd Cymru” (“Welsh waters”) yw ardaloedd môr o fewn Cymru;
ystyr “y Ddeddf” (“the Act”) yw Deddf Pysgod Môr (Cadwraeth) 1967;
ystyr “gwaelodlinau” (“baselines”) yw'r gwaelodlinau y mesurir lled y môr tiriogaethol ohonynt at ddibenion Deddf Môr Tiriogaethol 1987(3); ac
mae “llusgrwyd cregyn bylchog” (“scallop dredge”) yw unrhyw gyfarpar ac iddo ffrâm anhyblyg yn enau, a lusgir drwy'r dŵr ac a weithgynhyrchwyd, a addaswyd, a ddefnyddir neu y bwriedir ei ddefnyddio at y diben o bysgota am gregyn bylchog.
Cyfyngiadau pysgota
3. Ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig ar unrhyw adeg, bysgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog gan ddefnyddio llusgrwyd cregyn bylchog yn nyfroedd Cymru onid yw allbwn pŵer peiriant y cwch hwnnw yn ddim mwy na 221 cilowat.
4.—(1) Yn ddarostyngedig i baragraff (2), ni chaiff unrhyw berson bysgota, cymryd neu ladd cregyn bylchog yn nyfroedd Cymru yn ystod y cyfnod 1 Mai i 31 Hydref, gan gynnwys y dyddiadau hynny, ym mhob blwyddyn, drwy unrhyw ddull gan gynnwys plymio.
(2) Mewn perthynas â'r flwyddyn galendr 2010 mae'r cyfnod y cyfeirir ato ym mharagraff (1) i gychwyn ar 1 Mehefin 2010.
Cyfyngu ar y nifer o lusgrwydi cregyn bylchog ac ar eu defnyddio
5. Ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig ar unrhyw adeg, mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru bysgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog gan ddefnyddio llusgrwyd cregyn bylchog o fewn 1 filltir forol i waelodlinau.
6. Ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig ar unrhyw adeg, bysgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog gan ddefnyddio llusgrwyd cregyn bylchog—
(a)mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru sydd ymhellach nag 1 filltir forol ac o fewn 3 milltir forol i waelodlinau, onid yw hyd y cwch hwnnw o ben i ben yn ddim mwy na 10 metr, ac onid yw'n llusgo dim mwy na chyfanswm o 6 llusgrwyd cregyn bylchog;
(b)mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru sydd ymhellach nag 3 milltir forol ac o fewn 6 milltir forol i waelodlinau, onid yw'r cwch hwnnw'n llusgo dim mwy na chyfanswm o 8 llusgrwyd cregyn bylchog; ac
(c)mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru sydd ymhellach na 6 milltir forol ac o fewn 12 milltir forol i waelodlinau, onid yw'r cwch hwnnw'n llusgo dim mwy na chyfanswm o 14 llusgrwyd cregyn bylchog.
7. Pan nas defnyddir yn unol â darpariaethau'r Gorchymyn hwn, rhaid storio'r holl lusgrwydi cregyn bylchog yn ddiogel y tu mewn i'r cwch.
Cyfyngiad ar faint barau tynnu
8.—(1) Ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig ar unrhyw adeg, mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru sydd ymhellach nag 1 filltir forol ac o fewn 3 milltir forol i waelodlinau, ddefnyddio bar tynnu mewn cysylltiad â physgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog, onid yw'r bar tynnu hwnnw—
(a)yn ddim mwy na 3 metr o hyd; a
(b)wedi ei lunio mewn ffordd nad yw'n caniatáu rhoi mwy na 3 llusgrwyd cregyn bylchog ynghlwm wrtho ar yr un pryd.
(2) Ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig ar unrhyw adeg, mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru sydd ymhellach nag 3 milltir forol ac o fewn 6 milltir forol i waelodlinau, ddefnyddio bar tynnu mewn cysylltiad â physgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog, onid yw'r bar tynnu hwnnw—
(a)yn ddim mwy na 4 metr o hyd; a
(b)wedi ei lunio mewn ffordd nad yw'n caniatáu rhoi mwy na 4 llusgrwyd cregyn bylchog ynghlwm wrtho ar yr un pryd.
(3) Ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig ar unrhyw adeg, mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru sydd ymhellach na 6 milltir forol ac o fewn 12 milltir forol i waelodlinau, ddefnyddio bar tynnu mewn cysylltiad â physgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog, onid yw'r bar tynnu hwnnw—
(a)yn ddim mwy na 6.8 metr o hyd; a
(b)wedi ei lunio mewn ffordd nad yw'n caniatáu rhoi mwy na 7 llusgrwyd cregyn bylchog ynghlwm wrtho ar yr un pryd.
9. Ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig ar unrhyw adeg, mewn unrhyw ran o ddyfroedd Cymru, mewn cysylltiad â physgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog, ddefnyddio bar tynnu sydd â'i ddiamedr allanol yn fwy na 185 milimetr.
Manyleb llusgrwydi cregyn bylchog
10.—(1) Yn ddarostyngedig i ddarpariaethau'r erthygl hon, ni chaniateir i unrhyw gwch pysgota Prydeinig dynnu unrhyw lusgrwyd cregyn bylchog o fewn dyfroedd Cymru oni bai, yn achos y cyfryw lusgrwyd—
(a)nad yw unrhyw ran o'r ffrâm yn lletach nag 85 centimetr;
(b)ei bod yn cynnwys bar danheddog sbring–lwythog effeithiol, gweithredol a symudadwy;
(c)nad yw'n cynnwys unrhyw atodiadau ar ei chefn, ar ei brig nac y tu mewn iddi;
(ch)nad yw'n cynnwys plât plymio nac unrhyw ddyfais gyffelyb arall;
(d)nad yw cyfanswm pwysau'r llusgrwyd, gan gynnwys yr holl ffitiadau, yn fwy na 150 cilogram;
(dd)nad yw nifer y modrwyau bol ym mhob rhes sy'n hongian o'r bar bol yn fwy na 7;
(e)nad yw nifer y dannedd ar y bar danheddog yn fwy nag 8; ac
(f)nad oes yr un dant ar y bar danheddog sydd â'i ddiamedr yn fwy na 22 milimetr, ac nad yw ei hyd yn fwy na 110 milimetr.
(2) Yn yr erthygl hon—
(a)rhes o fodrwyau bol yw rhes o fodrwyau cydgysylltiol sengl, gyda'r fodrwy sydd yn un pen i'r rhes yn hongian, naill ai o'r bar bol neu o brif adeiledd y llusgrwyd, yn berpendicwlar i'r bar bol;
(b)bar bol yw'r bar sydd wedi ei gysylltu wrth ffrâm y llusgrwyd, yn baralel i'r bar danheddog, ac y mae'r modrwyau bol yn hongian oddi arno;
(c)bar danheddog yw'r bar â dannedd arno sydd â'u pennau yn pwyntio i waered, ac y bwriedir iddynt gyffwrdd â gwely'r môr wrth i'r llusgrwyd gael ei defnyddio;
(ch)diamedr dant yw ei led mwyaf, a fesurir i gyfeiriad llinell y bar danheddog; a
(d)hyd dant yw'r pellter rhwng ochr isaf y bar danheddog a blaen y dant.
(3) Rhaid peidio ag ystyried modrwyau bol a'r ffasninau sy'n eu cysylltu â'i gilydd ac â'r ffrâm yn atodiadau at ddiben paragraff (1)(c).
Maint lleiaf cragen fylchog
11.—(1) At ddibenion adran 1(3) o'r Ddeddf, maint lleiaf cragen fylchog y caniateir ei chario gan gwch pysgota Prydeinig yn nyfroedd Cymru yw 110 milimetr.
(2) At ddibenion paragraff (1), rhaid mesur maint cragen fylchog yn unol â pharagraff 6 of Atodiad XIII i Reoliad y Cyngor (EC) Rhif 850/98 ar gadwraeth adnoddau pysgodfeydd drwy fesurau technegol i ddiogelu organebau morol ifanc(4) fel y'i diwygir o bryd i'w gilydd.
Gwahardd llusgrwydo
12. Er gwaethaf erthyglau 3 i 11 o'r Gorchymyn hwn, gwaherddir pysgota am, cymryd neu ladd cregyn bylchog gan ddefnyddio llusgrwyd cregyn bylchog gan gychod pysgota Prydeinig yn yr ardaloedd a ddynodir yn yr Atodlen i'r Gorchymyn hwn.
Pwerau swyddogion pysgodfeydd môr Prydain
13.—(1) At ddibenion gorfodi'r Gorchymyn hwn neu unrhyw ddarpariaeth gyfatebol, caiff swyddog pysgodfa fôr Brydeinig arfer y pwerau a roddir gan yr erthygl hon mewn perthynas ag unrhyw gwch pysgota y mae'r Gorchymyn hwn yn gymwys iddo yn nyfroedd Cymru.
(2) Caiff y swyddog fynd ar fwrdd y cwch, ar y cyd â phersonau a neilltuwyd i gynorthwyo gyda dyletswyddau'r swyddog hwnnw neu hebddynt, a chaiff wneud yn ofynnol bod y cwch yn aros, a gwneud unrhyw beth arall i hwyluso mynd ar ei fwrdd neu fynd oddi arno.
(3) Caiff y swyddog wneud yn ofynnol bod meistr y cwch a phersonau eraill sydd ar ei fwrdd yn bresennol, a chaiff wneud unrhyw archwiliad neu ymchwiliad sy'n ymddangos i'r swyddog yn angenrheidiol at y diben a grybwyllir ym mharagraff (1) ac, yn benodol—
(a)caiff chwilio am bysgod neu offer pysgota ar y cwch, ac archwilio unrhyw bysgodyn sydd ar y cwch a chyfarpar y cwch, gan gynnwys yr offer pysgota, a gwneud yn ofynnol bod personau ar fwrdd y cwch yn gwneud unrhyw beth sy'n ymddangos i'r swyddog yn angenrheidiol er mwyn hwyluso'r archwiliad;
(b)caiff wneud yn ofynnol bod unrhyw berson ar fwrdd y cwch yn dangos unrhyw ddogfen sydd yn ei feddiant neu dan ei ofal ac yn ymwneud â'r cwch, neu ag unrhyw weithrediadau pysgota neu weithrediadau atodol neu ag unrhyw bersonau sydd ar fwrdd y cwch;
(c)at y diben o wybod a yw meistr, perchennog neu siartrwr y cwch wedi cyflawni tramgwydd o dan y Ddeddf fel y'i darllenir ynghyd â'r Gorchymyn hwn, neu unrhyw ddarpariaeth gyfatebol, caiff chwilio'r cwch am unrhyw ddogfen o'r fath a chaiff ei gwneud yn ofynnol bod unrhyw berson ar fwrdd y cwch yn gwneud unrhyw beth sy'n ymddangos i'r swyddog yn angenrheidiol er mwyn hwyluso'r chwiliad;
(ch)archwilio a chopïo unrhyw ddogfen o'r fath a ddangosir neu a ganfyddir ar fwrdd y cwch, ac os yw unrhyw ddogfen o'r fath wedi ei chadw gan ddefnyddio cyfrifiadur, gwneud yn ofynnol ei chynhyrchu mewn ffurf a fydd yn caniatáu ei chludo ymaith; a
(d)os yw'r cwch yn un y mae rheswm gan y swyddog i amau bod tramgwydd wedi ei gyflawni ynglŷn ag ef, o dan y Gorchymyn hwn neu unrhyw ddarpariaeth gyfatebol, caiff y swyddog, yn ddarostyngedig i baragraff (4), ymafael mewn unrhyw ddogfen o'r fath a ddangoswyd neu a ganfuwyd ar fwrdd y cwch a'i chadw at y diben o alluogi defnyddio'r ddogfen yn dystiolaeth mewn achos ynglŷn â'r tramgwydd.
(4) Nid oes dim ym mharagraff (3)(d) sy'n caniatáu ymafael mewn unrhyw ddogfen a'i chadw os yw'n ofynnol yn ôl y gyfraith cario'r ddogfen ar fwrdd y cwch, ac eithrio pan fo'r cwch yn cael ei gadw'n gaeth mewn porthladd.
(5) Os yw'n ymddangos i swyddog pysgodfa fôr Brydeinig fod tramgwydd o dan y Gorchymyn hwn neu unrhyw ddarpariaeth gyfatebol wedi ei gyflawni ar unrhyw adeg mewn perthynas â chwch pysgota, caiff y swyddog—
(a)mynd â'r cwch a'i griw, neu wneud yn ofynnol bod y meistr yn mynd â'r cwch a'i griw, i'r porthladd sy'n ymddangos i'r swyddog fel y porthladd cyfleus agosaf; a
(b)cadw'r cwch yn gaeth yn y porthladd, neu wneud yn ofynnol bod y meistr yn ei gadw'n gaeth yno.
(6) Rhaid i swyddog pysgodfa fôr Brydeinig sy'n cadw cwch yn gaeth, neu'n gwneud yn ofynnol ei gadw'n gaeth, gyflwyno i'r meistr hysbysiad ysgrifenedig yn datgan y cedwir y cwch yn gaeth, neu ei bod yn ofynnol ei gadw'n gaeth hyd nes y tynnir yr hysbysiad yn ôl drwy gyflwyno i'r meistr hysbysiad ysgrifenedig arall a lofnodir gan swyddog pysgodfa fôr Brydeinig.
(7) Yn yr erthygl hon, ystyr “swyddog” (“officer”) yw swyddog pysgodfa fôr Brydeinig.
Dirymu
14. Mae'r Gorchmynion a ganlyn wedi eu dirymu, sef—
(a)Gorchymyn Gwahardd Pysgota am Gregyn Bylchog (Cymru) 2009(5); a
(b)Gorchymyn Pysgota am Gregyn Bylchog (Cymru) 2010(6).
Elin Jones
Y Gweinidog dros Faterion Gwledig, un o Weinidogion Cymru
8 Chwefror 2010