1992 p.13; mewnosodwyd adran 20(2A) gan adran 49 o Ddeddf Addysg 2011 (p.21) a pharagraffau 1 a 5 o Atodlen 12 i'r Ddeddf honno. Diwygiwyd adran 21(1) gan adran 140 o Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion 1998 (p.31) a pharagraff 35(a) o Atodlen 30 ac Atodlen 31 i'r Ddeddf honno. Diwygiwyd Atodlen 4 gan Atodlen 12 i Ddeddf Addysg 2011.

Trosglwyddwyd swyddogaethau'r Ysgrifennydd Gwladol o dan adran 21(1) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992 ac Atodlen 4 i'r Ddeddf honno (i'r graddau y maent yn arferadwy o ran Cymru) i Gynulliad Cenedlaethol Cymru gan erthygl 2 o Orchymyn Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Trosglwyddo Swyddogaethau) 1999 (O.S. 1999/672) ac Atodlen 1 i'r Gorchymyn hwnnw. Trosglwyddwyd swyddogaethau Cynulliad Cenedlaethol Cymru wedyn i Weinidogion Cymru yn rhinwedd paragraff 30(1) a 30(2)(a) o Atodlen 11 i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 (p.32).

1992 (p.13).

2000 p.21; diwygiwyd adran 39 gan adran 47 o Fesur Dysgu a Sgiliau (Cymru) 2009 (mccc 1) a pharagraffau 1-3 o'r Atodlen i'r Mesur hwnnw.

1992 p.13; diwygiwyd adran 28 gan adrannau 112, 143(1) a 153 o Ddeddf Dysgu a Sgiliau 2000 (p. 21) ac Atodlen 11 i'r Ddeddf honno, adran 140(1) o Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion 1998 (p.31) a pharagraff 38 o Atodlen 30 i'r Ddeddf honno, adran 582(1) o Ddeddf Addysg 1996 (p.56) a pharagraff 109 o Atodlen 37 i'r Ddeddf honno, a pharagraff 5(1) a (2) o Atodlen 2 i Orchymyn Awdurdodau Addysg Lleol ac Awdurdodau Gwasanaethau Plant (Integreiddio Swyddogaethau) 2010 (O.S. 2010/1158).

Ar yr adeg y gwneir y Rheoliadau hyn, y darpariaethau deddfwriaethol sy'n ymwneud â dyfarnu person yn fethdalwr yw adran 264 o Ddeddf Ansolfedd 1986 (p.45) fel y'i diwygiwyd gan adran 170(2) o Ddeddf Cyfiawnder Troseddol 1988 (p.33) ac Atodlen 16 i'r Ddeddf honno, ond ar yr adeg y gwnaed y Rheoliadau hyn nid oedd y darpariaethau hynny eto wedi'u cychwyn, a chan reoliadau 3 a 13 o Reoliadau Deddf Ansolfedd 1986 (Diwygio) (Rhif 2) 2002 (O.S. 2002/1240).

Ar yr adeg y gwneir y Rheoliadau hyn, y darpariaethau deddfwriaethol sy'n esbonio ystyr gorchmynion interim cyfyngu methdaliad ac ymrwymiad cyfyngu methdaliad yw adran 281A o Ddeddf Ansolfedd 1986 ac Atodlen 4A i'r Ddeddf honno.

Ar yr adeg y gwneir y Rheoliadau hyn, byddai hyn yn digwydd o ganlyniad i gais o dan adran 375 o Ddeddf Ansolfedd 1986. Diwygiwyd adran 375 gan adran 106 o Ddeddf Mynediad at Gyfiawnder 1999 (p.22) ac Atodlen 15 i'r Ddeddf honno.

Penodwyd gan Orchymyn Coleg Cambria (Corffori) 2013 (O.S. 2013/374 (Cy.46)).

1992 p.13; mewnosodwyd adran 22ZA gan adran 49 o Ddeddf Addysg 2011, ac Atodlen 12 i'r Ddeddf honno.

Y dyddiad sefydlu yw 26 Mawrth 2013. Gweler erthygl 2 Orchymyn Coleg Cambria (Corffori) 2013 (O.S. 2013/374 (Cy.46)).

http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welshRheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013cyKing's Printer of Acts of Parliament2019-06-24ADDYSG, CYMRUMae'r Rheoliadau hyn yn rhagnodi'r Offeryn Llywodraethu a'r Erthyglau Llywodraethu ar gyfer Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria. Mae'r Offeryn Llywodraethu ac Erthyglau Llywodraethu yn darparu ar gyfer cyfansoddiad ac ar gyfer rhedeg Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria.The Coleg Cambria Further Education Corporation (Government) Regulations 2013Rheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013Sch. 1 para. 7(8)(9)The Enterprise and Regulatory Reform Act 2013 (Consequential Amendments) (Bankruptcy) and the Small Business, Enterprise and Employment Act 2015 (Consequential Amendments) Regulations 2016Sch. 2 para. 13reg. 1

2013 Rhif 375 (Cy.47)

ADDYSG, CYMRU

Rheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013

Gwnaed20 Chwefror 20132013

Gosodwyd gerbron Cynulliad Cenedlaethol Cymru22 Chwefror 20132013

Yn dod i rym26 Mawrth 2013

Mae Gweinidogion Cymru yn gwneud y Rheoliadau a ganlyn drwy arfer y pwerau a roddwyd i Weinidogion Cymru gan adran 20(2A) ac i'r Ysgrifennydd Gwladol gan adran 21(1) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992 a pharagraffau 1 a 13 i 25 o Atodlen 4 i'r Ddeddf honno, ac sydd bellach yn arferadwy ganddynt hwy.

1Enwi a chychwyn

Enw'r Rheoliadau hyn yw Rheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013, a deuant i rym ar 26 Mawrth 2013.

2Offeryn Llywodraethu

Rhagnodir Offeryn Llywodraethu Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria yn Atodlen 1 i'r Rheoliadau hyn.

3Erthyglau Llywodraethu

Rhagnodir Erthyglau Llywodraethu Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria yn Atodlen 2 i'r Rheoliadau hyn.

Leighton AndrewsY Gweinidog Addysg a Sgiliau, un o Weinidogion Cymru20 Chwefror 2013YR ATODLENNIATODLEN 1

Rheoliad 2

OFFERYN LLYWODRAETHUCYNNWYS1Dehongli2Aelodaeth y Gorfforaeth3Penderfynu niferoedd yr aelodau4Penodiadau5Penodi Cadeirydd ac Is-gadeirydd6Penodi'r Clerc7Cymhwystra8Tymor swydd9Terfynu aelodaeth10Aelodau i beidio â bod â buddiannau mewn materion sy'n ymwneud â'r sefydliad11Cyfarfodydd y Gorfforaeth12Cworwm13Trafodion cyfarfodydd14Cofnodion15Mynediad y cyhoedd i gyfarfodydd y Gorfforaeth16Cyhoeddi'r cofnodion a phapurau17Lwfansau i aelodau18Copïau o'r Offeryn Llywodraethu19Newid enw20Gosod y sêl1Dehongli1

Yn yr Offeryn Llywodraethu hwn—

ystyr “aelod” (“member”) yw aelod o'r Gorfforaeth;

ystyr “Cadeirydd” (“Chair”) yw cadeirydd y Gorfforaeth;

ystyr “Clerc” (“Clerk”) yw Clerc y Gorfforaeth;

ystyr “diwrnod gwaith” (“working day”) yw unrhyw ddydd Llun, Mawrth, Mercher, Iau neu Gwener, ac eithrio gŵyl banc neu ŵyl gyhoeddus arall;

ystyr “y Gorfforaeth” (“the Corporation”) yw Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria;

ystyr “Is-gadeirydd” (“Vice-Chair”) yw is-gadeirydd y Gorfforaeth;

ystyr “materion staff” (“staff matters”) yw penodiad, tâl, amodau gwasanaeth, dyrchafiad, israddiad, ymddygiad, atal dros dro, diswyddiad neu ymddeoliad unrhyw aelod o'r staff;

ystyr “myfyriwr” (“student”) yw myfyriwr sydd wedi ymrestru yn y sefydliad ac mae hefyd yn cynnwys person nad yw am y tro wedi ymrestru fel myfyriwr yn y sefydliad ond sydd ar gyfnod o absenoldeb awdurdodedig o fod wedi ymrestru fel myfyriwr yn y sefydliad at ddibenion astudio neu deithio neu i wneud dyletswyddau unrhyw swydd a ddeil y person hwnnw yn undeb myfyrwyr y sefydliad;

ystyr “Pennaeth” (“Principal”) yw prif weithredwr y sefydliad; ac

ystyr “y sefydliad” (“the institution”) yw Coleg Cambria ac unrhyw sefydliad sy'n cael ei redeg am y tro gan y Gorfforaeth wrth arfer ei phwerau o dan Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992.

2

Yn yr Offeryn Llywodraethu hwn, mewn perthynas ag aelodau—

a

mae cyfeiriadau at “categori amrywiol” (“variable category”) yn gyfeiriadau at unrhyw gategori o aelodau y caniateir i'w niferoedd amrywio yn unol â pharagraffau 2 a 4; a

b

mae i'r termau canlynol yr ystyron a roddir iddynt ym mharagraff 2—

“Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru” (“Welsh Ministers Appointed Members”);

“aelodau awdurdod lleol” (“local authority members”);

“aelodau busnes” (“business members”);

“aelodau cyfetholedig” (“co-opted members”);

“aelodau cymunedol” (“community members”);

“aelodau myfyrwyr” (“student members”);

“aelodau rhieni” (“parent members”); ac

“aelodau staff” (“staff members”).

2Aelodaeth y Gorfforaeth1

Rhaid i'r Gorfforaeth gynnwys—

a

hyd at saith aelod sydd, neu a fu, yn ymwneud â neu'n gyflogedig mewn busnes, diwydiant neu unrhyw broffesiwn neu unrhyw faes arall o waith sy'n berthnasol i weithgareddau'r sefydliad (a gelwir hwy'n “aelodau busnes”);

b

hyd at dri aelod a gyfetholwyd gan aelodau'r Gorfforaeth (a gelwir hwy'n “aelodau cyfetholedig”);

c

o leiaf un a hyd at dri aelod sy'n staff wedi'u cyflogi gan y sefydliad ac a enwebwyd gan staff y sefydliad (a gelwir hwy'n “aelodau staff”). Os oes mwy nag un aelod staff, rhaid i o leiaf un aelod staff fod wedi'i gyflogi fel aelod o'r staff addysgu ac wedi'i ethol a'i enwebu ganddynt, a rhaid i o leiaf un aelod staff fod wedi'i gyflogi fel un o aelodau eraill staff y sefydliad ac wedi'i ethol a'i enwebu ganddynt;

d

o leiaf un a hyd at dri aelod sy'n fyfyrwyr yn y sefydliad ac sydd wedi'u hethol a'u henwebu gan fyfyrwyr y sefydliad neu (fel y caiff y Gorfforaeth benderfynu) wedi'u hethol a'u henwebu gan gymdeithas gydnabyddedig sy'n cynrychioli myfyrwyr y sefydliad (a gelwir hwy'n “aelodau myfyrwyr”);

e

hyd at ddau aelod sy'n rhieni i fyfyrwyr o dan 19 mlwydd oed sy'n mynychu'r sefydliad, sydd wedi'u hethol a'u henwebu gan rieni eraill o'r fath neu (fel y caiff y Gorfforaeth benderfynu) wedi'u hethol a'u henwebu gan gymdeithas gydnabyddedig sy'n cynrychioli rhieni o'r fath (a gelwir hwy'n “aelodau rhieni”);

f

o leiaf un a hyd at dri aelod a enwebwyd gan awdurdodau lleol a bennir gan y Gorfforaeth (a gelwir hwy'n “aelodau awdurdod lleol”);

g

o leiaf un a hyd at dri aelod a enwebwyd gan gorff neu gyrff cymunedol yr ymddengys i'r aelodau eraill eu bod yn cynrychioli buddiannau adran o'r gymuned leol a enwebwyd gan yr aelodau eraill (a gelwir hwy'n “aelodau cymunedol”) (at ddibenion y paragraff hwn mae “corff cymunedol” yn cynnwys unrhyw gymdeithas nad yw'n cael ei rhedeg er elw);

h

Pennaeth y sefydliad (onid yw'r Pennaeth yn dewis peidio â bod yn aelod); ac

i

hyd at ddau aelod a benodwyd gan Weinidogion Cymru wrth arfer eu pwerau o dan adran 39 o Ddeddf Dysgu a Sgiliau 2000 (a gelwir hwy'n “Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru”).

2

Rhaid i unrhyw gwestiwn parthed a yw person yn gymwys yn unol ag is-baragraff (1) i'w benodi'n aelod i unrhyw gategori gael ei benderfynu gan yr awdurdod penodi perthnasol fel a bennir ym mharagraff 4.

3Penderfynu niferoedd yr aelodau1

Yn ei gyfarfod cyntaf, rhaid i'r Gorfforaeth benderfynu ar—

a

cyfanswm yr aelodau (ac eithrio unrhyw Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru); a

b

nifer yr aelodau ym mhob categori amrywiol.

2

Caiff y Gorfforaeth ar unrhyw adeg amrywio'r penderfyniadau y cyfeirir atynt yn is-baragraff (1) ac unrhyw benderfyniadau olynol o dan y paragraff hwn.

3

Rhaid i unrhyw benderfyniad o dan y paragraff hwn sicrhau—

a

bod nifer yr aelodau, heb gynnwys yr Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru, yn 12 o leiaf ac nid yn fwy nag 20;

b

bod nifer yr aelodau ym mhob categori amrywiol o fewn y terfynau a osodir ym mharagraff 2; ac

c

bod nifer yr aelodau busnes yn hafal i draean o gyfanswm yr aelodau, heb gynnwys unrhyw Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru, wedi ei dalgrynnu i fyny i'r rhif cyflawn agosaf.

4

Ni chaiff unrhyw benderfyniad o dan y paragraff hwn effaith a fyddai'n terfynu penodiad unrhyw berson sydd eisoes yn aelod ar yr adeg y daw'n effeithiol.

4Penodiadau1

Y Gorfforaeth yw'r awdurdod penodi mewn perthynas â phenodi unrhyw aelod ac eithrio—

a

Aelod a Benodwyd gan Weinidogion Cymru;

b

yr aelodau cyntaf, a benodir gan Weinidogion Cymru; ac

c

os yw nifer yr aelodau yn disgyn islaw'r nifer sy'n ofynnol ar gyfer cworwm, y cyfryw nifer o aelodau sy'n ofynnol ar gyfer cworwm.

2

Os yw nifer yr aelodau yn disgyn islaw'r nifer sy'n ofynnol ar gyfer cworwm, Gweinidogion Cymru yw'r awdurdod penodi mewn perthynas â phenodiad y nifer hwnnw o aelodau sy'n ofynnol ar gyfer cworwm.

3

Caiff yr awdurdod penodi wrthod penodi person os bodlonir yr awdurdod—

a

nad oes gan y person y sgiliau a'r profiad penodedig fel y'u diffinnir yn is-baragraff (4);

b

bod y person, o fewn y deng mlynedd blaenorol, wedi cael ei symud ymaith o swydd fel aelod o gorfforaeth addysg bellach neu sefydliad a ddynodwyd o dan adran 28 o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992;

c

y byddai penodi'r person yn groes i unrhyw ddarpariaeth mewn unrhyw reolau neu is-ddeddfau a wnaed o dan erthygl 20 o'r Erthyglau Llywodraethu;

d

nad yw'r person yn gymwys i fod yn aelod yn rhinwedd paragraff 7; neu

e

yn achos person sydd i'w benodi yn aelod busnes, aelod cyfetholedig, aelod awdurdod lleol neu'n aelod cymunedol, bod y Pwyllgor Chwilio (a sefydlwyd o dan erthygl 8 o'r Erthyglau Llywodraethu) wedi cynghori na ddylid penodi'r person.

4

Yn y paragraff hwn ystyr “y sgiliau a'r profiad penodedig” (“specified skills and experience”) yw'r sgiliau a'r profiad (ac eithrio cymwysterau proffesiynol) a bennir gan y Gorfforaeth eu bod yn briodol i aelodau.

5

Pan fo swydd unrhyw aelod ac eithrio'r Pennaeth neu Aelod a Benodwyd gan Weinidogion Cymru yn dod yn wag, rhaid i'r Gorfforaeth, cyn gynted ag y bo'n ymarferol, gymryd pob cam angenrheidiol i benodi aelod newydd i lenwi'r swydd wag.

6

Caiff aelod awdurdod lleol fod yn gynghorydd etholedig o'r awdurdod lleol, yn un o gyflogeion yr awdurdod lleol neu'n unrhyw berson arall a enwebir gan yr awdurdod lleol.

7

Nid oes dim yn y paragraff hwn yn rhoi'r hawl i'r Gorfforaeth ofyn am fwy nag un enwebiad gan unrhyw un neu ragor o'r cyrff y cyfeirir atynt ym mharagraff 2(1)(c) i (g) i lenwi unrhyw swydd wag unigol.

5Penodi Cadeirydd ac Is-gadeirydd1

Rhaid i'r aelodau sy'n bresennol mewn unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth a gynhelir cyn penodi Cadeirydd neu Is-gadeirydd am y tro cyntaf o dan is-baragraff (2) ddewis un o'u nifer i weithredu fel cadeirydd ar gyfer y cyfarfod hwnnw.

2

Rhaid i'r Gorfforaeth benodi Cadeirydd ac Is-gadeirydd o blith ei haelodau.

3

Ni chaniateir penodi'r Pennaeth nac unrhyw aelod staff nac unrhyw aelod myfyrwyr yn Gadeirydd nac yn Is-gadeirydd.

4

Bydd y Cadeirydd a'r Is-gadeirydd yn dal eu swyddi am ba bynnag gyfnod a benderfynir gan y Gorfforaeth.

5

Yn ddarostyngedig i is-baragraff (3), os yw'r Cadeirydd a'r Is-gadeirydd yn absennol o unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth, rhaid i'r aelodau sy'n bresennol ddewis un o'u plith i weithredu fel cadeirydd ar gyfer y cyfarfod hwnnw.

6

Caiff y Cadeirydd neu'r Is-gadeirydd ymddiswyddo o'r swydd ar unrhyw adeg drwy roi hysbysiad ysgrifenedig i'r Clerc.

7

Os bodlonir y Gorfforaeth, ar unrhyw adeg, bod y Cadeirydd yn analluog neu'n anaddas i gyflawni swyddogaethau'r Cadeirydd, caiff y Gorfforaeth, drwy roi hysbysiad ysgrifenedig, symud y Cadeirydd o'i swydd.

8

Os bodlonir y Gorfforaeth, ar unrhyw adeg, bod yr Is-gadeirydd yn analluog neu'n anaddas i gyflawni swyddogaethau'r Is-gadeirydd, caiff y Gorfforaeth, drwy roi hysbysiad ysgrifenedig, symud yr Is-gadeirydd o'i swydd.

9

Yng nghyfarfod olaf y Gorfforaeth cyn bod tymor swydd y Cadeirydd neu'r Is-gadeirydd yn dod i ben, neu ar ôl i'r Cadeirydd neu'r Is-gadeirydd ymddiswyddo neu gael ei symud o'r swydd, rhaid i'r Gorfforaeth benodi Cadeirydd neu Is-gadeirydd newydd, yn ôl fel y digwydd, o blith ei haelodau.

10

Mae'r Cadeirydd a'r Is-gadeirydd yn gymwys i gael eu hail benodi pan ddaw tymor eu swyddi i ben, yn ddarostyngedig i unrhyw reolau a wnaed o dan erthygl 20 o'r Erthyglau Llywodraethu ynglŷn â nifer y tymhorau swydd y caiff person wasanaethu drostynt.

6Penodi'r Clerc1

Rhaid i'r Gorfforaeth benodi person i wasanaethu fel Clerc, ond ni chaniateir penodi'r Pennaeth yn Glerc.

2

Yn ddarostyngedig i baragraff 13(9), mae hawl gan y Clerc i fod yn bresennol ym mhob cyfarfod o'r Gorfforaeth a phob cyfarfod o unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth.

3

Rhaid i'r Gorfforaeth benodi person (ac eithrio'r Pennaeth) i wasanaethau fel Clerc dros dro yn yr amgylchiadau canlynol—

a

yng nghyfarfod cyntaf y Gorfforaeth pan nad oes person wedi ei benodi i wasanaethu fel Clerc;

b

pan fo'r Clerc yn absennol dros dro.

4

Rhaid i'r Clerc gydymffurfio ag unrhyw ofynion ysgrifenedig gan Weinidogion Cymru.

5

Mae unrhyw gyfeiriad yn yr Offeryn hwn at y Clerc yn cynnwys Clerc dros dro.

7Cymhwystra1

Ni chaiff person o dan 18 mlwydd oed fod yn aelod ac eithrio'n aelod myfyrwyr.

2

Yn ddarostyngedig i is-baragraff (3), ni chaiff person sy'n aelod o'r staff, ac eithrio'r Pennaeth, fod yn aelod ac eithrio'n aelod staff.

3

Ni chaiff myfyriwr a gyflogir gan y Gorfforaeth mewn cysylltiad â rôl y myfyriwr fel swyddog o undeb y myfyrwyr fod yn aelod ac eithrio'n aelod myfyrwyr.

4

Yn ddarostyngedig i is-baragraffau (5) a (6), ni chaiff myfyriwr yn y sefydliad fod yn aelod ac eithrio'n aelod myfyrwyr.

5

Ni cheir penodi aelod o'r staff sydd hefyd wedi ymrestru fel myfyriwr rhan-amser yn y sefydliad (ac eithrio person a gyflogir gan y Gorfforaeth mewn cysylltiad â'i rôl fel swyddog o undeb y myfyrwyr) yn aelod ac eithrio fel aelod staff.

6

Nid yw'n ofynnol i berson, sydd eisoes yn aelod ac eithrio aelod myfyrwyr, ymddiswyddo os bydd y person hwnnw yn ystod tymor y swydd yn ymrestru ar gwrs rhan-amser yn y sefydliad, ond os bydd y person hwnnw yn ymrestru ar gwrs llawn-amser yn y sefydliad, bydd y person hwnnw yn peidio â bod yn aelod.

7

Ni chaiff y Clerc fod yn aelod.

8

Yn ddarostyngedig i is-baragraffau (9) a (10), ni chaiff person fod yn aelod os yw'r person hwnnw wedi ei ddyfarnu'n fethdalwr, neu os yw'r person hwnnw yn destun gorchymyn cyfyngu methdaliad, gorchymyn interim cyfyngu methdaliad neu ymrwymiad cyfyngu methdaliad, neu os yw'r person hwnnw wedi gwneud compownd neu drefniant â chredydwyr, gan gynnwys trefniant gwirfoddol unigol.

9

Pan fo person wedi'i anghymhwyso rhag bod yn aelod oherwydd ei fod wedi'i ddyfarnu'n fethdalwr, neu oherwydd ei fod yn destun gorchymyn cyfyngu methdaliad, gorchymyn interim cyfyngu methdaliad neu ymrwymiad cyfyngu methdaliad, daw'r anghymhwysiad hwnnw i ben—

a

pan ryddheir y person hwnnw o'r methdaliad, oni fydd y gorchymyn methdaliad wedi ei ddiddymu cyn hynny;

b

os diddymir y gorchymyn methdaliad, ar ddyddiad y diddymiad hwnnw;

c

os dadwneir y gorchymyn cyfyngu methdaliad, ar y dyddiad y gorchmynnir hynny gan y llys;

d

os rhyddheir y gorchymyn interim cyfyngu methdaliad gan y llys, ar y dyddiad y'i rhyddheir; neu

e

os diddymir yr ymrwymiad cyfyngu methdaliad, ar ddyddiad y diddymiad hwnnw.

10

Pan fo person wedi'i anghymhwyso rhag bod yn aelod oherwydd iddo wneud compownd neu drefniant, gan gynnwys trefniant gwirfoddol unigol, ac yntau wedyn yn talu'r dyledion yn llawn, daw'r anghymhwysiad i ben ar y dyddiad y cwblheir y taliad, ac mewn unrhyw achos arall, daw i ben ar ddiwedd tair blynedd o'r dyddiad y bodlonir telerau'r weithred gompównd, y trefniant neu'r trefniant gwirfoddol unigol.

11

Yn ddarostyngedig i is-baragraff (12) ni chaiff person fod yn aelod—

a

os yw'r person hwnnw, o fewn y pum mlynedd blaenorol, neu ers ei benodi, wedi ei gollfarnu naill ai yn y Deyrnas Unedig neu mewn man arall am unrhyw drosedd ac wedi cael dedfryd o garchar (pa un a ataliwyd y ddedfryd dros dro ai peidio) am gyfnod o dri mis neu fwy heb gael dewis o ddirwy;

b

os yw'r person hwnnw, o fewn yr 20 mlynedd blaenorol, wedi ei gollfarnu fel a osodir ym mharagraff (a) ac wedi cael dedfryd o garchar am gyfnod o fwy na dwy flynedd a hanner; neu

c

os yw'r person hwnnw, ar unrhyw adeg, wedi ei gollfarnu fel a osodir ym mharagraff (a) ac wedi cael dedfryd o garchar o bum mlynedd neu fwy.

12

At ddibenion is-baragraff (11) rhaid diystyru unrhyw gollfarn gan neu gerbron llys y tu allan i'r Deyrnas Unedig am drosedd mewn perthynas ag ymddygiad na fyddai, pe bai wedi digwydd yn unrhyw ran o'r Deyrnas Unedig, wedi bod yn drosedd o dan y gyfraith mewn grym yn y rhan honno o'r Deyrnas Unedig.

13

Pan ddaw aelod yn anghymwys i fod yn aelod yn rhinwedd is-baragraffau (8) i (11), rhaid i'r aelod hwnnw roi hysbysiad ysgrifenedig o'r ffaith honno ar unwaith i'r Clerc.

8Tymor swydd1

Bydd aelod yn dal ac yn gadael swydd yn unol â thelerau'r penodiad ond rhaid i hyd tymor swydd beidio â bod yn hwy na phedair blynedd.

2

Bydd aelod sy'n ymddeol ar ddiwedd y tymor swydd yn gymwys i gael ei ailbenodi yn ddarostyngedig i unrhyw reolau a wneir o dan erthygl 20 o'r Erthyglau Llywodraethu sy'n ymwneud â nifer y tymhorau swydd y caiff person wasanaethu drostynt, ac mae paragraff 4 yn gymwys i ailbenodiad aelod fel y mae'n gymwys i benodiad olynydd i aelod.

9Terfynu aelodaeth1

Caiff aelod ymddiswyddo o'r swydd ar unrhyw adeg drwy roi hysbysiad ysgrifenedig i'r Clerc.

2

Caiff y Gorfforaeth symud unrhyw aelod o'i swydd drwy hysbysiad ysgrifenedig, os bodlonir y Gorfforaeth ar unrhyw adeg bod unrhyw aelod—

a

wedi bod yn absennol o gyfarfodydd y Gorfforaeth am gyfnod hwy na chwe mis yn olynol heb ganiatâd y Gorfforaeth; neu

b

yn analluog neu'n anaddas i gyflawni swyddogaethau aelod.

3

Bydd person sy'n aelod yn rhinwedd bod yn aelod o staff y sefydliad (gan gynnwys y Pennaeth) yn peidio â dal swydd pan yw'n peidio â bod yn aelod o staff y sefydliad.

4

Bydd person sy'n aelod yn rhinwedd bod yn fyfyriwr yn y sefydliad yn peidio â dal swydd—

a

ar ddiwedd blwyddyn academaidd olaf y myfyriwr neu ar y cyfryw adeg arall o'r flwyddyn wedi iddo beidio â bod yn fyfyriwr ag y caiff y Gorfforaeth ei phenderfynu; neu

b

os caiff ei ddiarddel o'r sefydliad.

10Aelodau i beidio â bod â buddiannau mewn materion sy'n ymwneud â'r sefydliad1

Ac eithrio gyda chymeradwyaeth ysgrifenedig Gweinidogion Cymru ymlaen llaw, ni chaiff unrhyw aelod gymryd neu ddal unrhyw fuddiant mewn unrhyw eiddo a ddelir neu a ddefnyddir at ddibenion y sefydliad.

2

Rhaid i aelod y mae is-baragraff (3) yn gymwys iddo—

a

datgelu i'r Gorfforaeth neu i unrhyw un o bwyllgorau'r Gorfforaeth natur a maint y buddiant;

b

os yw'n bresennol yn un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth lle mae'r cyflenwi, y contract neu fater arall a grybwyllir yn is-baragraff (3) i gael ei ystyried, peidio â chymryd rhan yn y broses o'i ystyried, na phleidleisio ar unrhyw gwestiwn ynglŷn ag ef, na chael ei gyfrif yn y cworwm sy'n bresennol yn y cyfarfod mewn perthynas ag unrhyw benderfyniad nad oes hawl gan yr aelod hwnnw i bleidleisio arno; ac

c

ymneilltuo, os yw'n bresennol yn un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth lle mae'r cyflenwi, y contract neu fater arall a grybwyllir yn is-baragraff (3) i gael ei ystyried, os gofynnir iddo wneud hynny gan fwyafrif o aelodau'r Gorfforaeth sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r Gorfforaeth, neu gan fwyafrif o aelodau'r pwyllgor sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r pwyllgor, yn ôl fel y digwydd.

3

Mae'r paragraff hwn yn gymwys i aelod—

a

sydd ag unrhyw fuddiant ariannol—

i

mewn cyflenwi gwaith i'r sefydliad, neu gyflenwi nwyddau at ddibenion y sefydliad;

ii

mewn unrhyw gontract neu unrhyw gontract arfaethedig sy'n ymwneud â'r sefydliad; neu

iii

mewn unrhyw fater arall sy'n ymwneud â'r sefydliad, neu

b

sydd ag unrhyw fuddiant arall o fath a bennir gan y Gorfforaeth mewn unrhyw fater sy'n ymwneud â'r sefydliad.

4

Pan fo'r mater sydd dan ystyriaeth gan y Gorfforaeth neu unrhyw un neu ragor o'i phwyllgorau yn ymwneud â thâl ac amodau'r holl staff, neu'r holl staff mewn dosbarth penodol, yna, yn achos aelod staff—

a

nid oes angen iddo ddatgelu buddiant ariannol; a

b

caiff gymryd rhan mewn ystyried y mater, pleidleisio ar unrhyw gwestiwn sy'n ymwneud ag ef a chyfrif tuag at y cworwm sy'n bresennol yn y cyfarfod hwnnw, cyhyd â'i fod, wrth wneud hynny, yn gweithredu er lles pennaf y Gorfforaeth yn ei chyfanrwydd ac nad yw'n ceisio cynrychioli buddiannau unrhyw berson neu gorff arall; ond

c

rhaid iddo ymneilltuo o'r cyfarfod os yw'r mater yn un sy'n destun negodi gydag unrhyw rai o'r staff ac os yw'r aelod staff yn cynrychioli un neu ragor o'r staff dan sylw yn y negodi hwnnw.

5

Rhaid i'r Clerc gadw cofrestr o fuddiannau aelodau'r Gorfforaeth a ddatgelir a rhaid iddo beri bod y gofrestr honno ar gael yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad i unrhyw berson sy'n dymuno ei harchwilio.

6

Nid yw'r paragraff hwn yn rhwystro aelodau'r Gorfforaeth rhag ystyried cynigion a phleidleisio ar gynigion bod y Gorfforaeth yn yswirio aelodau'r Gorfforaeth yn erbyn rhwymedigaethau a achosir iddynt ac sy'n deillio o'u swyddi nac yn rhwystro'r Gorfforaeth rhag sicrhau'r yswiriant hwnnw a thalu'r premiymau.

11Cyfarfodydd y Gorfforaeth1

Rhaid i'r Gorfforaeth gyfarfod o leiaf un waith ym mhob tymor, a chynnal cyfarfodydd eraill yn ôl yr angen.

2

Rhaid i gyfarfod cyntaf y Gorfforaeth gael ei alw gan unrhyw bedwar aelod, a rhaid iddynt, o leiaf bum diwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod, anfon hysbysiad ysgrifenedig a chopi o'r agenda arfaethedig at yr aelodau eraill.

3

Yn ddarostyngedig i is-baragraffau (2), (4) a (5), rhaid i bob cyfarfod o'r Gorfforaeth gael ei alw gan y Clerc, a rhaid i'r Clerc anfon at yr aelodau, o leiaf bum diwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod, hysbysiad ysgrifenedig a chopi o'r agenda arfaethedig.

4

Os bwriedir ystyried mewn unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth, dâl, amodau gwasanaeth, ymddygiad, atal dros dro, diswyddiad neu ymddeoliad y Clerc, rhaid i'r Cadeirydd anfon at yr aelodau, o leiaf bum diwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod, gopi o'r eitem agenda dan sylw ynghyd ag unrhyw ddogfennau perthnasol.

5

Caniateir i gyfarfod arbennig o'r Gorfforaeth gael ei alw ar unrhyw adeg gan y Cadeirydd neu ar gais ysgrifenedig unrhyw bum aelod. Pan fo'r Cadeirydd neu, yn ei absenoldeb, yr Is-gadeirydd, yn rhoi cyfarwyddyd i'r perwyl hwnnw ar y sail bod materion sy'n galw am eu hystyried ar frys, caniateir i'r hysbysiad sy'n cynnull y cyfarfod a'r agenda arfaethedig gael eu rhoi o fewn llai na phum diwrnod gwaith.

6

Rhaid i bob aelod weithredu er lles pennaf y Gorfforaeth a chan hynny ni chaiff gymryd ei rwymo wrth siarad a phleidleisio gan eirchion a roddir gan unrhyw gorff neu berson arall.

12Cworwm1

Hyd nes y digwydd y penderfyniad cyntaf ar nifer yr aelodau o dan baragraff 3, bydd cworwm yng nghyfarfodydd y Gorfforaeth os bydd saith aelod yn bresennol.

2

Bydd cworwm yng nghyfarfodydd dilynol y Gorfforaeth os bydd nifer yr aelodau sy'n bresennol yn 40% o leiaf o gyfanswm cyfanredol yr aelodau a benderfynir yn unol â pharagraff 3(1) ac unrhyw Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru.

3

Os nad yw nifer yr aelodau sy'n bresennol ar gyfer cyfarfod o'r Gorfforaeth yn ffurfio cworwm, rhaid peidio â chynnal y cyfarfod. Os bydd nifer yr aelodau yn peidio â ffurfio cworwm yn ystod un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, rhaid terfynu'r cyfarfod ar unwaith.

4

Mewn amgylchiadau pan na ellir cynnal cyfarfod o'r Gorfforaeth neu pan na ellir parhau â'r cyfarfod, oherwydd nad oes cworwm, caiff y Cadeirydd alw cyfarfod arbennig cyn gynted ag y bo'n rhesymol ymarferol.

13Trafodion cyfarfodydd1

Rhaid i bob cwestiwn sydd i'w benderfynu mewn cyfarfod o'r Gorfforaeth gael ei benderfynu drwy fwyafrif syml o bleidleisiau'r aelodau sy'n bresennol ac sy'n pleidleisio ar y cwestiwn. Os bydd y pleidleisiau'n ymrannu'n gyfartal, bydd gan gadeirydd y cyfarfod bleidlais fwrw.

2

Ni chaiff aelod bleidleisio drwy ddirprwy na phleidleisio drwy'r post.

3

Ni chaniateir i unrhyw benderfyniad yr aelodau gael ei ddadwneud na'i amrywio mewn cyfarfod dilynol o'r Gorfforaeth oni fydd ystyriaeth o'r dadwneud neu'r amrywio yn eitem fusnes benodol ar yr agenda ar gyfer y cyfarfod hwnnw.

4

Caiff Pennaeth a ddewisodd beidio â bod yn aelod fod yn bresennol ym mhob un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth a siarad yn y cyfarfodydd hynny, ac eithrio bod rhaid i'r Pennaeth ymneilltuo mewn unrhyw achos lle y byddai'n ofynnol iddo ymneilltuo o dan is-baragraff (5) pe bai'r Pennaeth yn bresennol fel aelod.

5

Rhaid i aelod sy'n aelod o staff y sefydliad (gan gynnwys y Pennaeth) ymneilltuo—

a

o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, neu o unrhyw gyfarfod pwyllgor, yr ystyrir ynddi faterion staff sy'n ymwneud â'r aelod hwnnw o'r staff yn unig (yn hytrach na materion staff sy'n ymwneud â phob aelod o'r staff, neu bob aelod o'r staff mewn dosbarth penodol);

b

o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, neu o unrhyw gyfarfod pwyllgor, yr ystyrir ynddi ailbenodiad yr aelod hwnnw, neu benodiad ei olynydd;

c

o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, neu o unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, yr ystyrir ynddi faterion staff, sy'n ymwneud ag unrhyw aelod staff arall sy'n dal swydd sy'n uwch na swydd yr aelod ei hun, os gofynnir iddo ymneilltuo gan fwyafrif o'r aelodau eraill sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r Gorfforaeth neu gan fwyafrif o aelodau eraill y pwyllgor sy'n bresennol yng nghyfarfod y pwyllgor, yn ôl fel y digwydd; ac

d

o'r rhan honno o unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth neu o unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, yr ystyrir ynddi negodi ynglŷn â chyflog neu amodau (unrhyw un neu bob un o) aelodau'r staff, os gofynnir iddo ymneilltuo gan fwyafrif o'r aelodau eraill sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r Gorfforaeth neu gan fwyafrif o aelodau eraill y pwyllgor sy'n bresennol yng nghyfarfod y pwyllgor, yn ôl fel y digwydd.

6

Ni chaiff aelod myfyrwyr sydd o dan 18 oed bleidleisio boed mewn cyfarfod o'r Gorfforaeth nac mewn unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, ar unrhyw gwestiwn ynghylch unrhyw gynnig—

a

ar gyfer gwario arian gan y Gorfforaeth; neu

b

y byddai'r Gorfforaeth, neu unrhyw aelodau o'r Gorfforaeth, yn ymrwymo i unrhyw gontract oddi tano, neu'n tynnu unrhyw ddyled neu rwymedigaeth oddi tano (pa un ai ar unwaith, yn amodol neu fel arall).

7

Ac eithrio fel y darperir gan reolau a wneir o dan erthygl 15(2) o'r Erthyglau Llywodraethu sy'n ymdrin â sylwadau ac apelau gan fyfyrwyr mewn achosion disgyblu, rhaid i aelod myfyrwyr ymneilltuo o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd o'r Gorfforaeth neu o'r pwyllgor yr ystyrir ynddi ymddygiad unrhyw fyfyriwr, neu atal dros dro neu ddiarddel unrhyw fyfyriwr.

8

Mewn unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth, neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, y trafodir ynddo faterion staff sy'n ymwneud ag aelod neu ddarpar aelod o staff y sefydliad, rhaid i aelod myfyrwyr—

a

peidio â chymryd unrhyw ran yn yr ystyriaeth na'r drafodaeth ar y mater hwnnw na phleidleisio ar unrhyw gwestiwn ynglŷn ag ef; a

b

ymneilltuo o'r cyfarfod o'r Gorfforaeth neu o'r cyfarfod o bwyllgor y Gorfforaeth, pan ofynnir iddo wneud hynny gan fwyafrif o'r aelodau sy'n bresennol ac eithrio aelodau myfyrwyr neu gan fwyafrif o aelodau'r pwyllgor sy'n bresennol ac eithrio'r rheini sy'n aelodau myfyrwyr, yn ôl fel y digwydd.

9

Rhaid i'r Clerc—

a

ymneilltuo o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth yr ystyrir ynddi dâl y Clerc, ei amodau gwasanaeth, ei ymddygiad, ei atal dros dro, ei ddiswyddo neu ei ymddeoliad, yn rhinwedd ei swyddogaeth fel Clerc; a

b

pan fo'r Clerc yn aelod o staff y sefydliad, ymneilltuo yn unrhyw achos lle byddai'n ofynnol i aelod ymneilltuo o dan is-baragraff (5) pe bai'n bresennol fel aelod o'r staff.

10

Os yw'r Clerc yn ymneilltuo o gyfarfod neu ran ohono o dan is-baragraff (9), rhaid i'r Gorfforaeth neu'r pwyllgor o'r Gorfforaeth, yn ôl fel y digwydd, benodi person (ac eithrio'r Pennaeth) i weithredu fel Clerc dros dro yn unol â pharagraff 6(3).

14Cofnodion1

Yn ddarostyngedig i is-baragraff (2), ym mhob un o gyfarfodydd y Gorfforaeth ac unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, rhaid trin cofnodion y cyfarfod diwethaf fel eitem agenda ac, os cytunir eu bod yn gywir, rhaid i'r cofnodion hynny gael eu llofnodi fel rhai cywir gan gadeirydd y cyfarfod.

2

Nid yw is-baragraff (1) yn ei gwneud yn ofynnol trin cofnodion y cyfarfod diwethaf fel eitem agenda cyfarfod arbennig a elwir o dan baragraff 11(5), ond pan nad yw cofnodion y cyfarfod diwethaf yn cael eu trin fel un o eitemau agenda'r cyfarfod hwnnw, rhaid eu trin fel eitem agenda yn y cyfarfod nesaf nas gelwir o dan baragraff 11(5).

3

Rhaid paratoi cofnodion ar wahân o'r rhannau hynny o gyfarfodydd y mae'r Clerc, y Pennaeth, aelodau staff neu aelodau myfyrwyr wedi ymneilltuo ohonynt yn unol ag is-baragraffau (5) i (9) o baragraff 13, ac nid oes hawl gan yr un o'r cyfryw bersonau i weld y cofnod o'r rhan honno o'r cyfarfod nac unrhyw bapurau ynglŷn â'r rhan honno.

15Mynediad y cyhoedd i gyfarfodydd y Gorfforaeth1

Yn ddarostyngedig i baragraff 13, mae hawl gan y canlynol i fod yn bresennol yng nghyfarfodydd y Gorfforaeth—

a

aelod;

b

y Clerc; ac

c

hyd at ddau berson sy'n arsylwi ar ran Gweinidogion Cymru.

2

Rhaid i unrhyw gwestiwn ynglŷn ag a ddylid caniatáu i unrhyw berson arall fod yn bresennol mewn un o gyfarfodydd y Gorfforaeth gael ei benderfynu gan y Gorfforaeth.

16Cyhoeddi'r cofnodion a phapurau1

Yn ddarostyngedig i is-baragraff (2), rhaid i'r Gorfforaeth beri bod copi o'r dogfennau a ganlyn ar gael, cyn gynted ag y bo'n rhesymol ymarferol, yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad i unrhyw berson sy'n dymuno eu harchwilio—

a

yr agenda ar gyfer pob cyfarfod o'r Gorfforaeth ac unrhyw un neu ragor o'i phwyllgorau;

b

cofnodion drafft pob cyfarfod o'r fath, os ydynt wedi'u cymeradwyo gan gadeirydd y cyfarfod;

c

cofnodion llofnodedig pob cyfarfod o'r fath; a

d

unrhyw adroddiad, dogfen neu bapur arall a ystyriwyd mewn unrhyw gyfarfod o'r fath.

2

Rhaid hepgor o unrhyw eitem y mae'n ofynnol ei rhoi ar gael, unrhyw ddeunydd sy'n ymwneud â'r canlynol—

a

person a enwir sy'n cael ei gyflogi neu y bwriedir ei gyflogi yn y sefydliad;

b

myfyriwr a enwir yn y sefydliad neu ymgeisydd am gael ei dderbyn i'r sefydliad;

c

y Clerc; a

d

unrhyw fater y bodlonir y Gorfforaeth y dylid ymdrin ag ef yn gyfrinachol, oherwydd natur y mater hwnnw.

3

Rhaid i eitemau a hepgorir o dan is-baragraff (2)(d) gael eu hadolygu'n rheolaidd gan y Gorfforaeth. Os yw eitem yn peidio â bod yn gyfrinachol, rhaid i'r Gorfforaeth beri bod copi o'r eitem honno ar gael, cyn gynted ag y bo'n rhesymol ymarferol, yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad i unrhyw berson sy'n dymuno ei harchwilio.

17Lwfansau i aelodau

Caiff y Gorfforaeth dalu i'w haelodau unrhyw lwfansau teithio, lwfansau cynhaliaeth neu lwfansau eraill a benderfynir gan y Gorfforaeth, ond rhaid iddi beidio â thalu lwfansau sy'n dâl i'r aelodau am eu gwasanaethau fel aelodau.

18Copïau o'r Offeryn Llywodraethu

Rhaid i'r Gorfforaeth roi copi o'r Offeryn hwn i bob aelod a pheri bod copi ar gael i'w archwilio gan unrhyw berson ar gais yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad.

19Newid enw

Caiff y Gorfforaeth newid ei henw gyda chymeradwyaeth Gweinidogion Cymru.

20Gosod y sêl

Dilysir gosod sêl y Gorfforaeth drwy:

a

llofnod naill ai'r Cadeirydd neu ryw aelod arall a awdurdodwyd naill ai'n gyffredinol neu'n benodol gan y Gorfforaeth i weithredu at y diben hwnnw; a

b

llofnod unrhyw aelod arall.

ATODLEN 2

Rheoliad 3

ERTHYGLAU LLYWODRAETHUCYNNWYS1Dehongli2Rhedeg y sefydliad3Cyfrifoldebau'r Gorfforaeth, y Pennaeth a'r Clerc4Y Bwrdd Academaidd5Pwyllgorau6Dirprwyo7Pwyllgor i benderfynu ynghylch diswyddo deiliaid swyddi uwch8Y Pwyllgor Chwilio9Y Pwyllgor Archwilio10Penodi a dyrchafu staff11Ymddygiad staff12Rhyddid academaidd13Gweithdrefnau cwyno, atal dros dro a disgyblu14Atal dros dro a diswyddo'r Clerc15Myfyrwyr16Materion ariannol17Cydweithredu ag archwilydd Gweinidogion Cymru18Archwilio mewnol19Cyfrifon ac archwilio cyfrifon20Rheolau ac is-ddeddfau21Copïau o'r Erthyglau Llywodraethu, y rheolau a'r is-ddeddfau1Dehongli

Yn yr Erthyglau Llywodraethu hyn—

ystyr “y Bwrdd Academaidd” (“the Academic Board”) yw corff a gyfansoddwyd yn unol ag erthygl 4;

“y dyddiad gweithredu” (“the operative date”) yw 1 Awst 2013, sef y dyddiad y mae'r Gorfforaeth i ymgymryd â rhedeg y sefydliad o hynny ymlaen;

ystyr “yr Erthyglau hyn” (“these Articles”) yw'r Erthyglau Llywodraethu hyn;

ystyr “y staff” (“the staff”) yw pawb o'r staff sydd â chontract cyflogaeth gyda'r sefydliad, gan gynnwys staff academaidd;

ystyr “swydd uwch” (“senior post”) yw swydd y Pennaeth a'r cyfryw swyddi eraill y caiff y Gorfforaeth benderfynu arnynt at ddibenion yr Erthyglau hyn;

ystyr “Undeb y Myfyrwyr” (“Students' Union”) yw unrhyw gymdeithas o'r myfyrwyr yn gyffredinol a ffurfiwyd i hyrwyddo dibenion addysgol y sefydliad a lles y myfyrwyr fel myfyrwyr; ac

mae i eiriau ac ymadroddion a ddiffinnir yn yr Offeryn Llywodraethu yr un ystyr.

2Rhedeg y sefydliad

Rhaid rhedeg y sefydliad yn unol â darpariaethau'r Offeryn Llywodraethu, yr Erthyglau hyn, unrhyw reolau neu is-ddeddfau a wneir o dan yr Erthyglau hyn ac unrhyw weithred ymddiriedolaeth sy'n rheoleiddio'r sefydliad.

3Cyfrifoldebau'r Gorfforaeth, y Pennaeth a'r Clerc1

Y Gorfforaeth sy'n gyfrifol am—

a

penderfynu cymeriad addysgol a chenhadaeth y sefydliad a goruchwylio ei weithgareddau;

b

defnyddio adnoddau yn effeithiol ac yn effeithlon, solfedd y sefydliad a'r Gorfforaeth a diogelu eu hasedau;

c

cymeradwyo amcangyfrifon blynyddol o incwm a gwariant;

d

penodi, graddio, arfarnu, atal dros dro a phenderfynu cyflog ac amodau gwasanaeth deiliaid swyddi uwch a'r Clerc (gan gynnwys, pan fo'r Clerc wedi'i benodi, neu i'w benodi, fel aelod o'r staff, penodiad y Clerc, ei radd, ei atal dros dro a phenderfynu ei gyflog yn rhinwedd ei swyddogaeth fel aelod o'r staff);

e

diswyddo deiliaid swyddi uwch a'r Clerc (gan gynnwys, pan fo'r Clerc wedi'i benodi, neu i'w benodi, fel aelod o'r staff, diswyddo'r Clerc yn rhinwedd ei swyddogaeth fel aelod o'r staff);

f

gosod fframwaith ar gyfer cyflog ac amodau gwasanaeth yr holl staff eraill; ac

g

os nad oes Bwrdd Academaidd, sicrhau bod trefniadau wedi eu gwneud i gynghori'r Pennaeth ynghylch—

i

safonau gwaith academaidd y sefydliad a chynllunio, cydgysylltu, datblygu a goruchwylio'r gwaith academaidd hwnnw;

ii

trefniadau i dderbyn, asesu ac arholi myfyrwyr; a

iii

y gweithdrefnau ar gyfer diarddel myfyrwyr am resymau academaidd.

2

Y Pennaeth sy'n gyfrifol am—

a

cyflwyno cynigion i'r Gorfforaeth am gymeriad addysgol a chenhadaeth y sefydliad, ac am roi penderfyniadau'r Gorfforaeth ar waith;

b

trefnu, cyfarwyddo a rheoli'r sefydliad ac arwain y staff;

c

penodi, pennu, graddio, arfarnu, atal dros dro staff ac eithrio deiliaid swyddi uwch neu'r Clerc a phenderfynu, o fewn y fframwaith a osodir gan y Gorfforaeth, eu cyflog a'u hamodau gwasanaeth;

d

diswyddo staff ac eithrio deiliaid swyddi uwch neu'r Clerc;

e

penderfynu, ar ôl ymgynghori â'r Bwrdd Academaidd (os oes un), neu os nad oes Bwrdd Academaidd, ar ôl ymgynghori â'r Gorfforaeth, ar weithgareddau academaidd y sefydliad, a phenderfynu ei weithgareddau eraill;

f

paratoi amcangyfrifon blynyddol incwm a gwariant, ar gyfer eu hystyried a'u cymeradwyo gan y Gorfforaeth;

g

rheoli'r gyllideb a'r adnoddau, o fewn yr amcangyfrifon a gymeradwyir gan y Gorfforaeth;

h

cynnal disgyblaeth y myfyrwyr, gan gynnwys atal myfyrwyr dros dro neu eu diarddel ar sail ddisgyblaethol; ac

i

diarddel myfyrwyr am resymau academaidd.

3

Y Clerc sy'n gyfrifol am gynghori'r Gorfforaeth ynglŷn ag—

a

gweithredu ei phwerau;

b

materion gweithdrefnol;

c

rhedeg ei busnes; a

d

materion arferion llywodraethu.

4Y Bwrdd Academaidd1

Caiff y Gorfforaeth sefydlu Bwrdd Academaidd.

2

Mae paragraffau (3) i (10) yn gymwys os yw'r Gorfforaeth wedi sefydlu Bwrdd Academaidd.

3

Rhaid i'r Bwrdd Academaidd gynnwys—

a

y Pennaeth, a rhaid iddo fod yn gadeirydd y Bwrdd Academaidd;

b

aelodau eraill o'r staff neu fyfyrwyr, yn ddarostyngedig i'r terfynau a benderfynir gan y Gorfforaeth o dan baragraff (4).

4

Rhaid i'r Gorfforaeth benderfynu ar y nifer lleiaf a'r nifer mwyaf o staff a myfyrwyr y mae'n rhaid eu cynnwys yn y Bwrdd Academaidd.

5

Caiff y Pennaeth enwebu un aelod o'r Bwrdd Academaidd i fod yn gadeirydd y Bwrdd Academaidd ar unrhyw adeg pan na all y Pennaeth fod yn bresennol mewn cyfarfod o'r Bwrdd Academaidd.

6

Y Bwrdd Academaidd sy'n gyfrifol am sicrhau bod trefniadau wedi eu gwneud i gynghori'r Pennaeth ynghylch—

a

safonau gwaith academaidd y sefydliad a chynllunio, cydgysylltu, datblygu a goruchwylio'r gwaith academaidd hwnnw;

b

trefniadau i dderbyn, asesu ac arholi myfyrwyr; ac

c

gweithdrefnau ar gyfer diarddel myfyrwyr oherwydd bod safon eu gwaith yn anfoddhaol neu resymau academaidd eraill.

7

Rhaid i'r Bwrdd Academaidd ymgynghori â chynrychiolwyr y myfyrwyr ac â'r Gorfforaeth, cyn cynghori'r Pennaeth yn unol â pharagraff (6)(c).

8

Caiff y Bwrdd Academaidd, gyda chymeradwyaeth ysgrifenedig y Pennaeth ymlaen llaw, sefydlu pa bynnag bwyllgorau yr ystyria'n angenrheidiol i'w alluogi i gyflawni ei gyfrifoldebau, fel y'u disgrifir ym mharagraff (6).

9

Caiff aelodau unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan baragraff (8) gynnwys personau nad ydynt yn aelodau o'r Bwrdd Academaidd.

10

Rhaid i'r Bwrdd Academaidd gael cymeradwyaeth ysgrifenedig y Gorfforaeth ymlaen llaw ar gyfer—

a

cyfnod penodiad aelodau'r Bwrdd Academaidd;

b

y trefniadau ar gyfer dethol neu ethol aelodau o'r Bwrdd Academaidd; ac

c

nifer aelodau unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan baragraff (8) ac ar ba delerau y daliant ac y gadawant eu swyddi.

5Pwyllgorau1

Caiff y Gorfforaeth sefydlu pwyllgor o'r Gorfforaeth at unrhyw ddiben, ac eithrio i gyflawni swyddogaethau a bennir yn yr Erthyglau hyn ar gyfer y Pennaeth neu (os yw'r Gorfforaeth wedi sefydlu Bwrdd Academaidd) ar gyfer y Bwrdd Academaidd.

2

Rhaid i'r Gorfforaeth benderfynu ar nifer aelodau unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan yr erthygl hon ac ar ba delerau y daliant ac y gadawant eu swyddi.

3

Caiff unrhyw bwyllgor a sefydlir gan y Gorfforaeth o dan yr erthygl hon gynnwys personau nad ydynt yn aelodau o'r Gorfforaeth.

4

Rhaid i'r Gorfforaeth beri bod datganiad ysgrifenedig ar gael yn y sefydliad, i'w archwilio gan unrhyw berson yn ystod oriau swyddfa arferol, o bolisi'r Gorfforaeth ynglŷn â phresenoldeb personau nad ydynt yn aelodau o'r pwyllgorau, mewn cyfarfodydd o'r pwyllgorau hynny.

6Dirprwyo1

Yn ddarostyngedig i baragraff (2), caiff y Gorfforaeth ddirprwyo pwerau—

a

i unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan erthygl 5;

b

i'r Cadeirydd neu, yn absenoldeb y Cadeirydd, i'r Is-gadeirydd; neu

c

i'r Pennaeth.

2

Rhaid i'r Gorfforaeth beidio â dirprwyo'r canlynol—

a

penderfynu ar gymeriad addysgol a chenhadaeth y sefydliad;

b

cymeradwyo amcangyfrifon blynyddol incwm a gwariant;

c

y cyfrifoldeb dros sicrhau solfedd y sefydliad a'r Gorfforaeth a diogelu eu hasedau;

d

penodi person i swydd uwch;

e

penodi'r Clerc, gan gynnwys, pan fo'r Clerc wedi'i benodi, neu i'w benodi fel aelod o'r staff, penodi'r Clerc yn rhinwedd ei swyddogaeth fel aelod o'r staff; neu

f

gwneud erthyglau llywodraethu newydd yn lle'r Erthyglau hyn neu addasu'r Erthyglau hyn o dan adran 22ZA(4) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992.

3

Caiff y Pennaeth, gyda chymeradwyaeth ysgrifenedig y Gorfforaeth ymlaen llaw, ddirprwyo unrhyw un neu ragor o swyddogaethau'r Pennaeth i aelodau eraill o staff, ac eithrio rheoli'r gyllideb.

4

Caiff y Bwrdd Academaidd ddirprwyo pwerau i unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan erthygl 4(8).

7Pwyllgor i benderfynu ynghylch diswyddo deiliaid swyddi uwch1

Caiff y Gorfforaeth sefydlu pwyllgor i benderfynu ar—

a

yr achos dros ddiswyddo'r Clerc neu ddeiliad swydd uwch;

b

apêl mewn cysylltiad â diswyddo'r Clerc neu ddeiliad swydd uwch.

2

Rhaid i'r Gorfforaeth wneud rheolau sy'n pennu'r modd y mae'n rhaid sefydlu a rhedeg pwyllgor sydd â swyddogaethau o dan baragraff (1).

3

Rhaid i'r rheolau a wneir o dan baragraff (2) gynnwys y gofyniad bod unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan yr erthygl yn cynnwys aelodau o'r Gorfforaeth yn unig.

8Y Pwyllgor Chwilio1

Rhaid i'r Gorfforaeth sefydlu pwyllgor, a elwir y Pwyllgor Chwilio, i gynghori ynghylch—

a

penodi'r aelodau busnes, yr aelodau cymunedol a'r aelodau awdurdod lleol;

b

cyfethol aelodau cyfetholedig y Gorfforaeth; ac

c

materion eraill yn ymwneud ag aelodaeth a phenodiadau y gofynna'r Gorfforaeth i'r Pwyllgor Chwilio eu hystyried.

2

Caiff y Pwyllgor Chwilio gynnwys pobl nad ydynt yn aelodau o'r Gorfforaeth.

3

Rhaid i'r Gorfforaeth ystyried cyngor y Pwyllgor Chwilio cyn—

a

penodi unrhyw berson yn aelod busnes, yn aelod cymunedol neu'n aelod awdurdod lleol; neu

b

cyfethol unrhyw berson yn aelod.

4

Caiff y Gorfforaeth—

a

penderfynu ar gylch gorchwyl y Pwyllgor Chwilio; a

b

gwneud rheolau sy'n pennu'r gweithdrefnau ar gyfer rhedeg y Pwyllgor Chwilio.

5

Rhaid i'r Gorfforaeth beri bod copi o unrhyw gylch gorchwyl a rheolau o'r fath ar gael yn y sefydliad i'w archwilio gan unrhyw berson yn ystod oriau swyddfa arferol.

9Y Pwyllgor Archwilio1

Rhaid i'r Gorfforaeth sefydlu pwyllgor, a elwir y Pwyllgor Archwilio, i gynghori ar faterion sy'n ymwneud â threfniadau archwilio'r Gorfforaeth a'i systemau rheolaethau mewnol.

2

Rhaid i'r Pwyllgor Archwilio gynnwys o leiaf dri pherson.

3

Caiff y Pwyllgor Archwilio gynnwys pobl nad ydynt yn aelodau.

4

Ni chaiff deiliaid swyddi uwch fod yn aelodau o'r Pwyllgor Archwilio.

5

Caiff y Pwyllgor Archwilio gynnwys aelodau o staff y Gorfforaeth ac eithrio'r rheini sydd mewn swyddi uwch.

6

Rhaid i'r Pwyllgor Archwilio weithredu'n unol ag unrhyw ofynion gan Weinidogion Cymru.

10Penodi a dyrchafu staff1

Pan fo swydd uwch yn wag neu pan ddisgwylir i swydd uwch fynd yn wag, rhaid i'r Gorfforaeth—

a

hysbysebu'r swydd wag yn y cyfryw gyhoeddiadau sy'n cylchredeg drwy'r Deyrnas Unedig ag a ystyria'n briodol; a

b

penodi panel dethol sy'n cynnwys—

i

os y swydd wag yw swydd y Pennaeth, o leiaf bum aelod o'r Gorfforaeth, gan gynnwys y Cadeirydd a/neu'r Is-gadeirydd; neu

ii

os y swydd wag yw unrhyw swydd uwch arall, y Pennaeth ac o leiaf dri aelod arall o'r Gorfforaeth.

2

Rhaid i aelodau'r panel dethol—

a

penderfynu ar y trefniadau ar gyfer dewis ymgeiswyr i'w cyfweld;

b

cyfweld yr ymgeiswyr hynny; ac

c

os barnant ei bod yn briodol gwneud hynny, argymell un o'r ymgeiswyr y maent wedi'i gyfweld i'r Gorfforaeth ei benodi.

3

Os yw'r Gorfforaeth yn cymeradwyo'r ymgeisydd a argymhellir, rhaid iddi benodi'r person hwnnw.

4

Os na all aelodau'r panel dethol gytuno ar berson i'w argymell i'r Gorfforaeth, neu os nad yw'r Gorfforaeth yn cymeradwyo'r argymhelliad, caiff y Gorfforaeth ei gwneud yn ofynnol bod y panel yn ail gymryd y camau a bennir ym mharagraff (2), gan naill ai ail hysbysebu'r swydd wag yn gyntaf neu beidio.

5

Pan fo'r camau a osodir ym mharagraffau (1) i (4) wedi eu cymryd gan unrhyw berson neu gorff cyn y dyddiad y sefydlir y Gorfforaeth, bernir bod y camau hynny wedi eu cymryd gan y Gorfforaeth.

6

Os digwydd i swydd uwch fynd yn wag, neu os digwydd bod deiliad swydd uwch yn absennol dros dro, ar ôl y dyddiad gweithredu, yna, hyd nes y llenwir y swydd honno neu hyd nes bo deiliad absennol y swydd uwch yn dychwelyd i'w swydd—

a

ceir ei gwneud yn ofynnol bod aelod o'r staff yn gweithredu fel Pennaeth, neu yn lle deiliad unrhyw swydd uwch arall; a

b

bydd ganddo holl ddyletswyddau a chyfrifoldebau'r Pennaeth neu ddeiliad swydd uwch arall honno tra bo'r swydd yn wag neu'r deiliad swydd yn absennol dros dro.

11Ymddygiad staff

Ar ôl ymgynghori â'r staff, rhaid i'r Gorfforaeth wneud rheolau ynglŷn ag ymddygiad y staff.

12Rhyddid academaidd

Wrth wneud rheolau o dan erthygl 11, rhaid i'r Gorfforaeth roi sylw i'r angen am sicrhau bod rhyddid gan staff academaidd y sefydliad o fewn y gyfraith i gwestiynu a phrofi doethineb cyffredin, ac i gyflwyno syniadau newydd a lleisio barn ddadleuol neu amhoblogaidd, heb eu rhoi eu hunain mewn perygl o golli eu swyddi neu unrhyw freintiau y gallant fod yn eu mwynhau yn y sefydliad.

13Gweithdrefnau cwyno, atal dros dro a disgyblu1

Ar ôl ymgynghori â'r staff, rhaid i'r Gorfforaeth wneud rheolau sy'n gosod—

a

gweithdrefnau cwyno ar gyfer yr holl staff;

b

gweithdrefnau atal dros dro ar gyfer yr holl staff; ac

c

gweithdrefnau disgyblu a diswyddo ar gyfer—

i

deiliaid swyddi uwch, a

ii

staff ac eithrio deiliaid swyddi uwch.

2

Rhaid i'r rheolau a wneir gan y Gorfforaeth o dan baragraff (1) gydymffurfio â darpariaethau erthygl 7.

14Atal dros dro a diswyddo'r Clerc1

Pan fo'r Clerc hefyd yn aelod o staff y sefydliad, at ddibenion erthygl 13 rhaid trin y Clerc fel deiliad swydd uwch.

2

Pan fo'r Clerc yn cael ei atal dros dro neu'i ddiswyddo fel aelod o'r staff yn unol â rheolau a wneir o dan erthygl 13, nid yw'r ataliad dros dro neu'r diswyddiad hwnnw yn effeithio ar safle'r Clerc fel Clerc y Gorfforaeth, sy'n rôl ar wahân.

15Myfyrwyr1

Rhaid i unrhyw Undeb Myfyrwyr—

a

rhedeg a rheoli ei fusnes a'i gronfeydd ei hun yn unol â chyfansoddiad a gymeradwyir gan y Gorfforaeth;

b

sicrhau cymeradwyaeth ysgrifenedig y Gorfforaeth ymlaen llaw i unrhyw ddiwygiad neu ddadwneuthuriad o'r cyfansoddiad hwnnw; ac

c

cyflwyno cyfrifon archwiliedig i'r Gorfforaeth yn flynyddol.

2

Rhaid i'r Gorfforaeth, ar ôl ymgynghori â'r Bwrdd Academaidd (os oes un) a chynrychiolwyr y myfyrwyr, wneud rheolau ynghylch ymddygiad y myfyrwyr, gan gynnwys gweithdrefnau ar gyfer atal dros dro a diarddel ar sail ddisgyblaethol.

3

Os nad oes Bwrdd Academaidd, rhaid i'r Gorfforaeth, ar ôl ymgynghori â chynrychiolwyr y myfyrwyr, gynghori'r Pennaeth ynghylch gweithdrefnau ar gyfer diarddel myfyriwr oherwydd bod fod safon ei waith yn anfoddhaol, neu am reswm academaidd arall.

16Materion ariannol

Rhaid i'r Gorfforaeth osod y polisi a ddefnyddir i benderfynu ar y ffioedd dysgu a'r ffioedd eraill sy'n daladwy i'r Gorfforaeth (yn ddarostyngedig i unrhyw delerau ac amodau a osodir ar grantiau, benthyciadau neu daliadau eraill a wneir gan Weinidogion Cymru).

17Cydweithredu ag archwilydd Gweinidogion Cymru

Rhaid i'r Gorfforaeth gydweithredu ag unrhyw berson a awdurdodir gan Weinidogion Cymru i archwilio unrhyw ddatganiadau o niferoedd myfyrwyr neu hawliadau am gymorth ariannol, gan gynnwys caniatáu i unrhyw berson o'r fath weld unrhyw ddogfennau neu gofnodion a ddelir gan y Gorfforaeth gan gynnwys cofnodion a gedwir ar gyfrifiaduron.

18Archwilio mewnol1

Rhaid i'r Gorfforaeth, ar yr adegau yr ystyria'n briodol, archwilio a gwerthuso ei systemau rheolaethau ariannol mewnol (neu, yn ddarostyngedig i baragraff (2), drefnu i'r systemau hynny gael eu harchwilio a'u gwerthuso ar ei rhan) er mwyn sicrhau eu bod yn cyfrannu at ddefnyddio adnoddau'r Gorfforaeth yn briodol, darbodus, effeithlon ac effeithiol.

2

Rhaid i'r Gorfforaeth beidio â phenodi unrhyw bersonau (“archwilwyr mewnol”) i gyflawni'r gweithgareddau y cyfeirir atynt ym mharagraff (1) ar ei rhan os penodir y personau hynny yn archwilwyr allanol o dan erthygl 19(3).

19Cyfrifon ac archwilio cyfrifon1

Rhaid i'r Gorfforaeth—

a

cadw cyfrifon priodol a chofnodion priodol mewn perthynas â'r cyfrifon; a

b

paratoi datganiad o gyfrifon ar gyfer pob blwyddyn ariannol y Gorfforaeth.

2

Rhaid i'r datganiad—

a

rhoi golwg gwir a theg ar gyflwr busnes y Gorfforaeth ar ddiwedd y flwyddyn ariannol ac o incwm a gwariant y Gorfforaeth, a'i mewnlifoedd ac all-lifoedd arian yn y flwyddyn ariannol; a

b

cydymffurfio ag unrhyw gyfarwyddiadau a roddir gan Weinidogion Cymru ynglŷn â'r wybodaeth sydd i'w chynnwys yn y datganiad, y modd y mae'r wybodaeth i gael ei chyflwyno, y dulliau a'r egwyddorion i'w dilyn wrth ei baratoi ac amser a modd ei gyhoeddi.

3

Rhaid i'r cyfrifon (gan gynnwys unrhyw ddatganiad a lunnir o dan yr erthygl hon) gael eu harchwilio gan bersonau (“archwilwyr allanol”) a benodir gan y Gorfforaeth ar gyfer pob blwyddyn ariannol.

4

Rhaid i'r archwilwyr allanol hyn gael eu penodi a rhaid i waith archwilio arall gael ei gyflawni, yn unol ag unrhyw ofynion gan Weinidogion Cymru.

5

Rhaid i'r Gorfforaeth beidio â phenodi personau'n archwilwyr allanol o dan baragraff (3) ar gyfer unrhyw flwyddyn ariannol os yw'r personau hynny wedi'u penodi hefyd yn archwilwyr mewnol o dan erthygl 18.

6

Ystyr “blwyddyn ariannol” (“financial year”) yw'r flwyddyn ariannol gyntaf, a phob cyfnod dilynol o 12 mis (ac eithrio fel y darperir ar ei gyfer ym mharagraff (8)).

7

Ystyr “y flwyddyn ariannol gyntaf” (“the first financial year”) yw'r cyfnod sy'n dechrau ar y dyddiad y sefydlwyd y Gorfforaeth ac sy'n dod i ben naill ai ar yr ail 31 Gorffennaf ar ôl y dyddiad hwnnw neu sy'n dod i ben ar ryw ddyddiad arall a benderfynir gan y Gorfforaeth gyda chymeradwyaeth Gweinidogion Cymru.

8

Os diddymir y Gorfforaeth—

a

bydd y flwyddyn ariannol olaf yn dod i ben ar ddyddiad diddymu'r Gorfforaeth; a

b

caiff y Gorfforaeth, gyda chymeradwyaeth Gweinidogion Cymru, benderfynu bod yr hyn a fyddai wedi bod fel arall y ddwy flynedd ariannol olaf i'w drin fel blwyddyn ariannol unigol at ddiben yr erthygl hon.

20Rheolau ac is-ddeddfau

Caiff y Gorfforaeth wneud rheolau ac is-ddeddfau ynghylch unrhyw faterion ynglŷn â llywodraethu a rhedeg y sefydliad. Bydd y rheolau a'r is-ddeddfau hynny yn ddarostyngedig i ddarpariaethau'r Offeryn Llywodraethu ac i'r Erthyglau hyn.

21Copïau o'r Erthyglau Llywodraethu, y rheolau a'r is-ddeddfau

Rhaid i'r Gorfforaeth roi copi o'r Erthyglau hyn, ac o unrhyw reolau ac is-ddeddfau, i bob aelod a pheri eu bod ar gael i unrhyw berson eu harchwilio ar gais, yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad.

(Nid yw'r nodyn hwn yn rhan o'r Rheoliadau)

Mae'r Rheoliadau hyn yn rhagnodi'r Offeryn Llywodraethu a'r Erthyglau Llywodraethu ar gyfer Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria. Mae'r Offeryn Llywodraethu ac Erthyglau Llywodraethu yn darparu ar gyfer cyfansoddiad ac ar gyfer rhedeg Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria.

This XML file does not appear to have any style information associated with it. The document tree is shown below.
<akomaNtoso xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xmlns="http://docs.oasis-open.org/legaldocml/ns/akn/3.0" xsi:schemaLocation="http://docs.oasis-open.org/legaldocml/ns/akn/3.0 http://docs.oasis-open.org/legaldocml/akn-core/v1.0/cos01/part2-specs/schemas/akomantoso30.xsd">
<act name="WelshStatutoryInstrument">
<meta>
<identification source="#source">
<FRBRWork>
<FRBRthis value="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/375/made"/>
<FRBRuri value="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/375/made"/>
<FRBRalias value="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2013/375/made" name="UnitedKingdomStatutoryInstrument"/>
<FRBRdate date="2013-02-20" name="made"/>
<FRBRauthor href="http://www.legislation.gov.uk/id/government/wales"/>
<FRBRcountry value="GB-WLS"/>
<FRBRsubtype value="regulation"/>
<FRBRnumber value="375"/>
<FRBRname value="S.I. 2013/375 (W. 47)"/>
<FRBRprescriptive value="true"/>
</FRBRWork>
<FRBRExpression>
<FRBRthis value="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh"/>
<FRBRuri value="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh"/>
<FRBRalias value="http://www.legislation.gov.uk/uksi/2013/375/made/welsh" name="UnitedKingdomStatutoryInstrument"/>
<FRBRdate date="2013-02-20" name="made"/>
<FRBRauthor href="#source"/>
<FRBRlanguage language="cym"/>
</FRBRExpression>
<FRBRManifestation>
<FRBRthis value="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.akn"/>
<FRBRuri value="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.akn"/>
<FRBRalias value="http://www.legislation.gov.uk/uksi/2013/375/made/welsh/data.akn" name="UnitedKingdomStatutoryInstrument"/>
<FRBRdate date="2024-11-07Z" name="transform"/>
<FRBRauthor href="http://www.legislation.gov.uk"/>
<FRBRformat value="application/akn+xml"/>
</FRBRManifestation>
</identification>
<classification source="#source">
<keyword value="addysg, cymru" showAs="ADDYSG, CYMRU" dictionary="http://www.legislation.gov.uk"/>
</classification>
<lifecycle source="#source">
<eventRef date="2013-02-20" type="generation" eId="made-date" source="#source"/>
<eventRef date="2013-02-22" eId="laid-date-1" source="#source"/>
<eventRef date="2013-03-26" eId="coming-into-force-date-1" source="#source"/>
</lifecycle>
<references source="#source">
<TLCOrganization eId="source" href="http://www.legislation.gov.uk/id/publisher/KingsOrQueensPrinterOfActsOfParliament" showAs="King's Printer of Acts of Parliament"/>
<passiveRef href="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2016/481" showAs="The Enterprise and Regulatory Reform Act 2013 (Consequential Amendments) (Bankruptcy) and the Small Business, Enterprise and Employment Act 2015 (Consequential Amendments) Regulations 2016"/>
<TLCRole eId="ref-d4e152" href="/ontology/role/uk.Y Gweinidog Addysg a Sgiliau, un o Weinidogion Cymru" showAs="Y Gweinidog Addysg a Sgiliau, un o Weinidogion Cymru"/>
<TLCPerson eId="ref-d4e150" href="/ontology/persons/uk.LeightonAndrews" showAs="Leighton Andrews"/>
<TLCConcept href="/uk/subject/addysg-cymru" showAs="ADDYSG, CYMRU" eId="d4e91"/>
</references>
<notes source="#source">
<note class="footnote" eId="f00001">
<p>
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1992/13/welsh">1992 p.13</ref>
; mewnosodwyd adran 20(2A) gan adran 49 o Ddeddf Addysg
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/2011/21/welsh">2011 (p.21)</ref>
a pharagraffau 1 a 5 o Atodlen 12 i'r Ddeddf honno. Diwygiwyd adran 21(1) gan adran 140 o Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1998/31/welsh">1998 (p.31)</ref>
a pharagraff 35(a) o Atodlen 30 ac Atodlen 31 i'r Ddeddf honno. Diwygiwyd Atodlen 4 gan Atodlen 12 i Ddeddf Addysg 2011.
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00002">
<p>
Trosglwyddwyd swyddogaethau'r Ysgrifennydd Gwladol o dan adran 21(1) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992 ac Atodlen 4 i'r Ddeddf honno (i'r graddau y maent yn arferadwy o ran Cymru) i Gynulliad Cenedlaethol Cymru gan erthygl 2 o Orchymyn Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Trosglwyddo Swyddogaethau) 1999 (
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/1999/672/welsh">O.S. 1999/672</ref>
) ac Atodlen 1 i'r Gorchymyn hwnnw. Trosglwyddwyd swyddogaethau Cynulliad Cenedlaethol Cymru wedyn i Weinidogion Cymru yn rhinwedd paragraff 30(1) a 30(2)(a) o Atodlen 11 i Ddeddf Llywodraeth Cymru
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/2006/32/welsh">2006 (p.32)</ref>
.
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00003">
<p>
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1992/13/welsh">1992 (p.13)</ref>
.
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00004">
<p>
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/2000/21/welsh">2000 p.21</ref>
; diwygiwyd adran 39 gan adran 47 o Fesur Dysgu a Sgiliau (Cymru)
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/mwa/2009/1/welsh">2009 (mccc 1)</ref>
a pharagraffau 1-3 o'r Atodlen i'r Mesur hwnnw.
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00005">
<p>
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1992/13/welsh">1992 p.13</ref>
; diwygiwyd adran 28 gan adrannau 112, 143(1) a 153 o Ddeddf Dysgu a Sgiliau
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/2000/21/welsh">2000 (p. 21)</ref>
ac Atodlen 11 i'r Ddeddf honno, adran 140(1) o Ddeddf Safonau a Fframwaith Ysgolion
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1998/31/welsh">1998 (p.31)</ref>
a pharagraff 38 o Atodlen 30 i'r Ddeddf honno, adran 582(1) o Ddeddf Addysg
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1996/56/welsh">1996 (p.56)</ref>
a pharagraff 109 o Atodlen 37 i'r Ddeddf honno, a pharagraff 5(1) a (2) o Atodlen 2 i Orchymyn Awdurdodau Addysg Lleol ac Awdurdodau Gwasanaethau Plant (Integreiddio Swyddogaethau) 2010 (
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2010/1158/welsh">O.S. 2010/1158</ref>
).
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00006">
<p>
Ar yr adeg y gwneir y Rheoliadau hyn, y darpariaethau deddfwriaethol sy'n ymwneud â dyfarnu person yn fethdalwr yw adran 264 o Ddeddf Ansolfedd
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1986/45/welsh">1986 (p.45)</ref>
fel y'i diwygiwyd gan adran 170(2) o Ddeddf Cyfiawnder Troseddol
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1988/33/welsh">1988 (p.33)</ref>
ac Atodlen 16 i'r Ddeddf honno, ond ar yr adeg y gwnaed y Rheoliadau hyn nid oedd y darpariaethau hynny eto wedi'u cychwyn, a chan reoliadau 3 a 13 o Reoliadau Deddf Ansolfedd 1986 (Diwygio) (Rhif 2) 2002 (
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2002/1240/welsh">O.S. 2002/1240</ref>
).
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00007">
<p>Ar yr adeg y gwneir y Rheoliadau hyn, y darpariaethau deddfwriaethol sy'n esbonio ystyr gorchmynion interim cyfyngu methdaliad ac ymrwymiad cyfyngu methdaliad yw adran 281A o Ddeddf Ansolfedd 1986 ac Atodlen 4A i'r Ddeddf honno.</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00008">
<p>
Ar yr adeg y gwneir y Rheoliadau hyn, byddai hyn yn digwydd o ganlyniad i gais o dan adran 375 o Ddeddf Ansolfedd 1986. Diwygiwyd adran 375 gan adran 106 o Ddeddf Mynediad at Gyfiawnder
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1999/22/welsh">1999 (p.22)</ref>
ac Atodlen 15 i'r Ddeddf honno.
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00009">
<p>
Penodwyd gan Orchymyn Coleg Cambria (Corffori) 2013 (
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/374/welsh">O.S. 2013/374 (Cy.46))</ref>
.
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00010">
<p>
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/ukpga/1992/13/welsh">1992 p.13</ref>
; mewnosodwyd adran 22ZA gan adran 49 o Ddeddf Addysg 2011, ac Atodlen 12 i'r Ddeddf honno.
</p>
</note>
<note class="footnote" eId="f00011">
<p>
Y dyddiad sefydlu yw 26 Mawrth 2013. Gweler erthygl 2 Orchymyn Coleg Cambria (Corffori) 2013 (
<ref href="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/374/welsh">O.S. 2013/374 (Cy.46))</ref>
.
</p>
</note>
</notes>
<proprietary xmlns:ukl="http://www.legislation.gov.uk/namespaces/legislation" xmlns:ukm="http://www.legislation.gov.uk/namespaces/metadata" xmlns:dc="http://purl.org/dc/elements/1.1/" xmlns:dct="http://purl.org/dc/terms/" xmlns:atom="http://www.w3.org/2005/Atom" source="#source">
<dc:identifier>http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh</dc:identifier>
<dc:title>Rheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013</dc:title>
<dc:language>cy</dc:language>
<dc:publisher>King's Printer of Acts of Parliament</dc:publisher>
<dc:modified>2019-06-24</dc:modified>
<dc:subject scheme="SIheading">ADDYSG, CYMRU</dc:subject>
<dc:description>Mae'r Rheoliadau hyn yn rhagnodi'r Offeryn Llywodraethu a'r Erthyglau Llywodraethu ar gyfer Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria. Mae'r Offeryn Llywodraethu ac Erthyglau Llywodraethu yn darparu ar gyfer cyfansoddiad ac ar gyfer rhedeg Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria.</dc:description>
<atom:link rel="self" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.xml" type="application/xml"/>
<atom:link rel="http://www.legislation.gov.uk/def/navigation/resources" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/resources/welsh" title="More Resources"/>
<atom:link rel="http://www.legislation.gov.uk/def/navigation/act" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh" title="whole act"/>
<atom:link rel="http://www.legislation.gov.uk/def/navigation/introduction" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/introduction/made/welsh" title="introduction"/>
<atom:link rel="http://www.legislation.gov.uk/def/navigation/signature" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/signature/made/welsh" title="signature"/>
<atom:link rel="http://www.legislation.gov.uk/def/navigation/note" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/note/made/welsh" title="note"/>
<atom:link rel="http://www.legislation.gov.uk/def/navigation/body" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/body/made/welsh" title="body"/>
<atom:link rel="http://www.legislation.gov.uk/def/navigation/schedules" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/schedules/made/welsh" title="schedules"/>
<atom:link rel="alternate" hreflang="en" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made"/>
<atom:link rel="http://purl.org/dc/terms/tableOfContents" hreflang="en" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/contents/made" title="Table of Contents"/>
<atom:link rel="alternate" type="application/rdf+xml" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.rdf" title="RDF/XML"/>
<atom:link rel="alternate" type="application/akn+xml" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.akn" title="AKN"/>
<atom:link rel="alternate" type="application/xhtml+xml" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.xht" title="HTML snippet"/>
<atom:link rel="alternate" type="text/html" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.htm" title="Website (XHTML) Default View"/>
<atom:link rel="alternate" type="text/csv" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.csv" title="CSV"/>
<atom:link rel="alternate" type="application/pdf" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.pdf" title="PDF"/>
<atom:link rel="alternate" type="application/akn+xhtml" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/made/welsh/data.html" title="HTML5 snippet"/>
<atom:link rel="alternate" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/pdfs/wsi_20130375_mi.pdf" type="application/pdf" title="Original PDF"/>
<atom:link rel="http://purl.org/dc/terms/tableOfContents" hreflang="cy" href="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/contents/made/welsh" title="Table of Contents"/>
<ukm:SecondaryMetadata>
<ukm:DocumentClassification>
<ukm:DocumentCategory Value="secondary"/>
<ukm:DocumentMainType Value="WelshStatutoryInstrument"/>
<ukm:DocumentStatus Value="final"/>
<ukm:DocumentMinorType Value="regulation"/>
</ukm:DocumentClassification>
<ukm:Year Value="2013"/>
<ukm:Number Value="375"/>
<ukm:AlternativeNumber Category="Cy" Value="47"/>
<ukm:Made Date="2013-02-20"/>
<ukm:Laid Date="2013-02-22" Class="WelshAssembly"/>
<ukm:ComingIntoForce>
<ukm:DateTime Date="2013-03-26"/>
</ukm:ComingIntoForce>
<ukm:ISBN Value="9780348107081"/>
<ukm:UnappliedEffects>
<ukm:UnappliedEffect AffectedClass="WelshStatutoryInstrument" AffectingYear="2016" AffectingEffectsExtent="E+W+S+N.I." Created="2016-06-06T16:26:11Z" AffectedProvisions="Sch. 1 para. 7(8)(9)" RequiresWelshApplied="true" AffectingClass="UnitedKingdomStatutoryInstrument" AffectedNumber="375" AffectingNumber="481" EffectId="key-82f864874dd187c8310ee0e79104dba9" Row="211" Modified="2016-06-06T16:26:11Z" AffectedYear="2013" AffectingProvisions="Sch. 2 para. 13" Type="word substituted" AffectedURI="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/375" RequiresApplied="true" URI="http://www.legislation.gov.uk/id/effect/uksi-2016-481-7yykbtj2-211" AffectingURI="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2016/481">
<ukm:AffectedTitle>The Coleg Cambria Further Education Corporation (Government) Regulations 2013</ukm:AffectedTitle>
<ukm:AffectedTitle xml:lang="cy">Rheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013</ukm:AffectedTitle>
<ukm:AffectedProvisions>
<ukm:Section Ref="schedule-1" URI="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/375/schedule/1">Sch. 1 </ukm:Section>
<ukm:Section Ref="schedule-1-paragraph-7-8" URI="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/375/schedule/1/paragraph/7/8">para. 7(8)</ukm:Section>
<ukm:Section Ref="schedule-1-paragraph-7-9" URI="http://www.legislation.gov.uk/id/wsi/2013/375/schedule/1/paragraph/7/9">(9)</ukm:Section>
</ukm:AffectedProvisions>
<ukm:AffectingTitle>The Enterprise and Regulatory Reform Act 2013 (Consequential Amendments) (Bankruptcy) and the Small Business, Enterprise and Employment Act 2015 (Consequential Amendments) Regulations 2016</ukm:AffectingTitle>
<ukm:AffectingProvisions>
<ukm:Section Ref="schedule-2" URI="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2016/481/schedule/2">Sch. 2 </ukm:Section>
<ukm:Section Ref="schedule-2-paragraph-13" URI="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2016/481/schedule/2/paragraph/13">para. 13</ukm:Section>
</ukm:AffectingProvisions>
<ukm:CommencementAuthority>
<ukm:Section Ref="regulation-1" URI="http://www.legislation.gov.uk/id/uksi/2016/481/regulation/1">reg. 1</ukm:Section>
</ukm:CommencementAuthority>
<ukm:InForceDates>
<ukm:InForce Applied="false" WelshApplied="false" Date="2016-04-06" Qualification="wholly in force"/>
</ukm:InForceDates>
</ukm:UnappliedEffect>
</ukm:UnappliedEffects>
</ukm:SecondaryMetadata>
<ukm:Alternatives>
<ukm:Alternative URI="http://www.legislation.gov.uk/wsi/2013/375/pdfs/wsi_20130375_mi.pdf" Date="2013-03-14" Size="128077" Language="Mixed"/>
</ukm:Alternatives>
<ukm:Statistics>
<ukm:TotalParagraphs Value="44"/>
<ukm:BodyParagraphs Value="3"/>
<ukm:ScheduleParagraphs Value="41"/>
<ukm:AttachmentParagraphs Value="0"/>
<ukm:TotalImages Value="0"/>
</ukm:Statistics>
</proprietary>
</meta>
<preface>
<p class="number">
<docNumber>2013 Rhif 375 (Cy.47)</docNumber>
</p>
<block name="subject">
<concept class="title" refersTo="#d4e91">ADDYSG, CYMRU</concept>
</block>
<p class="title">
<shortTitle>Rheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013</shortTitle>
</p>
<p class="MadeDate">
<span>Gwnaed</span>
<docDate date="2013-02-20">20 Chwefror 20132013</docDate>
</p>
<p class="LaidDate">
<span>Gosodwyd gerbron Cynulliad Cenedlaethol Cymru</span>
<docDate date="2013-02-22">22 Chwefror 20132013</docDate>
</p>
<p class="ComingIntoForce">
<span>Yn dod i rym</span>
<docDate date="2013-03-26">26 Mawrth 2013</docDate>
</p>
</preface>
<preamble>
<formula name="EnactingText">
<p>
Mae Gweinidogion Cymru yn gwneud y Rheoliadau a ganlyn drwy arfer y pwerau a roddwyd i Weinidogion Cymru gan adran 20(2A) ac i'r Ysgrifennydd Gwladol gan adran 21(1) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992
<noteRef href="#f00001" class="footnote" marker="1"/>
a pharagraffau 1 a 13 i 25 o Atodlen 4 i'r Ddeddf honno, ac sydd bellach yn arferadwy ganddynt hwy
<noteRef href="#f00002" class="footnote" marker="2"/>
.
</p>
</formula>
</preamble>
<body>
<hcontainer name="regulation" eId="regulation-1">
<num>1</num>
<heading>Enwi a chychwyn</heading>
<content>
<p>Enw'r Rheoliadau hyn yw Rheoliadau Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria (Llywodraethu) 2013, a deuant i rym ar 26 Mawrth 2013.</p>
</content>
</hcontainer>
<hcontainer name="regulation" eId="regulation-2">
<num>2</num>
<heading>Offeryn Llywodraethu</heading>
<content>
<p>Rhagnodir Offeryn Llywodraethu Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria yn Atodlen 1 i'r Rheoliadau hyn.</p>
</content>
</hcontainer>
<hcontainer name="regulation" eId="regulation-3">
<num>3</num>
<heading>Erthyglau Llywodraethu</heading>
<content>
<p>Rhagnodir Erthyglau Llywodraethu Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria yn Atodlen 2 i'r Rheoliadau hyn.</p>
</content>
</hcontainer>
<hcontainer name="signatures">
<content>
<block name="signature">
<signature>
<person refersTo="#ref-d4e150">Leighton Andrews</person>
<role refersTo="#ref-d4e152">Y Gweinidog Addysg a Sgiliau, un o Weinidogion Cymru</role>
<date date="2013-02-20">20 Chwefror 2013</date>
</signature>
</block>
</content>
</hcontainer>
<hcontainer name="schedules" eId="d4e157">
<heading>YR ATODLENNI</heading>
<hcontainer name="schedule" eId="schedule-1">
<num>
ATODLEN 1
<authorialNote class="referenceNote" placement="right">
<p>Rheoliad 2</p>
</authorialNote>
</num>
<heading>OFFERYN LLYWODRAETHU</heading>
<intro>
<toc>
<tocItem level="0" class="title" href="">CYNNWYS</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">1</inline>
<inline name="tocHeading">Dehongli</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">2</inline>
<inline name="tocHeading">Aelodaeth y Gorfforaeth</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">3</inline>
<inline name="tocHeading">Penderfynu niferoedd yr aelodau</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">4</inline>
<inline name="tocHeading">Penodiadau</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">5</inline>
<inline name="tocHeading">Penodi Cadeirydd ac Is-gadeirydd</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">6</inline>
<inline name="tocHeading">Penodi'r Clerc</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">7</inline>
<inline name="tocHeading">Cymhwystra</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">8</inline>
<inline name="tocHeading">Tymor swydd</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">9</inline>
<inline name="tocHeading">Terfynu aelodaeth</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">10</inline>
<inline name="tocHeading">Aelodau i beidio â bod â buddiannau mewn materion sy'n ymwneud â'r sefydliad</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">11</inline>
<inline name="tocHeading">Cyfarfodydd y Gorfforaeth</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">12</inline>
<inline name="tocHeading">Cworwm</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">13</inline>
<inline name="tocHeading">Trafodion cyfarfodydd</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">14</inline>
<inline name="tocHeading">Cofnodion</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">15</inline>
<inline name="tocHeading">Mynediad y cyhoedd i gyfarfodydd y Gorfforaeth</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">16</inline>
<inline name="tocHeading">Cyhoeddi'r cofnodion a phapurau</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">17</inline>
<inline name="tocHeading">Lwfansau i aelodau</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">18</inline>
<inline name="tocHeading">Copïau o'r Offeryn Llywodraethu</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">19</inline>
<inline name="tocHeading">Newid enw</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">20</inline>
<inline name="tocHeading">Gosod y sêl</inline>
</tocItem>
</toc>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-1">
<num>1</num>
<heading>Dehongli</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-1-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Yn yr Offeryn Llywodraethu hwn—</p>
<blockList class="unordered">
<item>
<p>
ystyr “aelod” (“
<em>member</em>
”) yw aelod o'r Gorfforaeth;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “Cadeirydd” (“
<em>Chair</em>
”) yw cadeirydd y Gorfforaeth;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “Clerc” (“
<em>Clerk</em>
”) yw Clerc y Gorfforaeth;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “diwrnod gwaith” (“
<em>working day</em>
”) yw unrhyw ddydd Llun, Mawrth, Mercher, Iau neu Gwener, ac eithrio gŵyl banc neu ŵyl gyhoeddus arall;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “y Gorfforaeth” (“
<em>the Corporation</em>
”) yw Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “Is-gadeirydd” (“
<em>Vice-Chair</em>
”) yw is-gadeirydd y Gorfforaeth;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “materion staff” (“
<em>staff matters</em>
”) yw penodiad, tâl, amodau gwasanaeth, dyrchafiad, israddiad, ymddygiad, atal dros dro, diswyddiad neu ymddeoliad unrhyw aelod o'r staff;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “myfyriwr” (“
<em>student</em>
”) yw myfyriwr sydd wedi ymrestru yn y sefydliad ac mae hefyd yn cynnwys person nad yw am y tro wedi ymrestru fel myfyriwr yn y sefydliad ond sydd ar gyfnod o absenoldeb awdurdodedig o fod wedi ymrestru fel myfyriwr yn y sefydliad at ddibenion astudio neu deithio neu i wneud dyletswyddau unrhyw swydd a ddeil y person hwnnw yn undeb myfyrwyr y sefydliad;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “Pennaeth” (“
<em>Principal</em>
”) yw prif weithredwr y sefydliad; ac
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “y sefydliad” (“
<em>the institution</em>
”) yw Coleg Cambria ac unrhyw sefydliad sy'n cael ei redeg am y tro gan y Gorfforaeth wrth arfer ei phwerau o dan Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992
<noteRef href="#f00003" class="footnote" marker="3"/>
.
</p>
</item>
</blockList>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-1-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Yn yr Offeryn Llywodraethu hwn, mewn perthynas ag aelodau—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-1-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>
mae cyfeiriadau at “categori amrywiol” (“
<em>variable category</em>
”) yn gyfeiriadau at unrhyw gategori o aelodau y caniateir i'w niferoedd amrywio yn unol â pharagraffau 2 a 4; a
</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-1-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>mae i'r termau canlynol yr ystyron a roddir iddynt ym mharagraff 2—</p>
<blockList class="unordered">
<item>
<p>
“Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru” (“
<em>Welsh Ministers Appointed Members</em>
”);
</p>
</item>
<item>
<p>
“aelodau awdurdod lleol” (“
<em>local authority members</em>
”);
</p>
</item>
<item>
<p>
“aelodau busnes” (“
<em>business members</em>
”);
</p>
</item>
<item>
<p>
“aelodau cyfetholedig” (“
<em>co-opted members</em>
”);
</p>
</item>
<item>
<p>
“aelodau cymunedol” (“
<em>community members</em>
”);
</p>
</item>
<item>
<p>
“aelodau myfyrwyr” (“
<em>student members</em>
”);
</p>
</item>
<item>
<p>
“aelodau rhieni” (“
<em>parent members</em>
”); ac
</p>
</item>
<item>
<p>
“aelodau staff” (“
<em>staff members</em>
”).
</p>
</item>
</blockList>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2">
<num>2</num>
<heading>Aelodaeth y Gorfforaeth</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-2-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth gynnwys—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>hyd at saith aelod sydd, neu a fu, yn ymwneud â neu'n gyflogedig mewn busnes, diwydiant neu unrhyw broffesiwn neu unrhyw faes arall o waith sy'n berthnasol i weithgareddau'r sefydliad (a gelwir hwy'n “aelodau busnes”);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>hyd at dri aelod a gyfetholwyd gan aelodau'r Gorfforaeth (a gelwir hwy'n “aelodau cyfetholedig”);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>o leiaf un a hyd at dri aelod sy'n staff wedi'u cyflogi gan y sefydliad ac a enwebwyd gan staff y sefydliad (a gelwir hwy'n “aelodau staff”). Os oes mwy nag un aelod staff, rhaid i o leiaf un aelod staff fod wedi'i gyflogi fel aelod o'r staff addysgu ac wedi'i ethol a'i enwebu ganddynt, a rhaid i o leiaf un aelod staff fod wedi'i gyflogi fel un o aelodau eraill staff y sefydliad ac wedi'i ethol a'i enwebu ganddynt;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-d">
<num>d</num>
<content>
<p>o leiaf un a hyd at dri aelod sy'n fyfyrwyr yn y sefydliad ac sydd wedi'u hethol a'u henwebu gan fyfyrwyr y sefydliad neu (fel y caiff y Gorfforaeth benderfynu) wedi'u hethol a'u henwebu gan gymdeithas gydnabyddedig sy'n cynrychioli myfyrwyr y sefydliad (a gelwir hwy'n “aelodau myfyrwyr”);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-e">
<num>e</num>
<content>
<p>hyd at ddau aelod sy'n rhieni i fyfyrwyr o dan 19 mlwydd oed sy'n mynychu'r sefydliad, sydd wedi'u hethol a'u henwebu gan rieni eraill o'r fath neu (fel y caiff y Gorfforaeth benderfynu) wedi'u hethol a'u henwebu gan gymdeithas gydnabyddedig sy'n cynrychioli rhieni o'r fath (a gelwir hwy'n “aelodau rhieni”);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-f">
<num>f</num>
<content>
<p>o leiaf un a hyd at dri aelod a enwebwyd gan awdurdodau lleol a bennir gan y Gorfforaeth (a gelwir hwy'n “aelodau awdurdod lleol”);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-g">
<num>g</num>
<content>
<p>o leiaf un a hyd at dri aelod a enwebwyd gan gorff neu gyrff cymunedol yr ymddengys i'r aelodau eraill eu bod yn cynrychioli buddiannau adran o'r gymuned leol a enwebwyd gan yr aelodau eraill (a gelwir hwy'n “aelodau cymunedol”) (at ddibenion y paragraff hwn mae “corff cymunedol” yn cynnwys unrhyw gymdeithas nad yw'n cael ei rhedeg er elw);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-h">
<num>h</num>
<content>
<p>Pennaeth y sefydliad (onid yw'r Pennaeth yn dewis peidio â bod yn aelod); ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-2-1-i">
<num>i</num>
<content>
<p>
hyd at ddau aelod a benodwyd gan Weinidogion Cymru wrth arfer eu pwerau o dan adran 39 o Ddeddf Dysgu a Sgiliau 2000
<noteRef href="#f00004" class="footnote" marker="4"/>
(a gelwir hwy'n “Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru”).
</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-2-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i unrhyw gwestiwn parthed a yw person yn gymwys yn unol ag is-baragraff (1) i'w benodi'n aelod i unrhyw gategori gael ei benderfynu gan yr awdurdod penodi perthnasol fel a bennir ym mharagraff 4.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-3">
<num>3</num>
<heading>Penderfynu niferoedd yr aelodau</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-3-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Yn ei gyfarfod cyntaf, rhaid i'r Gorfforaeth benderfynu ar—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-3-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>cyfanswm yr aelodau (ac eithrio unrhyw Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru); a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-3-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>nifer yr aelodau ym mhob categori amrywiol.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-3-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Caiff y Gorfforaeth ar unrhyw adeg amrywio'r penderfyniadau y cyfeirir atynt yn is-baragraff (1) ac unrhyw benderfyniadau olynol o dan y paragraff hwn.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-3-3">
<num>3</num>
<intro>
<p>Rhaid i unrhyw benderfyniad o dan y paragraff hwn sicrhau—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-3-3-a">
<num>a</num>
<content>
<p>bod nifer yr aelodau, heb gynnwys yr Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru, yn 12 o leiaf ac nid yn fwy nag 20;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-3-3-b">
<num>b</num>
<content>
<p>bod nifer yr aelodau ym mhob categori amrywiol o fewn y terfynau a osodir ym mharagraff 2; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-3-3-c">
<num>c</num>
<content>
<p>bod nifer yr aelodau busnes yn hafal i draean o gyfanswm yr aelodau, heb gynnwys unrhyw Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru, wedi ei dalgrynnu i fyny i'r rhif cyflawn agosaf.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-3-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Ni chaiff unrhyw benderfyniad o dan y paragraff hwn effaith a fyddai'n terfynu penodiad unrhyw berson sydd eisoes yn aelod ar yr adeg y daw'n effeithiol.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4">
<num>4</num>
<heading>Penodiadau</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-4-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Y Gorfforaeth yw'r awdurdod penodi mewn perthynas â phenodi unrhyw aelod ac eithrio—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>Aelod a Benodwyd gan Weinidogion Cymru;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>yr aelodau cyntaf, a benodir gan Weinidogion Cymru; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>os yw nifer yr aelodau yn disgyn islaw'r nifer sy'n ofynnol ar gyfer cworwm, y cyfryw nifer o aelodau sy'n ofynnol ar gyfer cworwm.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-4-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Os yw nifer yr aelodau yn disgyn islaw'r nifer sy'n ofynnol ar gyfer cworwm, Gweinidogion Cymru yw'r awdurdod penodi mewn perthynas â phenodiad y nifer hwnnw o aelodau sy'n ofynnol ar gyfer cworwm.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-4-3">
<num>3</num>
<intro>
<p>Caiff yr awdurdod penodi wrthod penodi person os bodlonir yr awdurdod—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-3-a">
<num>a</num>
<content>
<p>nad oes gan y person y sgiliau a'r profiad penodedig fel y'u diffinnir yn is-baragraff (4);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-3-b">
<num>b</num>
<content>
<p>
bod y person, o fewn y deng mlynedd blaenorol, wedi cael ei symud ymaith o swydd fel aelod o gorfforaeth addysg bellach neu sefydliad a ddynodwyd o dan adran 28 o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992
<noteRef href="#f00005" class="footnote" marker="5"/>
;
</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-3-c">
<num>c</num>
<content>
<p>y byddai penodi'r person yn groes i unrhyw ddarpariaeth mewn unrhyw reolau neu is-ddeddfau a wnaed o dan erthygl 20 o'r Erthyglau Llywodraethu;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-3-d">
<num>d</num>
<content>
<p>nad yw'r person yn gymwys i fod yn aelod yn rhinwedd paragraff 7; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-4-3-e">
<num>e</num>
<content>
<p>yn achos person sydd i'w benodi yn aelod busnes, aelod cyfetholedig, aelod awdurdod lleol neu'n aelod cymunedol, bod y Pwyllgor Chwilio (a sefydlwyd o dan erthygl 8 o'r Erthyglau Llywodraethu) wedi cynghori na ddylid penodi'r person.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-4-4">
<num>4</num>
<content>
<p>
Yn y paragraff hwn ystyr “y sgiliau a'r profiad penodedig” (“
<em>specified skills and experience</em>
”) yw'r sgiliau a'r profiad (ac eithrio cymwysterau proffesiynol) a bennir gan y Gorfforaeth eu bod yn briodol i aelodau.
</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-4-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Pan fo swydd unrhyw aelod ac eithrio'r Pennaeth neu Aelod a Benodwyd gan Weinidogion Cymru yn dod yn wag, rhaid i'r Gorfforaeth, cyn gynted ag y bo'n ymarferol, gymryd pob cam angenrheidiol i benodi aelod newydd i lenwi'r swydd wag.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-4-6">
<num>6</num>
<content>
<p>Caiff aelod awdurdod lleol fod yn gynghorydd etholedig o'r awdurdod lleol, yn un o gyflogeion yr awdurdod lleol neu'n unrhyw berson arall a enwebir gan yr awdurdod lleol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-4-7">
<num>7</num>
<content>
<p>Nid oes dim yn y paragraff hwn yn rhoi'r hawl i'r Gorfforaeth ofyn am fwy nag un enwebiad gan unrhyw un neu ragor o'r cyrff y cyfeirir atynt ym mharagraff 2(1)(c) i (g) i lenwi unrhyw swydd wag unigol.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-5">
<num>5</num>
<heading>Penodi Cadeirydd ac Is-gadeirydd</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Rhaid i'r aelodau sy'n bresennol mewn unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth a gynhelir cyn penodi Cadeirydd neu Is-gadeirydd am y tro cyntaf o dan is-baragraff (2) ddewis un o'u nifer i weithredu fel cadeirydd ar gyfer y cyfarfod hwnnw.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth benodi Cadeirydd ac Is-gadeirydd o blith ei haelodau.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Ni chaniateir penodi'r Pennaeth nac unrhyw aelod staff nac unrhyw aelod myfyrwyr yn Gadeirydd nac yn Is-gadeirydd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Bydd y Cadeirydd a'r Is-gadeirydd yn dal eu swyddi am ba bynnag gyfnod a benderfynir gan y Gorfforaeth.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Yn ddarostyngedig i is-baragraff (3), os yw'r Cadeirydd a'r Is-gadeirydd yn absennol o unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth, rhaid i'r aelodau sy'n bresennol ddewis un o'u plith i weithredu fel cadeirydd ar gyfer y cyfarfod hwnnw.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-6">
<num>6</num>
<content>
<p>Caiff y Cadeirydd neu'r Is-gadeirydd ymddiswyddo o'r swydd ar unrhyw adeg drwy roi hysbysiad ysgrifenedig i'r Clerc.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-7">
<num>7</num>
<content>
<p>Os bodlonir y Gorfforaeth, ar unrhyw adeg, bod y Cadeirydd yn analluog neu'n anaddas i gyflawni swyddogaethau'r Cadeirydd, caiff y Gorfforaeth, drwy roi hysbysiad ysgrifenedig, symud y Cadeirydd o'i swydd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-8">
<num>8</num>
<content>
<p>Os bodlonir y Gorfforaeth, ar unrhyw adeg, bod yr Is-gadeirydd yn analluog neu'n anaddas i gyflawni swyddogaethau'r Is-gadeirydd, caiff y Gorfforaeth, drwy roi hysbysiad ysgrifenedig, symud yr Is-gadeirydd o'i swydd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-9">
<num>9</num>
<content>
<p>Yng nghyfarfod olaf y Gorfforaeth cyn bod tymor swydd y Cadeirydd neu'r Is-gadeirydd yn dod i ben, neu ar ôl i'r Cadeirydd neu'r Is-gadeirydd ymddiswyddo neu gael ei symud o'r swydd, rhaid i'r Gorfforaeth benodi Cadeirydd neu Is-gadeirydd newydd, yn ôl fel y digwydd, o blith ei haelodau.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-5-10">
<num>10</num>
<content>
<p>Mae'r Cadeirydd a'r Is-gadeirydd yn gymwys i gael eu hail benodi pan ddaw tymor eu swyddi i ben, yn ddarostyngedig i unrhyw reolau a wnaed o dan erthygl 20 o'r Erthyglau Llywodraethu ynglŷn â nifer y tymhorau swydd y caiff person wasanaethu drostynt.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-6">
<num>6</num>
<heading>Penodi'r Clerc</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-6-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth benodi person i wasanaethu fel Clerc, ond ni chaniateir penodi'r Pennaeth yn Glerc.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-6-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Yn ddarostyngedig i baragraff 13(9), mae hawl gan y Clerc i fod yn bresennol ym mhob cyfarfod o'r Gorfforaeth a phob cyfarfod o unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-6-3">
<num>3</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth benodi person (ac eithrio'r Pennaeth) i wasanaethau fel Clerc dros dro yn yr amgylchiadau canlynol—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-6-3-a">
<num>a</num>
<content>
<p>yng nghyfarfod cyntaf y Gorfforaeth pan nad oes person wedi ei benodi i wasanaethu fel Clerc;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-6-3-b">
<num>b</num>
<content>
<p>pan fo'r Clerc yn absennol dros dro.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-6-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Clerc gydymffurfio ag unrhyw ofynion ysgrifenedig gan Weinidogion Cymru.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-6-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Mae unrhyw gyfeiriad yn yr Offeryn hwn at y Clerc yn cynnwys Clerc dros dro.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7">
<num>7</num>
<heading>Cymhwystra</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Ni chaiff person o dan 18 mlwydd oed fod yn aelod ac eithrio'n aelod myfyrwyr.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Yn ddarostyngedig i is-baragraff (3), ni chaiff person sy'n aelod o'r staff, ac eithrio'r Pennaeth, fod yn aelod ac eithrio'n aelod staff.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Ni chaiff myfyriwr a gyflogir gan y Gorfforaeth mewn cysylltiad â rôl y myfyriwr fel swyddog o undeb y myfyrwyr fod yn aelod ac eithrio'n aelod myfyrwyr.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Yn ddarostyngedig i is-baragraffau (5) a (6), ni chaiff myfyriwr yn y sefydliad fod yn aelod ac eithrio'n aelod myfyrwyr.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Ni cheir penodi aelod o'r staff sydd hefyd wedi ymrestru fel myfyriwr rhan-amser yn y sefydliad (ac eithrio person a gyflogir gan y Gorfforaeth mewn cysylltiad â'i rôl fel swyddog o undeb y myfyrwyr) yn aelod ac eithrio fel aelod staff.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-6">
<num>6</num>
<content>
<p>Nid yw'n ofynnol i berson, sydd eisoes yn aelod ac eithrio aelod myfyrwyr, ymddiswyddo os bydd y person hwnnw yn ystod tymor y swydd yn ymrestru ar gwrs rhan-amser yn y sefydliad, ond os bydd y person hwnnw yn ymrestru ar gwrs llawn-amser yn y sefydliad, bydd y person hwnnw yn peidio â bod yn aelod.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-7">
<num>7</num>
<content>
<p>Ni chaiff y Clerc fod yn aelod.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-8">
<num>8</num>
<content>
<p>
Yn ddarostyngedig i is-baragraffau (9) a (10), ni chaiff person fod yn aelod os yw'r person hwnnw wedi ei ddyfarnu'n fethdalwr
<noteRef href="#f00006" class="footnote" marker="6"/>
, neu os yw'r person hwnnw yn destun gorchymyn cyfyngu methdaliad, gorchymyn interim cyfyngu methdaliad neu ymrwymiad cyfyngu methdaliad
<noteRef href="#f00007" class="footnote" marker="7"/>
, neu os yw'r person hwnnw wedi gwneud compownd neu drefniant â chredydwyr, gan gynnwys trefniant gwirfoddol unigol.
</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-9">
<num>9</num>
<intro>
<p>Pan fo person wedi'i anghymhwyso rhag bod yn aelod oherwydd ei fod wedi'i ddyfarnu'n fethdalwr, neu oherwydd ei fod yn destun gorchymyn cyfyngu methdaliad, gorchymyn interim cyfyngu methdaliad neu ymrwymiad cyfyngu methdaliad, daw'r anghymhwysiad hwnnw i ben—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-9-a">
<num>a</num>
<content>
<p>pan ryddheir y person hwnnw o'r methdaliad, oni fydd y gorchymyn methdaliad wedi ei ddiddymu cyn hynny;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-9-b">
<num>b</num>
<content>
<p>os diddymir y gorchymyn methdaliad, ar ddyddiad y diddymiad hwnnw;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-9-c">
<num>c</num>
<content>
<p>
os dadwneir y gorchymyn cyfyngu methdaliad
<noteRef href="#f00008" class="footnote" marker="8"/>
, ar y dyddiad y gorchmynnir hynny gan y llys;
</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-9-d">
<num>d</num>
<content>
<p>os rhyddheir y gorchymyn interim cyfyngu methdaliad gan y llys, ar y dyddiad y'i rhyddheir; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-9-e">
<num>e</num>
<content>
<p>os diddymir yr ymrwymiad cyfyngu methdaliad, ar ddyddiad y diddymiad hwnnw.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-10">
<num>10</num>
<content>
<p>Pan fo person wedi'i anghymhwyso rhag bod yn aelod oherwydd iddo wneud compownd neu drefniant, gan gynnwys trefniant gwirfoddol unigol, ac yntau wedyn yn talu'r dyledion yn llawn, daw'r anghymhwysiad i ben ar y dyddiad y cwblheir y taliad, ac mewn unrhyw achos arall, daw i ben ar ddiwedd tair blynedd o'r dyddiad y bodlonir telerau'r weithred gompównd, y trefniant neu'r trefniant gwirfoddol unigol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-11">
<num>11</num>
<intro>
<p>Yn ddarostyngedig i is-baragraff (12) ni chaiff person fod yn aelod—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-11-a">
<num>a</num>
<content>
<p>os yw'r person hwnnw, o fewn y pum mlynedd blaenorol, neu ers ei benodi, wedi ei gollfarnu naill ai yn y Deyrnas Unedig neu mewn man arall am unrhyw drosedd ac wedi cael dedfryd o garchar (pa un a ataliwyd y ddedfryd dros dro ai peidio) am gyfnod o dri mis neu fwy heb gael dewis o ddirwy;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-11-b">
<num>b</num>
<content>
<p>os yw'r person hwnnw, o fewn yr 20 mlynedd blaenorol, wedi ei gollfarnu fel a osodir ym mharagraff (a) ac wedi cael dedfryd o garchar am gyfnod o fwy na dwy flynedd a hanner; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-7-11-c">
<num>c</num>
<content>
<p>os yw'r person hwnnw, ar unrhyw adeg, wedi ei gollfarnu fel a osodir ym mharagraff (a) ac wedi cael dedfryd o garchar o bum mlynedd neu fwy.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-12">
<num>12</num>
<content>
<p>At ddibenion is-baragraff (11) rhaid diystyru unrhyw gollfarn gan neu gerbron llys y tu allan i'r Deyrnas Unedig am drosedd mewn perthynas ag ymddygiad na fyddai, pe bai wedi digwydd yn unrhyw ran o'r Deyrnas Unedig, wedi bod yn drosedd o dan y gyfraith mewn grym yn y rhan honno o'r Deyrnas Unedig.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-7-13">
<num>13</num>
<content>
<p>Pan ddaw aelod yn anghymwys i fod yn aelod yn rhinwedd is-baragraffau (8) i (11), rhaid i'r aelod hwnnw roi hysbysiad ysgrifenedig o'r ffaith honno ar unwaith i'r Clerc.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-8">
<num>8</num>
<heading>Tymor swydd</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-8-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Bydd aelod yn dal ac yn gadael swydd yn unol â thelerau'r penodiad ond rhaid i hyd tymor swydd beidio â bod yn hwy na phedair blynedd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-8-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Bydd aelod sy'n ymddeol ar ddiwedd y tymor swydd yn gymwys i gael ei ailbenodi yn ddarostyngedig i unrhyw reolau a wneir o dan erthygl 20 o'r Erthyglau Llywodraethu sy'n ymwneud â nifer y tymhorau swydd y caiff person wasanaethu drostynt, ac mae paragraff 4 yn gymwys i ailbenodiad aelod fel y mae'n gymwys i benodiad olynydd i aelod.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-9">
<num>9</num>
<heading>Terfynu aelodaeth</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-9-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Caiff aelod ymddiswyddo o'r swydd ar unrhyw adeg drwy roi hysbysiad ysgrifenedig i'r Clerc.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-9-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Caiff y Gorfforaeth symud unrhyw aelod o'i swydd drwy hysbysiad ysgrifenedig, os bodlonir y Gorfforaeth ar unrhyw adeg bod unrhyw aelod—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-9-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>wedi bod yn absennol o gyfarfodydd y Gorfforaeth am gyfnod hwy na chwe mis yn olynol heb ganiatâd y Gorfforaeth; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-9-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>yn analluog neu'n anaddas i gyflawni swyddogaethau aelod.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-9-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Bydd person sy'n aelod yn rhinwedd bod yn aelod o staff y sefydliad (gan gynnwys y Pennaeth) yn peidio â dal swydd pan yw'n peidio â bod yn aelod o staff y sefydliad.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-9-4">
<num>4</num>
<intro>
<p>Bydd person sy'n aelod yn rhinwedd bod yn fyfyriwr yn y sefydliad yn peidio â dal swydd—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-9-4-a">
<num>a</num>
<content>
<p>ar ddiwedd blwyddyn academaidd olaf y myfyriwr neu ar y cyfryw adeg arall o'r flwyddyn wedi iddo beidio â bod yn fyfyriwr ag y caiff y Gorfforaeth ei phenderfynu; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-9-4-b">
<num>b</num>
<content>
<p>os caiff ei ddiarddel o'r sefydliad.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10">
<num>10</num>
<heading>Aelodau i beidio â bod â buddiannau mewn materion sy'n ymwneud â'r sefydliad</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Ac eithrio gyda chymeradwyaeth ysgrifenedig Gweinidogion Cymru ymlaen llaw, ni chaiff unrhyw aelod gymryd neu ddal unrhyw fuddiant mewn unrhyw eiddo a ddelir neu a ddefnyddir at ddibenion y sefydliad.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Rhaid i aelod y mae is-baragraff (3) yn gymwys iddo—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>datgelu i'r Gorfforaeth neu i unrhyw un o bwyllgorau'r Gorfforaeth natur a maint y buddiant;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>os yw'n bresennol yn un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth lle mae'r cyflenwi, y contract neu fater arall a grybwyllir yn is-baragraff (3) i gael ei ystyried, peidio â chymryd rhan yn y broses o'i ystyried, na phleidleisio ar unrhyw gwestiwn ynglŷn ag ef, na chael ei gyfrif yn y cworwm sy'n bresennol yn y cyfarfod mewn perthynas ag unrhyw benderfyniad nad oes hawl gan yr aelod hwnnw i bleidleisio arno; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-2-c">
<num>c</num>
<content>
<p>ymneilltuo, os yw'n bresennol yn un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth lle mae'r cyflenwi, y contract neu fater arall a grybwyllir yn is-baragraff (3) i gael ei ystyried, os gofynnir iddo wneud hynny gan fwyafrif o aelodau'r Gorfforaeth sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r Gorfforaeth, neu gan fwyafrif o aelodau'r pwyllgor sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r pwyllgor, yn ôl fel y digwydd.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-3">
<num>3</num>
<intro>
<p>Mae'r paragraff hwn yn gymwys i aelod—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-3-a">
<num>a</num>
<intro>
<p>sydd ag unrhyw fuddiant ariannol—</p>
</intro>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-3-a-i">
<num>i</num>
<content>
<p>mewn cyflenwi gwaith i'r sefydliad, neu gyflenwi nwyddau at ddibenion y sefydliad;</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-3-a-ii">
<num>ii</num>
<content>
<p>mewn unrhyw gontract neu unrhyw gontract arfaethedig sy'n ymwneud â'r sefydliad; neu</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-3-a-iii">
<num>iii</num>
<content>
<p>mewn unrhyw fater arall sy'n ymwneud â'r sefydliad, neu</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-3-b">
<num>b</num>
<content>
<p>sydd ag unrhyw fuddiant arall o fath a bennir gan y Gorfforaeth mewn unrhyw fater sy'n ymwneud â'r sefydliad.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-4">
<num>4</num>
<intro>
<p>Pan fo'r mater sydd dan ystyriaeth gan y Gorfforaeth neu unrhyw un neu ragor o'i phwyllgorau yn ymwneud â thâl ac amodau'r holl staff, neu'r holl staff mewn dosbarth penodol, yna, yn achos aelod staff—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-4-a">
<num>a</num>
<content>
<p>nid oes angen iddo ddatgelu buddiant ariannol; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-4-b">
<num>b</num>
<content>
<p>caiff gymryd rhan mewn ystyried y mater, pleidleisio ar unrhyw gwestiwn sy'n ymwneud ag ef a chyfrif tuag at y cworwm sy'n bresennol yn y cyfarfod hwnnw, cyhyd â'i fod, wrth wneud hynny, yn gweithredu er lles pennaf y Gorfforaeth yn ei chyfanrwydd ac nad yw'n ceisio cynrychioli buddiannau unrhyw berson neu gorff arall; ond</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-10-4-c">
<num>c</num>
<content>
<p>rhaid iddo ymneilltuo o'r cyfarfod os yw'r mater yn un sy'n destun negodi gydag unrhyw rai o'r staff ac os yw'r aelod staff yn cynrychioli un neu ragor o'r staff dan sylw yn y negodi hwnnw.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Clerc gadw cofrestr o fuddiannau aelodau'r Gorfforaeth a ddatgelir a rhaid iddo beri bod y gofrestr honno ar gael yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad i unrhyw berson sy'n dymuno ei harchwilio.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-10-6">
<num>6</num>
<content>
<p>Nid yw'r paragraff hwn yn rhwystro aelodau'r Gorfforaeth rhag ystyried cynigion a phleidleisio ar gynigion bod y Gorfforaeth yn yswirio aelodau'r Gorfforaeth yn erbyn rhwymedigaethau a achosir iddynt ac sy'n deillio o'u swyddi nac yn rhwystro'r Gorfforaeth rhag sicrhau'r yswiriant hwnnw a thalu'r premiymau.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-11">
<num>11</num>
<heading>Cyfarfodydd y Gorfforaeth</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-11-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth gyfarfod o leiaf un waith ym mhob tymor, a chynnal cyfarfodydd eraill yn ôl yr angen.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-11-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i gyfarfod cyntaf y Gorfforaeth gael ei alw gan unrhyw bedwar aelod, a rhaid iddynt, o leiaf bum diwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod, anfon hysbysiad ysgrifenedig a chopi o'r agenda arfaethedig at yr aelodau eraill.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-11-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Yn ddarostyngedig i is-baragraffau (2), (4) a (5), rhaid i bob cyfarfod o'r Gorfforaeth gael ei alw gan y Clerc, a rhaid i'r Clerc anfon at yr aelodau, o leiaf bum diwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod, hysbysiad ysgrifenedig a chopi o'r agenda arfaethedig.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-11-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Os bwriedir ystyried mewn unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth, dâl, amodau gwasanaeth, ymddygiad, atal dros dro, diswyddiad neu ymddeoliad y Clerc, rhaid i'r Cadeirydd anfon at yr aelodau, o leiaf bum diwrnod gwaith cyn dyddiad y cyfarfod, gopi o'r eitem agenda dan sylw ynghyd ag unrhyw ddogfennau perthnasol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-11-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Caniateir i gyfarfod arbennig o'r Gorfforaeth gael ei alw ar unrhyw adeg gan y Cadeirydd neu ar gais ysgrifenedig unrhyw bum aelod. Pan fo'r Cadeirydd neu, yn ei absenoldeb, yr Is-gadeirydd, yn rhoi cyfarwyddyd i'r perwyl hwnnw ar y sail bod materion sy'n galw am eu hystyried ar frys, caniateir i'r hysbysiad sy'n cynnull y cyfarfod a'r agenda arfaethedig gael eu rhoi o fewn llai na phum diwrnod gwaith.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-11-6">
<num>6</num>
<content>
<p>Rhaid i bob aelod weithredu er lles pennaf y Gorfforaeth a chan hynny ni chaiff gymryd ei rwymo wrth siarad a phleidleisio gan eirchion a roddir gan unrhyw gorff neu berson arall.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-12">
<num>12</num>
<heading>Cworwm</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-12-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Hyd nes y digwydd y penderfyniad cyntaf ar nifer yr aelodau o dan baragraff 3, bydd cworwm yng nghyfarfodydd y Gorfforaeth os bydd saith aelod yn bresennol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-12-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Bydd cworwm yng nghyfarfodydd dilynol y Gorfforaeth os bydd nifer yr aelodau sy'n bresennol yn 40% o leiaf o gyfanswm cyfanredol yr aelodau a benderfynir yn unol â pharagraff 3(1) ac unrhyw Aelodau a Benodwyd gan Weinidogion Cymru.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-12-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Os nad yw nifer yr aelodau sy'n bresennol ar gyfer cyfarfod o'r Gorfforaeth yn ffurfio cworwm, rhaid peidio â chynnal y cyfarfod. Os bydd nifer yr aelodau yn peidio â ffurfio cworwm yn ystod un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, rhaid terfynu'r cyfarfod ar unwaith.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-12-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Mewn amgylchiadau pan na ellir cynnal cyfarfod o'r Gorfforaeth neu pan na ellir parhau â'r cyfarfod, oherwydd nad oes cworwm, caiff y Cadeirydd alw cyfarfod arbennig cyn gynted ag y bo'n rhesymol ymarferol.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13">
<num>13</num>
<heading>Trafodion cyfarfodydd</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Rhaid i bob cwestiwn sydd i'w benderfynu mewn cyfarfod o'r Gorfforaeth gael ei benderfynu drwy fwyafrif syml o bleidleisiau'r aelodau sy'n bresennol ac sy'n pleidleisio ar y cwestiwn. Os bydd y pleidleisiau'n ymrannu'n gyfartal, bydd gan gadeirydd y cyfarfod bleidlais fwrw.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Ni chaiff aelod bleidleisio drwy ddirprwy na phleidleisio drwy'r post.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Ni chaniateir i unrhyw benderfyniad yr aelodau gael ei ddadwneud na'i amrywio mewn cyfarfod dilynol o'r Gorfforaeth oni fydd ystyriaeth o'r dadwneud neu'r amrywio yn eitem fusnes benodol ar yr agenda ar gyfer y cyfarfod hwnnw.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Caiff Pennaeth a ddewisodd beidio â bod yn aelod fod yn bresennol ym mhob un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth a siarad yn y cyfarfodydd hynny, ac eithrio bod rhaid i'r Pennaeth ymneilltuo mewn unrhyw achos lle y byddai'n ofynnol iddo ymneilltuo o dan is-baragraff (5) pe bai'r Pennaeth yn bresennol fel aelod.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-5">
<num>5</num>
<intro>
<p>Rhaid i aelod sy'n aelod o staff y sefydliad (gan gynnwys y Pennaeth) ymneilltuo—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-5-a">
<num>a</num>
<content>
<p>o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, neu o unrhyw gyfarfod pwyllgor, yr ystyrir ynddi faterion staff sy'n ymwneud â'r aelod hwnnw o'r staff yn unig (yn hytrach na materion staff sy'n ymwneud â phob aelod o'r staff, neu bob aelod o'r staff mewn dosbarth penodol);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-5-b">
<num>b</num>
<content>
<p>o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, neu o unrhyw gyfarfod pwyllgor, yr ystyrir ynddi ailbenodiad yr aelod hwnnw, neu benodiad ei olynydd;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-5-c">
<num>c</num>
<content>
<p>o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth, neu o unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, yr ystyrir ynddi faterion staff, sy'n ymwneud ag unrhyw aelod staff arall sy'n dal swydd sy'n uwch na swydd yr aelod ei hun, os gofynnir iddo ymneilltuo gan fwyafrif o'r aelodau eraill sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r Gorfforaeth neu gan fwyafrif o aelodau eraill y pwyllgor sy'n bresennol yng nghyfarfod y pwyllgor, yn ôl fel y digwydd; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-5-d">
<num>d</num>
<content>
<p>o'r rhan honno o unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth neu o unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, yr ystyrir ynddi negodi ynglŷn â chyflog neu amodau (unrhyw un neu bob un o) aelodau'r staff, os gofynnir iddo ymneilltuo gan fwyafrif o'r aelodau eraill sy'n bresennol yn y cyfarfod o'r Gorfforaeth neu gan fwyafrif o aelodau eraill y pwyllgor sy'n bresennol yng nghyfarfod y pwyllgor, yn ôl fel y digwydd.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-6">
<num>6</num>
<intro>
<p>Ni chaiff aelod myfyrwyr sydd o dan 18 oed bleidleisio boed mewn cyfarfod o'r Gorfforaeth nac mewn unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, ar unrhyw gwestiwn ynghylch unrhyw gynnig—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-6-a">
<num>a</num>
<content>
<p>ar gyfer gwario arian gan y Gorfforaeth; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-6-b">
<num>b</num>
<content>
<p>y byddai'r Gorfforaeth, neu unrhyw aelodau o'r Gorfforaeth, yn ymrwymo i unrhyw gontract oddi tano, neu'n tynnu unrhyw ddyled neu rwymedigaeth oddi tano (pa un ai ar unwaith, yn amodol neu fel arall).</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-7">
<num>7</num>
<content>
<p>Ac eithrio fel y darperir gan reolau a wneir o dan erthygl 15(2) o'r Erthyglau Llywodraethu sy'n ymdrin â sylwadau ac apelau gan fyfyrwyr mewn achosion disgyblu, rhaid i aelod myfyrwyr ymneilltuo o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd o'r Gorfforaeth neu o'r pwyllgor yr ystyrir ynddi ymddygiad unrhyw fyfyriwr, neu atal dros dro neu ddiarddel unrhyw fyfyriwr.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-8">
<num>8</num>
<intro>
<p>Mewn unrhyw gyfarfod o'r Gorfforaeth, neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, y trafodir ynddo faterion staff sy'n ymwneud ag aelod neu ddarpar aelod o staff y sefydliad, rhaid i aelod myfyrwyr—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-8-a">
<num>a</num>
<content>
<p>peidio â chymryd unrhyw ran yn yr ystyriaeth na'r drafodaeth ar y mater hwnnw na phleidleisio ar unrhyw gwestiwn ynglŷn ag ef; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-8-b">
<num>b</num>
<content>
<p>ymneilltuo o'r cyfarfod o'r Gorfforaeth neu o'r cyfarfod o bwyllgor y Gorfforaeth, pan ofynnir iddo wneud hynny gan fwyafrif o'r aelodau sy'n bresennol ac eithrio aelodau myfyrwyr neu gan fwyafrif o aelodau'r pwyllgor sy'n bresennol ac eithrio'r rheini sy'n aelodau myfyrwyr, yn ôl fel y digwydd.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-9">
<num>9</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Clerc—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-9-a">
<num>a</num>
<content>
<p>ymneilltuo o'r rhan honno o unrhyw un o gyfarfodydd y Gorfforaeth neu unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth yr ystyrir ynddi dâl y Clerc, ei amodau gwasanaeth, ei ymddygiad, ei atal dros dro, ei ddiswyddo neu ei ymddeoliad, yn rhinwedd ei swyddogaeth fel Clerc; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-13-9-b">
<num>b</num>
<content>
<p>pan fo'r Clerc yn aelod o staff y sefydliad, ymneilltuo yn unrhyw achos lle byddai'n ofynnol i aelod ymneilltuo o dan is-baragraff (5) pe bai'n bresennol fel aelod o'r staff.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-13-10">
<num>10</num>
<content>
<p>Os yw'r Clerc yn ymneilltuo o gyfarfod neu ran ohono o dan is-baragraff (9), rhaid i'r Gorfforaeth neu'r pwyllgor o'r Gorfforaeth, yn ôl fel y digwydd, benodi person (ac eithrio'r Pennaeth) i weithredu fel Clerc dros dro yn unol â pharagraff 6(3).</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-14">
<num>14</num>
<heading>Cofnodion</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-14-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Yn ddarostyngedig i is-baragraff (2), ym mhob un o gyfarfodydd y Gorfforaeth ac unrhyw bwyllgor o'r Gorfforaeth, rhaid trin cofnodion y cyfarfod diwethaf fel eitem agenda ac, os cytunir eu bod yn gywir, rhaid i'r cofnodion hynny gael eu llofnodi fel rhai cywir gan gadeirydd y cyfarfod.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-14-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Nid yw is-baragraff (1) yn ei gwneud yn ofynnol trin cofnodion y cyfarfod diwethaf fel eitem agenda cyfarfod arbennig a elwir o dan baragraff 11(5), ond pan nad yw cofnodion y cyfarfod diwethaf yn cael eu trin fel un o eitemau agenda'r cyfarfod hwnnw, rhaid eu trin fel eitem agenda yn y cyfarfod nesaf nas gelwir o dan baragraff 11(5).</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-14-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Rhaid paratoi cofnodion ar wahân o'r rhannau hynny o gyfarfodydd y mae'r Clerc, y Pennaeth, aelodau staff neu aelodau myfyrwyr wedi ymneilltuo ohonynt yn unol ag is-baragraffau (5) i (9) o baragraff 13, ac nid oes hawl gan yr un o'r cyfryw bersonau i weld y cofnod o'r rhan honno o'r cyfarfod nac unrhyw bapurau ynglŷn â'r rhan honno.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-15">
<num>15</num>
<heading>Mynediad y cyhoedd i gyfarfodydd y Gorfforaeth</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-15-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Yn ddarostyngedig i baragraff 13, mae hawl gan y canlynol i fod yn bresennol yng nghyfarfodydd y Gorfforaeth—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-15-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>aelod;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-15-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>y Clerc; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-15-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>hyd at ddau berson sy'n arsylwi ar ran Gweinidogion Cymru.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-15-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i unrhyw gwestiwn ynglŷn ag a ddylid caniatáu i unrhyw berson arall fod yn bresennol mewn un o gyfarfodydd y Gorfforaeth gael ei benderfynu gan y Gorfforaeth.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16">
<num>16</num>
<heading>Cyhoeddi'r cofnodion a phapurau</heading>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-16-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Yn ddarostyngedig i is-baragraff (2), rhaid i'r Gorfforaeth beri bod copi o'r dogfennau a ganlyn ar gael, cyn gynted ag y bo'n rhesymol ymarferol, yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad i unrhyw berson sy'n dymuno eu harchwilio—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>yr agenda ar gyfer pob cyfarfod o'r Gorfforaeth ac unrhyw un neu ragor o'i phwyllgorau;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>cofnodion drafft pob cyfarfod o'r fath, os ydynt wedi'u cymeradwyo gan gadeirydd y cyfarfod;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>cofnodion llofnodedig pob cyfarfod o'r fath; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-1-d">
<num>d</num>
<content>
<p>unrhyw adroddiad, dogfen neu bapur arall a ystyriwyd mewn unrhyw gyfarfod o'r fath.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-16-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Rhaid hepgor o unrhyw eitem y mae'n ofynnol ei rhoi ar gael, unrhyw ddeunydd sy'n ymwneud â'r canlynol—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>person a enwir sy'n cael ei gyflogi neu y bwriedir ei gyflogi yn y sefydliad;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>myfyriwr a enwir yn y sefydliad neu ymgeisydd am gael ei dderbyn i'r sefydliad;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-2-c">
<num>c</num>
<content>
<p>y Clerc; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-16-2-d">
<num>d</num>
<content>
<p>unrhyw fater y bodlonir y Gorfforaeth y dylid ymdrin ag ef yn gyfrinachol, oherwydd natur y mater hwnnw.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-1-paragraph-16-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Rhaid i eitemau a hepgorir o dan is-baragraff (2)(d) gael eu hadolygu'n rheolaidd gan y Gorfforaeth. Os yw eitem yn peidio â bod yn gyfrinachol, rhaid i'r Gorfforaeth beri bod copi o'r eitem honno ar gael, cyn gynted ag y bo'n rhesymol ymarferol, yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad i unrhyw berson sy'n dymuno ei harchwilio.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-17">
<num>17</num>
<heading>Lwfansau i aelodau</heading>
<content>
<p>Caiff y Gorfforaeth dalu i'w haelodau unrhyw lwfansau teithio, lwfansau cynhaliaeth neu lwfansau eraill a benderfynir gan y Gorfforaeth, ond rhaid iddi beidio â thalu lwfansau sy'n dâl i'r aelodau am eu gwasanaethau fel aelodau.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-18">
<num>18</num>
<heading>Copïau o'r Offeryn Llywodraethu</heading>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth roi copi o'r Offeryn hwn i bob aelod a pheri bod copi ar gael i'w archwilio gan unrhyw berson ar gais yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-19">
<num>19</num>
<heading>Newid enw</heading>
<content>
<p>Caiff y Gorfforaeth newid ei henw gyda chymeradwyaeth Gweinidogion Cymru.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-20">
<num>20</num>
<heading>Gosod y sêl</heading>
<intro>
<p>Dilysir gosod sêl y Gorfforaeth drwy:</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-20-a">
<num>a</num>
<content>
<p>llofnod naill ai'r Cadeirydd neu ryw aelod arall a awdurdodwyd naill ai'n gyffredinol neu'n benodol gan y Gorfforaeth i weithredu at y diben hwnnw; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-1-paragraph-20-b">
<num>b</num>
<content>
<p>llofnod unrhyw aelod arall.</p>
</content>
</paragraph>
</paragraph>
</hcontainer>
<hcontainer name="schedule" eId="schedule-2">
<num>
ATODLEN 2
<authorialNote class="referenceNote" placement="right">
<p>Rheoliad 3</p>
</authorialNote>
</num>
<heading>ERTHYGLAU LLYWODRAETHU</heading>
<intro>
<toc>
<tocItem level="0" class="title" href="">CYNNWYS</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">1</inline>
<inline name="tocHeading">Dehongli</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">2</inline>
<inline name="tocHeading">Rhedeg y sefydliad</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">3</inline>
<inline name="tocHeading">Cyfrifoldebau'r Gorfforaeth, y Pennaeth a'r Clerc</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">4</inline>
<inline name="tocHeading">Y Bwrdd Academaidd</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">5</inline>
<inline name="tocHeading">Pwyllgorau</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">6</inline>
<inline name="tocHeading">Dirprwyo</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">7</inline>
<inline name="tocHeading">Pwyllgor i benderfynu ynghylch diswyddo deiliaid swyddi uwch</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">8</inline>
<inline name="tocHeading">Y Pwyllgor Chwilio</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">9</inline>
<inline name="tocHeading">Y Pwyllgor Archwilio</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">10</inline>
<inline name="tocHeading">Penodi a dyrchafu staff</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">11</inline>
<inline name="tocHeading">Ymddygiad staff</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">12</inline>
<inline name="tocHeading">Rhyddid academaidd</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">13</inline>
<inline name="tocHeading">Gweithdrefnau cwyno, atal dros dro a disgyblu</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">14</inline>
<inline name="tocHeading">Atal dros dro a diswyddo'r Clerc</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">15</inline>
<inline name="tocHeading">Myfyrwyr</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">16</inline>
<inline name="tocHeading">Materion ariannol</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">17</inline>
<inline name="tocHeading">Cydweithredu ag archwilydd Gweinidogion Cymru</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">18</inline>
<inline name="tocHeading">Archwilio mewnol</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">19</inline>
<inline name="tocHeading">Cyfrifon ac archwilio cyfrifon</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">20</inline>
<inline name="tocHeading">Rheolau ac is-ddeddfau</inline>
</tocItem>
<tocItem href="" level="1" class="item">
<inline name="tocNum">21</inline>
<inline name="tocHeading">Copïau o'r Erthyglau Llywodraethu, y rheolau a'r is-ddeddfau</inline>
</tocItem>
</toc>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-1">
<num>1</num>
<heading>Dehongli</heading>
<content>
<p>Yn yr Erthyglau Llywodraethu hyn—</p>
<blockList class="unordered">
<item>
<p>
ystyr “y Bwrdd Academaidd” (“
<em>the Academic Board</em>
”) yw corff a gyfansoddwyd yn unol ag erthygl 4;
</p>
</item>
<item>
<p>
“y dyddiad gweithredu” (“
<em>the operative date</em>
”) yw 1 Awst 2013, sef y dyddiad y mae'r Gorfforaeth i ymgymryd â rhedeg y sefydliad o hynny ymlaen
<noteRef href="#f00009" class="footnote" marker="9"/>
;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “yr Erthyglau hyn” (“
<em>these Articles</em>
”) yw'r Erthyglau Llywodraethu hyn;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “y staff” (“
<em>the staff</em>
”) yw pawb o'r staff sydd â chontract cyflogaeth gyda'r sefydliad, gan gynnwys staff academaidd;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “swydd uwch” (“
<em>senior post</em>
”) yw swydd y Pennaeth a'r cyfryw swyddi eraill y caiff y Gorfforaeth benderfynu arnynt at ddibenion yr Erthyglau hyn;
</p>
</item>
<item>
<p>
ystyr “Undeb y Myfyrwyr” (“
<em>Students' Union</em>
”) yw unrhyw gymdeithas o'r myfyrwyr yn gyffredinol a ffurfiwyd i hyrwyddo dibenion addysgol y sefydliad a lles y myfyrwyr fel myfyrwyr; ac
</p>
</item>
</blockList>
<p>mae i eiriau ac ymadroddion a ddiffinnir yn yr Offeryn Llywodraethu yr un ystyr.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-2">
<num>2</num>
<heading>Rhedeg y sefydliad</heading>
<content>
<p>Rhaid rhedeg y sefydliad yn unol â darpariaethau'r Offeryn Llywodraethu, yr Erthyglau hyn, unrhyw reolau neu is-ddeddfau a wneir o dan yr Erthyglau hyn ac unrhyw weithred ymddiriedolaeth sy'n rheoleiddio'r sefydliad.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3">
<num>3</num>
<heading>Cyfrifoldebau'r Gorfforaeth, y Pennaeth a'r Clerc</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-3-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Y Gorfforaeth sy'n gyfrifol am—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>penderfynu cymeriad addysgol a chenhadaeth y sefydliad a goruchwylio ei weithgareddau;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>defnyddio adnoddau yn effeithiol ac yn effeithlon, solfedd y sefydliad a'r Gorfforaeth a diogelu eu hasedau;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>cymeradwyo amcangyfrifon blynyddol o incwm a gwariant;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-d">
<num>d</num>
<content>
<p>penodi, graddio, arfarnu, atal dros dro a phenderfynu cyflog ac amodau gwasanaeth deiliaid swyddi uwch a'r Clerc (gan gynnwys, pan fo'r Clerc wedi'i benodi, neu i'w benodi, fel aelod o'r staff, penodiad y Clerc, ei radd, ei atal dros dro a phenderfynu ei gyflog yn rhinwedd ei swyddogaeth fel aelod o'r staff);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-e">
<num>e</num>
<content>
<p>diswyddo deiliaid swyddi uwch a'r Clerc (gan gynnwys, pan fo'r Clerc wedi'i benodi, neu i'w benodi, fel aelod o'r staff, diswyddo'r Clerc yn rhinwedd ei swyddogaeth fel aelod o'r staff);</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-f">
<num>f</num>
<content>
<p>gosod fframwaith ar gyfer cyflog ac amodau gwasanaeth yr holl staff eraill; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-g">
<num>g</num>
<intro>
<p>os nad oes Bwrdd Academaidd, sicrhau bod trefniadau wedi eu gwneud i gynghori'r Pennaeth ynghylch—</p>
</intro>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-g-i">
<num>i</num>
<content>
<p>safonau gwaith academaidd y sefydliad a chynllunio, cydgysylltu, datblygu a goruchwylio'r gwaith academaidd hwnnw;</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-g-ii">
<num>ii</num>
<content>
<p>trefniadau i dderbyn, asesu ac arholi myfyrwyr; a</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-3-1-g-iii">
<num>iii</num>
<content>
<p>y gweithdrefnau ar gyfer diarddel myfyrwyr am resymau academaidd.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-3-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Y Pennaeth sy'n gyfrifol am—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>cyflwyno cynigion i'r Gorfforaeth am gymeriad addysgol a chenhadaeth y sefydliad, ac am roi penderfyniadau'r Gorfforaeth ar waith;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>trefnu, cyfarwyddo a rheoli'r sefydliad ac arwain y staff;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-c">
<num>c</num>
<content>
<p>penodi, pennu, graddio, arfarnu, atal dros dro staff ac eithrio deiliaid swyddi uwch neu'r Clerc a phenderfynu, o fewn y fframwaith a osodir gan y Gorfforaeth, eu cyflog a'u hamodau gwasanaeth;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-d">
<num>d</num>
<content>
<p>diswyddo staff ac eithrio deiliaid swyddi uwch neu'r Clerc;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-e">
<num>e</num>
<content>
<p>penderfynu, ar ôl ymgynghori â'r Bwrdd Academaidd (os oes un), neu os nad oes Bwrdd Academaidd, ar ôl ymgynghori â'r Gorfforaeth, ar weithgareddau academaidd y sefydliad, a phenderfynu ei weithgareddau eraill;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-f">
<num>f</num>
<content>
<p>paratoi amcangyfrifon blynyddol incwm a gwariant, ar gyfer eu hystyried a'u cymeradwyo gan y Gorfforaeth;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-g">
<num>g</num>
<content>
<p>rheoli'r gyllideb a'r adnoddau, o fewn yr amcangyfrifon a gymeradwyir gan y Gorfforaeth;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-h">
<num>h</num>
<content>
<p>cynnal disgyblaeth y myfyrwyr, gan gynnwys atal myfyrwyr dros dro neu eu diarddel ar sail ddisgyblaethol; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-2-i">
<num>i</num>
<content>
<p>diarddel myfyrwyr am resymau academaidd.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-3-3">
<num>3</num>
<intro>
<p>Y Clerc sy'n gyfrifol am gynghori'r Gorfforaeth ynglŷn ag—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-3-a">
<num>a</num>
<content>
<p>gweithredu ei phwerau;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-3-b">
<num>b</num>
<content>
<p>materion gweithdrefnol;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-3-c">
<num>c</num>
<content>
<p>rhedeg ei busnes; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-3-3-d">
<num>d</num>
<content>
<p>materion arferion llywodraethu.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4">
<num>4</num>
<heading>Y Bwrdd Academaidd</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Caiff y Gorfforaeth sefydlu Bwrdd Academaidd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Mae paragraffau (3) i (10) yn gymwys os yw'r Gorfforaeth wedi sefydlu Bwrdd Academaidd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-3">
<num>3</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Bwrdd Academaidd gynnwys—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-3-a">
<num>a</num>
<content>
<p>y Pennaeth, a rhaid iddo fod yn gadeirydd y Bwrdd Academaidd;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-3-b">
<num>b</num>
<content>
<p>aelodau eraill o'r staff neu fyfyrwyr, yn ddarostyngedig i'r terfynau a benderfynir gan y Gorfforaeth o dan baragraff (4).</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth benderfynu ar y nifer lleiaf a'r nifer mwyaf o staff a myfyrwyr y mae'n rhaid eu cynnwys yn y Bwrdd Academaidd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Caiff y Pennaeth enwebu un aelod o'r Bwrdd Academaidd i fod yn gadeirydd y Bwrdd Academaidd ar unrhyw adeg pan na all y Pennaeth fod yn bresennol mewn cyfarfod o'r Bwrdd Academaidd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-6">
<num>6</num>
<intro>
<p>Y Bwrdd Academaidd sy'n gyfrifol am sicrhau bod trefniadau wedi eu gwneud i gynghori'r Pennaeth ynghylch—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-6-a">
<num>a</num>
<content>
<p>safonau gwaith academaidd y sefydliad a chynllunio, cydgysylltu, datblygu a goruchwylio'r gwaith academaidd hwnnw;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-6-b">
<num>b</num>
<content>
<p>trefniadau i dderbyn, asesu ac arholi myfyrwyr; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-6-c">
<num>c</num>
<content>
<p>gweithdrefnau ar gyfer diarddel myfyrwyr oherwydd bod safon eu gwaith yn anfoddhaol neu resymau academaidd eraill.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-7">
<num>7</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Bwrdd Academaidd ymgynghori â chynrychiolwyr y myfyrwyr ac â'r Gorfforaeth, cyn cynghori'r Pennaeth yn unol â pharagraff (6)(c).</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-8">
<num>8</num>
<content>
<p>Caiff y Bwrdd Academaidd, gyda chymeradwyaeth ysgrifenedig y Pennaeth ymlaen llaw, sefydlu pa bynnag bwyllgorau yr ystyria'n angenrheidiol i'w alluogi i gyflawni ei gyfrifoldebau, fel y'u disgrifir ym mharagraff (6).</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-9">
<num>9</num>
<content>
<p>Caiff aelodau unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan baragraff (8) gynnwys personau nad ydynt yn aelodau o'r Bwrdd Academaidd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-4-10">
<num>10</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Bwrdd Academaidd gael cymeradwyaeth ysgrifenedig y Gorfforaeth ymlaen llaw ar gyfer—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-10-a">
<num>a</num>
<content>
<p>cyfnod penodiad aelodau'r Bwrdd Academaidd;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-10-b">
<num>b</num>
<content>
<p>y trefniadau ar gyfer dethol neu ethol aelodau o'r Bwrdd Academaidd; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-4-10-c">
<num>c</num>
<content>
<p>nifer aelodau unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan baragraff (8) ac ar ba delerau y daliant ac y gadawant eu swyddi.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-5">
<num>5</num>
<heading>Pwyllgorau</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-5-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Caiff y Gorfforaeth sefydlu pwyllgor o'r Gorfforaeth at unrhyw ddiben, ac eithrio i gyflawni swyddogaethau a bennir yn yr Erthyglau hyn ar gyfer y Pennaeth neu (os yw'r Gorfforaeth wedi sefydlu Bwrdd Academaidd) ar gyfer y Bwrdd Academaidd.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-5-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth benderfynu ar nifer aelodau unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan yr erthygl hon ac ar ba delerau y daliant ac y gadawant eu swyddi.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-5-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Caiff unrhyw bwyllgor a sefydlir gan y Gorfforaeth o dan yr erthygl hon gynnwys personau nad ydynt yn aelodau o'r Gorfforaeth.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-5-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth beri bod datganiad ysgrifenedig ar gael yn y sefydliad, i'w archwilio gan unrhyw berson yn ystod oriau swyddfa arferol, o bolisi'r Gorfforaeth ynglŷn â phresenoldeb personau nad ydynt yn aelodau o'r pwyllgorau, mewn cyfarfodydd o'r pwyllgorau hynny.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6">
<num>6</num>
<heading>Dirprwyo</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-6-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Yn ddarostyngedig i baragraff (2), caiff y Gorfforaeth ddirprwyo pwerau—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>i unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan erthygl 5;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>i'r Cadeirydd neu, yn absenoldeb y Cadeirydd, i'r Is-gadeirydd; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>i'r Pennaeth.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-6-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth beidio â dirprwyo'r canlynol—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>penderfynu ar gymeriad addysgol a chenhadaeth y sefydliad;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>cymeradwyo amcangyfrifon blynyddol incwm a gwariant;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-2-c">
<num>c</num>
<content>
<p>y cyfrifoldeb dros sicrhau solfedd y sefydliad a'r Gorfforaeth a diogelu eu hasedau;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-2-d">
<num>d</num>
<content>
<p>penodi person i swydd uwch;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-2-e">
<num>e</num>
<content>
<p>penodi'r Clerc, gan gynnwys, pan fo'r Clerc wedi'i benodi, neu i'w benodi fel aelod o'r staff, penodi'r Clerc yn rhinwedd ei swyddogaeth fel aelod o'r staff; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-6-2-f">
<num>f</num>
<content>
<p>
gwneud erthyglau llywodraethu newydd yn lle'r Erthyglau hyn neu addasu'r Erthyglau hyn o dan adran 22ZA(4) o Ddeddf Addysg Bellach ac Uwch 1992
<noteRef href="#f00010" class="footnote" marker="10"/>
.
</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-6-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Caiff y Pennaeth, gyda chymeradwyaeth ysgrifenedig y Gorfforaeth ymlaen llaw, ddirprwyo unrhyw un neu ragor o swyddogaethau'r Pennaeth i aelodau eraill o staff, ac eithrio rheoli'r gyllideb.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-6-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Caiff y Bwrdd Academaidd ddirprwyo pwerau i unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan erthygl 4(8).</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-7">
<num>7</num>
<heading>Pwyllgor i benderfynu ynghylch diswyddo deiliaid swyddi uwch</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-7-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Caiff y Gorfforaeth sefydlu pwyllgor i benderfynu ar—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-7-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>yr achos dros ddiswyddo'r Clerc neu ddeiliad swydd uwch;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-7-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>apêl mewn cysylltiad â diswyddo'r Clerc neu ddeiliad swydd uwch.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-7-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth wneud rheolau sy'n pennu'r modd y mae'n rhaid sefydlu a rhedeg pwyllgor sydd â swyddogaethau o dan baragraff (1).</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-7-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Rhaid i'r rheolau a wneir o dan baragraff (2) gynnwys y gofyniad bod unrhyw bwyllgor a sefydlir o dan yr erthygl yn cynnwys aelodau o'r Gorfforaeth yn unig.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8">
<num>8</num>
<heading>Y Pwyllgor Chwilio</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-8-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth sefydlu pwyllgor, a elwir y Pwyllgor Chwilio, i gynghori ynghylch—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>penodi'r aelodau busnes, yr aelodau cymunedol a'r aelodau awdurdod lleol;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>cyfethol aelodau cyfetholedig y Gorfforaeth; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>materion eraill yn ymwneud ag aelodaeth a phenodiadau y gofynna'r Gorfforaeth i'r Pwyllgor Chwilio eu hystyried.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-8-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Caiff y Pwyllgor Chwilio gynnwys pobl nad ydynt yn aelodau o'r Gorfforaeth.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-8-3">
<num>3</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth ystyried cyngor y Pwyllgor Chwilio cyn—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8-3-a">
<num>a</num>
<content>
<p>penodi unrhyw berson yn aelod busnes, yn aelod cymunedol neu'n aelod awdurdod lleol; neu</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8-3-b">
<num>b</num>
<content>
<p>cyfethol unrhyw berson yn aelod.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-8-4">
<num>4</num>
<intro>
<p>Caiff y Gorfforaeth—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8-4-a">
<num>a</num>
<content>
<p>penderfynu ar gylch gorchwyl y Pwyllgor Chwilio; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-8-4-b">
<num>b</num>
<content>
<p>gwneud rheolau sy'n pennu'r gweithdrefnau ar gyfer rhedeg y Pwyllgor Chwilio.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-8-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth beri bod copi o unrhyw gylch gorchwyl a rheolau o'r fath ar gael yn y sefydliad i'w archwilio gan unrhyw berson yn ystod oriau swyddfa arferol.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-9">
<num>9</num>
<heading>Y Pwyllgor Archwilio</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-9-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth sefydlu pwyllgor, a elwir y Pwyllgor Archwilio, i gynghori ar faterion sy'n ymwneud â threfniadau archwilio'r Gorfforaeth a'i systemau rheolaethau mewnol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-9-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Pwyllgor Archwilio gynnwys o leiaf dri pherson.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-9-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Caiff y Pwyllgor Archwilio gynnwys pobl nad ydynt yn aelodau.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-9-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Ni chaiff deiliaid swyddi uwch fod yn aelodau o'r Pwyllgor Archwilio.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-9-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Caiff y Pwyllgor Archwilio gynnwys aelodau o staff y Gorfforaeth ac eithrio'r rheini sydd mewn swyddi uwch.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-9-6">
<num>6</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Pwyllgor Archwilio weithredu'n unol ag unrhyw ofynion gan Weinidogion Cymru.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10">
<num>10</num>
<heading>Penodi a dyrchafu staff</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Pan fo swydd uwch yn wag neu pan ddisgwylir i swydd uwch fynd yn wag, rhaid i'r Gorfforaeth—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>hysbysebu'r swydd wag yn y cyfryw gyhoeddiadau sy'n cylchredeg drwy'r Deyrnas Unedig ag a ystyria'n briodol; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10-1-b">
<num>b</num>
<intro>
<p>penodi panel dethol sy'n cynnwys—</p>
</intro>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-1-b-i">
<num>i</num>
<content>
<p>os y swydd wag yw swydd y Pennaeth, o leiaf bum aelod o'r Gorfforaeth, gan gynnwys y Cadeirydd a/neu'r Is-gadeirydd; neu</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-1-b-ii">
<num>ii</num>
<content>
<p>os y swydd wag yw unrhyw swydd uwch arall, y Pennaeth ac o leiaf dri aelod arall o'r Gorfforaeth.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Rhaid i aelodau'r panel dethol—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>penderfynu ar y trefniadau ar gyfer dewis ymgeiswyr i'w cyfweld;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>cyfweld yr ymgeiswyr hynny; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10-2-c">
<num>c</num>
<content>
<p>os barnant ei bod yn briodol gwneud hynny, argymell un o'r ymgeiswyr y maent wedi'i gyfweld i'r Gorfforaeth ei benodi.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Os yw'r Gorfforaeth yn cymeradwyo'r ymgeisydd a argymhellir, rhaid iddi benodi'r person hwnnw.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Os na all aelodau'r panel dethol gytuno ar berson i'w argymell i'r Gorfforaeth, neu os nad yw'r Gorfforaeth yn cymeradwyo'r argymhelliad, caiff y Gorfforaeth ei gwneud yn ofynnol bod y panel yn ail gymryd y camau a bennir ym mharagraff (2), gan naill ai ail hysbysebu'r swydd wag yn gyntaf neu beidio.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-5">
<num>5</num>
<content>
<p>
Pan fo'r camau a osodir ym mharagraffau (1) i (4) wedi eu cymryd gan unrhyw berson neu gorff cyn y dyddiad y sefydlir y Gorfforaeth
<noteRef href="#f00011" class="footnote" marker="11"/>
, bernir bod y camau hynny wedi eu cymryd gan y Gorfforaeth.
</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-10-6">
<num>6</num>
<intro>
<p>Os digwydd i swydd uwch fynd yn wag, neu os digwydd bod deiliad swydd uwch yn absennol dros dro, ar ôl y dyddiad gweithredu, yna, hyd nes y llenwir y swydd honno neu hyd nes bo deiliad absennol y swydd uwch yn dychwelyd i'w swydd—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10-6-a">
<num>a</num>
<content>
<p>ceir ei gwneud yn ofynnol bod aelod o'r staff yn gweithredu fel Pennaeth, neu yn lle deiliad unrhyw swydd uwch arall; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-10-6-b">
<num>b</num>
<content>
<p>bydd ganddo holl ddyletswyddau a chyfrifoldebau'r Pennaeth neu ddeiliad swydd uwch arall honno tra bo'r swydd yn wag neu'r deiliad swydd yn absennol dros dro.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-11">
<num>11</num>
<heading>Ymddygiad staff</heading>
<content>
<p>Ar ôl ymgynghori â'r staff, rhaid i'r Gorfforaeth wneud rheolau ynglŷn ag ymddygiad y staff.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-12">
<num>12</num>
<heading>Rhyddid academaidd</heading>
<content>
<p>Wrth wneud rheolau o dan erthygl 11, rhaid i'r Gorfforaeth roi sylw i'r angen am sicrhau bod rhyddid gan staff academaidd y sefydliad o fewn y gyfraith i gwestiynu a phrofi doethineb cyffredin, ac i gyflwyno syniadau newydd a lleisio barn ddadleuol neu amhoblogaidd, heb eu rhoi eu hunain mewn perygl o golli eu swyddi neu unrhyw freintiau y gallant fod yn eu mwynhau yn y sefydliad.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-13">
<num>13</num>
<heading>Gweithdrefnau cwyno, atal dros dro a disgyblu</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-13-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Ar ôl ymgynghori â'r staff, rhaid i'r Gorfforaeth wneud rheolau sy'n gosod—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-13-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>gweithdrefnau cwyno ar gyfer yr holl staff;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-13-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>gweithdrefnau atal dros dro ar gyfer yr holl staff; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-13-1-c">
<num>c</num>
<intro>
<p>gweithdrefnau disgyblu a diswyddo ar gyfer—</p>
</intro>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-13-1-c-i">
<num>i</num>
<content>
<p>deiliaid swyddi uwch, a</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-13-1-c-ii">
<num>ii</num>
<content>
<p>staff ac eithrio deiliaid swyddi uwch.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-13-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i'r rheolau a wneir gan y Gorfforaeth o dan baragraff (1) gydymffurfio â darpariaethau erthygl 7.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-14">
<num>14</num>
<heading>Atal dros dro a diswyddo'r Clerc</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-14-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Pan fo'r Clerc hefyd yn aelod o staff y sefydliad, at ddibenion erthygl 13 rhaid trin y Clerc fel deiliad swydd uwch.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-14-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Pan fo'r Clerc yn cael ei atal dros dro neu'i ddiswyddo fel aelod o'r staff yn unol â rheolau a wneir o dan erthygl 13, nid yw'r ataliad dros dro neu'r diswyddiad hwnnw yn effeithio ar safle'r Clerc fel Clerc y Gorfforaeth, sy'n rôl ar wahân.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-15">
<num>15</num>
<heading>Myfyrwyr</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-15-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Rhaid i unrhyw Undeb Myfyrwyr—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-15-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>rhedeg a rheoli ei fusnes a'i gronfeydd ei hun yn unol â chyfansoddiad a gymeradwyir gan y Gorfforaeth;</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-15-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>sicrhau cymeradwyaeth ysgrifenedig y Gorfforaeth ymlaen llaw i unrhyw ddiwygiad neu ddadwneuthuriad o'r cyfansoddiad hwnnw; ac</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-15-1-c">
<num>c</num>
<content>
<p>cyflwyno cyfrifon archwiliedig i'r Gorfforaeth yn flynyddol.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-15-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth, ar ôl ymgynghori â'r Bwrdd Academaidd (os oes un) a chynrychiolwyr y myfyrwyr, wneud rheolau ynghylch ymddygiad y myfyrwyr, gan gynnwys gweithdrefnau ar gyfer atal dros dro a diarddel ar sail ddisgyblaethol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-15-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Os nad oes Bwrdd Academaidd, rhaid i'r Gorfforaeth, ar ôl ymgynghori â chynrychiolwyr y myfyrwyr, gynghori'r Pennaeth ynghylch gweithdrefnau ar gyfer diarddel myfyriwr oherwydd bod fod safon ei waith yn anfoddhaol, neu am reswm academaidd arall.</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-16">
<num>16</num>
<heading>Materion ariannol</heading>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth osod y polisi a ddefnyddir i benderfynu ar y ffioedd dysgu a'r ffioedd eraill sy'n daladwy i'r Gorfforaeth (yn ddarostyngedig i unrhyw delerau ac amodau a osodir ar grantiau, benthyciadau neu daliadau eraill a wneir gan Weinidogion Cymru).</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-17">
<num>17</num>
<heading>Cydweithredu ag archwilydd Gweinidogion Cymru</heading>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth gydweithredu ag unrhyw berson a awdurdodir gan Weinidogion Cymru i archwilio unrhyw ddatganiadau o niferoedd myfyrwyr neu hawliadau am gymorth ariannol, gan gynnwys caniatáu i unrhyw berson o'r fath weld unrhyw ddogfennau neu gofnodion a ddelir gan y Gorfforaeth gan gynnwys cofnodion a gedwir ar gyfrifiaduron.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-18">
<num>18</num>
<heading>Archwilio mewnol</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-18-1">
<num>1</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth, ar yr adegau yr ystyria'n briodol, archwilio a gwerthuso ei systemau rheolaethau ariannol mewnol (neu, yn ddarostyngedig i baragraff (2), drefnu i'r systemau hynny gael eu harchwilio a'u gwerthuso ar ei rhan) er mwyn sicrhau eu bod yn cyfrannu at ddefnyddio adnoddau'r Gorfforaeth yn briodol, darbodus, effeithlon ac effeithiol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-18-2">
<num>2</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth beidio â phenodi unrhyw bersonau (“archwilwyr mewnol”) i gyflawni'r gweithgareddau y cyfeirir atynt ym mharagraff (1) ar ei rhan os penodir y personau hynny yn archwilwyr allanol o dan erthygl 19(3).</p>
</content>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-19">
<num>19</num>
<heading>Cyfrifon ac archwilio cyfrifon</heading>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-1">
<num>1</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-19-1-a">
<num>a</num>
<content>
<p>cadw cyfrifon priodol a chofnodion priodol mewn perthynas â'r cyfrifon; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-19-1-b">
<num>b</num>
<content>
<p>paratoi datganiad o gyfrifon ar gyfer pob blwyddyn ariannol y Gorfforaeth.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-2">
<num>2</num>
<intro>
<p>Rhaid i'r datganiad—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-19-2-a">
<num>a</num>
<content>
<p>rhoi golwg gwir a theg ar gyflwr busnes y Gorfforaeth ar ddiwedd y flwyddyn ariannol ac o incwm a gwariant y Gorfforaeth, a'i mewnlifoedd ac all-lifoedd arian yn y flwyddyn ariannol; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-19-2-b">
<num>b</num>
<content>
<p>cydymffurfio ag unrhyw gyfarwyddiadau a roddir gan Weinidogion Cymru ynglŷn â'r wybodaeth sydd i'w chynnwys yn y datganiad, y modd y mae'r wybodaeth i gael ei chyflwyno, y dulliau a'r egwyddorion i'w dilyn wrth ei baratoi ac amser a modd ei gyhoeddi.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-3">
<num>3</num>
<content>
<p>Rhaid i'r cyfrifon (gan gynnwys unrhyw ddatganiad a lunnir o dan yr erthygl hon) gael eu harchwilio gan bersonau (“archwilwyr allanol”) a benodir gan y Gorfforaeth ar gyfer pob blwyddyn ariannol.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-4">
<num>4</num>
<content>
<p>Rhaid i'r archwilwyr allanol hyn gael eu penodi a rhaid i waith archwilio arall gael ei gyflawni, yn unol ag unrhyw ofynion gan Weinidogion Cymru.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-5">
<num>5</num>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth beidio â phenodi personau'n archwilwyr allanol o dan baragraff (3) ar gyfer unrhyw flwyddyn ariannol os yw'r personau hynny wedi'u penodi hefyd yn archwilwyr mewnol o dan erthygl 18.</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-6">
<num>6</num>
<content>
<p>
Ystyr “blwyddyn ariannol” (“
<em>financial year</em>
”) yw'r flwyddyn ariannol gyntaf, a phob cyfnod dilynol o 12 mis (ac eithrio fel y darperir ar ei gyfer ym mharagraff (8)).
</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-7">
<num>7</num>
<content>
<p>
Ystyr “y flwyddyn ariannol gyntaf” (“
<em>the first financial year</em>
”) yw'r cyfnod sy'n dechrau ar y dyddiad y sefydlwyd y Gorfforaeth ac sy'n dod i ben naill ai ar yr ail 31 Gorffennaf ar ôl y dyddiad hwnnw neu sy'n dod i ben ar ryw ddyddiad arall a benderfynir gan y Gorfforaeth gyda chymeradwyaeth Gweinidogion Cymru.
</p>
</content>
</subparagraph>
<subparagraph eId="schedule-2-paragraph-19-8">
<num>8</num>
<intro>
<p>Os diddymir y Gorfforaeth—</p>
</intro>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-19-8-a">
<num>a</num>
<content>
<p>bydd y flwyddyn ariannol olaf yn dod i ben ar ddyddiad diddymu'r Gorfforaeth; a</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-19-8-b">
<num>b</num>
<content>
<p>caiff y Gorfforaeth, gyda chymeradwyaeth Gweinidogion Cymru, benderfynu bod yr hyn a fyddai wedi bod fel arall y ddwy flynedd ariannol olaf i'w drin fel blwyddyn ariannol unigol at ddiben yr erthygl hon.</p>
</content>
</paragraph>
</subparagraph>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-20">
<num>20</num>
<heading>Rheolau ac is-ddeddfau</heading>
<content>
<p>Caiff y Gorfforaeth wneud rheolau ac is-ddeddfau ynghylch unrhyw faterion ynglŷn â llywodraethu a rhedeg y sefydliad. Bydd y rheolau a'r is-ddeddfau hynny yn ddarostyngedig i ddarpariaethau'r Offeryn Llywodraethu ac i'r Erthyglau hyn.</p>
</content>
</paragraph>
<paragraph eId="schedule-2-paragraph-21">
<num>21</num>
<heading>Copïau o'r Erthyglau Llywodraethu, y rheolau a'r is-ddeddfau</heading>
<content>
<p>Rhaid i'r Gorfforaeth roi copi o'r Erthyglau hyn, ac o unrhyw reolau ac is-ddeddfau, i bob aelod a pheri eu bod ar gael i unrhyw berson eu harchwilio ar gais, yn ystod oriau swyddfa arferol yn y sefydliad.</p>
</content>
</paragraph>
</hcontainer>
</hcontainer>
</body>
<conclusions>
<blockContainer class="ExplanatoryNotes">
<intro>
<p>(Nid yw'r nodyn hwn yn rhan o'r Rheoliadau)</p>
</intro>
<p>
<authorialNote>
<p>Mae'r Rheoliadau hyn yn rhagnodi'r Offeryn Llywodraethu a'r Erthyglau Llywodraethu ar gyfer Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria. Mae'r Offeryn Llywodraethu ac Erthyglau Llywodraethu yn darparu ar gyfer cyfansoddiad ac ar gyfer rhedeg Corfforaeth Addysg Bellach Coleg Cambria.</p>
</authorialNote>
</p>
</blockContainer>
</conclusions>
</act>
</akomaNtoso>