Rheoliadau Ffedereiddio Ysgolion a Gynhelir (Cymru) 2014
RHAN 1CYFLWYNIAD
1Enwi, cychwyn a chymhwyso
2Dirymu, darpariaethau trosiannol ac arbedion
3Dehongli
RHAN 2SEFYDLU NEU YMUNO Â FFEDERASIWN
4Cyffredinol
5Gweithdrefn ar gyfer ffedereiddio – a gynigir gan gorff llywodraethu
6Cyhoeddi cynigion – a gynigir gan gorff llywodraethu
7Ystyried ymatebion i gynigion a phenderfynu a ddylid mynd ymlaen â hwy – a gynigir gan gorff llywodraethu
8Ysgolion newydd sy’n dymuno ffedereiddio
9Gweithdrefn ar gyfer ffedereiddio – a gynigir gan awdurdod lleol
10Ystyried ymatebion i gynigion a phenderfynu a ddylid mynd ymlaen â hwy – a gynigir gan awdurdod lleol
11Y weithdrefn ar gyfer ffedereiddio – ysgolion bach
12Ystyried ymatebion i gynigion a phenderfynu a ddylid mynd ymlaen â hwy – ysgolion bach
13Ymgorffori cyrff llywodraethu ffederasiynau a diddymu cyrff llywodraethu blaenorol
RHAN 3CATEGORÏAU O LYWODRAETHWYR
14Rhiant-lywodraethwyr
15Athro-lywodraethwyr
16Staff-lywodraethwyr
17Llywodraethwyr awdurdod lleol
18Llywodraethwyr cymunedol
19Llywodraethwyr cymunedol ychwanegol
20Llywodraethwyr sefydledig
21Llywodraethwyr partneriaeth
22Noddwr-lywodraethwyr
23Llywodraethwyr cynrychiadol
24Disgybl-lywodraethwyr cyswllt
RHAN 4CYFANSODDIAD CYRFF LLYWODRAETHU FFEDERASIWN
25Egwyddorion cyffredinol
26Ffederasiwn sy’n cynnwys ysgolion cymunedol, ysgolion arbennig cymunedol ac ysgolion meithrin a gynhelir yn unig
27Ffederasiwn sy’n cynnwys ysgolion sefydledig yn unig
28Ffederasiwn sy’n cynnwys ysgolion gwirfoddol a reolir yn unig
29Ffederasiwn sy’n cynnwys ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir yn unig
30Ffederasiwn sy’n cynnwys ysgolion gwirfoddol a reolir ac ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir
31Llywodraethwyr cymunedol ychwanegol
32Hysbysu swyddi gwag a phenodiadau
33Cyd-benodiadau
34Llywodraethwyr gormodol
RHAN 5CYMWYSIADAU A CHYFNOD SWYDD
35Cymwysiadau ac anghymwysiadau
36Cyfnod swydd
37Ymddiswyddo
38Diswyddo llywodraethwyr awdurdod lleol, llywodraethwyr sefydledig, llywodraethwyr cynrychiadol, llywodraethwyr cymunedol ychwanegol a noddwr-lywodraethwyr
39Diswyddo llywodraethwyr cymunedol
40Diswyddo rhiant-lywodraethwyr a benodwyd, llywodraethwyr partneriaeth a disgybl-lywodraethwyr cyswllt
41Y weithdrefn ar gyfer diswyddo llywodraethwyr gan y corff llywodraethu
RHAN 6OFFERYN LLYWODRAETHU, STAFFIO, CYNGHORAU YSGOL A STATWS ELUSENNOL
42Y ddyletswydd i ystyried canllawiau
43Cynnwys a ffurf yr offeryn llywodraethu
44Y weithdrefn ar gyfer gwneud offeryn
45Adolygu offerynnau llywodraethu
46Gofynion eraill mewn perthynas ag offerynnau llywodraethu
47Staffio ffederasiynau
48Rheoliadau Cynghorau Ysgol
49Statws elusennol ffederasiynau
RHAN 7PENODI SWYDDOGION, EU SWYDDOGAETHAU A’U DISWYDDO
50Ethol y cadeirydd a’r is-gadeirydd
51Dirprwyo swyddogaethau i’r cadeirydd neu’r is-gadeirydd mewn achosion brys
52Diswyddo’r cadeirydd neu’r is-gadeirydd
53Penodi a diswyddo clerc y corff llywodraethu
54Swyddogaethau clerc y corff llywodraethu
RHAN 8CYFARFODYDD A THRAFODION CYRFF LLYWODRAETHU
55Hawl personau i fod yn bresennol yng nghyfarfodydd y corff llywodraethu
56Allgáu disgybl-lywodraethwyr cyswllt o gyfarfodydd
57Cynnull cyfarfodydd y corff llywodraethu
58Cworwm a thrafodion y corff llywodraethu
59Cofnodion a phapurau
60Cyhoeddi cofnodion a phapurau
61Atal llywodraethwyr
62Dirprwyo swyddogaethau
63Cyfyngiadau ar ddirprwyo a phwyllgorau penodedig
64Adrodd wrth y corff llywodraethu ar ôl arfer swyddogaethau dirprwyedig
RHAN 9PWYLLGORAU CYRFF LLYWODRAETHU
65Cymhwyso’r Rhan hon
66Sefydlu pwyllgorau y corff llywodraethu
67Y pwyllgor disgyblu a diswyddo staff a’r pwyllgor apelau disgyblu a diswyddo
68Y pwyllgor disgyblu a gwahardd disgyblion
69Y pwyllgor derbyniadau
70Clercod pwyllgorau
71Hawl personau i fod yn bresennol yng nghyfarfodydd pwyllgorau
72Cyfarfodydd pwyllgorau
73Cofnodion cyfarfodydd pwyllgorau
74Cyhoeddi cofnodion a phapurau
RHAN 10CYFYNGIADAU AR BERSONAU RHAG CYMRYD RHAN YN NHRAFODION Y CORFF LLYWODRAETHU NEU EI BWYLLGORAU
75Cyfyngiadau ar bersonau rhag cymryd rhan mewn trafodion
RHAN 11GWYBODAETH A CHYLLIDO
76Gwybodaeth ar gyfer corff llywodraethu ffederasiwn
77Ariannu ffederasiynau
78Addasu Pennod 4 o Ran 2 o Ddeddf 1998
RHAN 12YSGOLION FFEDERAL SY’N GADAEL FFEDERASIYNAU
79Y weithdrefn i ysgol adael ffederasiwn nad yw’n un awdurdod lleol
80Y weithdrefn i ysgol adael ffederasiwn awdurdod lleol
81Penderfyniad i ganiatáu i ysgol ffederal adael ffederasiwn
82Argaeledd symiau sy’n cynrychioli cyfran o gyllideb
83Ymgorffori corff llywodraethu ysgol sy’n gadael ffederasiwn
84Trosglwyddo eiddo
RHAN 13DIDDYMU FFEDERASIYNAU
85Diddymu ffederasiynau nad ydynt yn rhai awdurdodau lleol gan gorff llywodraethu
86Diddymu ffederasiynau awdurdodau lleol gan gorff llywodraethu
87Diddymu ffederasiynau awdurdodau lleol gan awdurdod lleol
88Sefydlu corff llywodraethu dros dro
89Argaeledd symiau sy’n cynrychioli cyfran o gyllideb
90Ymgorffori corff llywodraethu ysgol sy’n gadael ffederasiwn
91Trosglwyddo eiddo
RHAN 14DIWYGIADAU I REOLIADAU
92Diwygiadau i Reoliadau Cydlafurio Rhwng Cyrff Addysg (Cymru) 2012
93Diwygiadau i Reoliadau Llywodraethu Ysgolion a Gynhelir (Gofynion Hyfforddi ar gyfer Llywodraethwyr) (Cymru) 2013
94Diwygiadau i Reoliadau Llywodraethu Ysgolion a Gynhelir (Clerc i Gorff Llywodraethu) (Cymru) 2013
ATODLEN 1Cyrff llywodraethu dros dro ar gyfer ysgolion newydd sy’n bwriadu ffedereiddio
1Egwyddorion cyffredinol
2Wrth benderfynu maint aelodaeth y corff llywodraethu dros dro, rhaid...
3Wrth benderfynu maint aelodaeth y corff llywodraethu dros dro, rhaid...
4Pan fo cymhwyso paragraffau 5 i 10 yn cynhyrchu rhif...
5Corff llywodraethu dros dro ar gyfer ysgolion cymunedol, ysgolion arbennig cymunedol ac ysgolion meithrin a gynhelir newydd
6Corff llywodraethu dros dro ar gyfer ysgolion gwirfoddol a reolir newydd
7Corff llywodraethu dros dro ar gyfer ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir newydd
8Corff llywodraethu dros dro ar gyfer ysgolion gwirfoddol a reolir ac ysgolion gwirfoddol a gynorthwyir newydd
9Noddwr-lywodraethwyr dros dro
10Disgybl-lywodraethwyr cyswllt dros dro
11Llywodraethwyr cymunedol ychwanegol dros dro
ATODLEN 2Ethol a phenodi rhiant-lywodraethwyr
1Yn ddarostyngedig i baragraff 2(2), yn yr Atodlen hon ystyr...
2(1) Os yr awdurdod lleol yw’r corff priodol mewn perthynas...
3Yn ddarostyngedig i baragraffau 4 i 8 rhaid i’r corff...
4Rhaid i’r corff priodol benderfynu, at ddibenion ethol rhiant-lywodraethwyr, unrhyw...
5Yn achos y ddyletswydd a osodir gan baragraff 3—
6Rhaid cynnal unrhyw etholiad a ymleddir drwy bleidlais gudd.
7(1) Rhaid i’r trefniadau a wneir o dan baragraff 3...
8Pan ddaw lle’n wag i riant-lywodraethwr, rhaid i’r corff priodol...
9Rhaid sicrhau’r nifer o riant-lywodraethwyr sy’n ofynnol drwy ychwanegu rhiant-lywodraethwyr...
10(1) Ac eithrio pan fo paragraff 11 yn gymwys, wrth...
11(1) Pan fo’r ysgol yn ysgol arbennig gymunedol, wrth benodi...
ATODLEN 3Ethol athro-lywodraethwyr a staff-lywodraethwyr
1Yn ddarostyngedig i baragraffau 2 i 4, rhaid i gorff...
2At y dibenion o ethol athro-lywodraethwyr a staff-lywodraethwyr, corff llywodraethu’r...
3Yn achos y ddyletswydd a osodir gan baragraff 1—
4Rhaid cynnal unrhyw etholiad a ymleddir drwy bleidlais gudd.
ATODLEN 4Penodi llywodraethwyr partneriaeth
1Pan fo’n ofynnol penodi llywodraethwr partneriaeth— (a) rhaid i gorff...
2Ni chaiff unrhyw berson enwebu i’w benodi, na phenodi, person...
3Yn ddarostyngedig i baragraff 4(2), ni chaiff unrhyw lywodraethwr enwebu...
4(1) Rhaid i’r corff llywodraethu benodi pa bynnag nifer o...
5(1) Pan fo corff llywodraethu ffederasiwn yn gwneud penodiad o...
6Rhaid i gorff llywodraethu ffederasiwn wneud pob trefniant angenrheidiol ar...
ATODLEN 5Penodi noddwr-lywodraethwyr
1Yn yr Atodlen hon, ystyr “noddwr” (“sponsor”) mewn perthynas â...
2Pan fo gan y ffederasiwn un neu ragor o noddwyr,...
3Rhaid i gorff llywodraethu ffederasiwn geisio enwebiadau ar gyfer penodiadau...
ATODLEN 6Penodi llywodraethwyr cynrychiadol
1(1) Mewn perthynas ag ysgol arbennig gymunedol a sefydlir mewn...
2Pan nad yw ysgol arbennig gymunedol wedi ei sefydlu mewn...
ATODLEN 7Cymwysiadau ac anghymwysiadau
1Cyffredinol
2Ni chaiff unrhyw berson ar unrhyw adeg ddal mwy nag...
3Ac eithrio fel y darperir fel arall yn y Rheoliadau...
4Anhwylder meddyliol
5Methiant i fod yn bresennol mewn cyfarfodydd
6Methdaliad
7Anghymhwyso cyfarwyddwyr cwmnïau
8Anghymhwyso ymddiriedolwyr elusennau
9Personau y gwaherddir eu cyflogi neu y cyfyngir ar eu cyflogi
10Collfarnau troseddol
11Llywodraethwyr mwy na dwy ysgol
12Methiant i gwblhau hyfforddiant gofynnol
13Gwrthod gwneud cais am dystysgrif cofnodion troseddol
14Hysbysu’r clerc
ATODLEN 8Addasu’r Rheoliadau Staffio
1Yn rheoliad 3, ar ôl paragraff (7) mewnosoder y paragraff...
2Yn rheoliad 4 yn lle paragraff (1), rhodder y canlynol—...
3Yn rheoliad 6(1)(a) ar ôl “pennaeth” gosoder “perthnasol”.
4Yn rheoliadau 7(1), (2)(a) i (c) a (4)(c), 24A(2) a...
5Yn rheoliad 7(3), yn lle “staff yr ysgol” rhodder “staff...
6Yn rheoliad 7(4)(a), yn lle “yr ysgol” rhodder “y ffederasiwn”....
7Yn rheoliad 7(4)(b) ac (ch), yn lle “ysgol” rhodder “ysgol...
8Yn rheoliadau 9 ac 20 ar ôl “Mae’r Rhan hon...
9Yn rheoliadau 9A(3), 9B a 20A(3) yn lle “ysgol” ym...
10Yn rheoliad 10(11) yn lle “weithio yn yr ysgol” rhodder...
11Yn rheoliadau 12(1), 12(4), 12(9)(b), 12(15), 15A(1), (2) a (5),...
12Yn rheoliadau 15A(4), 18(3) a 24A(4) yn lle “gweithio yn...
13Yn rheoliad 16 yn lle paragraff (1) rhodder—
14Yn rheoliad 17(4) yn lle “yr ysgol” rhodder “yr ysgol...
15Yn rheoliad 18(1) yn lle “weithio mewn ysgol” rhodder “weithio...
16Yn rheoliad 18(3) yn lle “ysgol” yn y lle cyntaf...
17Yn rheoliadau 18A a 26A yn lle “ysgol” rhodder “ffederasiwn...
18Yn rheoliad 19(1) ar ôl “gynorthwyir” mewnosoder “ffederal”.
19Yn rheoliad 19(2)(a) ar ôl “ysgol” mewnosoder “ffederal”.
20Yn rheoliad 19(4) ar ôl “gynorthwyir” mewnosoder “ffederal”.
21Yn rheoliad 23(1) ar ôl “sy’n” mewnosoder “ysgol ffederal ac...
22Yn rheoliad 23(5) yn lle “ysgol” rhodder “ysgol ffederal”.
23Yn rheoliad 24, ar ôl paragraff (8) mewnosoder—
24Yn rheoliad 24A yn lle paragraff (1) rhodder—
25Yn rheoliad 28 yn lle paragraff (1) rhodder—
26Yn rheoliad 32 yn lle paragraff (2), rhodder—
27Yn rheoliad 32(3) yn lle “yr ysgol” rhodder “yr ysgol...
28Yn rheoliadau 33(1) a 34(1) ar ôl “gynorthwyir” mewnosoder “sy’n...
29Yn rheoliad 35 ar ôl “arfaethedig” mewnosoder “sydd i fod...
ATODLEN 9Addasu’r Rheoliadau Cynghorau Ysgol
1Yn rheoliad 2, yn y diffiniad o “ysgol”, yn lle...
2Yn rheoliad 2, yn y diffiniad o “ysgol fabanod”, yn...
3Yn rheoliad 2, yn y diffiniad o “canolfan adnoddau anghenion...
4Yn rheoliad 3 yn lle paragraff (1) rhodder—
5Yn rheoliad 3(2) yn lle “bennaeth ysgol” rhodder “bennaeth y...
6Yn rheoliad 3(3) yn lle “phennaeth ysgol” rhodder “phennaeth y...
7Yn rheoliad 3(4) yn lle “phennaeth yr ysgol” rhodder “phennaeth...
8Yn rheoliad 4(2) yn lle “pennaeth” rhodder “pennaeth y ffederasiwn...
9Yn rheoliad 4(4) yn lle “ysgol a phennaeth unrhyw ysgol”...
10Yn lle rheoliad 7 rhodder— (1) Rhaid i bennaeth y...
ATODLEN 10Cyfyngiadau ar bersonau rhag cymryd rhan yn nhrafodion y corff llywodraethu neu ei bwyllgorau
1Buddiannau ariannol
2Swydd llywodraethwr, cadeirydd, is-gadeirydd neu glerc
3Talu neu arfarnu personau sy’n gweithio yn yr ysgol
4Penodi staff
5Personau sy’n aelodau o fwy nag un corff llywodraethu

2014 No. 1132 (Cy. 111)

Addysg, Cymru

Rheoliadau Ffedereiddio Ysgolion a Gynhelir (Cymru) 2014

Gwnaed

Gosodwyd gerbron Cynulliad Cenedlaethol Cymru

Yn dod i rym

Mae Gweinidogion Cymru, drwy arfer y pwerau a roddwyd i Gynulliad Cenedlaethol Cymru yn adrannau 19(2), (3) ac (8), 20(2), (3) a (4A), 34(5), 35(4) a (5), 36(4) a (5), 210(7) a 214 o Ddeddf Addysg 2002 ac a freiniwyd bellach ynddynt hwy(1), a thrwy arfer eu pwerau yn adrannau 6, 10, 11, 12, 13, 14, 18 a 32 o Fesur Addysg (Cymru) 2011(2), yn gwneud y Rheoliadau a ganlyn: