9.—(1) Rhaid i blanhigion tarddiol cyn-sylfaenol sy’n destun cais a phlanhigion tarddiol cyn-sylfaenol a gynhyrchir drwy adnewyddu fod yn rhydd rhag y plâu a restrir yn Atodiad I ac yn Atodiad II i Gyfarwyddeb 2014/98/EU, o ran y genws neu’r rhywogaeth o dan sylw.
(2) Caiff hyn ei gadarnhau—
(a)ar gyfer plâu a restrir yn Atodiad I i Gyfarwyddeb 2014/98/EU, drwy arolygiad gweledol, ac mewn achosion lle ceir amheuaeth ynghylch presenoldeb y plâu hynny, drwy waith samplu a phrofi;
(b)ar gyfer plâu a restrir yn Atodiad II i Gyfarwyddeb 2014/98/EU, drwy arolygiad gweledol a gwaith samplu a phrofi.
(3) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (4), o ran gwaith samplu a phrofi—
(a)rhaid i’r gwaith gael ei gyflawni gan arolygydd neu, pan fo’n briodol, gan y cyflenwr yn unol â’r protocol priodol;
(b)mewn perthynas â firysau, firoidau a chlefydau sy’n debyg i firysau a ffytoplasmau, drwy ddull mynegeio biolegol ar blanhigion dangosol, neu drwy’r cyfryw ddull arall y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried ei fod yn ddibynadwy;
(c)rhaid cynnal y gwaith hwnnw—
(i)yn ystod y cyfnod mwyaf priodol o’r flwyddyn, gan gymryd i ystyriaeth yr amodau hinsoddol ac amodau tyfu’r planhigyn, a bioleg y plâu sy’n berthnasol i’r planhigyn hwnnw;
(ii)mewn achosion pan fo amheuaeth ynghylch presenoldeb y plâu hynny, ar unrhyw adeg o’r flwyddyn.
(4) Pan fo planhigyn tarddiol cyn-sylfaenol sy’n destun cais yn eginblanhigyn, nid yw arolygiadau gweledol a gwaith samplu a phrofi ond yn ofynnol mewn cysylltiad â’r firysau, y firoidau neu’r clefydau sy’n debyg i firysau a restrir yn Atodiad II i Gyfarwyddeb 2014/98/EU, o ran y genws neu’r rhywogaeth o dan sylw, a drosglwyddir gan baill—
(a)os yw arolygiad swyddogol yn cadarnhau y tyfwyd yr eginblanhigyn o hedyn a gynhyrchwyd gan blanhigyn sy’n rhydd rhag symptomau a achosir gan y firysau, y firoidau a’r clefydau hynny sy’n debyg i firysau;
(b)os yw’r eginblanhigyn wedi ei gynnal yn unol â pharagraff 8.