RHAN 7Gorfodi
Swyddogion gorfodaethI125
1
At ddibenion rheoliad 26 ac Atodlen 8, ystyr “swyddog gorfodaeth” yw person sydd wedi ei ddynodi gan awdurdod lleol—
a
at ddibenion y Rheoliadau hyn,
b
o dan reoliad 17(A1) o Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) 20208,
c
o dan reoliad 21(1) o Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 3) (Cymru) 2020, neu
d
o dan reoliad 25(1) o Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 4) (Cymru) 2020.
2
a
cwnstabl,
b
swyddog cymorth cymunedol yr heddlu,
c
person sydd wedi ei ddynodi gan—
i
Gweinidogion Cymru, neu
ii
awdurdod lleol,
at ddibenion y Rheoliadau hyn (ond gweler paragraff (3)), neu
d
person sydd wedi ei ddynodi gan Weinidogion Cymru neu awdurdod lleol o dan—
i
rheoliad 10(11)(c) o Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Cymru) 20209 yn berson perthnasol (o fewn yr ystyr a roddir gan y rheoliad hwnnw),
ii
rheoliad 17(1) o Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 2) (Cymru) 2020 at ddibenion y Rheoliadau hynny,
iii
rheoliad 21(2) o Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 3) (Cymru) 2020 at ddibenion y Rheoliadau hynny, neu
iv
o dan reoliad 25(2) o Reoliadau Diogelu Iechyd (Cyfyngiadau Coronafeirws) (Rhif 4) (Cymru) 2020,
(ond gweler paragraff (3)).
3
Ni chaiff person sydd wedi ei ddynodi gan awdurdod lleol arfer swyddogaethau swyddog gorfodaeth ond—
a
mewn perthynas â thorri gofyniad (neu achos honedig o’i dorri) yn—
b
o dan ac yn rhinwedd Atodlen 8.
Gorfodi’r gofyniad i gymryd mesurau ataliolI226
Hysbysiadau cydymffurfioI327
1
Caiff swyddog gorfodaeth roi hysbysiad cydymffurfio i berson os oes gan y swyddog sail resymol dros amau bod y person yn torri gofyniad yn—
a
rheoliad 19(5),
2
Caiff hysbysiad cydymffurfio bennu mesurau y mae rhaid i’r person y’i rhoddir iddo eu cymryd cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol er mwyn atal y person hwnnw rhag parhau i dorri’r gofyniad.
Pwerau symud a gwasgaru: cynulliadau a bod oddi cartrefI428
1
Mae paragraff (2) yn gymwys pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person yn cymryd rhan mewn cynulliad mewn annedd breifat yn groes i—
a
paragraff 1(1) o Atodlen 1,
b
paragraff 1(1) o Atodlen 2,
c
paragraff 1(1) o Atodlen 3, neu
d
paragraff 2(1) o Atodlen 4.
2
Caiff y swyddog gorfodaeth—
a
cyfarwyddo’r cynulliad i wasgaru;
b
os oes gan y swyddog sail resymol dros amau nad yw’r person yn byw yn yr annedd—
i
cyfarwyddo’r person i ymadael â’r annedd;
ii
symud y person o’r annedd.
3
Mae paragraff (4) yn gymwys pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person yn cymryd rhan mewn cynulliad mewn man ac eithrio annedd breifat yn groes i—
a
paragraff 2(1) o Atodlen 1,
d
paragraff 2(1) o Atodlen 4.
4
Caiff y swyddog gorfodaeth—
a
cyfarwyddo’r cynulliad i wasgaru;
b
cyfarwyddo’r person i ymadael â’r man lle y mae’r cynulliad yn digwydd;
c
symud y person o’r man hwnnw.
5
Pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person i ffwrdd o’r man lle y mae’r person yn byw yn groes i baragraff 1(1) o Atodlen 4, caiff y swyddog—
a
cyfarwyddo’r person i ddychwelyd i’r man lle y mae’r person yn byw;
b
symud y person i’r man hwnnw.
Pwerau sy’n ymwneud â chyfyngiadau teithioI529
1
Mae paragraff (2) yn gymwys pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person ar fin mynd i ardal yn groes i—
a
paragraff 6(1) o Atodlen 1,
b
paragraff 6(1) o Atodlen 2,
c
paragraff 6(1) o Atodlen 3, neu
d
paragraff 6(1) o Atodlen 4.
2
Caiff y swyddog gorfodaeth gyfarwyddo’r person i beidio â mynd i’r ardal.
3
Mae paragraff (4) yn gymwys pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person mewn ardal yn groes i—
a
paragraff 6(1) o Atodlen 1,
b
paragraff 6(1) o Atodlen 2,
c
paragraff 6(1) o Atodlen 3, neu
d
paragraff 6(1) o Atodlen 4.
4
Caiff y swyddog gorfodaeth—
a
cyfarwyddo’r person i ymadael â’r ardal;
b
symud y person o’r ardal.
5
Mae paragraff (6) yn gymwys pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person ar fin ymadael ag ardal yn groes i—
a
paragraff 6(2) o Atodlen 1,
b
paragraff 6(2) o Atodlen 2, neu
c
paragraff 6(2) o Atodlen 3.
6
Caiff y swyddog gorfodaeth gyfarwyddo’r person i beidio ag ymadael â’r ardal.
7
Mae paragraff (8) yn gymwys pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person wedi ymadael ag ardal yn groes i—
a
paragraff 6(2) o Atodlen 1,
b
paragraff 6(2) o Atodlen 2, neu
c
paragraff 6(2) o Atodlen 3.
8
Caiff y swyddog gorfodaeth—
a
cyfarwyddo’r person i ddychwelyd i’r ardal;
b
dychwelyd y person i’r ardal.
Pwerau sy’n ymwneud â thorri gofyniad ynysuI630
Pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person i ffwrdd o’r man lle y mae’n byw yn groes i reoliad 6(2), 7(2), 8(2)F5neu 9(2) , caiff y swyddog—
a
cyfarwyddo’r person i ddychwelyd i’r man lle y mae’r person yn byw;
b
symud y person i’r man hwnnw.
Pwerau sy’n ymwneud â digwyddiadauI731
1
Mae paragraff (2) yn gymwys pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person (“P”)—
a
yn cyflawni trosedd o dan reoliad 39(2);
2
Caiff y swyddog gorfodaeth—
a
cyfarwyddo P i ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau y mae’r swyddog yn ystyried eu bod yn angenrheidiol er mwyn stopio’r digwyddiad;
b
symud P o leoliad y digwyddiad;
c
cyfarwyddo unrhyw berson i ymadael â’r digwyddiad;
d
symud unrhyw berson o’r digwyddiad;
e
pan na fo’r digwyddiad wedi dechrau—
i
cyfarwyddo P i ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau y mae’r swyddog yn ystyried eu bod yn angenrheidiol er mwyn atal y digwyddiad rhag digwydd;
ii
symud P o leoliad arfaethedig y digwyddiad.
3
Pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person (“P”) yn ymwneud â threfnu digwyddiad sydd wedi ei awdurdodi o dan baragraff 5 o Atodlen 1, paragraff 5 o Atodlen 2F6... neu baragraff 5 o Atodlen 4 y mae’r swyddog yn ystyried ei fod yn cael ei gynnal yn groes i ofyniad, cyfyngiad neu amod arall a bennir mewn perthynas â’r awdurdodiad, caiff y swyddog—
a
cyfarwyddo P i ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau y mae’r swyddog yn ystyried eu bod yn angenrheidiol er mwyn sicrhau cydymffurfedd â’r gofyniad, y cyfyngiad neu’r amod arall;
b
cyfarwyddo P i ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau y mae’r swyddog yn ystyried eu bod yn angenrheidiol er mwyn stopio’r digwyddiad;
c
symud P o leoliad y digwyddiad;
d
cyfarwyddo unrhyw berson i ymadael â’r digwyddiad;
e
symud unrhyw berson o’r digwyddiad.
Gorfodi gofynion gorchuddion wynebI832
1
Pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person yn torri (neu ar fin torri) rheoliad 19(1), caiff y swyddog—
a
cyfarwyddo’r person i beidio â mynd i’r cerbyd sy’n darparu’r gwasanaeth trafnidiaeth gyhoeddus o dan sylw;
b
symud y person o’r cerbyd.
2
Pan fo gan—
a
gweithredwr gwasanaeth trafnidiaeth gyhoeddus,
b
cyflogai i’r gweithredwr, neu
c
person sydd wedi ei awdurdodi gan y gweithredwr,
sail resymol dros amau bod person ar fin torri rheoliad 19(1), caiff y gweithredwr, y cyflogai neu’r person awdurdodedig gyfarwyddo’r person i beidio â mynd i’r cerbyd sy’n darparu’r gwasanaeth trafnidiaeth gyhoeddus o dan sylw.
3
Pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person yn torri (neu ar fin torri) rheoliad 20(1), caiff y swyddog—
a
cyfarwyddo’r person i beidio â mynd i’r fangre;
b
symud y person o’r fangre.
Gorfodi: plantI933
1
Pan fo gan swyddog gorfodaeth sail resymol dros amau bod person (“P”) y caiff y swyddog arfer pŵer mewn cysylltiad ag ef o dan y Rhan hon yn blentyn gydag unigolyn (“U”) a chanddo gyfrifoldeb dros P—
a
caiff y swyddog gyfarwyddo U i gymryd unrhyw gamau gweithredu mewn cysylltiad â P y mae’r swyddog yn ystyried eu bod yn briodol, a
b
rhaid i U, i’r graddau y mae’n rhesymol ymarferol, sicrhau bod P yn cydymffurfio ag unrhyw gyfarwyddyd neu gyfarwyddiad a roddir gan y swyddog i P.
2
At ddibenion paragraff (1), mae gan U gyfrifoldeb dros blentyn os oes gan U—
a
gwarchodaeth neu ofal am y plentyn am y tro, neu
b
cyfrifoldeb rhiant dros y plentyn.
Pŵer mynediadI1034
1
Caiff swyddog gorfodaeth fynd i fangre—
a
os oes gan y swyddog sail resymol dros amau bod gofyniad a osodir gan y Rheoliadau hyn yn cael, wedi cael neu ar fin cael ei dorri yn y fangre, a
b
os yw’n ystyried ei bod yn angenrheidiol mynd i’r fangre at ddiben canfod a yw’r gofyniad yn cael, wedi cael neu ar fin cael ei dorri.
2
Caiff swyddog gorfodaeth sy’n mynd i fangre yn unol â pharagraff (1) fynd ag unrhyw bersonau eraill, cyfarpar a deunyddiau i’r fangre y mae’n ymddangos i’r swyddog eu bod yn briodol.
3
Rhaid i swyddog gorfodaeth sy’n mynd i fangre yn unol â pharagraff (1)—
a
os gofynnir iddo gan berson yn y fangre, ddangos tystiolaeth o bwy yw’r swyddog ac amlinellu’r diben yr arferir y pŵer ato;
b
os nad yw’r fangre wedi ei meddiannu neu os yw’r meddiannydd yn absennol dros dro, adael y fangre wedi ei diogelu rhag mynediad anawdurdodedig yr un mor effeithiol ag yr oedd pan aeth y swyddog iddi.
4
Ni chaiff swyddog gorfodaeth fynd i fangre a ddefnyddir yn gyfan gwbl neu’n bennaf fel annedd breifat onid yw’r swyddog gorfodaeth yn gwnstabl.
Pŵer yr heddlu i gynnal archwiliadau ar y ffyrddI1135
1
At ddibenion y rheoliad hwn, ystyr “archwiliad ar y ffordd” yw arfer y pŵer a roddir gan adran 163 o Ddeddf Traffig Ffyrdd 198810 mewn ardal yn y fath fodd i stopio, yn ystod y cyfnod pan fydd y pŵer hwnnw yn parhau i gael ei arfer yn yr ardal honno, bob cerbyd neu gerbydau sydd wedi eu dethol yn ôl unrhyw faen prawf.
2
Caiff cwnstabl gynnal archwiliad ar y ffordd at ddiben canfod a yw cerbyd yn cario person y mae’r cwnstabl yn credu’n rhesymol—
a
ei fod wedi cyflawni, neu
b
ei fod yn bwriadu cyflawni
trosedd o dan y Rheoliadau hyn.
3
Rhaid i archwiliad ar y ffordd gael ei awdurdodi gan gwnstabl o reng uwch-arolygydd neu’n uwch.
4
Ond caiff cwnstabl o dan y rheng honno awdurdodi archwiliad ar y ffordd os yw’r cwnstabl yn ystyried ei fod yn angenrheidiol fel mater o frys.
5
Caiff cwnstabl awdurdodi archwiliad ar y ffordd os oes gan y cwnstabl sail resymol dros gredu bod person y cyfeirir ato ym mharagraff (2) yn yr ardal y byddai cerbydau’n cael eu stopio ynddi, neu ar fin bod yn yr ardal honno.
6
Rhaid i awdurdodiad fod yn ysgrifenedig a rhaid iddo bennu—
a
yr ardal y mae cerbydau i’w stopio ynddi;
b
y cyfnod, nad yw’n hwy na 7 niwrnod, pan ganiateir cynnal yr archwiliad ar y ffordd;
c
a yw’r archwiliad ar y ffordd i’w gynnal—
i
yn barhaus drwy gydol y cyfnod, neu
ii
ar adegau penodol yn ystod y cyfnod (ac yn yr achos hwnnw rhaid i’r awdurdodiad bennu’r adegau hynny);
d
enw’r cwnstabl sy’n rhoi’r awdurdodiad.
7
Pan fo archwiliad ar y ffordd wedi ei awdurdodi o dan baragraff (4)—
a
ni chaiff y cyfnod a bennir ym mharagraff (6)(b) fod yn hwy na 2 ddiwrnod;
b
rhaid i’r cwnstabl sy’n rhoi’r awdurdodiad, cyn gynted ag y bo’n rhesymol ymarferol ar ôl rhoi’r awdurdodiad, roi gwybod i gwnstabl o reng uwch-arolygydd neu’n uwch ei fod wedi ei roi.
8
Caiff cwnstabl o reng uwch-arolygydd neu’n uwch roi awdurdodiad yn ysgrifenedig i archwiliad ar y ffordd barhau am gyfnod pellach, nad yw’n hwy na 7 niwrnod, y tu hwnt i’r cyfnod yr awdurdodwyd yr archwiliad ar y ffordd amdano yn wreiddiol.
9
Pan fo cerbyd yn cael ei stopio yn ystod archwiliad ar y ffordd, mae gan y person sy’n gyfrifol am y cerbyd ar yr adeg pan yw’n cael ei stopio hawlogaeth i gael datganiad ysgrifenedig am ddiben yr archwiliad ar y ffordd drwy gyflwyno cais yn ysgrifenedig—
a
i’r heddlu sy’n gyfrifol am yr ardal lle y cynhelir yr archwiliad ar y ffordd, a
b
heb fod yn hwyrach na diwedd y cyfnod o 12 mis o’r diwrnod pan stopiwyd y cerbyd.
Gorfodi: darpariaeth atodolI1236
1
Caiff swyddog gorfodaeth gymryd camau gweithredu eraill i hwyluso arfer pŵer a roddir i’r swyddog gan y Rhan hon.
2
Caiff y camau gweithredu a gymerir o dan baragraff (1) gynnwys—
a
ei gwneud yn ofynnol i berson roi unrhyw wybodaeth neu ateb unrhyw gwestiwn y mae’r swyddog yn ystyried—
i
ei bod neu ei fod yn angenrheidiol er mwyn galluogi’r swyddog i benderfynu pa un ai i arfer pŵer a roddir i’r swyddog gan y Rhan hon, neu
ii
ei bod neu ei fod yn berthnasol fel arall i arfer pŵer o’r fath;
b
cyfarwyddo person i ddilyn unrhyw gyfarwyddiadau y mae’r swyddog yn ystyried eu bod yn angenrheidiol.
3
Caiff cwnstabl ddefnyddio grym rhesymol wrth arfer pŵer o dan—
a
rheoliad 28(2)(b)(ii), (4)(c) neu (5)(b);
f
rheoliad 34(1).
4
Ni chaiff swyddog gorfodaeth ond arfer pŵer o dan y Rhan hon os yw’r swyddog yn ystyried ei bod yn angenrheidiol ac yn gymesur gwneud hynny.
5
Yn y Rhan hon a Rhan 8, mae cyfeiriadau at ofyniad yn cynnwys cyfeiriadau at gyfyngiad.