xmlns:atom="http://www.w3.org/2005/Atom"

ATODLENNI

ATODLEN 1Rheolau cynnal etholiad cynghorwyr ar gyfer cymuned pan na chynhelir y bleidlais ynghyd â phleidlais mewn etholiad arall

RHAN 5Gwaredu Dogfennau

Selio papurau pleidleisio mewn etholiadau lle ceir gornest

61.—(1Mae’r rheol hon yn gymwys ar ôl cwblhau cyfrif y pleidleisiau mewn etholiad lle ceir gornest.

(2Rhaid i’r swyddog canlyniadau selio mewn pecynnau ar wahân—

(a)y papurau pleidleisio a gyfrifwyd, a

(b)y papurau pleidleisio a wrthodwyd (gan gynnwys y papurau pleidleisio a wrthodwyd yn rhannol).

(3Ni chaiff y swyddog canlyniadau agor unrhyw becynnau a seliwyd o dan reol 51(3) sy’n cynnwys—

(a)papurau pleidleisio a dendrwyd,

(b)rhestrau rhifau cyfatebol a gwblhawyd,

(c)tystysgrifau a ildiwyd gan gwnstabliaid neu staff swyddogion canlyniadau o dan reol 37(4) neu (5), neu

(d)copïau a farciwyd o’r cofnodion cofrestru a’r rhestrau dirprwyon.

Danfon dogfennau i’r swyddog cofrestru mewn etholiadau lle ceir gornest

62.—(1Mae’r rheol hon yn gymwys pan fo’r swyddog canlyniadau wedi selio’r papurau pleidleisio a gyfrifwyd ac a wrthodwyd o dan reol 61(2).

(2Rhaid i’r swyddog canlyniadau anfon y dogfennau a ganlyn at swyddog cofrestru’r cyngor sir neu’r cyngor bwrdeistref sirol y cynhelir yr etholiad yn ei ardal—

(a)y pecynnau o bapurau pleidleisio sydd ym meddiant y swyddog canlyniadau;

(b)y cyfriflenni papurau pleidleisio a baratowyd o dan reol 51(5);

(c)y datganiadau o’r papurau pleidleisio a wrthodwyd a baratowyd o dan reol 56(7);

(d)y datganiadau ynglŷn â chanlyniad dilysiad y cyfriflenni papurau pleidleisio a baratowyd o dan reol 54(5);

(e)y rhestrau a’r datganiadau a ganlyn—

(i)y rhestrau pleidleisiau a farciwyd gan y swyddog llywyddu, ynghyd â datganiad o nifer y pleidleiswyr y mae eu pleidleisiau wedi eu marcio o dan y penawdau “anabledd” a “methu darllen” (gweler rheol 43);

(ii)y datganiadau a wnaed gan gymdeithion pleidleiswyr ag anableddau (gweler rheol 44);

(iii)y rhestrau pleidleiswyr ag anableddau a gynorthwywyd gan gymdeithion (gweler rheol 45);

(iv)y rhestrau pleidleisiau a dendrwyd (gweler rheol 47);

(v)y rhestrau a gadwyd o dan reol 49 (cywiro gwallau ar ddiwrnod y bleidlais);

(f)y pecynnau sy’n cynnwys y rhestrau rhifau cyfatebol a gwblhawyd;

(g)y pecynnau sy’n cynnwys tystysgrifau a ildiwyd gan gwnstabliaid neu staff swyddogion canlyniadau o dan reol 37(4) neu (5);

(h)y pecynnau sy’n cynnwys copïau o gofnodion cofrestru a rhestrau dirprwyon;

(i)y pecynnau sy’n cynnwys y rhestr pleidleiswyr post a’r rhestr pleidleiswyr post drwy ddirprwy.

Dangos etc. dogfennau

63.—(1Mae’r rheol hon yn gymwys mewn perthynas â’r dogfennau a ganlyn pan fyddant ym meddiant y swyddog cofrestru (ar ôl cael eu hanfon o dan reol 62)—

(a)papurau pleidleisio a wrthodwyd ac a gyfrifwyd;

(b)pecynnau a seliwyd sy’n cynnwys rhestrau rhifau cyfatebol a gwblhawyd;

(c)pecynnau a seliwyd sy’n cynnwys tystysgrifau a ildiwyd gan gwnstabliaid neu staff swyddogion canlyniadau o dan reol 37(4) neu (5).

(2Caiff llys sirol wneud unrhyw un neu ragor o’r gorchmynion a ganlyn, os yw wedi ei fodloni gan dystiolaeth ar lw fod angen y gorchymyn er mwyn naill ai cychwyn neu gynnal erlyniad am drosedd mewn perthynas â phapurau pleidleisio neu at ddibenion deiseb etholiad—

(a)gorchymyn i archwilio neu ddangos unrhyw un neu ragor o’r papurau pleidleisio a wrthodwyd (gan gynnwys unrhyw bapurau pleidleisio a wrthodwyd yn rhannol);

(b)gorchymyn i archwilio unrhyw un neu ragor o’r papurau pleidleisio a gyfrifwyd;

(c)gorchymyn i agor unrhyw un neu ragor o’r pecynnau a seliwyd sy’n cynnwys—

(i)rhestrau rhifau cyfatebol a gwblhawyd, neu

(ii)tystysgrifau a ildiwyd gan gwnstabliaid neu staff swyddogion canlyniadau o dan reol 37(4) neu (5);

(d)pan wneir gorchymyn i agor unrhyw un neu ragor o’r pecynnau a seliwyd o dan is-baragraff (c), gorchymyn i archwilio neu ddangos y cyfan neu ran o’r cynnwys.

(3Caiff llys etholiad wneud—

(a)gorchymyn i archwilio unrhyw un neu ragor o’r papurau pleidleisio a gyfrifwyd;

(b)gorchymyn i agor unrhyw un neu ragor o’r pecynnau a seliwyd sy’n cynnwys—

(i)rhestrau rhifau cyfatebol a gwblhawyd, neu

(ii)tystysgrifau a ildiwyd gan gwnstabliaid neu staff swyddogion canlyniadau o dan reol 37(4) neu (5);

(c)pan wneir gorchymyn i agor unrhyw un neu ragor o’r pecynnau a seliwyd o dan is-baragraff (b), gorchymyn i archwilio neu ddangos y cyfan neu ran o’r cynnwys.

(4Caniateir i orchymyn o dan y rheol hon gael ei wneud yn ddarostyngedig i unrhyw un neu ragor o’r amodau a ganlyn y mae’r llys yn credu eu bod yn briodol—

(a)amodau ynglŷn â phersonau;

(b)amodau ynglŷn ag amser;

(c)amodau ynglŷn â’r lle archwilio a’r dull archwilio;

(d)amodau ynglŷn â dangos neu agor.

(5Rhaid i lys, wrth wneud gorchymyn o dan y rheol hon i archwilio papurau pleidleisio a gyfrifwyd neu i agor pecyn a seliwyd, osod unrhyw amodau o dan baragraff (4) y mae’r llys o’r farn eu bod yn briodol i sicrhau na ddatgelir y modd y mae etholwr wedi rhoi ei bleidlais oni bai a hyd nes y profwyd—

(a)bod yr etholwr wedi rhoi ei bleidlais, a

(b)bod y bleidlais wedi ei datgan yn annilys gan lys cymwys.

(6Rhaid i unrhyw berson sy’n rhoi ei effaith i orchymyn o dan y rheol hon i archwilio papurau pleidleisio a gyfrifwyd neu i agor pecyn a seliwyd gymryd gofal i sicrhau na ddatgelir y modd y mae etholwr wedi rhoi ei bleidlais oni bai a hyd nes y profwyd—

(a)bod yr etholwr wedi rhoi ei bleidlais, a

(b)bod y bleidlais wedi ei datgan yn annilys gan lys cymwys.

(7At yr Uchel Lys y cyfeirir apêl sy’n deillio o orchymyn llys sirol o dan y rheol hon.

(8Caniateir i bwerau llys sirol o dan y rheol hon gael eu harfer gan unrhyw un neu ragor o farnwyr y llys heblaw mewn llys agored.

(9Ac eithrio fel y darperir gan y rheol hon, ni chaiff neb—

(a)archwilio unrhyw un neu ragor o’r papurau pleidleisio a wrthodwyd neu a gyfrifwyd;

(b)agor unrhyw un neu ragor o’r pecynnau a seliwyd sy’n cynnwys—

(i)rhestrau rhifau cyfatebol a gwblhawyd, neu

(ii)tystysgrifau a ildiwyd gan gwnstabliaid neu staff swyddogion canlyniadau o dan reol 37(4) neu (5).

Gorchmynion i ddangos etc. dogfennau: darpariaeth atodol

64.—(1Mae paragraffau (2) a (3) yn gymwys pan wneir gorchymyn o dan reol 63 i swyddog cofrestru ddangos dogfen sydd ym meddiant y swyddog cofrestru ac sy’n ymwneud ag etholiad a bennwyd yn y gorchymyn.

(2Mae dangos y ddogfen gan y swyddog cofrestru neu asiant y swyddog cofrestru yn y modd a gyfarwyddwyd gan y gorchymyn yn dystiolaeth bendant bod y ddogfen yn ymwneud â’r etholiad a bennwyd.

(3Os bydd pecyn o bapurau pleidleisio sydd ag arnodiad ar y pecyn yn cael ei ddangos gan y swyddog cofrestru neu asiant y swyddog cofrestru i gydymffurfio â’r gorchymyn, mae’r arnodiad yn dystiolaeth prima facie mai’r papurau pleidleisio yw’r hyn y mae’r arnodiad yn dweud eu bod.

(4Mae paragraff (5) yn gymwys pan fo swyddog cofrestru neu asiant swyddog cofrestru, er mwyn cydymffurfio â gorchymyn o dan reol 63, wedi dangos—

(a)papur pleidleisio sy’n honni ei fod wedi ei ddefnyddio mewn etholiad, a

(b)rhestr rhifau cyfatebol a gwblhawyd a oedd yn cael ei defnyddio yn yr etholiad, gyda rhif wedi ei farcio mewn ysgrifen wrth ochr rhif y papur pleidleisio hwnnw ar y rhestr.

(5Mae dangos y papur pleidleisio a’r rhestr yn dystiolaeth prima facie mai’r etholwr y rhoddwyd ei bleidlais gan y papur pleidleisio hwnnw oedd y person yr oedd ei gofnod adeg yr etholiad yn y gofrestr etholwyr, neu ar hysbysiad a ddyroddwyd o dan adran 13B(3B) neu (3D) o Ddeddf 1983, yn cynnwys yr un rhif â’r rhif a ysgrifennwyd ar y papur pleidleisio.

Cadw a dinistrio dogfennau a anfonwyd at y swyddog cofrestru

65.—(1Rhaid i’r swyddog cofrestru gadw’r holl ddogfennau a anfonwyd o dan reol 62 am gyfnod o flwyddyn sy’n dechrau â’r diwrnod y daethant i law’r swyddog cofrestru.

(2Ar ddiwedd y cyfnod hwnnw o flwyddyn, rhaid i’r swyddog cofrestru beri i’r dogfennau gael eu dinistrio oni chyfarwyddir fel arall gan orchymyn llys sirol, Llys y Goron, llys ynadon neu lys etholiad.

Dinistrio ffurflenni cyfeiriad cartref gan y swyddog canlyniadau

66.—(1Rhaid i’r swyddog canlyniadau ddinistrio ffurflen cyfeiriad cartref pob ymgeisydd—

(a)drannoeth y 35ain diwrnod ar ôl i’r swyddog canlyniadau ddychwelyd enwau’r cynghorwyr a etholwyd, oni bai bod deiseb etholiad sy’n amau etholiad neu ddychweliad yr ymgeiswyr yn cael ei chyflwyno cyn y diwrnod hwnnw;

(b)os cyflwynir deiseb etholiad sy’n amau etholiad neu ddychweliad cynghorwyr cyn y diwrnod hwnnw, cyn gynted ag y bo’n ymarferol ar ôl i’r achos ynglŷn â’r ddeiseb ddod i ben (gan gynnwys achos yr apêl, pan geir apêl).

(2Er mwyn penderfynu ar y diwrnod y mae’n rhaid dinistrio ffurflenni cyfeiriad cartref ymgeiswyr, rhaid diystyru unrhyw ddiwrnod sy’n ddiwrnod eithriedig.