6.—(1) Rhaid i feddiannydd daliad sy’n bwriadu taenu gwrtaith nitrogen—
(a)cyfrifo faint o nitrogen yn y pridd sy’n debyg o fod ar gael i’r cnwd ei amsugno yn ystod y tymor tyfu (“y cyflenwad nitrogen yn y pridd”),
(b)cyfrifo’r maint optimwm o nitrogen y dylid ei daenu ar y cnwd, gan gymryd i ystyriaeth y maint o nitrogen sydd ar gael o’r cyflenwad nitrogen yn y pridd, ac
(c)llunio cynllun ar gyfer taenu gwrtaith nitrogen ar gyfer y tymor tyfu hwnnw.
(2) Yn achos unrhyw gnwd nad yw’n laswelltir parhaol, rhaid i’r meddiannydd gydymffurfio â pharagraff (1) cyn taenu unrhyw wrtaith nitrogen am y tro cyntaf er mwyn gwrteithio cnwd sydd wedi ei blannu neu y bwriedir ei blannu.
(3) Yn achos glaswelltir parhaol, rhaid i’r meddiannydd gydymffurfio â pharagraff (1) bob blwyddyn sy’n dechrau ar 1 Ionawr cyn taenu gwrtaith nitrogen am y tro cyntaf.
(4) Rhaid i’r cynllun fod ar ffurf barhaol.
(5) Rhaid i’r cynllun gofnodi—
(a)cyfeirnod neu enw’r cae perthnasol,
(b)y rhan o’r cae a blannwyd neu y bwriedir ei phlannu, ac
(c)y math o gnwd.
(6) Yn achos y rhan a blannwyd neu y bwriedir ei phlannu, rhaid i’r cynllun gofnodi—
(a)y math o bridd,
(b)y cnwd blaenorol (ac os porfa oedd y cnwd blaenorol, a reolid y borfa drwy ei thorri ynteu ei phori),
(c)y cyflenwad nitrogen yn y pridd wedi ei gyfrifo’n unol â pharagraff (1) a’r dull a ddefnyddiwyd i gyrraedd y ffigur hwn,
(d)y mis y rhagwelir y caiff y cnwd ei blannu,
(e)maint y cynnyrch a ddisgwylir (os yw’n gnwd âr), ac
(f)y maint optimwm o nitrogen y dylid ei daenu ar y cnwd gan gymryd i ystyriaeth y maint o nitrogen sydd ar gael o’r cyflenwad nitrogen yn y pridd.
Gwybodaeth Cychwyn
I1Rhl. 6 mewn grym ar 1.4.2021, gweler rhl. 1(3)
7.—(1) Cyn taenu tail organig, rhaid i’r meddiannydd, ar bob achlysur, gyfrifo maint y nitrogen o’r tail hwnnw sy’n debygol o fod ar gael i’r cnwd ei amsugno yn y tymor tyfu y’i taenir ynddo.
(2) Rhaid i’r meddiannydd, cyn taenu, gofnodi—
(a)y rhan y taenir y tail organig arni,
(b)y maint o dail organig sydd i’w daenu,
(c)y dyddiad arfaethedig ar gyfer taenu (y mis),
(d)y math o dail organig,
(e)cyfanswm y nitrogen sydd ynddo, ac
(f)cyfanswm y nitrogen sy’n debygol o fod ar gael, o’r tail organig y bwriedir ei daenu, i’r cnwd ei amsugno yn y tymor tyfu y’i taenir ynddo.
(3) Cyn taenu gwrtaith nitrogen, rhaid i’r meddiannydd gofnodi—
(a)y maint sydd ei angen, a
(b)y dyddiad arfaethedig ar gyfer taenu (y mis).
Gwybodaeth Cychwyn
I2Rhl. 7 mewn grym ar 1.4.2021, gweler rhl. 1(3)
8. Ni waeth beth fo’r ffigur yn y cynllun, rhaid i feddiannydd sicrhau na fydd cyfanswm—
(a)y nitrogen o wrtaith nitrogen a weithgynhyrchwyd, a
(b)y nitrogen sydd ar gael i’r cnwd ei amsugno o dail organig yn y tymor tyfu y’i taenir ynddo, a gyfrifir yn unol â rheoliad 9,
yn fwy yn ystod unrhyw gyfnod o 12 mis na’r terfynau a bennir yn rheoliad 10.
Gwybodaeth Cychwyn
I3Rhl. 8 mewn grym ar 1.4.2021, gweler rhl. 1(3)
9.—(1) Rhaid i’r meddiannydd gadarnhau cyfanswm y nitrogen mewn tail da byw, at ddibenion rheoliad 8, drwy—
(a)defnyddio’r tabl yn Rhan 1 o Atodlen 3, neu
(b)samplu a dadansoddi yn unol â Rhan 2 o Atodlen 3.
(2) Unwaith y bydd cyfanswm y nitrogen mewn tail da byw wedi ei ganfod, rhagdybir y canrannau canlynol er mwyn cadarnhau maint y nitrogen yn y tail da byw sydd ar gael i’r cnwd ei amsugno yn y tymor tyfu y’i taenir ynddo.
| Math o dail da byw | Maint y nitrogen sydd ar gael i’r cnwd ei amsugno yn y tymor tyfu y’i taenir ynddo |
|---|---|
| Slyri gwartheg | 40 % |
| Slyri moch | 50 % |
| Tail dofednod | 30 % |
| Tail da byw eraill | 10 % |
(3) Mewn perthynas â phob tail organig arall, rhaid i’r meddiannydd gadarnhau cyfanswm y nitrogen sydd ar gael i’r cnwd ei amsugno yn y tymor tyfu y’i taenir ynddo, at ddibenion rheoliad 8—
(a)drwy gyfeirio at ddadansoddiadau technegol a ddarperir gan y cyflenwr,
(b)i’r graddau nad oes gwybodaeth o’r fath ar gael, drwy gyfeirio at y gwerthoedd a roddir yn y Canllawiau Rheoli Maethynnau (RB 209)(1), neu
(c)drwy samplu a dadansoddi yn unol â Rhan 2 o Atodlen 3.
Gwybodaeth Cychwyn
I4Rhl. 9 mewn grym ar 1.4.2021, gweler rhl. 1(3)
10. Cyfanswm y nitrogen y caniateir ei daenu ar unrhyw gnwd a restrir yn y golofn gyntaf isod yw’r ffigur a roddir yn yr ail golofn isod, wedi ei addasu yn unol â’r nodiadau i’r tabl, ac wedi ei luosi â chyfanswm yr arwynebedd, mewn hectarau, o’r cnwd hwnnw a heuwyd ar y daliad.
| Cnwd | Maint y nitrogen a ganiateir (kg)(a) | Cynnyrch safonol (tunnell/ha) |
|---|---|---|
(a) Caniateir 80 kg yr hectar yn ychwanegol ar gyfer pob cnwd a dyfir mewn caeau os dodwyd gwellt neu slwtsh papur ar y cnwd presennol neu’r cnwd blaenorol. | ||
(b) Caniateir 20 kg yr hectar yn ychwanegol ar gaeau sydd â phridd tenau (ac eithrio priddoedd tenau sy’n gorwedd ar dywodfaen). | ||
(c) Caniateir 20 kg yr hectar yn ychwanegol am bob tunnell y mae’r cynnyrch disgwyliedig yn uwch na’r cynnyrch safonol. | ||
(d) Caniateir 40 kg yr hectar yn ychwanegol ar gyfer rhywogaethau o wenith melino. | ||
(e) Mae hyn yn cynnwys unrhyw nitrogen a ddodir fel esemptiad o’r cyfnod gwaharddedig ar gyfer gwrtaith nitrogen a weithgynhyrchwyd. Ceir cynyddu’r maint a ganiateir hyd at 30 kg yr hectar am bob hanner tunnell y mae’r cynnyrch disgwyliedig yn uwch na’r cynnyrch safonol. | ||
(f) Caniateir 40 kg yr hectar yn ychwanegol ar gyfer porfa a dorrir deirgwaith, o leiaf, bob blwyddyn. | ||
| Merllys | 150 | dd/g |
| Gwenith a heuir yn yr hydref neu’r gaeaf cynnar | 220(b) (c) (d) | 8.0 |
| Betys (coch) | 350 | dd/g |
| Ysgewyll Brwsel | 350 | dd/g |
| Bresych | 350 | dd/g |
| Calabrese | 350 | dd/g |
| Blodfresych | 350 | dd/g |
| Moron | 150 | dd/g |
| Seleri | 250 | dd/g |
| Courgettes | 250 | dd/g |
| Corffa | 250 | dd/g |
| Ffa maes | 0 | dd/g |
| Indrawn porthi | 150 | dd/g |
| Porfa | 300(f) | dd/g |
| Cennin | 350 | dd/g |
| Letys | 250 | dd/g |
| Winwns | 250 | dd/g |
| Pannas | 250 | dd/g |
| Pys | 0 | dd/g |
| Tatws | 270 | dd/g |
| Radis | 150 | dd/g |
| Ffa dringo | 250 | dd/g |
| Gwenith a heuir yn y gwanwyn | 180(c) (d) | 7.0 |
| Haidd y gwanwyn | 150(c) | 5.5 |
| Betys siwgrSwêds | 120 | dd/g |
| India-corn | 250 | dd/g |
| Maip | 250 | dd/g |
| Haidd y gaeaf | 180(b) (c) | 6.5 |
| Rêp had olew y gaeaf | 250(e) | 3.5 |
Gwybodaeth Cychwyn
I5Rhl. 10 mewn grym ar 1.4.2021, gweler rhl. 1(3)
https://ahdb.org.uk/RB209. Gellir cael copi oddi wrth y Bwrdd Datblygu Amaethyddiaeth a Garddwriaeth.