Deddf yr Amgylchedd Hanesyddol (Cymru) 2023

Cofrestr o henebion

3 Dyletswydd i gynnal a chyhoeddi cofrestr o henebion

(1) Rhaid i Weinidogion Cymru gynnal cofrestr o henebion yng Nghymru y maent yn ystyried eu bod o bwysigrwydd cenedlaethol, a rhaid iddynt gyhoeddi’r gofrestr gyfredol.

(2) Rhaid i gofnod yn y gofrestr ar gyfer heneb gynnwys map a gynhelir gan Weinidogion Cymru sy’n nodi ffiniau’r heneb.

(3) Caiff Gweinidogion Cymru ddiwygio’r gofrestr—

(a) drwy ychwanegu heneb;

(b) drwy ddileu heneb;

(c) drwy ddiwygio’r cofnod ar gyfer heneb (pa un ai drwy ddileu unrhyw beth a gynhwyswyd yn flaenorol fel rhan o’r heneb neu ychwanegu unrhyw beth nas cynhwyswyd yn flaenorol, neu fel arall).

(4) Ni chaiff Gweinidogion Cymru ychwanegu at y gofrestr unrhyw adeilad nac unrhyw strwythur a feddiennir fel annedd gan unrhyw berson ac eithrio gofalwr yr adeilad neu’r strwythur neu aelod o deulu’r gofalwr.

(5) Mae cofnod yn y gofrestr sy’n cofnodi i heneb gael ei chynnwys yn bridiant tir lleol.

(6) Yn y Rhan hon ystyr “y gofrestr” yw’r gofrestr a gynhelir o dan yr adran hon.

(7) Yn y Ddeddf hon ystyr “heneb gofrestredig” yw heneb sydd wedi ei chynnwys yn y gofrestr.

4 Hysbysu perchennog etc. pan fo’r gofrestr wedi ei diwygio

(1) Mae is-adran (2) yn gymwys pan fo Gweinidogion Cymru yn diwygio’r gofrestr—

(a) drwy ychwanegu heneb,

(b) drwy ddileu heneb, neu

(c) drwy ddiwygio’r cofnod ar gyfer heneb.

(2) Cyn gynted â phosibl ar ôl diwygio’r gofrestr rhaid i Weinidogion Cymru gyflwyno hysbysiad eu bod wedi gwneud hynny—

(a) i bob perchennog a phob meddiannydd ar yr heneb, a

(b) i bob awdurdod lleol y mae’r heneb yn ei ardal.

(3) Pan fo Gweinidogion Cymru wedi ychwanegu heneb at y gofrestr neu wedi diwygio’r cofnod yn y gofrestr ar gyfer heneb—

(a) rhaid i’r hysbysiad bennu’r dyddiad y gwnaethant hynny, a

(b) rhaid iddynt gynnwys gyda’r hysbysiad gopi o’r cofnod neu’r cofnod diwygiedig ar gyfer yr heneb yn y gofrestr.