Deddf Seilwaith (Cymru) 2024

Cyffredinol

139 Dyletswyddau i gyhoeddi

(1) Pan fo’r Ddeddf hon yn gosod dyletswydd i gyhoeddi rhywbeth, rhaid iddo gael ei gyhoeddi ar ffurf electronig.

(2) Pan fo gan y person wefan, mae’r ddyletswydd i gyhoeddi ar ffurf electronig yn ddyletswydd i gyhoeddi ar y wefan honno.

(3) Nid oes unrhyw beth yn yr adran hon yn rhwystro’r person sy’n ddarostyngedig i’r ddyletswydd rhag cyhoeddi mewn modd arall yn ogystal â chyhoeddi ar ffurf electronig.

140 Rheoliadau a gorchmynion: cyfyngiadau

(1) Mae is-adran (2) yn gymwys i—

(a) rheoliadau o dan adran 30, adran 34, adran 35, adran 48(6), adran 63(5), adran 91(3), adran 124 ac adran 129;

(b) gorchmynion cydsyniad seilwaith a gorchmynion o dan adran 90.

(2) Caiff rheoliadau a gorchmynion—

(a) cynnwys darpariaeth y byddai cydsyniad y Gweinidog priodol yn ofynnol ar ei chyfer o dan baragraff 8(1)(a) neu (c), 10 neu 11 o Atodlen 7B i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 (p. 32) pe bai’r ddarpariaeth wedi ei chynnwys mewn Deddf gan Senedd Cymru;

(b) cynnwys darpariaeth y byddai’n ofynnol ymgynghori â’r Gweinidog priodol yn ei chylch o dan baragraff 11(2) o Atodlen 7B i’r Ddeddf honno pe bai’r ddarpariaeth wedi ei chynnwys mewn Deddf gan Senedd Cymru.

(3) Ni chaiff rheoliadau a gorchmynion o dan y Ddeddf hon, ac eithrio rheoliadau a gorchmynion y mae is-adran (2) yn gymwys iddynt i’r graddau y maent yn gwneud darpariaeth a awdurdodir gan is-adran (2)—

(a) cynnwys darpariaeth y byddai cydsyniad y Gweinidog priodol yn ofynnol ar ei chyfer o dan baragraff 8, 10 neu 11 o Atodlen 7B i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006 pe bai’r ddarpariaeth wedi ei chynnwys mewn Deddf gan Senedd Cymru;

(b) cynnwys darpariaeth y byddai’n ofynnol ymgynghori â’r Gweinidog priodol yn ei chylch o dan baragraff 11(2) neu (2A) o Atodlen 7B i’r Ddeddf honno pe bai’r ddarpariaeth wedi ei chynnwys mewn Deddf gan Senedd Cymru.

(4) Yn yr adran hon, mae i “Gweinidog priodol” yr ystyr a roddir i “appropriate Minister” gan baragraff 8(5) o Atodlen 7B i Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006.

141 Rheoliadau: y weithdrefn

(1) Mae pŵer i wneud rheoliadau o dan y Ddeddf hon i’w arfer drwy offeryn statudol.

(2) Mae pŵer i wneud rheoliadau o dan y Ddeddf hon yn cynnwys pŵer i wneud—

(a) darpariaeth wahanol at ddibenion gwahanol neu ar gyfer ardaloedd gwahanol;

(b) darpariaeth ddeilliadol, darpariaeth atodol, darpariaeth ganlyniadol, darpariaeth drosiannol neu ddarpariaeth arbed.

(3) Ni chaniateir gwneud offeryn statudol y mae’r is-adran hon yn gymwys iddo oni fo drafft o’r offeryn wedi ei osod gerbron Senedd Cymru ac wedi ei gymeradwyo ganddi drwy benderfyniad.

(4) Mae is-adran (3) yn gymwys i offeryn statudol sy’n cynnwys rheoliadau o dan unrhyw un neu ragor o’r darpariaethau a ganlyn—

(a) adran 17;

(b) adran 21;

(c) adran 22(2)(c);

(d) adran 55(1);

(e) adran 58(3);

(f) adran 59(6);

(g) adran 63(5);

(h) adran 124;

(i) adran 130;

(j) adran 131;

(k) adran 132;

(l) adran 144, ond dim ond pan fo’r rheoliadau yn diwygio, yn diddymu neu’n addasu fel arall ddarpariaeth mewn Deddf gan Senedd y Deyrnas Unedig neu Ddeddf neu Fesur gan Senedd Cymru;

(m) paragraff 2(1) o Atodlen 2.

(5) Mae offeryn statudol sy’n cynnwys rheoliadau a wneir gan Weinidogion Cymru o dan y Ddeddf hon nad yw is-adran (4) yn gymwys iddo yn ddarostyngedig i’w ddiddymu yn unol â phenderfyniad gan Senedd Cymru.

142 Cyfarwyddydau: cyffredinol

Rhaid i gyfarwyddyd a roddir o dan y Ddeddf hon neu yn ei rhinwedd fod yn ysgrifenedig.

143 Dehongli cyffredinol

(1) Yn y Ddeddf hon—

• mae i “adeilad” yr ystyr a roddir i “building” gan adran 336(1) o DCGTh 1990;

• mae i “adeiladu”, mewn perthynas â hynny o orsaf gynhyrchu sy’n weithfeydd ynni adnewyddadwy, neu sydd i fod yn weithfeydd ynni adnewyddadwy, yr un ystyr ag a roddir i “construction” ym Mhennod 2 o Ran 2 o Ddeddf Ynni 2004 (p. 20) (gweler adran 104 o’r Ddeddf honno) (a rhaid darllen ymadroddion perthynol yn unol â hynny); ac yn y diffiniad hwn mae i “gweithfa ynni adnewyddadwy” yr un ystyr ag a roddir i “renewable energy installation” ym Mhennod 2 o Ran 2 o Ddeddf Ynni 2004 (p. 20) (gweler adran 104 o’r Ddeddf honno);

• mae i “adroddiad ar yr effaith leol” (“local impact report”) yr ystyr a roddir gan adran 36(4);

• mae i “adroddiad effaith ar y môr” (“marine impact report”) yr ystyr a roddir gan adran 37(4);

• rhaid i “addasu” (“alteration”), mewn perthynas â maes awyr, gael ei ddarllen yn unol ag adran 11(4);

• mae “addasu” (“alteration”), mewn perthynas â phriffordd, yn cynnwys cau’r briffordd neu ei dargyfeirio, ei gwella, ei chodi neu ei gostwng;

• ystyr “ardal forol Cymru” (“Welsh marine area”) yw’r môr sy’n gyfagos i Gymru hyd at derfyn atfor y môr tiriogaethol; ac mae’r cwestiwn ynghylch pa rannau o’r môr sy’n gyfagos i Gymru i’w benderfynu yn unol ag erthygl 6 o Orchymyn Cynulliad Cenedlaethol Cymru (Trosglwyddo Swyddogaethau) 1999 (O.S. 1999/672);

• mae i “awdurdod archwilio” (“examining authority”) yr ystyr a roddir gan adran 40(7);

• ystyr “awdurdod cyhoeddus” (“public authority”) yw unrhyw berson sydd ag unrhyw swyddogaeth o natur gyhoeddus;

• mae i “awdurdod Cymreig datganoledig” yr ystyr a roddir i “devolved Welsh authority” gan adran 157A o Ddeddf Llywodraeth Cymru 2006;

• ystyr “awdurdod cynllunio” (“planning authority”) yw awdurdod cynllunio lleol o fewn yr ystyr a roddir i “local planning authority” gan Ran 1 o DCGTh 1990 ar gyfer ardal yng Nghymru;

• mae i “awdurdod priffyrdd” yr un ystyr ag a roddir i “highway authority” yn Neddf Priffyrdd 1980 (p. 66) (gweler adrannau 1 i 3 o’r Ddeddf honno);

• ystyr “caniatâd cynllunio” (“planning permission”) yw caniatâd o dan Ran 3 o DCGTh 1990;

• ystyr “cefnffordd” (“trunk road”) yw priffordd sy’n gefnffordd yn rhinwedd—

  (a)

  adran 10(1) neu 19 o Ddeddf Priffyrdd 1980,

  (b)

  gorchymyn neu gyfarwyddyd o dan adran 10 o’r Ddeddf honno, neu

  (c)

  gorchymyn cydsyniad seilwaith,

• neu o dan unrhyw ddeddfiad arall;

• ystyr “cydsyniad adran 20” (“section 20 consent”) yw caniatâd, awdurdodiad, cydsyniad, gorchymyn neu gynllun a grybwyllir yn adran 20 (effaith gofyniad am gydsyniad seilwaith ar gyfundrefnau cydsynio eraill);

• ystyr “cydsyniad seilwaith” (“infrastructure consent”) yw’r cydsyniad sy’n ofynnol gan adran 19;

• rhaid darllen “cyfleuster LNG” (“LNG facility”) yn unol ag adran 3;

• ystyr “cyfnewidfa nwyddau rheilffordd” (“rail freight interchange”) yw cyfleuster i drosglwyddo nwyddau rhwng rheilffordd a ffordd, neu rhwng rheilffordd a math arall o drafnidiaeth;

• ystyr “Cymru” (“Wales”) yw ardal gyfunol y siroedd a’r bwrdeistrefi sirol yng Nghymru (gweler Rhannau 1 a 2 o Atodlen 4 i Ddeddf Llywodraeth Leol 1972 (p. 70));

• mae i “datblygiad” (“development”) yr ystyr a roddir gan adran 133;

• mae i “datganiad polisi seilwaith” (“infrastructure policy statement”) yr ystyr a roddir gan adran 127(2);

• ystyr “DCGTh 1990” (“TCPA 1990”) yw Deddf Cynllunio Gwlad a Thref 1990 (p. 8);

• mae “deddfiad” (“enactment”) yn cynnwys unrhyw ddeddfiad pryd bynnag y caiff ei basio neu y’i gwneir;

• mae i “defnyddio” yr ystyr a roddir i “use” gan adran 336(1) o DCGTh 1990;

• mae i “estyniad”, mewn perthynas â gorsaf gynhyrchu, yr ystyr a roddir i “extension” gan adran 36(9) o Ddeddf Trydan 1989 (a rhaid darllen “estyn” yn unol â hynny);

• ystyr “ffordd arbennig” (“special road”) yw priffordd sy’n ffordd arbennig yn unol ag adran 16 o Ddeddf Priffyrdd 1980 neu yn rhinwedd gorchymyn cydsyniad seilwaith;

• ystyr “gorchymyn cydsyniad seilwaith” (“infrastructure consent order”) yw gorchymyn a wneir o dan y Ddeddf hon sy’n rhoi cydsyniad seilwaith;

• mae i “gorsaf gynhyrchu” yr un ystyr ag a roddir i “generating station” yn Rhan 1 o Ddeddf Trydan 1989 (gweler adran 64(1) o’r Ddeddf honno);

• mae “gwasanaethau cyn gwneud cais” (“pre-application services”) i’w ddehongli yn unol ag adran 27(2);

• ystyr “gweithdrefn arbennig y Senedd” (“special Senedd procedure”) yw’r weithdrefn a bennir yn rheolau sefydlog Senedd Cymru ar gyfer is-ddeddfwriaeth sy’n ddarostyngedig i weithdrefn arbennig y Senedd;

• mae i “gwella”, mewn perthynas â phriffordd, yr ystyr a roddir i “improvement” gan adran 329(1) o Ddeddf Priffyrdd 1980;

• mae i “harbwr” ac “awdurdod harbwr” yr ystyron a roddir i “harbour” a “harbour authority” gan adran 57(1) o Ddeddf Harbyrau 1964 (p. 40);

• mae i “heneb” (“monument”) yr un ystyr ag yn Neddf yr Amgylchedd Hanesyddol (Cymru) 2023 (dsc 3) (gweler adran 2 o’r Ddeddf honno);

• mae i “llinell drydan” yr un ystyr ag a roddir i “electric line” yn Rhan 1 o Ddeddf Trydan 1989 (p. 29) (gweler adran 64(1) o’r Ddeddf honno);

• mae i “maes awyr” yr ystyr a roddir i “airport” gan adran 82(1) o Ddeddf Meysydd Awyr 1986 (p. 31);

• mae “mwynau” (“minerals”) yn cynnwys yr holl sylweddau sy’n cael eu gweithio i’w symud ymaith fel arfer (gan gynnwys yn y môr);

• mae “nwy” (“gas”) yn cynnwys nwy naturiol;

• ystyr “nwy naturiol” (“natural gas”) yw unrhyw nwy sy’n deillio o strata naturiol (gan gynnwys nwy sy’n dod o’r tu allan i’r Deyrnas Unedig);

• mae i “nwyddau” yr ystyr a roddir i “goods” gan adran 83(1) o Ddeddf Rheilffyrdd 1993 (p. 43);

• mae i “priffordd” yr ystyr a roddir i “highway” gan adran 328 o Ddeddf Priffyrdd 1980 (p. 66);

• mae i “prosiect seilwaith arwyddocaol” (“significant infrastructure project”) yr ystyr a roddir gan Ran 1;

• mae i “rheilffordd” yr ystyr a roddir i “railway” gan adran 67(1) o Ddeddf Trafnidiaeth a Gweithfeydd 1992 (p. 42);

• ystyr “rheoliadau” (“regulations”) yw rheoliadau a wneir gan Weinidogion Cymru;

• ystyr “safonol” (“standard”), mewn perthynas â chyfaint nwy, yw cyfaint nwy ar bwysedd o 101.325 ciloPascal a thymheredd o 273 Kelvin;

• mae “tir” (“land”) yn cynnwys adeiladau, henebion a thir sydd wedi ei orchuddio â dyfroedd (gan gynnwys gwely’r môr); ac mewn perthynas â Rhan 6 (gorchmynion cydsyniad seilwaith) rhaid ei ddarllen yn unol ag adran 102;

• mae i “tir y Goron” (“Crown land”) yr ystyr a roddir gan adran 134.

(2) Mae cyfeiriad yn y Ddeddf hon at hawl dros dir yn cynnwys—

(a) cyfeiriad at yr hawl i wneud, neu i osod a chynnal a chadw, unrhyw beth yn y tir, arno neu odano, neu yn y gofod awyr uwchben ei arwyneb;

(b) cyfeiriad at gyfamod cyfyngol.

(3) Mae cyfeiriad yn y Ddeddf hon at gaffael tir, fel y mae’n gymwys i hawl dros dir, a chyfeiriad at gaffael hawl dros dir yn cynnwys—

(a) caffael yr hawl drwy greu hawl newydd yn ogystal â thrwy gaffael un bresennol;

(b) gosod cyfamod cyfyngol.

(4) Mae cyfeiriad yn y Ddeddf hon at y môr yn cynnwys gwely ac isbridd y môr.

144 Pŵer i wneud darpariaeth ganlyniadol a throsiannol etc.

(1) Os yw Gweinidogion Cymru yn ystyried bod hynny’n briodol at ddibenion y Ddeddf hon, o ganlyniad iddi, neu er mwyn rhoi effaith lawn i unrhyw ddarpariaeth sydd ynddi, cânt, drwy reoliadau, wneud—

(a) darpariaeth atodol, ddeilliadol neu ganlyniadol;

(b) darpariaeth drosiannol neu ddarpariaeth arbed.

(2) Caiff rheoliadau o dan is-adran (1) ddiwygio, addasu, ddiddymu neu ddirymu unrhyw ddeddfiad (gan gynnwys deddfiad a geir yn y Ddeddf hon).

145 Diwygiadau canlyniadol a diddymiadau

Mae Atodlen 3 yn gwneud darpariaeth o ganlyniad i’r Ddeddf hon.

146 Darpariaeth drosiannol a darpariaeth arbed

(1) Nid yw adrannau 19 ac 20 yn cael unrhyw effaith mewn perthynas â datblygiad os yw’r amodau yn is-adrannau (2) a (3) yn gymwys.

(2) Yr amod cyntaf yw—

(a) y gwnaed cais am gydsyniad adran 20 mewn perthynas â’r datblygiad cyn i adrannau 19 ac 20 ddod i rym ac nad yw’r cais wedi ei dynnu yn ôl,

(b) y gwnaed hysbysiad o dan adran 62E(1) o DCGTh 1990 am gais arfaethedig mewn perthynas â’r datblygiad cyn i adrannau 19 ac 20 ddod i rym ac nad yw’r hysbysiad wedi ei dynnu yn ôl, neu

(c) pan ddaw adrannau 19 ac 20 i rym, fod gwneud neu gadarnhau gorchymyn neu gynllun a grybwyllir yn is-adran (2) neu (3) o adran 20 mewn perthynas â’r datblygiad o dan ystyriaeth gan Weinidogion Cymru, ac eithrio mewn ymateb i gais.

(3) Yr ail amod yw—

(a) bod y cwestiwn o ba un ai i roi neu i wneud y cydsyniad adran 20 ai peidio o dan ystyriaeth, pan na fo’r cyfnod trosiannol wedi dod i ben,

(b) pan fo is-adran (2)(b) yn gymwys ac na fo’r cyfnod trosiannol wedi dod i ben—

(i) nad yw 12 mis cyntaf y cyfnod trosiannol wedi dod i ben heb i gais am ganiatâd cynllunio gael ei wneud mewn perthynas â’r datblygiad, neu

(ii) y gwneir cais o fewn 12 mis cyntaf y cyfnod trosiannol a bod y cwestiwn o ba un ai i roi caniatâd cynllunio ai peidio o dan ystyriaeth;

(c) y rhoddir neu y gwneir y cydsyniad adran 20 cyn diwedd y cyfnod trosiannol.

(4) Yn is-adran (3), ystyr y “cyfnod trosiannol” yw’r cyfnod o 24 o fisoedd sy’n dechrau â’r diwrnod y mae adrannau 19 ac 20 yn dod i rym.

(5) Caiff Gweinidogion Cymru, mewn perthynas â datblygiad, gyfarwyddo—

(a) bod cyfnod trosiannol gwahanol yn gymwys at ddibenion is-adran (3)(a), (b) neu (c), neu

(b) bod cyfnod ac eithrio 12 mis yn gymwys at ddibenion paragraff (b) o’r is-adran honno.

(6) Caiff rheoliadau wneud darpariaeth at ddibenion is-adran (2) neu (3) ynghylch—

(a) pan fydd cais neu hysbysiad i’w drin fel pe bai wedi ei wneud;

(b) beth y mae o dan ystyriaeth yn ei olygu.

(7) Os yw cydsyniad adran 20 (“y cydsyniad gwreiddiol”) yn cael effaith (boed hynny yn rhinwedd is-adran (1) neu fel arall), nid oes unrhyw beth yn adran 20 yn atal y cydsyniad gwreiddiol, neu gydsyniad adran 20 sy’n ei ddisodli, rhag cael ei amrywio neu ei ddisodli.

(8) Os yw’r cydsyniad gwreiddiol, neu gydsyniad adran 20 sy’n ei ddisodli, yn cael ei amrywio neu ei ddisodli, nid yw adran 19 yn gymwys i’r datblygiad y mae’r cydsyniad fel y’i hamrywiwyd, neu’r cydsyniad sy’n disodli’r cydsyniad gwreiddiol, yn ymwneud ag ef (ac felly nid yw cydsyniad seilwaith yn ofynnol ar gyfer y datblygiad hwnnw).

(9) Mae cydsyniad adran 20 yn disodli cydsyniad adran 20 cynharach at ddibenion yr adran hon os (ond dim ond os)—

(a) y’i rhoddir neu y’i gwneir ar gais am gydsyniad ar gyfer datblygiad heb gydymffurfio ag amodau y rhoddwyd neu y gwnaed y cydsyniad adran 20 cynharach yn ddarostyngedig iddynt, a

(b) y’i rhoddir yn ddarostyngedig i amodau gwahanol, neu y’i gwneir ar amodau gwahanol, neu’n ddiamod.

(10) Mae darpariaethau DCGTh 1990 yn cael effaith fel pe na bai’r diwygiadau a wneir i’r Ddeddf honno gan baragraff 4 o Atodlen 3 wedi eu gwneud i’r graddau y bo darpariaethau DCGTh 1990 yn ymwneud â datblygiad nad yw adrannau 19 ac 20 yn gymwys iddo yn rhinwedd yr adran hon.

147 Dod i rym

(1) Daw’r darpariaethau a ganlyn o’r Ddeddf hon i rym drannoeth y diwrnod y caiff y Ddeddf hon y Cydsyniad Brenhinol—

(a) Rhan 1;

(b) y darpariaethau yn Rhannau 2 i 8 sydd—

(i) yn rhoi pŵer i wneud rheoliadau, neu

(ii) yn gwneud darpariaeth ynghylch yr hyn y caniateir (a’r hyn na chaniateir) ei wneud wrth arfer pŵer i wneud rheoliadau;

(c) y Rhan hon, ac eithrio adran 145.

(2) Daw darpariaethau eraill y Ddeddf hon i rym ar ddiwrnod a bennir gan Weinidogion Cymru mewn gorchymyn a wneir drwy offeryn statudol.

(3) Caiff gorchymyn o dan is-adran (2)—

(a) pennu diwrnodau gwahanol at ddibenion gwahanol;

(b) gwneud darpariaeth ddarfodol, darpariaeth drosiannol neu ddarpariaeth arbed mewn cysylltiad â dod â darpariaeth i rym a ddygir i rym drwy’r gorchymyn.

148 Enw byr

Enw byr y Ddeddf hon yw Deddf Seilwaith (Cymru) 2024.