This is the original version (as it was originally made).
6. Caiff awdurdod lleol ddefnyddio strategaethau sgrinio dibynadwy i ddangos bod ymbelydredd yn bresennol mewn dŵr a fwriedir i’w yfed gan bobl.
7. Caiff y strategaethau y cyfeirir atynt ym mharagraff 6 gynnwys sgrinio ar gyfer—
(a)radioniwclidau penodol neu radioniwclid unigol; neu
(b)gweithgarwch alffa gros neu weithgarwch beta gros (pan fo’n briodol caniateir disodli gweithgarwch beta gros gan weithgarwch beta gweddilliol ar ôl didynnu’r crynodiad gweithgarwch K-40).
8. Os yw un o’r crynodiadau gweithgarwch yn uwch nag 20% o’r gwerth deilliedig cyfatebol neu os yw’r crynodiad tritiwm yn uwch na’i werth paramedrig a restrir yn Rhan 3 o Atodlen 1, mae’n ofynnol dadansoddi’r radioniwclidau ychwanegol.
9. Rhaid i awdurdod lleol, wrth benderfynu pa radioniwclidau y mae’n ofynnol eu mesur ar gyfer pob cyflenwad, ystyried yr holl wybodaeth berthnasol am ffynonellau tebygol o ymbelydredd.
10. Yn ddarostyngedig i baragraff 11 y lefelau sgrinio a argymhellir yw—
(a)0,1Bq/l ar gyfer gweithgarwch alffa gros; a
(b)1,0Bq/l ar gyfer gweithgarwch beta gros.
11. Os yw’r gweithgarwch alffa gros yn uwch na 0,1Bq/l neu os yw’r gweithgarwch beta gros yn uwch na 1,0Bq/l, mae’n ofynnol dadansoddi ar gyfer radioniwclidau penodol.
12. Caiff Gweinidogion Cymru bennu lefelau sgrinio gwahanol ar gyfer gweithgarwch alffa gros a gweithgarwch beta gros pan fo’r awdurdod lleol yn gallu dangos bod y lefelau gwahanol yn cydymffurfio â dos dangosol o 0,1 mSv.
13. Rhaid cyfrifo’r dos dangosol o—
(a)y crynodiadau radioniwclid a fesurwyd a’r cyfernodau dos a nodwyd yn Atodiad III, Tabl A o Gyfarwyddeb 96/29/Euratom(1) ; neu
(b)gwybodaeth ddiweddarach a gydnabyddir gan Weinidogion Cymru, ar sail y cymeriant dŵr blynyddol (730 l ar gyfer oedolion).
14. Pan fo’r fformiwla a ganlyn wedi ei bodloni, gellir tybio bod y dos dangosol yn is na’r gwerth paramedrig o 0,1mSv ac nid yw’n ofynnol cynnal unrhyw ymchwiliadau pellach—
Tarddiad | Niwclid | Crynodiad deilliedig |
|---|---|---|
(1) Mae’r tabl hwn yn caniatáu ar gyfer priodoleddau radiolegol wraniwm yn unig, nid ei wenwyndra cemegol. | ||
| Naturiol | U-2383 | 3,0 Bq/l |
| U-2343 | 2,8 Bq/l | |
| Ra-226 | 0,5 Bq/l | |
| Ra-228 | 0,2 Bq/l | |
| Pb-210 | 0,2 Bq/l | |
| Po-210 | 0,1 Bq/l | |
| Artiffisial | C-14 | 240 Bq/l |
| Sr-90 | 4,9 Bq/l | |
| Pu-239/Pu-240 | 0,6 Bq/l | |
| Am-241 | 0,7 Bq/l | |
| Co-60 | 40 Bq/l | |
| Cs-134 | 7,2 Bq/l | |
| Cs-137 | 11 Bq/l | |
| 1-131 | 6,2 Bq/l | |
15. Ar gyfer y paramedrau a’r radioniwclidau a ganlyn, rhaid i’r dull dadansoddi a ddefnyddir, o leiaf, allu mesur crynodiadau gweithgarwch gyda’r terfyn canfod a bennir isod:
Paramedrau a radioniwclidau | Terfyn canfod (Nodiadau 1,2) | Nodiadau |
|---|---|---|
| Tritiwm | 10 Bq/l | Nodyn 3 |
| Radon | 10 Bq/l | Nodyn 3 |
| alffa gros | 0,04 Bq/l | Nodyn 4 |
| beta gros | 0,4 Bq/l | Nodyn 4 |
| U-238 | 0,02 Bq/l | |
| U-234 | 0,02 Bq/l | |
| Ra-226 | 0,04 Bq/l | |
| Ra-228 | 0,02 Bq/l | Nodyn 5 |
| Pb-210 | 0,02 Bq/l | |
| Po-210 | 0,01 Bq/l | |
| C-14 | 20 Bq/l | |
| Sr-90 | 0,4 Bq/l | |
| Pu-239/Pu-240 | 0,04 Bq/1 | |
| Am-241 | 0,06 Bq/l | |
| Co-60 | 0,5 Bq/1 | |
| Cs-134 | 0,5 Bq/l | |
| C2-137 | 0,5 Bq/l | |
| 1-131 | 0,5 Bq/1 |
Nodyn 1: Rhaid cyfrifo’r terfyn canfod yn unol â safon ISO 11929: Pennu terfynau nodweddion (trothwy penderfyniad, terfyn canfod a therfynau’r cyfwng hyder) ar gyfer mesur ymbelydredd ïoneiddio — Hanfodion a chymhwyso, gyda thebygolrwydd gwallau o’r math cyntaf a’r ail fath o 0,05 yr un.
Nodyn 2: Rhaid cyfrifo ansicrwydd mesuriadau, a chyflwyno adroddiadau arnynt, fel ansicrwydd safonol cyflawn, neu fel ansicrwydd estynedig gyda ffactor ehangu o 1,96 yn unol â Chanllaw yr ISO sef ‘Guide for the Expression of Uncertainty in Measurement’.
Nodyn 3: Y terfyn canfod ar gyfer tritiwm a radon yw 10% o’i werth paramedrig o 100 Bq/1.
Nodyn 4: Y terfyn canfod ar gyfer gweithgarwch alffa gros a gweithgarwch beta gros yw 40% o’r gwerthoedd sgrinio o 0,1 a 1,0 Bq/1 yn y drefn honno.
Nodyn 5: Nid yw’r terfyn canfod ond yn gymwys i’r sgrinio cychwynnol ar gyfer dos dangosol ar gyfer ffynhonnell ddŵr newydd; os yw’r gwirio cychwynnol yn dangos nad yw’n debygol bod lefel yr Ra-228 yn uwch nag 20% o’r crynodiad deilliedig, caniateir cynyddu’r terfyn canfod i 0,08 Bq/1 ar gyfer mesuriadau penodol arferol ar gyfer niwclidau Ra-228, nes y bydd yn ofynnol cynnal ail-wiriad dilynol.
OJ Rhif. L 159, 29.6.1996, t. 1, caiff hwn ei ddirymu a’i ddisodli’n rhagolygol gan Gyfarwyddeb 2013/59 Euratom (OJ L 13, 17.1.2014, t. 1) gydag effaith o 6 Chwefror 2018.
All content is available under the Open Government Licence v3.0 except where otherwise stated. This site additionally contains content derived from EUR-Lex, reused under the terms of the Commission Decision 2011/833/EU on the reuse of documents from the EU institutions. For more information see the EUR-Lex public statement on re-use.
