Rheoliadau Paneli Maethu (Sefydlu a Swyddogaethau) (Cymru) 2018

NODYN ESBONIADOL

(Nid ywʼr nodyn hwn yn rhan oʼr Rheoliadau)

Mae adran 94A o Ddeddf Gwasanaethau Cymdeithasol a Llesiant (Cymru) 2014 (“Deddf 2014”) yn darparu y caiff rheoliadau wneud darpariaeth ynghylch arfer swyddogaethau gan awdurdodau lleol a roddir iddynt gan adran 87 (rheoliadau ynghylch plant sy’n derbyn gofal) o’r Ddeddf honno. Caiff rheoliadau a wneir o dan adran 87 o Ddeddf 2014 wneud darpariaeth bellach ynghylch plant sy’n derbyn gofal gan awdurdodau lleol, gan gynnwys rheoliadau sy’n darparu ar gyfer cymeradwyo rhieni maeth awdurdodau lleol gan ddarparwyr gwasanaethau maethu awdurdodau lleol neu bersonau penodedig eraill (adran 93).

Cyflwynodd Rhan 1 o Ddeddf Rheoleiddio ac Arolygu Gofal Cymdeithasol (Cymru) 2016 (“Deddf 2016”) gysyniad newydd o “gwasanaeth rheoleiddiedig” sydd wedi ei ddiffinio yn adran 2 o’r Ddeddf honno. Mae adran 2(1)(e) o Ddeddf 2016 yn darparu bod gwasanaeth maethu yn wasanaeth rheoleiddiedig, sydd wedi ei ddiffinio ym mharagraff 5 o Atodlen 1 i’r Ddeddf honno i olygu unrhyw wasanaeth a ddarperir yng Nghymru gan berson ac eithrio awdurdod lleol sy’n gwneud y naill neu’r llall o’r canlynol neu sy’n cynnwys y naill neu’r llall o’r canlynol, sef lleoli plant gyda rhieni maeth neu arfer swyddogaethau mewn cysylltiad â lleoliad o’r fath, ac y cyfeirir ato yn y Rheoliadau hyn fel “gwasanaeth maethu rheoleiddiedig”.

Mae’r Rheoliadau hyn yn pennu darparwyr gwasanaethau maethu rheoleiddiedig fel personau penodedig a gaiff gymeradwyo rhieni maeth awdurdodau lleol at ddibenion adran 93(1)(a) o Ddeddf 2014.

Mae’r Rheoliadau hyn yn gosod gofynion mewn perthynas â sefydlu paneli maethu a’u swyddogaethau ar ddarparwyr gwasanaethau maethu awdurdodau lleol ac ar ddarparwyr gwasanaethau maethu rheoleiddiedig, y cyfeirir atynt gyda’i gilydd fel “darparwyr gwasanaethau maethu”, a hynny yn lle’r gofynion a nodir yn Rhan 4 o Reoliadau Gwasanaethau Maethu (Cymru) 2003 (O.S. 2003/237 (Cy. 35)).

Mae rheoliad 3 yn gwneud darpariaeth ar gyfer sefydlu rhestr ganolog o bobl yr ystyrir eu bod yn addas i eistedd ar banel maethu, y caniateir i aelodau panel maethu gael eu dewis ohoni o dan reoliad 4.

Mae rheoliad 5 yn nodi swyddogaethau paneli maethu, yn benodol, i ystyried ceisiadau ar gyfer cymeradwyo rhieni maeth a gwneud argymhellion o ran a yw person yn addas i weithredu fel rhiant maeth. Mae paneli maethu hefyd yn gwneud argymhellion o ran a yw person yn parhau i fod yn addas i weithredu fel rhiant maeth pryd bynnag y cynhelir adolygiad o dan reoliad 9.

Mae rheoliad 6 yn rhagnodi’r gofynion presenoldeb sylfaenol ar gyfer cyfarfodydd paneli maethu, ac yn ei gwneud yn ofynnol i bob panel wneud cofnod ysgrifenedig o’i drafodion a’r rhesymau dros yr argymhellion a wneir.

Mae rheoliad 7 yn nodi’r gofynion ar gyfer asesu darpar rieni maeth. O dan reoliad 7(3), caiff y darparwr gwasanaethau maethu hysbysu person nad yw’n addas i ddod yn rhiant maeth. Os na roddir hysbysiad o’r fath, rhaid i’r darparwr gwasanaethau maethu barhau i asesu addasrwydd y person i fod yn rhiant maeth o dan reoliad 7(5).

Mae rheoliad 8 yn ymdrin â chymeradwyo person, neu beidio â chymeradwyo person, i fod yn rhiant maeth, ac yn nodi’r broses sydd i’w dilyn pan fo’r darparwr gwasanaethau maethu yn ystyried bod person yn anaddas. Mae rheoliad 9 yn darparu bod gan berson sy’n cael gwybod ei fod yn annhebygol o gael ei gymeradwyo yr hawl i (a) cyflwyno sylwadau i’r darparwr gwasanaethau maethu neu (b) cael adolygiad o’i achos gan y panel adolygu annibynnol. Mae rheoliad 10 yn rhestru’r wybodaeth y mae rhaid i’r darparwr gwasanaethau maethu ei hanfon i’r panel adolygu annibynnol.

Rhaid i’r darparwr gwasanaethau maethu gynnal cofnodion achos mewn perthynas â phob rhiant maeth (rheoliad 11) a rhestr o bob rhiant maeth y mae wedi ei gymeradwyo ac nad yw wedi ei gymeradwyo (rheoliad 12). Mae rheoliad 13 yn nodi’r cyfnodau cadw ar gyfer y cofnodion y mae rhaid eu cadw, ac yn ei gwneud yn ofynnol i’r cofnodion gael eu storio’n ddiogel.

Ystyriwyd Cod Ymarfer Gweinidogion Cymru ar gynnal Asesiadau Effaith Rheoleiddiol mewn perthynas â’r Rheoliadau hyn. O ganlyniad, lluniwyd asesiad effaith rheoleiddiol o’r costau a’r manteision sy’n debygol o ddeillio o gydymffurfio â’r Rheoliadau hyn. Gellir cael copi oddi wrth: Yr Adran Iechyd a Gwasanaethau Cymdeithasol, Llywodraeth Cymru, Parc Cathays, Caerdydd, CF10 3NQ.