Rheoliadau’r Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Gwasanaethau Fferyllol) (Cymru) 2020

Rheoliad 12

ATODLEN 5 Telerau gwasanaeth ar gyfer fferyllwyr GIG syʼn darparu gwasanaethau fferyllol, yn benodol drwy ddarparu cyffuriau

RHAN 1 Cyffredinol

Dehongli

1.   Yn yr Atodlen hon, mae cyffuriau neu gyfarpar iʼw hystyried fel pe bai person wedi gofyn amdanynt, neu fel pe baent wedi eu darparu, yn unol â phresgripsiwn amlroddadwy, hyd yn oed os nad ywʼr person syʼn dymuno cael gwasanaethau fferyllol yn cyflwynoʼr presgripsiwn hwnnw, cyhyd ag—

(a) bod y presgripsiwn hwnnw gan y fferyllydd GIG yn ei feddiant, a

(b) bod y person hwnnw yn cyflwyno swp-ddyroddiad cysylltiedig, neu fod gan y fferyllydd GIG swp-ddyroddiad cysylltiedig yn ei feddiant.

Corffori darpariaethau

2.   Mae unrhyw ddarpariaethau oʼr canlynol syʼn effeithio ar hawliau a rhwymedigaethau fferyllwyr GIG syʼn darparu gwasanaethau fferyllol yn ffurfio rhan oʼr telerau gwasanaeth—

(a) y Rheoliadau,

(b) y Tariff Cyffuriau iʼr graddau y maeʼn rhestru cyffuriau a chyfarpar at ddibenion adran 80 o Ddeddf 2006 (trefniadau ar gyfer gwasanaethau fferyllol),

(c) cymaint o Ran 2 o Reoliadauʼr Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Pwyllgorau Gwasanaethau a’r Tribiwnlys) 1992 ag syʼn ymwneud â’r canlynol—

(i) ymchwiliadau a wneir gan y pwyllgor disgyblu fferyllol aʼr cyd-bwyllgor disgyblu a chamau gweithredu y caiff y Bwrdd Iechyd Lleol eu cymryd o ganlyniad i ymchwiliadau oʼr fath, a

(ii) apelau i Weinidogion Cymru yn erbyn penderfyniadauʼr Bwrdd Iechyd Lleol, a

(d) cymaint o reoliad 29 o Reoliadau Cynghorau Iechyd Cymuned (Cyfansoddiad, Aelodaeth a Gweithdrefnau) (Cymru) 2010(1) (mynd i mewn i fangreoedd aʼu harchwilio) ag syʼn ymwneud â mynd i mewn i fangreoedd y maeʼr fferyllydd GIG naill aiʼn berchen arnynt neuʼn eu rheoli neuʼn darparu gwasanaethau fferyllol ynddynt, ac archwilioʼr mangreoedd hynny.

RHAN 2 Gwasanaethau hanfodol

Gwasanaethau hanfodol

3.   At ddibenion yr Atodlen hon, ystyr “gwasanaethau hanfodol” yw—

(a) y gwasanaethau a ddisgrifir yn y Rhan hon, a

(b) y gweithgareddau a ddisgrifir yn y Rhan hon sydd iʼw cyflawni mewn cysylltiad âʼr gwasanaethau hynny.

Gwasanaethau gweinyddu

4.   Rhaid i fferyllydd GIG, iʼr graddau syʼn ofynnol gan baragraffau 5 i 9 ac yn y modd a ddisgrifir yn y paragraffau hynny, ddarparu cyffuriau a chyfarpar priodol a digonol i bersonau syʼn cyflwyno presgripsiwn am y cyffur hwnnw neuʼr cyfarpar hwnnw, wedi ei lofnodi gan ragnodydd yn unol âʼi swyddogaethau yn y gwasanaeth iechyd yng Nghymru, Lloegr, yr Alban neu Ogledd Iwerddon.

Gweinyddu cyffuriau a chyfarpar

5.—( 1) Yn ddarostyngedig iʼr darpariaethau a ganlyn oʼr Rhan hon, pan fo person yn cyflwyno ar ffurflen bresgripsiwn—

(a) archeb am gyffuriau nad ydynt yn gyffuriau Atodlen, neu am gyfarpar nad ywʼn gyfarpar argaeledd cyfyngedig, wedi ei llofnodi gan ragnodydd,

(b) archeb am gyffur a bennir yn Atodlen 2 iʼr Rheoliadau Rhagnodi Cyffuriau (cyffuriau neu feddyginiaethau sydd iʼw harchebu o dan amgylchiadau penodol yn unig), wedi ei llofnodi aʼi harnodi ar ei hwyneb gydaʼr cyfeirnod “SLS” gan ragnodydd, neu

(c) archeb am gyfarpar argaeledd cyfyngedig, wedi ei llofnodi aʼi harnodi ar ei hwyneb gydaʼr cyfeirnod “SLS” gan ragnodydd,

rhaid i fferyllydd GIG, yn rhesymol brydlon ac yn unol ag unrhyw gyfarwyddydau a roddir gan y rhagnodydd ar y ffurflen bresgripsiwn, ddarparuʼr cyffuriau a archebir felly, aʼr cyfarpar hwnnw a archebir felly y mae’n ei gyflenwi yng nghwrs arferol ei fusnes.

(2) Yn ddarostyngedig iʼr darpariaethau a ganlyn oʼr Rhan hon, pan fo unrhyw berson—

(a) yn cyflwyno presgripsiwn amlroddadwy anelectronig syʼn cynnwys—

(i) archeb am gyffuriau nad ydynt yn gyffuriau Atodlen, nac yn gyffuriau rheoledig o fewn ystyr “controlled drug” yn Neddf Camddefnyddio Cyffuriau 1971(2), ac eithrio cyffur a bennir am y tro yn Atodlen 4 neu 5 i Reoliadau Camddefnyddio Cyffuriau 2001(3) (syʼn ymwneud â chyffuriau rheoledig a eithriwyd o waharddiadau penodol o dan y Rheoliadau), wedi ei llofnodi gan ragnodydd amlroddadwy,

(ii) archeb am gyfarpar nad yw’n gyfarpar argaeledd cyfyngedig, wedi ei llofnodi gan ragnodydd amlroddadwy, neu

(iii) archeb am gyfarpar argaeledd cyfyngedig, wedi ei llofnodi aʼi harnodi ar ei hwyneb gydaʼr cyfeirnod “SLS” gan ragnodydd amlroddadwy,

a hefyd yn cyflwyno swp-ddyroddiad cysylltiedig; neu

(b) yn gofyn i gyffuriau gael eu darparu neu i gyfarpar gael ei ddarparu yn unol â phresgripsiwn amlroddadwy electronig syʼn cynnwys archeb o fath a bennir ym mharagraff (a)(i) i (iii),

rhaid i fferyllydd GIG, yn rhesymol brydlon ac yn unol ag unrhyw gyfarwyddydau a roddir gan y rhagnodydd amlroddadwy yn y presgripsiwn amlroddadwy, ddarparuʼr cyffuriau a archebir felly, aʼr cyfarpar hwnnw a archebir felly y mae’n ei gyflenwi yng nghwrs arferol ei fusnes.

(3) At ddibenion y paragraff hwn, mae presgripsiwn amlroddadwy anelectronig am gyffuriau neu gyfarpar iʼw ystyried fel pe bai wedi ei gyflwyno, hyd yn oed os nad ywʼr person syʼn dymuno cael y cyffuriau neuʼr cyfarpar yn cyflwynoʼr presgripsiwn hwnnw—

(a) pan foʼr presgripsiwn hwnnw gan y fferyllydd GIG yn ei feddiant, a

(b) pan foʼr person hwnnw yn cyflwyno swp-ddyroddiad cysylltiedig, neu pan fo gan y fferyllydd GIG swp-ddyroddiad cysylltiedig yn ei feddiant.

Cyflenwi yn unol â PPD

6.—( 1) Mae’r is-baragraff hwn yn gymwys pan—

(a) bo person yn gofyn i fferyllydd GIG am gyffur neu gyfarpar yn unol â ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy a

(b) bo PPD yn cael effaith mewn cysylltiad ag—

(i) y cyffur neu’r cyfarpar y gofynnir amdano, neu

(ii) cyffuriau neu gyfarpar o ddisgrifiad penodedig, a bod y cyffur neu’r cyfarpar y gofynnir amdano o’r disgrifiad hwnnw.

(2) Pan fo is-baragraff (1) yn gymwys, rhaid i’r fferyllydd GIG ystyried a yw’n rhesymol ac yn briodol cyflenwi yn unol â’r PPD yn hytrach nag yn unol â’r ffurflen bresgripsiwn neu’r presgripsiwn amlroddadwy.

(3) Pan fo is-baragraff (1) yn gymwys, caiff y fferyllydd GIG ddarparu cynnyrch gwahanol neu swm gwahanol o gynnyrch i’r cynnyrch neu swm y cynnyrch a archebwyd ar y ffurflen bresgripsiwn neu’r presgripsiwn amlroddadwy, pan—

(a) bo’r fferyllydd GIG yn gallu gwneud hynny yn rhesymol brydlon,

(b) bo gwneud hynny yn unol â’r PPD, ac

(c) bo cyflenwi cynnyrch gwahanol neu swm gwahanol o gynnyrch i’r hyn a archebwyd gan y rhagnodydd wedi ei wneud gan fferyllydd cofrestredig neu o dan oruchwyliaeth uniongyrchol fferyllydd cofrestredig sydd o’r farn, wrth arfer ei sgìl proffesiynol a’i farn broffesiynol, fod cyflenwi cynnyrch gwahanol neu swm gwahanol o gynnyrch i’r hyn a archebwyd gan y rhagnodydd yn rhesymol ac yn briodol.

(4) Pan fo fferyllydd GIG, yn unol ag is-baragraff (3), yn darparu cynnyrch gwahanol neu swm gwahanol o gynnyrch i’r hyn a archebwyd gan y rhagnodydd—

(a) rhaid i’r fferyllydd cofrestredig a grybwyllir yn is-baragraff (3)(c) arnodi’r presgripsiwn neu’r swp-ddyroddiad cysylltiedig yn unol â hynny (os yw’r Tariff Cyffuriau yn darparu ar gyfer y modd arnodi, yn y modd hwnnw y darperir ar ei gyfer yn y Tariff Cyffuriau), ac mae’r presgripsiwn neu’r swp-ddyroddiad cysylltiedig fel y’i harnodir felly yn cael ei drin fel y presgripsiwn at ddibenion ad-dalu cost y cynnyrch (er nad yw’r cyflenwi yn unol â’r presgripsiwn hwnnw), a

(b) os yw’r claf y mae’r cynnyrch wedi ei ddarparu iddo neu ar ei gyfer ar restr cleifion, ac—

(i) yn rhinwedd rheoliad 226A(5)(c)(iii) o Reoliadau Meddyginiaethau Dynol 2012 (gwerthiant etc. gan fferyllydd yn unol â phrotocol prinder difrifol), os meddyginiaeth a roddir ar bresgripsiwn yn unig sy’n wahanol i’r cynnyrch a archebwyd gan y rhagnodydd ond sy’n cael effaith therapiwtig debyg iddo sy’n cael ei chyflenwi, neu

(ii) os yw unrhyw fath arall o gynnyrch yn cael ei gyflenwi, a bod Gweinidogion Cymru a’r person sydd, am y tro, yn berson yr ymgynghorir ag ef o dan adran 89(1)(a) o Ddeddf 2006 mewn cysylltiad â thâl fferyllol ar gyfer fferyllwyr GIG, gan weithredu ar y cyd, wedi dyroddi argymhelliad ac wedi rhoi cyhoeddusrwydd i’r argymhelliad hwnnw, yn y modd y gwelant ei fod yn addas, i’r perwyl, am resymau clinigol, yn achos cyflenwi cynnyrch o’r math hwnnw, y dylid hysbysu darparwyr gwasanaethau meddygol sylfaenol bod cynnyrch wedi ei gyflenwi i glaf ar eu rhestr cleifion yn unol â PPD yn hytrach nag yn unol â ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy,

rhaid i’r fferyllydd GIG hysbysu’r darparwr gwasanaethau meddygol sylfaenol y mae’r claf ar ei restr cleifion, am y cyflenwi yn unol â’r PPD yn hytrach nag yn unol â’r ffurflen bresgripsiwn neu’r presgripsiwn amlroddadwy.

(5) Pan—

(a) bo is-baragraff (1) yn gymwys,

(b) bo fferyllydd cofrestredig o’r farn, wrth arfer ei sgìl proffesiynol a’i farn broffesiynol, fod cyflenwi cynnyrch gwahanol neu swm gwahanol o gynnyrch i’r hyn a archebwyd gan y rhagnodydd yn afresymol neu’n amhriodol, ac

(c) bo’r fferyllydd GIG yn gallu cyflenwi’r cynnyrch neu swm y cynnyrch a archebwyd gan y rhagnodydd o fewn amserlen resymol ond nid yn rhesymol brydlon,

mae’r gofynion i weithredu’n rhesymol brydlon ym mharagraff 5(1) a (2) i’w darllen fel pe baent yn ofynion i weithredu o fewn amserlen resymol.

Cyflenwi ar frys heb bresgripsiwn

7.—( 1) Maeʼr paragraff hwn yn gymwys pan fo rhagnodydd, mewn achos brys, yn gofyn i fferyllydd GIG ddarparu cyffur neu gyfarpar.

(2) Caiff y fferyllydd GIG ddarparuʼr cyffur neuʼr cyfarpar y gofynnir amdano cyn cael ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy mewn cysylltiad âʼr cyffur hwnnw neuʼr cyfarpar hwnnw, ar yr amod—

(a) yn achos cais am gyffur, nad ywʼr cyffur—

(i) yn gyffur Atodlen, na

(ii) yn gyffur rheoledig o fewn ystyr “controlled drug” yn Neddf Camddefnyddio Cyffuriau 1971, ac eithrio cyffur a bennir am y tro yn Atodlen 4 neu 5 i Reoliadau Camddefnyddio Cyffuriau 2001, a

(b) yn achos cais am gyffur neu am gyfarpar, fod y rhagnodydd yn ymgymryd ag—

(i) rhoi iʼr fferyllydd GIG ffurflen bresgripsiwn anelectronig neu bresgripsiwn amlroddadwy anelectronig mewn cysylltiad âʼr cyffur neuʼr cyfarpar o fewn 72 o oriau ar ôl i’r cais gael ei wneud, neu

(ii) rhoi iʼr fferyllydd GIG ffurflen bresgripsiwn electronig neu bresgripsiwn amlroddadwy electronig syʼn cydymffurfio âʼr gwasanaeth TPE o fewn 72 o oriau ar ôl i’r cais gael ei wneud.

Materion rhagarweiniol cyn darparu cyffuriau neu gyfarpar a archebwyd

8.—( 1) Os ywʼr person syʼn cyflwynoʼr ffurflen bresgripsiwn neu’r presgripsiwn amlroddadwy, neu syʼn gofyn i gyffuriau gael eu darparu neu i gyfarpar gael ei ddarparu yn unol â phresgripsiwn amlroddadwy, yn gofyn iʼr fferyllydd GIG wneud hynny—

(a) rhaid iʼr fferyllydd GIG roi amcangyfrif oʼr amser pan fydd y cyffuriau neuʼr cyfarpar yn barod, a

(b) os na fyddant yn barod erbyn hynny, rhaid iʼr fferyllydd GIG roi amcangyfrif diwygiedig oʼr amser pan fyddant yn barod (ac ati).

(2) Cyn darparu unrhyw gyffuriau neu gyfarpar yn unol â ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy—

(a) rhaid iʼr fferyllydd GIG ofyn i unrhyw berson syʼn gwneud datganiad nad oes rhaid iʼr person a enwir ar y ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy daluʼr ffioedd a bennir yn rheoliad 3(1) oʼr Rheoliadau Ffioedd (cyflenwi cyffuriau a chyfarpar gan fferyllwyr), yn rhinwedd naill ai—

(i) hawlogaeth i gael esemptiad o dan reoliad 8(1) (esemptiadau) oʼr Rheoliadau Ffioedd, neu

(ii) hawlogaeth i beidio â thalu ffioedd oʼr fath o dan reoliad 5 oʼr Rheoliadau Peidio â Chodi Tâl (ffioedd GIG y gellir peidio âʼu codi),

gyflwyno tystiolaeth foddhaol o’r hawlogaeth honno, oni bai bod y datganiad mewn cysylltiad â hawlogaeth i gael esemptiad gan reoliad 8(1) oʼr Rheoliadau Ffioedd neu mewn cysylltiad â hawlogaeth i beidio â thalu yn rhinwedd is-baragraffau (a) i (dd) o reoliad 5(2) oʼr Rheoliadau Peidio â Chodi Tâl, a bod tystiolaeth oʼr fath eisoes ar gael iʼr fferyllydd GIG ar yr adeg gwneud y datganiad, a

(b) os na chyflwynir tystiolaeth foddhaol iʼr fferyllydd GIG, fel syʼn ofynnol gan baragraff (a), rhaid iʼr fferyllydd GIG arnodiʼr ffurflen y gwneir y datganiad arni iʼr perwyl hwnnw.

(3) Mae is-baragraff (2) yn gymwys i ddarparu cyffur neu gyfarpar yn unol â PPD fel y mae’n gymwys i ddarparu cyffur neu gyfarpar yn unol â ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy (neu swp-ddyroddiad cysylltiedig), ac at y dibenion hyn, mae’r presgripsiwn at ddibenion ad-dalu cost y cynnyrch, fel y’i crybwyllir ym mharagraff 6(4)(a), yn cael ei drin fel y presgripsiwn y darperir y cyffur neu’r cyfarpar yn unol ag ef (er nad yw’r cyflenwi yn unol â’r presgripsiwn hwnnw).

Darparu cyffuriau neu gyfarpar a archebwyd

9.—( 1) Pan fo ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy yn cael ei chyflwyno neu ei gyflwyno i fferyllydd GIG, ni chaiff y fferyllfa GIG ddarparuʼr cyffuriau neuʼr cyfarpar a archebir felly ond—

(a) os ywʼr ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy wedi ei llofnodi neu ei lofnodi aʼi harnodi neu ei arnodi yn briodol, fel yʼi disgrifir ym mharagraff 5(1) neu (2), a

(b) yn unol âʼr archeb ac unrhyw gyfarwyddydau a roddwyd gan y rhagnodydd ar y ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy,

yn ddarostyngedig i unrhyw reoliadau sydd mewn grym o dan Ddeddf Pwysau a Mesurau 1985(4) aʼr darpariaethau a ganlyn o’r Rhan hon.

(2) Rhaid i gyffuriau neu gyfarpar a archebir felly gael eu darparu naill ai gan fferyllydd cofrestredig neu o dan oruchwyliaeth uniongyrchol fferyllydd cofrestredig.

(3) Pan foʼr fferyllydd y cyfeirir ato yn is-baragraff (2) wedi ei gyflogi gan fferyllydd GIG, ni chaniateir iʼr fferyllydd cofrestredig fod yn rhywun—

(a) sydd wedi ei anghymhwyso rhag ei gynnwys mewn rhestr berthnasol, neu

(b) sydd wedi ei atal dros dro o Gofrestr y Cyngor Fferyllol Cyffredinol.

(4) Os ywʼr archeb yn archeb am fath o gyfarpar y maeʼn ofynnol ei fesur aʼi ffitio (er enghraifft, gwasgrwym) neu os yw cynnyrch sydd i’w ddarparu yn unol â PPD yn fath o’r cyfarpar hwnnw, rhaid iʼr fferyllydd GIG wneud yr holl drefniadau angenrheidiol—

(a) ar gyfer mesur y person a enwir ar y ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy ar gyfer y cyfarpar, a

(b) ar gyfer ffitioʼr cyfarpar.

(5) Os ywʼr archeb yn archeb am gyffur neu gyfarpar sydd wedi ei gynnwys yn y Tariff Cyffuriau, Fformiwlari Cenedlaethol Prydain (gan gynnwys unrhyw Atodiad a gyhoeddwyd fel rhan oʼr Fformiwlari hwnnw), Fformiwlari’r Ymarferydd Deintyddol, y Cyffurlyfr Ewropeaidd neu Godecs Fferyllol Prydain neu os yw cynnyrch sydd i’w ddarparu yn unol â PPD yn gyffur neu gyfarpar o’r fath, rhaid iʼr cyffur neuʼr cyfarpar a ddarperir gydymffurfio âʼr safon neuʼr fformiwla a bennir yno.

(6) Os ywʼr archeb—

(a) yn archeb am gyffur, ond

(b) nad yw’n archeb am gyffur rheoledig o fewn ystyr “controlled drug” yn Neddf Camddefnyddio Cyffuriau 1971, ac eithrio cyffur a bennir am y tro yn Atodlen 4 neu 5 i Reoliadau Camddefnyddio Cyffuriau 2001,

ac nad ywʼn rhagnodi ei swm, ei gryfder naʼr dogn, caiff fferyllydd GIG ddarparuʼr cyffur yn y cryfder a’r dogn y maeʼn ystyried eu bod yn briodol drwy arfer ei sgìl, ei wybodaeth aʼi ofal proffesiynol ac, yn ddarostyngedig i is-baragraff (7), yn y swm y maeʼn ystyried ei fod yn briodol ar gyfer cwrs o driniaeth am gyfnod nad yw’n hwy na 5 niwrnod.

(7) Pan fo archeb y mae is-baragraff (6) yn gymwys iddi yn archeb am—

(a) sylwedd atal cenhedlu geneuol,

(b) cyffur nad yw ar gael iʼw gyflenwi fel rhan o wasanaethau fferyllol ac eithrio ar y cyd ag un neu ragor o gyffuriau eraill, neu

(c) gwrthfiotig ar ffurf hylif sydd iʼw roi drwyʼr geg, pan foʼn ofynnol, am resymau fferyllol mewn cysylltiad ag ef, ei ddarparu mewn pecyn heb ei agor,

nad yw ar gael iʼw ddarparu fel rhan o wasanaethau fferyllol ac eithrio mewn pecynnau pan fo’r maint lleiaf sydd ar gael yn cynnwys swm priodol ar gyfer cwrs o driniaeth am gyfnod sy’n hwy na 5 niwrnod, caiff y fferyllydd GIG ddarparu pecyn oʼr maint lleiaf sydd ar gael.

(8) Pan fo unrhyw gyffur y maeʼr paragraff hwn yn gymwys iddo (hynny yw, cyffur nad yw Deddf Camddefnyddio Cyffuriau 1971 yn gymwys iddo, onid ywʼn gyffur a bennir am y tro yn Atodlen 4 neu 5 i Reoliadau Camddefnyddio Cyffuriau 2001), a archebwyd gan ragnodydd ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy, ar gael ar gyfer ei ddarparu gan fferyllydd GIG mewn pecyn mewn swm gwahanol iʼr swm a archebwyd felly, aʼr cyffur hwnnw—

(a) yn ddi-haint,

(b) yn eferw neuʼn hygrosgopig,

(c) yn gymysgedd hylifol iʼw ychwanegu at ddŵr bath,

(d) yn gymysgedd col-tar,

(e) yn gymysgedd gludiog, neu

(f) wedi ei becynnu ar adeg ei weithgynhyrchu mewn pecyn calendr neu gynhwysydd arbennig,

rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparuʼr cyffur yn y pecyn sydd oʼr swm agosaf iʼr swm a archebwyd felly.

(9) Yn y paragraff hwn, ystyr “cynhwysydd arbennig” yw unrhyw gynhwysydd sydd âʼr modd o roiʼr cynnwys yn rhan integrol ohono, neu nad ywʼn ymarferol ei ddefnyddio i weinyddu swm cywir oʼr cynnwys.

(10) Pan fo rhagnodydd yn archebu cyffur, neu pan fo cyffur sydd i’w ddarparu yn unol â PPD, mewn swm, neu luosrif o swm, sydd ar gael yn hwylus fel maint pecyn a weithgynhyrchir i ddeiliad awdurdodiad marchnata ar gyfer y cyffur, rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparuʼr cyffur mewn pecyn gwreiddiol (neu mewn pecynnau gwreiddiol) oʼr maint hwnnw sydd wedi eu cydosod gan weithgynhyrchydd oʼr cyffur ar gyfer y deiliad awdurdodiad marchnata hwnnw, oni bai—

(a) nad ywʼn bosibl iʼr fferyllydd GIG gael pecyn (neu becynnau) oʼr fath yn rhesymol brydlon yng nghwrs arferol busnes, neu

(b) nad ywʼn ymarferol iʼr fferyllydd GIG ddarparu pecyn (neu becynnau) oʼr fath wrth ymateb iʼr archeb (er enghraifft oherwydd anghenion y claf neuʼr dull o roiʼr cyffur).

(11) Ac eithrio fel yʼi darperir yn is-baragraff (12), ni chaiff fferyllydd GIG ddarparu cyffur Atodlen wrth ymateb i archeb syʼn cyfeirio ato wrth ei enw, ei fformiwla neu ddisgrifiad arall ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy.

(12) Pan fo gan gyffur enw amherchnogol priodol a phan foʼn cael ei archebu ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy, naill ai wrth yr enw hwnnw neu wrth ei fformiwla, caiff fferyllydd GIG ddarparu cyffur sydd âʼr un fanyleb, hyd yn oed pan foʼr cyffur hwnnw yn gyffur Atodlen, ar yr amod pan fo cyffur Atodlen mewn pecyn syʼn cynnwys cyffur mewn mwy nag un cryfder, nad yw darparu felly yn golygu cyflenwi rhan oʼr pecyn yn unig.

(13) Pan fo cyffur a archebir fel yʼi pennir yn is-baragraff (12) yn gyfuniad o fwy nag un cyffur, nid ywʼr is-baragraff hwnnw yn gymwys ond os oes gan y cyfuniad enw amherchnogol priodol, pa un a oes gan y cyffuriau unigol yn y cyfuniad enwau oʼr fath ai peidio.

(14) Rhaid i fferyllydd GIG ddarparu unrhyw gyffur y maeʼn ofynnol iddo ei ddarparu o dan baragraff 5, neu unrhyw gyffur y mae’n ei ddarparu o dan baragraff 6, mewn cynhwysydd addas.

(15) Pan fo fferyllydd GIG yn darparu cyffur neu gyfarpar o dan baragraff 6, rhaid i’r fferyllydd GIG gynnwys yn y label gweinyddu ar ddeunydd pecynnu’r cynnyrch, er budd y claf, wybodaeth i’r perwyl bod y cynnyrch yn cael ei gyflenwi yn unol â PPD, gan nodi’r PPD penodol.

Gwrthod darparu cyffuriau neu gyfarpar a archebwyd

10.—( 1) Caiff fferyllydd GIG wrthod darparuʼr cyffuriau neuʼr cyfarpar a archebwyd ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy—

(a) pan foʼr fferyllydd GIG yn credu, yn rhesymol, nad yw’n archeb ddilys ar gyfer y person a enwir ar y ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy (er enghraifft, oherwydd ei fod yn credu, yn rhesymol, fod y ffurflen wedi ei ddwyn neu ei ffugio),

(b) pan foʼn ymddangos iʼr fferyllydd GIG fod camgymeriad ar y ffurflen bresgripsiwn neu ar y presgripsiwn amlroddadwy neu ei swp-ddyroddiad cysylltiedig (gan gynnwys camgymeriad clinigol a wnaed gan y rhagnodydd) neu y byddai darparuʼr cyffuriau neuʼr cyfarpar, o dan yr amgylchiadau, yn groes i farn glinigol y fferyllydd GIG,

(c) pan foʼr fferyllydd GIG neu bersonau eraill yn y fangre yn dioddef trais neuʼn cael eu bygwth â thrais gan y person syʼn cyflwynoʼr ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy, neu gan unrhyw berson sydd yng nghwmniʼr person hwnnw, neu

(d) pan foʼr person syʼn cyflwynoʼr ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy, neu unrhyw berson arall sydd yng nghwmniʼr person hwnnw, yn cyflawni neuʼn bygwth cyflawni trosedd.

(2) Rhaid i fferyllydd GIG wrthod darparu cyffur a archebwyd ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy pan foʼr archeb yn archeb am feddyginiaeth a roddir ar bresgripsiwn yn unig, ac nad oedd hawlogaeth gan y rhagnodydd iʼw rhagnodi.

(3) Rhaid i fferyllydd GIG wrthod darparu cyffur neu gyfarpar a archebir ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy—

(a) pan fo PPD yn cael effaith mewn cysylltiad ag—

(i) y cyffur neu’r cyfarpar y gofynnir amdano, neu

(ii) cyffuriau neu gyfarpar o ddisgrifiad penodedig, a bod y cyffur neu’r cyfarpar y gofynnir amdano o’r disgrifiad hwnnw, a

(b) pan fo darpariaeth amgen eisoes wedi digwydd yn unol â’r PPD.

(4) Caiff fferyllydd GIG wrthod darparu cyffur neu gyfarpar a archebir ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy—

(a) pan fo PPD yn cael effaith mewn cysylltiad ag—

(i) y cyffur neu’r cyfarpar y gofynnir amdano, neu

(ii) cyffuriau neu gyfarpar o ddisgrifiad penodedig, a bod y cyffur neu’r cyfarpar y gofynnir amdano o’r disgrifiad hwnnw,

(b) pan fo fferyllydd cofrestredig o’r farn, wrth arfer ei sgìl proffesiynol a’i farn broffesiynol, fod cyflenwi cynnyrch gwahanol neu swm gwahanol o gynnyrch i’r hyn a archebwyd gan y rhagnodydd yn afresymol neu’n amhriodol, ac

(c) pan na fo’r fferyllydd GIG yn gallu darparu’r cyffur neu’r cyfarpar o fewn amserlen resymol,

ond os yw’r fferyllydd GIG yn gwrthod gwneud hynny, rhaid iddo ddarparu cyngor priodol, fel y bo’n angenrheidiol, i’r claf neu i’r person sy’n gofyn am y cyffur neu’r cyfarpar ar ran y claf ynghylch dychwelyd i’r rhagnodydd er mwyn i’r rhagnodydd adolygu triniaeth y claf.

(5) Rhaid i fferyllydd GIG wrthod darparu cyffuriau neu gyfarpar a archebwyd ar bresgripsiwn amlroddadwy—

(a) pan na fo gan y fferyllydd GIG gofnod oʼr presgripsiwn hwnnw,

(b) pan na fo gan y fferyllydd GIG, yn achos presgripsiwn amlroddadwy anelectronig, unrhyw swp-ddyroddiad cysylltiedig a phan na fo swp-ddyroddiad oʼr fath wedi ei gyflwyno iddo,

(c) pan na fo wedi ei lofnodi gan ragnodydd amlroddadwy,

(d) pan fyddai gwneud hynny yn anghyson ag unrhyw ysbeidiau a bennir yn y presgripsiwn,

(e) pan hwnnw fyddaiʼr tro cyntaf i gyffur neu gyfarpar gael ei ddarparu yn unol âʼr presgripsiwn, a phan fo’r presgripsiwn wedi ei lofnodi fwy na 6 mis yn gynharach,

(f) pan fo’r presgripsiwn amlroddadwy wedi ei lofnodi fwy nag 1 flwyddyn yn gynharach,

(g) pan foʼr dyddiad dod i ben ar y presgripsiwn amlroddadwy wedi mynd heibio, neu

(h) pan foʼr rhagnodydd amlroddadwy wedi rhoi gwybod i’r fferyllydd GIG nad oes angen y presgripsiwn mwyach.

(6) Pan fo claf yn gofyn i gyffuriau neu gyfarpar a archebwyd ar bresgripsiwn amlroddadwy (ac eithrioʼr tro cyntaf y maeʼn gofyn felly) gael eu cyflenwi neu ei gyflenwi, ni chaiff fferyllydd GIG ddarparuʼr cyffuriau aʼr cyfarpar a archebwyd felly oni bai ei fod wedi ei fodloni—

(a) o ran y claf yr ysgrifennwyd y presgripsiwn mewn cysylltiad ag ef—

(i) ei fod yn cymryd neuʼn defnyddioʼr cyffur neuʼr cyfarpar yn briodol, ac yn debygol o barhau iʼw gymryd neu ei ddefnyddio felly, a

(ii) nad ywʼn dioddef unrhyw un neu ragor o sgil effeithiauʼr driniaeth syʼn dangos bod angen, neu ei bod yn ddymunol, adolygu triniaeth y claf,

(b) nad yw trefn feddyginiaethol y claf yr ysgrifennwyd y presgripsiwn mewn cysylltiad ag ef, neuʼr modd y defnyddir y cyfarpar gan y claf hwnnw, wedi newid mewn ffordd syʼn dangos bod angen, neu ei bod yn ddymunol, adolygu triniaeth y claf, ac

(c) nad oes unrhyw newidiadau wedi bod yn iechyd y claf yr ysgrifennwyd y presgripsiwn mewn cysylltiad ag ef, syʼn dangos bod angen, neu ei bod yn ddymunol, adolygu triniaeth y claf.

Gweithgareddau pellach sydd iʼw cyflawni mewn cysylltiad â darparu gwasanaethau gweinyddu

11.—( 1) Mewn cysylltiad âʼr gwasanaethau a ddarperir o dan baragraff 4, rhaid i fferyllydd GIG—

(a) sicrhau y rhoddir cyngor priodol i gleifion ynghylch unrhyw gyffuriau neu gyfarpar a ddarperir iddynt—

(i) iʼw galluogi i ddefnyddioʼr cyffuriau neuʼr cyfarpar yn briodol, a

(ii) i ddiwallu anghenion rhesymol y claf am wybodaeth gyffredinol ynglŷn âʼr cyffuriau neuʼr cyfarpar,

(b) darparu cyngor priodol i bersonau y maeʼn darparu cyffuriau neu gyfarpar iddynt ynghylch—

(i) cadwʼr cyffuriau neuʼr cyfarpar yn ddiogel, neu

(ii) dychwelyd unrhyw gyffuriau neu gyfarpar diangen iʼr fferyllfa iʼw dinistrioʼn ddiogel,

(c) wrth ddarparu cyffuriau i gleifion yn unol â phresgripsiwn amlroddadwy, ddarparu cyngor priodol, yn benodol ar bwysigrwydd dim ond gofyn am yr eitemau hynny y mae eu hangen arnynt mewn gwirionedd,

(d) wrth ddarparu cyfarpar i gleifion yn unol â ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy—

(i) darparu cyngor priodol, yn benodol ar bwysigrwydd dim ond gofyn am yr eitemau hynny y mae eu hangen arnynt mewn gwirionedd, a

(ii) at y dibenion hynny, roi sylw iʼr manylion a gynhwysir yn y cofnodion a gynhelir o dan baragraff (f) mewn cysylltiad â darparu cyfarpar aʼr patrwm rhagnodi syʼn ymwneud âʼr claf o dan sylw,

(e) darparu i glaf nodyn ysgrifenedig o unrhyw gyffur neu gyfarpar syʼn ddyledus iddo, a rhoi gwybod iʼr claf pan ddawʼr cyffur neuʼr cyfarpar ar gael,

(f) cadw a chynnal cofnodion—

(i) oʼr cyffuriau aʼr cyfarpar a ddarperir, pan foʼn angenrheidiol neuʼn ddymunol gwneud hynny er mwyn hwyluso parhad gofal y claf,

(ii) mewn achosion priodol, oʼr cyngor a roddir ac unrhyw ymyriadau neu atgyfeiriadau a wneir (yn benodol ymyriadau o arwyddocâd clinigol mewn achosion syʼn ymwneud â phresgripsiynau amlroddadwy), a

(iii) o nodiadau a ddarperir o dan baragraff (e),

(g) ymgymryd â hyfforddiant priodol mewn cysylltiad â rhagnodi amlroddadwy, gan roi sylw i unrhyw argymhellion mewn cysylltiad â’r hyfforddiant hwnnw a nodir yn y Tariff Cyffuriau,

(h) os ywʼn cymryd meddiant o bresgripsiwn amlroddadwy neu swp-ddyroddiad cysylltiedig, storioʼr presgripsiwn amlroddadwy hwnnw neuʼr swp-ddyroddiad cysylltiedig hwnnw yn ddiogel,

(i) cynnal cofnodion o bresgripsiynau amlroddadwy ar ffurf a fydd yn darparu trywydd archwilio eglur oʼr cyflenwadau o dan y presgripsiwn amlroddadwy (gan gynnwys dyddiadau aʼr symiau a gyflenwir),

(j) dinistrio unrhyw swp-ddyroddiadau dros ben syʼn ymwneud â chyffuriau neu gyfarpar—

(i) nad oes eu hangen, neu

(ii) y gwrthodwyd eu darparu neu ei ddarparu i glaf yn unol â pharagraff 10,

(k) sicrhau, pan wrthodir darparu cyffuriau neu gyfarpar i berson yn unol â pharagraff 10(1)(b), (2), (3) neu (4), yr atgyfeirir y claf yn ôl at y rhagnodydd am gyngor pellach,

(l) pan fo cyffuriau wedi eu darparu neu gyfarpar wedi ei ddarparu i glaf o dan bresgripsiwn amlroddadwy, hysbysuʼr rhagnodydd am unrhyw faterion o arwyddocâd clinigol syʼn codi mewn cysylltiad âʼr presgripsiwn a chadw cofnod oʼr hysbysiad hwnnw,

(m) hysbysuʼr rhagnodydd am unrhyw wrthodiad i ddarparu cyffuriau neu gyfarpar yn unol â pharagraff 10(4),

(n) wrth ddarparu cyfarpar, ddarparu nodyn ysgrifenedig i glaf o enw, cyfeiriad a rhif ffôn y fferyllydd GIG, ac

(o) wrth ddarparu cyfarpar penodedig, gydymffurfio âʼr gofynion ychwanegol a nodir ym mharagraff 12.

(2) Pan na fo fferyllydd GIG, wrth i ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy gael ei chyflwyno neu ei gyflwyno mewn cysylltiad â gwasanaethau gweinyddu o dan baragraff 4, yn gallu darparu cyfarpar (gan roi sylw i unrhyw PPD perthnasol), neu pan fo angen addasu cyfarpar stoma ac na foʼr fferyllydd GIG yn gallu darparuʼr addasiad, rhaid iʼr fferyllydd GIG—

(a) os ywʼr claf yn cydsynio, atgyfeirioʼr ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy at fferyllydd GIG arall neu at gontractwr cyfarpar GIG, neu

(b) os nad ywʼr claf yn cydsynio i atgyfeirio, ddarparu iʼr claf fanylion cyswllt o leiaf ddau berson syʼn fferyllwyr GIG neuʼn gontractwyr cyfarpar GIG sy’n gallu darparuʼr cyfarpar neu addasuʼr cyfarpar stoma (yn ôl y digwydd), os ywʼr manylion hyn yn hysbys iʼr fferyllydd GIG.

Gofynion ychwanegol mewn perthynas â chyfarpar penodedig

12.—( 1) Maeʼr paragraff hwn yn nodiʼr gofynion ychwanegol y cyfeirir atynt ym mharagraff 11(1)(o) syʼn ymwneud â darparu cyfarpar penodedig.

(2) Rhaid i fferyllydd GIG syʼn gweinyddu cyfarpar penodedig yng nghwrs arferol busnes ddarparu gwasanaeth danfon i gartrefi mewn cysylltiad âʼr cyfarpar hwnnw ac, fel rhan oʼr gwasanaeth hwnnw—

(a) rhaid iʼr fferyllydd GIG gynnig danfon y cyfarpar penodedig i gartref y claf,

(b) os ywʼr claf yn derbyn y cynnig hwnnw, rhaid gwneud y danfoniad yn rhesymol brydlon ac ar yr adeg y cytunir arni âʼr claf,

(c) rhaid danfon y cyfarpar penodedig mewn pecyn nad ywʼn arddangos unrhyw ysgrifen neu farciau eraill a allai ddangos ei gynnwys, a

(d) ni chaiff y modd y danfonir y pecyn ac unrhyw eitemau atodol syʼn ofynnol gan is-baragraff (3) gyfleuʼr math o gyfarpar a ddanfonir.

(3) Mewn unrhyw achos pan fo cyfarpar penodedig yn cael ei ddarparu (drwy ei ddanfon iʼr cartref neu fel arall), rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu cyflenwad rhesymol o eitemau atodol priodol (megis clytiau tafladwy a bagiau gwaredu) ac—

(a) rhaid iddo sicrhau y caiff y claf, os ywʼr claf yn dymuno, ymgynghori â pherson i gael cyngor clinigol arbenigol ynglŷn âʼr cyfarpar, neu

(b) os ywʼr fferyllydd GIG yn credu ei bod yn briodol gwneud hynny, rhaid iddo—

(i) atgyfeirioʼr claf at ragnodydd, neu

(ii) cynnig gwasanaeth adolygu defnyddio cyfarpar i’r claf.

(4) Os na all y fferyllydd GIG ddarparu gwasanaeth adolygu defnyddio cyfarpar yn unol ag is-baragraff (3)(b)(ii), rhaid iʼr fferyllydd GIG roi iʼr claf fanylion cyswllt o leiaf ddau berson syʼn fferyllwyr GIG neuʼn gontractwyr cyfarpar GIG sy’n gallu trefnu i’r gwasanaeth gael ei ddarparu, os ywʼr manylion hyn yn hysbys iʼr fferyllydd GIG.

(5) Pan fo fferyllydd GIG yn darparu llinell gofal ffôn mewn cysylltiad â gweinyddu unrhyw gyfarpar penodedig, rhaid iʼr fferyllydd GIG sicrhau, yn ystod cyfnodau y tu allan i oriau—

(a) bod cyngor yn cael ei roi ar gael i gleifion drwyʼr llinell gofal ffôn honno, neu

(b) bod rhif ffôn Galw Iechyd Cymru, neu gyfeiriad gwefan Galw Iechyd Cymru(5), yn cael ei roi ar gael i gleifion drwyʼr llinell gofal ffôn honno.

(6) At ddibenion y paragraff hwn—

ystyr “cyfnodau y tu allan i oriau” (“out of hours periods”), mewn perthynas â fferyllfa, ywʼr cyfnodau y tu allan iʼr cyfnodau pan foʼr fferyllydd GIG—

(a)

o dan rwymedigaeth i ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa yn rhinwedd paragraff 22(1) neu 26(1), neu

(b)

yn darparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa yn unol â hysbysiad o dan baragraff 22(2);

ystyr “cyngor clinigol arbenigol” (“expert clinical advice”), mewn perthynas â chyfarpar penodedig, yw cyngor a roddir gan berson sydd wedi ei hyfforddiʼn addas ac sydd â phrofiad perthnasol mewn cysylltiad âʼr cyfarpar.

Gwasanaeth gwaredu mewn cysylltiad â chyffuriau diangen

13.   Rhaid i fferyllydd GIG, iʼr graddau y mae paragraff 14 yn ei gwneud yn ofynnol ac yn y modd a ddisgrifir yn y paragraff hwnnw, dderbyn a gwaredu cyffuriau diangen a ddarperir iʼr fferyllydd GIG iʼw gwaredu.

Gweithdrefn sylfaenol mewn cysylltiad â chyffuriau diangen

14.—( 1) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (2), pan fo person yn cyflwyno i fferyllydd GIG, neu i unrhyw un neu ragor o staff y fferyllydd GIG, unrhyw gyffuriau a ddarparwyd ar gyfer claf sydd—

(a) ar aelwyd breifat, neu

(b) mewn cartref gofal preswyl,

aʼr cyffuriau wedi eu cadw yn un oʼr mannau hynny, rhaid iʼr fferyllydd GIG dderbyn y cyffuriau aʼu gwaredu yn unol ag is-baragraff (3).

(2) Ni chaniateir ei gwneud yn ofynnol i fferyllydd GIG dderbyn unrhyw gyffuriau ar gyfer eu gwaredu oni bai bod y Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol wedi gwneud trefniadau âʼr fferyllydd GIG ar gyfer casglu a gwaredu cyffuriau oʼr disgrifiad hwnnw.

(3) Ar ôl cael y cyffuriau, rhaid iʼr fferyllydd GIG—

(a) os gofynnir iddo wneud hynny gan y Bwrdd Iechyd Lleol, neu gan gontractwr gwaredu gwastraff y defnyddir ei wasanaeth gan y Bwrdd Iechyd Lleol, wahanuʼr cyffuriau solet neu’r ampylau, yr hylifau aʼr aerosolau oddi wrth ei gilydd,

(b) storioʼr cyffuriau mewn cynwysyddion a ddarperir gan y Bwrdd Iechyd Lleol, neu gan gontractwr gwaredu gwastraff y defnyddir ei wasanaeth gan y Bwrdd Iechyd Lleol at ddiben storio cyffuriau oʼr disgrifiad hwnnw, ac

(c) cydymffurfio ag unrhyw ofynion statudol eraill mewn cysylltiad â storio neu waredu cyffuriau oʼr disgrifiad hwnnw (mae bodloniʼr gofynion hynny, felly, yn wasanaeth hanfodol at ddibenion y Rheoliadau hyn),

a rhaid iddo gydweithredu ag unrhyw drefniadau addas sydd gan y Bwrdd Iechyd Lleol yn eu lle ar gyfer casgluʼr cyffuriau yn rheolaidd o fangreʼr fferyllydd GIG, gan y Bwrdd Iechyd Lleol neu ar ei ran.

Gweithgareddau pellach sydd iʼw cyflawni mewn cysylltiad â gwaredu cyffuriau diangen

15.   Mewn cysylltiad âʼr gwasanaethau a ddarperir o dan baragraff 13, rhaid i fferyllydd GIG—

(a) sicrhau ei fod ef ac unrhyw aelodau oʼi staff yn ymwybodol oʼr risgiau syʼn gysylltiedig â thrin cyffuriau gwastraff ac oʼr gweithdrefnau cywir sydd iʼw dilyn er mwyn lleihauʼr risgiau hynny, a

(b) sicrhau bod cyfarpar diogelu priodol, gan gynnwys menyg, oferôls a deunyddiau i ymdrin â gollyngiadau, ar gael yn hwylus iddo ef ac i unrhyw aelodau oʼi staff, ac wrth law unrhyw fan lle y caiff cyffuriau gwastraff eu storio.

Hybu ffyrdd iach o fyw

16.   Rhaid i fferyllydd GIG, iʼr graddau y mae paragraffau 17 a 18 yn ei gwneud yn ofynnol, ac yn y modd a nodir yn y paragraffau hynny, hybu negeseuon iechyd y cyhoedd iʼr cyhoedd.

Ymyrryd mewn cysylltiad â phresgripsiwn

17.—( 1) Pan fo person syʼn defnyddio fferyllfa—

(a) yn cyflwyno ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy i fferyllydd GIG, a

(b) pan foʼn ymddangos iʼr fferyllydd GIG fod y person—

(i) yn dioddef o ddiabetes,

(ii) mewn perygl o ddioddef clefyd coronaidd y galon neu bwysedd gwaed uchel, neu

(iii) yn ysmygu neuʼn pwyso gormod,

rhaid iʼr fferyllydd GIG, fel y boʼn briodol, ddarparu cyngor iʼr person hwnnw, gydaʼr nod o ychwanegu at wybodaeth y person hwnnw aʼi ddealltwriaeth oʼr materion iechyd syʼn berthnasol i amgylchiadau personol y person hwnnw.

(2) Caniateir ateguʼr cyngor a roddir o dan is-baragraff (1), fel y boʼn briodol—

(a) drwy ddarparu deunydd ysgrifenedig (er enghraifft, taflenni), a

(b) drwy atgyfeirioʼr person i ffynonellau eraill o wybodaeth neu gyngor.

(3) Rhaid i fferyllydd GIG, mewn achosion priodol, gadw a chynnal cofnod oʼr cyngor a roddir yn unol âʼr paragraff hwn, a rhaid iʼr cofnod hwnnw fod ar ffurf syʼn hwyluso—

(a) archwilio’r gwasanaethau fferyllol a ddarperir gan y fferyllydd GIG, a

(b) gofal dilynol iʼr person y rhoddwyd y cyngor iddo.

Ymgyrchoedd iechyd y cyhoedd

18.   Rhaid i fferyllydd GIG, ar gais y Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol, sicrhau—

(a) ei fod ef, ac unrhyw aelodau oʼi staff, yn cymryd rhan, yn y modd y gofynnir amdano’n rhesymol gan y Bwrdd Iechyd Lleol, mewn hyd at chwe ymgyrch ym mhob blwyddyn galendr i hybu negeseuon iechyd y cyhoedd i ddefnyddwyr fferyllfaʼr fferyllydd GIG, a

(b) pan fo’r Bwrdd Iechyd Lleol yn gofyn iddo wneud hynny, gofnodi nifer y bobl y darparwyd gwybodaeth iddynt fel rhan o un oʼr ymgyrchoedd hynny.

Cyfeirio defnyddwyr

19.   Rhaid i fferyllydd GIG, iʼr graddau y mae paragraff 20 yn ei gwneud yn ofynnol, ac yn y modd a nodir yn y paragraff hwnnw, ddarparu gwybodaeth i ddefnyddwyr fferyllfaʼr fferyllydd GIG ynghylch darparwyr iechyd a gofal cymdeithasol eraill a sefydliadau cymorth.

Amlinelliad oʼr gwasanaeth mewn cysylltiad â chyfeirio defnyddwyr

20.—( 1) Pan foʼn ymddangos i fferyllydd GIG neu aelod oʼi staff, gan roi sylw iʼr angen i leihauʼr defnydd amhriodol o wasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol a gwasanaethau cymorth, fod ar berson syʼn defnyddio fferyllfaʼr fferyllydd GIG—

(a) angen cyngor, triniaeth neu gymorth na all y fferyllydd GIG ei ddarparu neu ei darparu, ond

(b) bod darparwr arall gwasanaethau iechyd neu ofal cymdeithasol neu wasanaethau cymorth, y maeʼr fferyllydd GIG yn ymwybodol ohono, yn debygol o allu darparuʼr cyngor hwnnw, y driniaeth honno neuʼr cymorth hwnnw,

rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu manylion cyswllt y darparwr hwnnw iʼr person hwnnw ac, mewn achosion priodol, rhaid iddo atgyfeirioʼr person hwnnw at y darparwr hwnnw.

(2) Pan na fo fferyllydd GIG, pan gyflwynir ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy, yn gallu darparu cyfarpar, neu addasu cyfarpar stoma, oherwydd nad yw darparuʼr cyfarpar neuʼr addasu yng nghwrs busnes arferol y fferyllydd GIG, rhaid iʼr fferyllydd GIG—

(a) os ywʼr claf yn cydsynio, atgyfeirioʼr ffurflen bresgripsiwn neuʼr presgripsiwn amlroddadwy at fferyllydd GIG arall neu at gontractwr cyfarpar GIG, neu

(b) os nad ywʼr claf yn cydsynio i atgyfeirio, cdarparu iʼr claf fanylion cyswllt o leiaf ddau berson syʼn fferyllwyr GIG neuʼn gontractwyr cyfarpar GIG sy’n gallu darparuʼr cyfarpar neu addasuʼr cyfarpar stoma (yn ôl y digwydd), os ywʼr manylion hyn yn hysbys iʼr fferyllydd GIG.

(3) Pan foʼn briodol, caniateir defnyddio nodyn atgyfeirio ysgrifenedig i wneud atgyfeiriad o dan y paragraff hwn.

(4) Rhaid iʼr fferyllydd GIG, mewn achosion priodol, gadw a chynnal cofnod o unrhyw wybodaeth a roddir, neu unrhyw atgyfeiriad a wneir, o dan y paragraff hwn, a rhaid iʼr cofnod hwnnw fod ar ffurf syʼn hwyluso—

(a) archwilio’r gwasanaethau fferyllol a ddarperir gan y fferyllydd GIG, a

(b) gofal dilynol iʼr person y rhoddwyd yr wybodaeth iddo neu y gwnaed yr atgyfeiriad mewn cysylltiad ag ef.

Cymorth ar gyfer hunanofal

21.   Rhaid i fferyllydd GIG, iʼr graddau y mae paragraff 22 yn ei gwneud yn ofynnol, ac yn y modd a nodir yn y paragraff hwnnw, ddarparu cyngor a chymorth i bobl syʼn gofalu amdanynt eu hunain neu eu teuluoedd.

Amlinelliad oʼr gwasanaeth mewn cysylltiad â chymorth ar gyfer hunanofal

22.—( 1) Pan foʼn ymddangos i fferyllydd GIG neu aelod oʼi staff, gan roi sylw iʼr angen i leihauʼr defnydd amhriodol o wasanaethau iechyd a gofal cymdeithasol, y byddai person syʼn defnyddio fferyllfaʼr fferyllydd GIG yn cael budd o gyngor gan y fferyllydd GIG i helpuʼr person i reoli cyflwr meddygol (gan gynnwys, yn achos gofalwr, i helpuʼr gofalwr i gynorthwyo i reoli cyflwr meddygol person arall), rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu cyngor iʼr person syʼn defnyddioʼr fferyllfa ynglŷn â rheoliʼr cyflwr meddygol gan gynnwys, fel y boʼn briodol, gyngor—

(a) ar y dewis o driniaethau, gan gynnwys cyngor ar ddethol a defnyddio cyffuriau priodol nad ydynt yn feddyginiaethau a roddir ar bresgripsiwn yn unig, a

(b) ar newidiadau yn ffordd y claf o fyw.

(2) Rhaid iʼr fferyllydd GIG, mewn achosion priodol, gadw a chynnal cofnod o unrhyw gyngor a roddir o dan is-baragraff (1), a rhaid iʼr cofnod hwnnw fod ar ffurf syʼn hwyluso—

(a) archwilio’r gwasanaethau fferyllol a ddarperir gan y fferyllydd GIG, a

(b) gofal dilynol iʼr person y rhoddwyd y cyngor iddo neu mewn cysylltiad ag ef.

RHAN 3 Oriau agor fferyllfa

Oriau agor fferyllfa: cyffredinol

23.—( 1) Rhaid i fferyllydd GIG sicrhau y darperir gwasanaethau fferyllol ym mhob un oʼr mangreoedd y maeʼr fferyllydd GIG wedi ymgymryd â darparu gwasanaethau fferyllol ohonynt—

(a) am ddim llai na 40 awr bob wythnos, neu

(b) os ywʼr Bwrdd Iechyd Lleol y mae’r fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol, neu Weinidogion Cymru yn dilyn apêl, wedi cyfarwyddo y caiff y fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fangre am lai na 40 awr yr wythnos ar yr amod bod y fferyllydd GIG yn darparuʼr gwasanaethau hynny ar amseroedd penodol ac ar ddiwrnodau penodol, ar yr amseroedd ac ar y diwrnodau a bennwyd felly, neu

(c) os ywʼr Bwrdd Iechyd Lleol y mae’r fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol, neu Weinidogion Cymru yn dilyn apêl, wedi cyfarwyddo bod rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fangre am fwy na 40 awr yr wythnos ar amseroedd penodol ac ar ddiwrnodau penodol, ar yr amseroedd ac ar y diwrnodau a bennwyd felly, neu

(d) os ywʼr Bwrdd Iechyd Lleol y mae’r fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol, neu Weinidogion Cymru yn dilyn apêl, wedi cyfarwyddo bod rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fangre am fwy na 40 awr yr wythnos—

(i) am y cyfanswm oriau bob wythnos syʼn ofynnol yn rhinwedd y cyfarwyddyd hwnnw, a

(ii) o ran yr oriau ychwanegol y maeʼn ofynnol iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn rhinwedd y cyfarwyddyd hwnnw, ar y diwrnodau ac ar yr amseroedd y maeʼn ofynnol iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn ystod yr oriau ychwanegol hynny, fel yʼi nodir yn y cyfarwyddyd hwnnw,

ond caiff Bwrdd Iechyd Lleol, o dan amgylchiadau priodol, gytuno i atal gwasanaethau fferyllol dros dro am gyfnod penodol, pan fo wedi cael 3 mis o rybudd gan y fferyllydd GIG oʼr bwriad i atal y gwasanaethau dros dro.

(2) Rhaid i fferyllydd GIG hysbysuʼr Bwrdd Iechyd Lleol y mae’r fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol am oriau eraill y bydd y fangre y mae’r fferyllydd GIG wedi ymgymryd â darparu gwasanaethau fferyllol ohoni ar agor, sef oriau sy’n ychwanegol at yr oriau y maeʼr fferyllfa o dan rwymedigaeth i agor yn rhinwedd is-baragraff (1) (ac y cyfeirir atynt yn y Rheoliadau hyn fel “oriau agor atodol”).

(3) Ym mhob un oʼr mangreoedd y mae fferyllydd GIG wedi ymgymryd â darparu gwasanaethau fferyllol ohonynt, rhaid iʼr fferyllydd GIG arddangos—

(a) hysbysiad syʼn pennuʼr amseroedd y mae’r fangre ar agor ar gyfer darparu cyffuriau a chyfarpar, a

(b) ar yr amseroedd nad yw’r fangre ar agor, hysbysiad syʼn seiliedig ar wybodaeth a ddarperir gan y Bwrdd Iechyd Lleol ac sy’n ddarllenadwy oʼr tu allan iʼr fangre, syʼn pennu cyfeiriadau fferyllwyr GIG eraill sydd wedi eu cynnwys yn y rhestr fferyllol aʼr amseroedd y gellir cael cyffuriau a chyfarpar oʼr cyfeiriadau hynny.

(4) Rhaid i fferyllydd GIG, ar gais, gyflwyno datganiad iʼr Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol, syʼn nodi—

(a) yr amseroedd y darperir gwasanaethau fferyllol ym mhob un oʼr mangreoedd y mae’r fferyllydd GIG wedi ymgymryd â darparu gwasanaethau fferyllol ohonynt (gan gynnwys yr amseroedd y mae’r fferyllydd GIG yn darparu gwasanaethau fferyllol pan nad yw o dan rwymedigaeth i wneud hynny yn rhinwedd is-baragraff (1)), a

(b) y gwasanaethau fferyllol y maeʼr fferyllydd GIG fel arfer yn eu darparu ym mhob un oʼr mangreoedd hynny.

(5) Pan fo fferyllydd GIG yn newid—

(a) y diwrnodau neuʼr amseroedd y mae’r gwasanaethau fferyllol i’w darparu mewn mangre y mae’r fferyllydd GIG wedi ymgymryd â darparu gwasanaethau fferyllol ohoni, neu

(b) y gwasanaethau fferyllol y mae’r fferyllydd GIG fel arfer i’w darparu yn y fangre honno,

rhaid iʼr fferyllydd GIG gyflenwi, iʼr Bwrdd Iechyd Lleol y mae’r fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol, ddatganiad syʼn rhoi gwybod iddo am y newid.

(6) Pan fo fferyllydd GIG wedi cyflwyno datganiad o dan is-baragraff (4) neu (5) mewn cysylltiad ag unrhyw fangre, neu pan foʼr fferyllydd GIG wedi nodi, mewn cais o dan y Rheoliadau hyn i gael ei gynnwys yn y rhestr fferyllol, y diwrnodau aʼr amseroedd y darperir gwasanaethau fferyllol yn y fangre y maeʼr cais yn ymwneud â hi os caniateir y cais—

(a) rhaid iʼr fferyllydd GIG sicrhau y darperir gwasanaethau fferyllol yn y fangre y maeʼr datganiad neuʼr cais yn ymwneud â hi ar y diwrnodau ac ar yr amseroedd a nodir yn y datganiad neuʼr cais (oni bai bod y datganiad neuʼr cais wedi ei ddisodli gan ddatganiad, neu ddatganiad pellach, o dan is-baragraff (5)), a

(b) ni chaiff y fferyllydd GIG newid—

(i) y diwrnodau naʼr amseroedd y mae gwasanaethau fferyllol iʼw darparu yn y fangre honno, neu

(ii) y gwasanaethau fferyllol y maeʼr fferyllydd GIG iʼw darparu fel arfer yn y fangre honno,

fel yʼu nodir yn y datganiad hwnnw neuʼr cais hwnnw, am gyfnod o 3 mis o leiaf ar ôl i’r Bwrdd Iechyd Lleol gael y datganiad hwnnw neuʼr cais hwnnw.

(7) Pan fo fferyllydd GIG wedi ei rwystro gan salwch neu achos rhesymol arall rhag cydymffurfio âʼi rwymedigaethau o dan is-baragraff (1), rhaid iddo, pan foʼn ymarferol, wneud trefniadau ag un neu ragor o fferyllwyr GIG eraill y mae eu mangreoedd yn y gymdogaeth ar gyfer darparu gwasanaethau fferyllol yn ystod y cyfnod hwnnw.

(8) Pan fo darpariaeth gwasanaethau fferyllol wedi ei hatal dros dro am reswm sydd y tu hwnt i reolaeth y fferyllydd GIG, ni fydd y fferyllydd GIG wedi torri is-baragraffau (1), (2) a (3) ar yr amod—

(a) bod y fferyllydd GIG yn hysbysuʼr Bwrdd Iechyd Lleol y mae’r fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol am yr ataliad hwnnw cyn gynted ag y boʼn ymarferol, a

(b) bod y fferyllydd GIG yn gwneud pob ymdrech resymol i ailddechrau darparu gwasanaethau fferyllol cyn gynted ag y boʼn ymarferol.

(9) Nid yw gwaith a gynlluniwyd ymlaen llaw i ailwampio fferyllfa yn “achos rhesymol” at ddibenion is-baragraff (7) nac yn “rheswm sydd y tu hwnt i reolaeth y fferyllydd GIG” at ddibenion is-baragraff (8).

(10) At ddibenion cyfrifo nifer yr oriau y mae fferyllfa ar agor yn ystod wythnos syʼn cynnwys Dydd Nadolig, Dydd Gwener y Groglith, Sul y Pasg neu ŵyl banc, rhaid barnu bod y fferyllfa ar agor ar y diwrnod hwnnw ar yr amseroedd y byddai wedi bod ar agor fel arfer ar y diwrnod hwnnw oʼr wythnos.

(11) Yn y Rhan hon—

ystyr “cyfarwyddyd presennol” (“existing direction”) yw cyfarwyddyd a wnaed yn unol âʼr Rhan hon neu gyfarwyddyd a oedd yn bodoli ar y dyddiad y daeth y Rheoliadau hyn i rym;

ystyr “oriau ychwanegol” (“additional hours”) y mae i fod yn ofynnol i fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol ywʼr oriau hynny pan na fyddaiʼr fferyllydd GIG yn darparu gwasanaethau fferyllol, pe baiʼr fferyllydd GIG yn ddarostyngedig iʼr amod a nodir yn is-baragraff (1)(a) ac nid yr amod a nodir yn is-baragraff (1)(d).

Materion iʼw hystyried wrth ddyroddi cyfarwyddydau mewn cysylltiad ag oriau agor fferyllfa

24.—( 1) Pan fo Bwrdd Iechyd Lleol yn dyroddi cyfarwyddyd syʼn pennu unrhyw amseroedd neu ddiwrnodau o dan y Rhan hon, rhaid iddo, wrth wneud hynny, geisio sicrhau bod yr oriau y mae mangre ar agor ar gyfer darparu gwasanaethau fferyllol yn rhai syʼn sicrhau y darperir y gwasanaethau fferyllol ar y diwrnodau hynny ac ar yr amseroedd hynny syʼn angenrheidiol er mwyn diwallu anghenion pobl yn y gymdogaeth, neu ddefnyddwyr tebygol eraill y fferyllfa, am wasanaethau fferyllol.

(2) Wrth ystyried y materion a grybwyllir yn is-baragraff (1), caiff y Bwrdd Iechyd Lleol roi sylw i unrhyw wasanaethau fferyllol a ddarperir yn y gymdogaeth honno o dan amgylchiadau pan na fo’r fferyllydd GIG o dan rwymedigaeth i ddarparuʼr gwasanaethau hynny.

(3) Ni chaiff y Bwrdd Iechyd Lleol gyfarwyddo y caiff fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fangre am lai na 40 awr yn ystod unrhyw wythnos, oni bai ei fod wedi ei fodloni bod darpariaeth gwasanaethau fferyllol yn y gymdogaeth yn debygol o fod yn ddigonol i ddiwalluʼr angen am wasanaethau oʼr fath ar yr amseroedd pan nad yw’r fferyllydd GIG yn darparu gwasanaethau fferyllol.

(4) Ni chaiff y Bwrdd Iechyd Lleol gyfarwyddo bod rhaid i fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fangre am fwy na 40 awr yn ystod unrhyw wythnos, oni bai ei fod wedi ei fodloni y bydd y fferyllydd GIG yn cael tâl rhesymol mewn cysylltiad âʼr oriau ychwanegol y mae’n ofynnol iddo ddarparu gwasanaethau fferyllol (ac mae unrhyw dâl ychwanegol syʼn daladwy yn unol â phenderfyniad a wneir o ganlyniad i reoliad 42 mewn cysylltiad âʼr oriau hynny yn “tâl rhesymol” at y dibenion hyn).

Penderfyniad a ysgogir gan y Bwrdd Iechyd Lleol ynghylch oriau agor fferyllfa

25.—( 1) Pan foʼn ymddangos iʼr Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol, ar ôl ymgynghori âʼr Pwyllgor Fferyllol Lleol neu ar ôl ystyried y mater ar gais y Pwyllgor hwnnw, nad yw’r amseroedd y mae, neu y bydd, fferyllfa ar agor ar gyfer darparu gwasanaethau fferyllol yn diwallu anghenion y canlynol mwyach, neu na fydd yr amseroedd hynny yn diwallu anghenion y canlynol—

(a) pobl yn y gymdogaeth, neu

(b) defnyddwyr tebygol eraill y fferyllfa honno,

am wasanaethau fferyllol, caiff asesu pa un ai i ddyroddi cyfarwyddyd iʼw gwneud yn ofynnol iʼr fferyllydd GIG syʼn berchen ar y fferyllfa ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa ar amseroedd penodol ac ar ddiwrnodau penodol (a all gynnwys Dydd Nadolig, Dydd Gwener y Groglith, Sul y Pasg a gwyliau banc).

(2) Cyn cwblhauʼr asesiad o dan is-baragraff (1), rhaid iʼr Bwrdd Iechyd Lleol—

(a) rhoi hysbysiad iʼr fferyllydd GIG o unrhyw newidiadau arfaethedig yn yr amseroedd neuʼr diwrnodau y maeʼr fferyllfa i fod ar agor, a

(b) caniatáu cyfnod o 30 o ddiwrnodau iʼr fferyllydd GIG ar gyfer cyflwyno sylwadau ysgrifenedig iʼr Bwrdd Iechyd Lleol ynglŷn âʼr newidiadau arfaethedig.

(3) Ar ôl ystyried unrhyw sylwadau a gyflwynir yn unol ag is-baragraff (2)(b), rhaid iʼr Bwrdd Iechyd Lleol—

(a) dyroddi cyfarwyddyd (a fydd yn disodli unrhyw gyfarwyddyd presennol) syʼn bodloni gofynion is-baragraffau (4) a (5),

(b) cadarnhau unrhyw gyfarwyddyd presennol syʼn pennu’r diwrnodau a’r amseroedd y mae rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa, ar yr amod y byddaiʼr cyfarwyddyd presennol yn bodloni gofynion is-baragraffau (4) a (5) pe dyroddid ef o dan y paragraff hwn, neu

(c) naill ai—

(i) dirymu (heb ei amnewid) unrhyw gyfarwyddyd presennol syʼn pennu’r amseroedd neu’r diwrnodau y mae rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa, neu

(ii) mewn achos pan na fo cyfarwyddyd presennol, beidio â dyroddi unrhyw gyfarwyddyd, ac mewn achos oʼr fath, yn rhinwedd paragraff 23(1)(a), rhaid iʼr fferyllfa fod ar agor am ddim llai na 40 awr bob wythnos.

(4) Pan fo Bwrdd Iechyd Lleol yn dyroddi cyfarwyddyd o dan is-baragraff (3), mewn cysylltiad â fferyllfa y maeʼn ofynnol iddi fod ar agor—

(a) am fwy na 40 awr bob wythnos, rhaid iddo, yn y cyfarwyddyd hwnnw, nodi—

(i) cyfanswm nifer yr oriau bob wythnos y mae rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa, a

(ii) ynglŷn âʼr oriau ychwanegol y maeʼr fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol, y diwrnodau a’r amseroedd y maeʼn ofynnol iʼr fferyllydd GIG ddarparuʼr gwasanaethau hynny yn ystod yr oriau ychwanegol hynny,

ond ni chaiff, yn y cyfarwyddyd hwnnw, nodi’r diwrnodau neu’r amseroedd y maeʼr fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol yn ystod oriau nad ydynt yn oriau ychwanegol, neu

(b) am lai na 40 awr bob wythnos, rhaid iddo, yn y cyfarwyddyd hwnnw, nodi’r diwrnodau a’r amseroedd y mae gwasanaethau fferyllol iʼw darparu yn y fferyllfa honno.

(5) Ni chaiff y Bwrdd Iechyd Lleol ddyroddi cyfarwyddyd o dan is-baragraff (3) os ei effaith, yn syml, yw ei gwneud yn ofynnol i fferyllfa fod ar agor am 40 awr bob wythnos ar ddiwrnodau penodol ac amseroedd penodol (hynny yw, rhaid iʼr cyfarwyddyd gael yr effaith oʼi gwneud yn ofynnol i fferyllfa fod ar agor am naill ai mwy neu lai na 40 awr bob wythnos).

(6) Rhaid iʼr Bwrdd Iechyd Lleol hysbysuʼr fferyllydd GIG yn ysgrifenedig am unrhyw gyfarwyddyd a ddyroddir, neu unrhyw gam gweithredu arall a gymerir, o dan is-baragraff (3), a phan foʼn pennu diwrnodau newydd neu amseroedd newydd y maeʼr fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa, rhaid iddo gynnwys gydaʼr hysbysiad ddatganiad ysgrifenedig oʼr canlynol—

(a) y rhesymau dros y newid, a

(b) hawl y fferyllydd GIG i apelio o dan is-baragraff (7).

(7) Caiff fferyllydd GIG, o fewn 30 o ddiwrnodau i gael hysbysiad o dan is-baragraff (6), apelio’n ysgrifenedig i Weinidogion Cymru yn erbyn unrhyw gyfarwyddyd a ddyroddwyd neu unrhyw gam gweithredu arall a gymerwyd o dan is-baragraff (3), syʼn pennu diwrnodau newydd neu amseroedd newydd y maeʼr fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol.

(8) Caiff Gweinidogion Cymru, wrth benderfynu apêl, naill ai cadarnhauʼr cam gweithredu a gymerwyd gan y Bwrdd Iechyd Lleol neu gymryd unrhyw gam gweithredu y gallaiʼr Bwrdd Iechyd Lleol fod wedi ei gymryd o dan is-baragraff (3).

(9) Rhaid i Weinidogion Cymru hysbysuʼr fferyllydd GIG yn ysgrifenedig am eu penderfyniad a rhaid iddynt, ym mhob achos, gynnwys gydaʼr hysbysiad ddatganiad ysgrifenedig oʼr rhesymau dros y penderfyniad.

(10) Os ywʼr amseroedd neuʼr diwrnodau y mae fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol mewn fferyllfa wedi eu newid yn unol âʼr paragraff hwn, rhaid iʼr fferyllydd GIG gyflwynoʼr newidiadau—

(a) os nad yw wedi apelio o dan is-baragraff (7), ddim hwyrach nag 8 wythnos ar ôl y dyddiad y maeʼn cael hysbysiad o dan is-baragraff (6), neu

(b) os yw wedi apelio o dan is-baragraff (7), ddim hwyrach nag 8 wythnos ar ôl y dyddiad y maeʼn cael hysbysiad o dan is-baragraff (9).

Penderfyniad a ysgogir gan y fferyllydd GIG ynghylch oriau agor fferyllfa

26.—( 1) Caiff fferyllydd GIG wneud cais i Fwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol iddo newid y diwrnodau neuʼr amseroedd y maeʼr fferyllydd GIG o dan rwymedigaeth i ddarparu gwasanaethau fferyllol yn fferyllfaʼr fferyllydd GIG, mewn ffordd—

(a) syʼn lleihau cyfanswm nifer yr oriau y maeʼr fferyllydd GIG o dan rwymedigaeth i ddarparu gwasanaethau fferyllol bob wythnos, neu

(b) syʼn cadw cyfanswm nifer yr oriau yn ddigyfnewid.

(2) Pan fo fferyllydd GIG yn gwneud cais o dan is-baragraff (1), rhaid iʼr fferyllydd GIG, fel rhan oʼr cais hwnnw, ddarparu iʼr Bwrdd Iechyd Lleol unrhyw wybodaeth y mae’r Bwrdd Iechyd Lleol yn gofyn yn rhesymol amdani mewn cysylltiad ag unrhyw newidiadau yn anghenion pobl yn y gymdogaeth, neu ddefnyddwyr tebygol eraill y fferyllfa, am wasanaethau fferyllol syʼn berthnasol iʼr cais.

(3) Rhaid iʼr Bwrdd Iechyd Lleol benderfynu cais o dan is-baragraff (1) o fewn 60 niwrnod i’w gael (gan gynnwys unrhyw wybodaeth syʼn ofynnol gan y ceisydd yn unol ag is-baragraff (2)).

(4) Wrth benderfynuʼr cais, rhaid iʼr Bwrdd Iechyd Lleol—

(a) dyroddi cyfarwyddyd (a fydd yn disodli unrhyw gyfarwyddyd presennol) syʼn bodloni gofynion is-baragraffau (5) a (6) ac yn cael yr effaith naill ai o ganiatáuʼr cais o dan y paragraff hwn neu ei ganiatáu’n rhannol yn unig,

(b) cadarnhau unrhyw gyfarwyddyd presennol syʼn pennu’r diwrnodau a’r amseroedd y mae rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa, ar yr amod y byddaiʼr cyfarwyddyd presennol yn bodloni gofynion is-baragraffau (5) a (6), neu

(c) naill ai—

(i) dirymu (heb ei amnewid) unrhyw gyfarwyddyd presennol mewn cysylltiad âʼr amseroedd neuʼr diwrnodau y mae rhaid iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa, pan fo hyn yn cael yr effaith o ganiatáuʼr cais o dan y paragraff hwn neu ei ganiatáu’n rhannol yn unig, neu

(ii) mewn achos pan na fo cyfarwyddyd presennol, beidio â dyroddi unrhyw gyfarwyddyd, ac mewn achos oʼr fath, yn rhinwedd paragraff 23(1)(a), rhaid iʼr fferyllfa fod ar agor am ddim llai na 40 awr bob wythnos.

(5) Pan fo Bwrdd Iechyd Lleol yn dyroddi cyfarwyddyd o dan is-baragraff (4) mewn cysylltiad â fferyllfa y maeʼn ofynnol iddi fod ar agor—

(a) am fwy na 40 awr bob wythnos, rhaid iddo, yn y cyfarwyddyd hwnnw, nodi—

(i) cyfanswm nifer yr oriau bob wythnos y maeʼn ofynnol iʼr fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fferyllfa, a

(ii) ynglŷn âʼr oriau ychwanegol y maeʼr fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol, y diwrnodau a’r amseroedd y maeʼn ofynnol iʼr fferyllydd GIG ddarparuʼr gwasanaethau hynny yn ystod yr oriau ychwanegol hynny,

ond ni chaiff, yn y cyfarwyddyd hwnnw, nodi’r diwrnodau neu’r amseroedd y maeʼr fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol yn ystod oriau nad ydynt yn oriau ychwanegol, neu

(b) am lai na 40 awr bob wythnos, rhaid iddo, yn y cyfarwyddyd hwnnw, nodi’r diwrnodau a’r amseroedd y mae gwasanaethau fferyllol iʼw darparu yn y fferyllfa honno.

(6) Ni chaiff y Bwrdd Iechyd Lleol ddyroddi cyfarwyddyd o dan is-baragraff (4) os ei effaith, yn syml, yw ei gwneud yn ofynnol i fferyllfa fod ar agor am 40 awr bob wythnos ar ddiwrnodau penodol ac amseroedd penodol (hynny yw, rhaid iʼr cyfarwyddyd gael yr effaith oʼi gwneud yn ofynnol i fferyllfa fod ar agor am naill ai mwy neu lai na 40 awr bob wythnos).

(7) Pan foʼr Bwrdd Iechyd Lleol yn ystyried gweithredu o dan is-baragraff (4)(a) neu (c)(i), rhaid iddo ymgynghori âʼr Pwyllgor Fferyllol Lleol cyn penderfynuʼr cais.

(8) Rhaid i Fwrdd Iechyd Lleol hysbysuʼr fferyllydd GIG yn ysgrifenedig am unrhyw gyfarwyddyd a ddyroddir, neu unrhyw gam gweithredu arall a gymerir, o dan is-baragraff (4), a phan fo hyn yn cael yr effaith o wrthod cais o dan y paragraff hwn, neu ei ganiatáu’n rhannol, rhaid iddo anfon at y fferyllydd GIG ddatganiad ysgrifenedig syʼn nodi—

(a) y rhesymau dros y gwrthodiad neu, yn ôl y digwydd, dros ganiatáuʼr cais yn rhannol yn unig, a

(b) hawl y fferyllydd GIG i apelio o dan is-baragraff (9).

(9) Caiff fferyllydd GIG, o fewn 30 o ddiwrnodau i gael hysbysiad yn unol ag is-baragraff (8), apelio’n ysgrifenedig i Weinidogion Cymru yn erbyn unrhyw gam gweithredu o dan is-baragraff (4) syʼn cael yr effaith o wrthod cais o dan y paragraff hwn neu ei ganiatáu’n rhannol yn unig.

(10) Caiff Gweinidogion Cymru, wrth benderfynu apêl, naill ai cadarnhauʼr cam gweithredu a gymerwyd gan y Bwrdd Iechyd Lleol neu gymryd unrhyw gam gweithredu y gallaiʼr Bwrdd Iechyd Lleol fod wedi ei gymryd o dan is-baragraff (4).

(11) Rhaid i Weinidogion Cymru hysbysuʼr fferyllydd GIG yn ysgrifenedig am eu penderfyniad a rhaid iddynt, ym mhob achos, gynnwys gydaʼr hysbysiad ddatganiad ysgrifenedig oʼr rhesymau dros y penderfyniad.

(12) Os ywʼr diwrnodau neuʼr amseroedd y mae fferyllydd GIG i ddarparu gwasanaethau fferyllol mewn fferyllfa wedi eu newid yn unol âʼr paragraff hwn, rhaid iʼr fferyllydd GIG gyflwynoʼr newidiadau—

(a) os nad yw wedi apelio o dan is-baragraff (9), ddim cynharach na 30 o ddiwrnodau ar ôl y dyddiad y maeʼn cael hysbysiad o dan is-baragraff (8), neu

(b) os yw wedi apelio o dan is-baragraff (9), ddim cynharach na 30 o ddiwrnodau ar ôl y dyddiad y maeʼn cael hysbysiad o dan is-baragraff (11).

Oriau agor dros dro a chyfnodau cau yn ystod argyfwng, syʼn ei gwneud yn ofynnol darparu gwasanaethau fferyllol yn hyblyg

27.—( 1) Er gwaethaf darpariaethauʼr Atodlen hon, yn ystod argyfwng syʼn ei gwneud yn ofynnol darparu gwasanaethau fferyllol mewn ffordd hyblyg, caiff y Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol, os gwneir cais gan y fferyllydd GIG, ganiatáu iʼr fferyllydd GIG newid dros dro y diwrnodau neuʼr amseroedd y maeʼr fferyllydd GIG o dan rwymedigaeth i ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fangre y mae’r fferyllydd GIG wedi ymgymryd â darparu gwasanaethau fferyllol ohoni, neu ganiatáu cauʼr fangre honno dros dro—

(a) os yw’r fferyllydd GIG yn rhoi o leiaf 24 awr o rybudd oʼr newid neuʼr cau, a

(b) os ywʼr rhesymau a roddir gan y fferyllydd GIG dros wneud y cais yn rhesymau digonol ym marn y Bwrdd Iechyd Lleol.

(2) Nid oes angen iʼr Bwrdd Iechyd Lleol gymeradwyoʼr cais cyn y newid neuʼr cau, ac os nad ywʼn gwneud hynny ond yn penderfynu yn ddiweddarach nad yw rhesymauʼr fferyllydd GIG, yn ei farn, yn rhesymau digonol, yna maeʼr diwrnodau neuʼr amseroedd y maeʼr fferyllydd GIG o dan rwymedigaeth i ddarparu gwasanaethau fferyllol yn y fangre i ddychwelyd iʼr hyn a oeddent cyn eu disodli, oʼr diwrnod ar ôl y dyddiad y rhoddir y penderfyniad hwnnw iʼr fferyllydd GIG.

RHAN 4 Llywodraethu clinigol a chwynion

Llywodraethu clinigol

28.—( 1) Rhaid i fferyllydd GIG, mewn cysylltiad âʼr holl wasanaethau fferyllol y mae’r fferyllydd GIG yn eu darparu, gymryd rhan mewn system dderbyniol o lywodraethu clinigol, yn y modd sy’n rhesymol ofynnol gan y Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol.

(2) Mae system o lywodraethu clinigol yn “dderbyniol” os ywʼn darparu ar gyfer—

(a) cydymffurfio âʼr cydrannau llywodraethu clinigol a nodir yn is-baragraff (3), a

(b) cyflwyno hunanasesiad blynyddol oʼr cydymffurfedd (hyd at lefel gymeradwy) âʼr cydrannau llywodraethu clinigol hynny, drwy gyfrwng trefniadau cyflwyno data cymeradwy syʼn caniatáu iʼr Bwrdd Iechyd Lleol gael mynediad iʼr asesiad hwnnw.

(3) Y cydrannau llywodraethu clinigol yw’r canlynol—

(a) rhaglen ar gyfer cynnwys y cleifion aʼr cyhoedd, syʼn cynnwys—

(i) gofyniad y dylaiʼr fferyllydd GIG lunio, mewn modd cymeradwy, daflen ymarfer mewn cysylltiad â fferyllfaʼr fferyllydd GIG a rhoiʼr daflen ar gael mewn modd priodol,

(ii) gofyniad bod y fferyllydd GIG yn rhoi cyhoeddusrwydd iʼr gwasanaethau GIG sydd ar gael yn fferyllfa’r fferyllydd GIG neu ohoni,

(iii) gofyniad bod y fferyllydd GIG, pan foʼn rhoi cyhoeddusrwydd iʼr gwasanaethau GIG sydd ar gael yn fferyllfa’r fferyllydd GIG neu ohoni (pa un a ywʼr fferyllydd GIG yn llunio ei ddeunydd cyhoeddusrwydd ei hunan, ynteuʼn hysbysebuʼr gwasanaethau mewn deunydd a gyhoeddir gan berson arall), yn gwneud hynny mewn modd syʼn ei gwneud yn glir mai fel rhan oʼr gwasanaeth iechyd y cyllidir y gwasanaethau hynny,

(iv) gofyniad y dylaiʼr fferyllydd GIG ymgymryd ag arolwg cymeradwy o foddhad y cleifion yn flynyddol, mewn modd cymeradwy, gan gynnwys gofyniad i roi cyhoeddusrwydd i ganlyniadauʼr arolwg ac i unrhyw gamau gweithredu priodol y maeʼr fferyllydd GIG yn bwriadu eu cymryd,

(v) trefniadau ar gyfer monitro cyffuriau neu gyfarpar syʼn ddyledus i gleifion ond nad ydynt mewn stoc,

(vi) system gwyno gymeradwy (syʼn bodloni gofynion y Rhan hon),

(vii) gofyniad bod y fferyllydd GIG yn cydweithreduʼn briodol ag ymweliadauʼr Cyngor Iechyd Cymuned Lleol ac yn cymryd camau gweithredu priodol o ganlyniad iʼr ymweliadau hynny,

(viii) gofyniad bod y fferyllydd GIG yn cydweithreduʼn briodol ag unrhyw arolygiad neu adolygiad rhesymol y maeʼr Bwrdd Iechyd Lleol neu unrhyw awdurdod statudol perthnasol yn dymuno ymgymryd ag ef, a

(ix) trefniadau ar gyfer monitro cydymffurfedd â Deddf Cydraddoldeb 2010(6),

(b) rhaglen archwilio clinigol (5 niwrnod, fel arfer), syʼn cynnwys o leiaf un archwiliad mewn fferyllfa ac un archwiliad amlddisgyblaethol a gytunir gan y Bwrdd Iechyd Lleol ym mhob blwyddyn ariannol,

(c) rhaglen rheoli risg, syʼn cynnwys—

(i) trefniadau ar gyfer sicrhau bod yr holl stoc yn cael ei drin mewn ffordd briodol,

(ii) trefniadau ar gyfer sicrhau bod yr holl gyfarpar a ddefnyddir wrth ddarparu gwasanaethau fferyllol yn cael ei gynnal yn briodol,

(iii) system gymeradwy o adrodd am ddigwyddiadau, ynghyd â threfniadau ar gyfer dadansoddi digwyddiadau critigol ac ymateb iddynt, syʼn cynnwys y canlynol—

(aa) cofnod o ddigwyddiadau diogelwch cleifion, a

(bb) cofnod o ddigwyddiadau a fu bron a digwydd,

(iv) trefniadau, gan gynnwys trefniadau cadw cofnodion, ar gyfer ymdrin yn briodol ac yn amserol â chyfathrebiadau ynglŷn â diogelwch cleifion oddi wrth Weinidogion Cymru, yr Asiantaeth Rheoleiddio Meddyginiaethau a Chynhyrchion Gofal Iechyd a Bwrdd Comisiynuʼr Gwasanaeth Iechyd Gwladol,

(v) gweithdrefnau gweithredu safonol priodol, gan gynnwys gweithdrefnau gweithredu safonol mewn cysylltiad â phresgripsiynau amlroddadwy a darparu cyngor a chymorth i bobl syʼn gofalu amdanynt eu hunain neu eu teuluoedd,

(vi) trefniadau gwaredu gwastraff priodol (yn ychwanegol at y rheini syʼn ofynnol o dan baragraffau 14 a 15) ar gyfer gwastraff clinigol a chyfrinachol,

(vii) arweinydd llywodraethu clinigol ar gyfer pob fferyllfa, a benodir felly gan y fferyllydd GIG (neuʼr fferyllydd GIG ei hunan), syʼn wybodus ynglŷn âʼr gweithdrefnau fferylliaeth yn y fferyllfa honno aʼr gwasanaethau GIG eraill sydd ar gael yn ardal leol y fferyllfa honno,

(viii) gweithdrefnau priodol ar gyfer amddiffyn plant, a

(ix) trefniadau ar gyfer monitro cydymffurfedd â Deddf Iechyd a Diogelwch etc. 1974(7),

(d) rhaglen effeithiolrwydd clinigol, syʼn cynnwys trefniadau ar gyfer sicrhau y rhoddir cyngor priodol gan y fferyllydd GIG—

(i) mewn cysylltiad â darparu cyffuriau yn unol â phresgripsiwn amlroddadwy,

(ii) mewn cysylltiad â darparu cyfarpar yn unol â ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy, neu

(iii) i bobl syʼn gofalu amdanynt eu hunain neu eu teuluoedd,

a threfniadau ar gyfer sicrhau bod y fferyllydd GIG, wrth roi cyngor i unrhyw glaf ar fater a grybwyllir ym mharagraff (d)(ii), yn rhoi sylw iʼr manylion a gynhwysir yn y cofnodion a gynhelir o dan baragraff 11(1)(f) mewn cysylltiad â darparu cyfarpar aʼr patrwm rhagnodi syʼn ymwneud âʼr claf o dan sylw,

(e) rhaglen staffio a rheoli staff, syʼn cynnwys—

(i) trefniadau ar gyfer darparu hyfforddiant ymsefydlu priodol i staff, gan gynnwys unrhyw locwm,

(ii) hyfforddiant priodol iʼr holl staff mewn cysylltiad ag unrhyw rôl y gofynnir iddynt ei chyflawni,

(iii) trefniadau ar gyfer gwirio cymwysterau a geirdaon yr holl staff syʼn ymwneud â darparu gwasanaethau GIG,

(iv) trefniadau ar gyfer canfod a chefnogi anghenion datblygu’r holl staff syʼn ymwneud â darparu gwasanaethau fferyllol, neu wasanaethau GIG eraill, gan gynnwys datblygiad proffesiynol parhaus i fferyllwyr cofrestredig ac unrhyw achredu syʼn angenrheidiol mewn cysylltiad â darparu gwasanaethau cyfeiriedig,

(v) trefniadau ar gyfer ymdrin â pherfformiad gwael (ar y cyd âʼr Bwrdd Iechyd Lleol fel y boʼn briodol), a

(vi) trefniadau (y mae rhaid iddynt gynnwys polisi ysgrifenedig) ar gyfer sicrhau bod yr holl staff, gan gynnwys unrhyw locwm, sydd, o ganlyniad iʼw cyflogaeth gydaʼr fferyllydd GIG—

(aa) yn gwneud yr hyn syʼn ddatgeliad gwarchodedig o fewn yr ystyr a roddir i “protected disclosure” yn adran 43A o Ddeddf Hawliau Cyflogaeth 1996(8) (ystyr “protected disclosure”), yn cael yr hawliau a roddir mewn cysylltiad â datgeliadau oʼr fath gan y Ddeddf honno, a

(bb) yn darparu gwybodaeth yn ddidwyll ac nid er eu budd personol iʼr Cyngor Fferyllol Cyffredinol neu i Fwrdd Iechyd Lleol syʼn cynnwys honiad difrifol ei natur, y credant yn rhesymol ei fod yn wir o ran ei sylwedd ond nad yw datgeliad ohono yn ddatgeliad gwarchodedig o fewn yr ystyr a roddir i “protected disclosure” yn adran 43A o’r Ddeddf honno, yn cael yr hawl i beidio â dioddef unrhyw anfantais neu ddioddef eu diswyddo o ganlyniad iʼr weithred honno,

(f) rhaglen llywodraethu gwybodaeth, syʼn darparu ar gyfer—

(i) cydymffurfio â gweithdrefnau cymeradwy ar gyfer rheoli a diogelu gwybodaeth, a

(ii) cyflwyno hunanasesiad blynyddol oʼr cydymffurfedd (hyd at lefel gymeradwy) âʼr gweithdrefnau hynny, drwy gyfrwng trefniadau cyflwyno data cymeradwy syʼn caniatáu iʼr Bwrdd Iechyd Lleol gael mynediad iʼr asesiad hwnnw, ac

(g) rhaglen safonau mangre syʼn cynnwys—

(i) system ar gyfer cynnal glanweithdra yn y fferyllfa, sydd wedi ei chynllunio er mwyn sicrhau, mewn modd cymesur, fod y risg i bobl yn y fferyllfa o gael haint a ddelir wrth gael gofal iechyd yn cael ei lleihau, a

(ii) trefniadau ar gyfer gwahanuʼn glir rhwng y mannau mewn fferyllfa syʼn amgylchedd gofal iechyd priodol (lle y mae cleifion yn cael gwasanaethau GIG) aʼr mannau hynny nad ydynt yn amgylchedd gofal iechyd.

Safonau proffesiynol

29.   Rhaid i fferyllydd GIG ddarparu gwasanaethau fferyllol, ac arfer unrhyw farn broffesiynol mewn cysylltiad â darparuʼr gwasanaethau hynny, gan gydymffurfio âʼr safonau a dderbynnir yn gyffredinol yn y proffesiwn fferyllol.

Cymhellion

30.—( 1) Ni chaiff fferyllydd GIG na’i staff roi, addo na chynnig, i unrhyw berson, unrhyw rodd neu wobr (boed ar ffurf cyfran o elwʼr busnes, neu ddifidend ar yr elw hwnnw, neu ar ffurf disgownt neu ad-daliad, neu fel arall) fel cymhelliad iʼr person syʼn cyflwyno archeb am gyffuriau neu gyfarpar ar ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy, neuʼn gydnabyddiaeth am hynny.

(2) Nid yw addo, cynnig neu ddarparu cymorth cydymffurfio neu wasanaeth danfon gartref yn “rhodd neu wobr” at ddibenion is-baragraff (1).

(3) Yn achos darparu cyfarpar, ni chaiff fferyllydd GIG, nac unrhyw berson a gyflogir neu a gymerir ymlaen gan y fferyllydd GIG hwnnw, dderbyn na chael unrhyw rodd neu wobr mewn cysylltiad, yn unig, â’r canlynol—

(a) darparu manylion cyswllt fferyllwyr GIG neu gontractwyr cyfarpar GIG eraill yn unol â pharagraff 11(2)(b), 12(4) neu 20(2)(b), neu

(b) atgyfeirio ffurflen bresgripsiwn neu bresgripsiwn amlroddadwy at fferyllydd GIG neu gontractwr cyfarpar GIG arall yn unol â pharagraff 11(2)(a) neu 20(2)(a) heb ddarparu unrhyw wasanaeth ychwanegol mewn cysylltiad âʼr eitem ar y presgripsiwn hwnnw.

Dyletswydd i ddarparu gwybodaeth am faterion addasrwydd i ymarfer wrth iddynt godi

31.—( 1) Yn ddarostyngedig i baragraff 32, rhaid i fferyllydd GIG, a phan foʼr fferyllydd GIG yn rhan o gorff corfforedig, bob un oʼi gyfarwyddwyr, roi gwybod i’r Bwrdd Iechyd Lleol yn ysgrifenedig o fewn 7 niwrnod i’r digwyddiad, os ywʼr fferyllydd GIG neu gyfarwyddwr—

(a) yn cael ei euogfarnu o unrhyw drosedd yn y Deyrnas Unedig,

(b) yn cael ei rwymo yn dilyn euogfarn droseddol yn y Deyrnas Unedig,

(c) yn derbyn rhybuddiad gan yr heddlu yn y Deyrnas Unedig,

(d) mewn achos diannod yn yr Alban mewn cysylltiad â throsedd, wedi bod yn destun gorchymyn iʼw ryddhauʼn ddiamod (heb fynd ymlaen iʼw euogfarnu),

(e) wedi derbyn a chytuno i dalu naill ai dirwy procuradur ffisgal o dan adran 302 o Ddeddf Gweithdrefn Droseddol (Yr Alban) 1995(9) (cosb benodedig: cynnig amodol gan brocuradur ffisgal) neu gosb o dan adran 115A o Ddeddf Gweinyddu Nawdd Cymdeithasol 1992(10) (cosb fel dewis arall yn lle erlyn),

(f) yn cael ei euogfarnu yn rhywle arall o drosedd, neuʼr hyn a fyddaiʼn drosedd pe bai’n cael ei chyflawni yng Nghymru a Lloegr,

(g) yn cael ei gyhuddo o drosedd yn y Deyrnas Unedig, neuʼn cael ei gyhuddo yn rhywle arall o drosedd a fyddaiʼn drosedd, pe bai’n cael ei chyflawni yng Nghymru a Lloegr,

(h) yn cael ei hysbysu gan unrhyw gorff trwyddedu, corff rheoleiddio neu gorff arall am ganlyniad unrhyw ymchwiliad iʼw ymddygiad proffesiynol, a bod canfyddiad yn ei erbyn,

(i) yn mynd yn destun unrhyw ymchwiliad iʼw ymddygiad proffesiynol gan unrhyw gorff trwyddedu, corff rheoleiddio neu gorff arall,

(j) yn mynd yn destun ymchwiliad iʼw ymddygiad proffesiynol mewn cysylltiad ag unrhyw gyflogaeth gyfredol neu flaenorol, neuʼn cael ei hysbysu am ganlyniad unrhyw ymchwiliad oʼr fath ac unrhyw ganfyddiad yn ei erbyn,

(k) yn mynd yn destun unrhyw ymchwiliad gan Awdurdod Gwasanaethau Busnes y GIG mewn perthynas â thwyll,

(l) yn mynd yn destun unrhyw ymchwiliad gan Fwrdd Iechyd Lleol arall neu gorff cyfatebol, a allai arwain at ei ddileu o restr berthnasol, neu

(m) ar sail addasrwydd, yn cael ei ddileu, ei ddileu yn ddigwyddiadol, neu ei atal dros dro o restr berthnasol, neu os gwrthodir mynediad iddo i restr oʼr fath, neu os caiff ei gynnwys yn amodol mewn rhestr oʼr fath,

ac os felly, rhaid iʼr fferyllydd GIG roi manylion unrhyw ymchwiliad neu achos a gynhaliwyd neu sydd iʼw gynnal, gan gynnwys natur yr ymchwiliad neu’r achos, ym mha le ac oddeutu pa bryd y cynhaliwyd yr ymchwiliad hwnnw neuʼr achos hwnnw neu y mae’r ymchwiliad hwnnw neu’r achos hwnnw i’w gynnal, ac unrhyw ganlyniad.

(2) Yn ddarostyngedig i baragraff 32, os yw person y mae is-baragraff (1) yn gymwys iddo yn gyfarwyddwr i gorff corfforedig, neu os oedd yn gyfarwyddwr i gorff corfforedig ar adeg y digwyddiadau cychwynnol, rhaid i’r person, yn ychwanegol, roi gwybod i’r Bwrdd Iechyd Lleol o fewn 7 niwrnod os yw unrhyw gorff corfforedig oʼr fath—

(a) yn cael ei euogfarnu o unrhyw drosedd yn y Deyrnas Unedig,

(b) yn cael ei euogfarnu yn rhywle arall o drosedd, neuʼr hyn a fyddaiʼn drosedd pe bai wedi ei chyflawni yng Nghymru a Lloegr,

(c) yn cael ei gyhuddo o drosedd yn y Deyrnas Unedig, neuʼn cael ei gyhuddo yn rhywle arall o drosedd a fyddai’n drosedd, pe bai’n cael ei chyflawni yng Nghymru a Lloegr,

(d) yn cael ei hysbysu gan unrhyw gorff trwyddedu, corff rheoleiddio neu gorff arall am ganlyniad unrhyw ymchwiliad iʼw ddarpariaeth o wasanaethau proffesiynol, a bod canfyddiad yn erbyn y corff corfforedig,

(e) yn mynd yn destun unrhyw ymchwiliad iʼw ddarpariaeth o wasanaethau proffesiynol gan unrhyw gorff trwyddedu, corff rheoleiddio neu gorff arall,

(f) yn mynd yn destun unrhyw ymchwiliad mewn perthynas â thwyll neuʼn cael ei hysbysu am ganlyniad unrhyw ymchwiliad oʼr fath, aʼr canlyniad hwnnw yn anffafriol,

(g) yn mynd yn destun unrhyw ymchwiliad gan Fwrdd Iechyd Lleol arall neu gorff cyfatebol, a allai arwain at ei ddileu o restr berthnasol, neu

(h) ar sail addasrwydd, yn cael ei ddileu, ei ddileu yn ddigwyddiadol, neu ei atal dros dro o restr berthnasol, neu os gwrthodir mynediad iddo i restr oʼr fath, neu os caiff ei gynnwys yn amodol mewn rhestr oʼr fath,

ac os felly, rhaid iʼr person hwnnw roi enw a swyddfa gofrestredig y corff corfforedig a manylion unrhyw ymchwiliad neu achos a gynhaliwyd neu sydd iʼw gynnal, gan gynnwys natur yr ymchwiliad neu’r achos, ym mha le ac oddeutu pa bryd y cynhaliwyd yr ymchwiliad hwnnw neuʼr achos hwnnw neu y mae’r ymchwiliad hwnnw neu’r achos hwnnw i’w gynnal, ac unrhyw ganlyniad.

(3) Rhaid i berson y mae is-baragraff (1) neu (2) yn gymwys iddo gydsynio iʼr Bwrdd Iechyd Lleol ofyn i unrhyw gyflogwr neu gyn-gyflogwr neu unrhyw gorff trwyddedu neu reoleiddio, yn y Deyrnas Unedig neu yn rhywle arall, am wybodaeth ynghylch ymchwiliad cyfredol neu ymchwiliad â chanlyniad anffafriol.

Bwrdd Iechyd Lleol cartref cyrff corfforedig

32.   Pan fo fferyllydd GIG yn gorff corfforedig â swyddfa gofrestredig yng Nghymru a Lloegr, caniateir iʼr wybodaeth sydd iʼw darparu o dan baragraffau 31 a 35(3) i (6) gael ei darparu yn hytrach i Fwrdd Iechyd Lleol cartref (fel yʼi diffinnir yn rheoliad 60). Pan ywʼr fferyllydd GIG yn darparuʼr wybodaeth iʼw Fwrdd Iechyd Lleol cartref, rhaid iddo hefyd ddarparu iʼr Bwrdd Iechyd Lleol cartref fanylion yr holl Fyrddau Iechyd Lleol eraill y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn eu rhestrau fferyllol.

Cwynion

33.   Rhaid i fferyllydd GIG gael yn eu lle drefniadau syʼn cydymffurfio â gofynion Rheoliadauʼr Gwasanaeth Iechyd Gwladol (Trefniadau Pryderon, Cwynion ac Iawn) (Cymru) 2011(11), ar gyfer trin ac ystyried unrhyw bryderon neu gwynion ynghylch mater syʼn gysylltiedig â darparu gwasanaethau fferyllol gan y fferyllydd GIG.

RHAN 5 Telerau gwasanaeth eraill

Gwasanaethau cyfeiriedig

34.   Rhaid i fferyllydd GIG, y mae Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol yn gwneud trefniant ag ef ar gyfer darparu unrhyw wasanaethau cyfeiriedig, gydymffurfio â thelerau ac amodauʼr trefniant.

Gwybodaeth sydd iʼw chyflenwi

35.—( 1) Rhaid i fferyllydd GIG roi hysbysiad oʼr canlynol iʼr Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol, o fewn 28 o ddiwrnodau (neu os nad yw hyn yn ymarferol, cyn gynted ag y boʼn ymarferol ar ôl hynny)—

(a) unrhyw ddigwyddiad syʼn ei gwneud yn ofynnol newid yr wybodaeth a gofnodwyd amdano yn y rhestr fferyllol, na roddodd hysbysiad ohono fel arall yn unol âʼr Rheoliadau hyn,

(b) yn achos fferyllydd GIG syʼn unigolyn, unrhyw newid yn ei gyfeiriad preifat, ac

(c) yn achos fferyllydd GIG syʼn gorff corfforedig, unrhyw newid yng nghyfeiriad ei swyddfa gofrestredig.

(2) Rhaid i fferyllydd GIG, os gofynnir iddo gan y Bwrdd Iechyd Lleol, roi iʼr Bwrdd Iechyd Lleol enw unrhyw fferyllydd a gyflogir ganddo syʼn gyfrifol am weinyddu presgripsiwn penodol.

(3) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (6), rhaid i fferyllydd GIG syʼn gorff corfforedig roi hysbysiad ysgrifenedig iʼr Bwrdd Iechyd Lleol o fewn 28 o ddiwrnodau (neu os nad yw hyn yn ymarferol, cyn gynted ag y boʼn ymarferol ar ôl hynny) o unrhyw newidiadau yn enwau a chyfeiriadau pob un oʼi gyfarwyddwyr aʼi uwcharolygydd.

(4) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (6), os yw fferyllydd GIG syʼn gorff corfforedig yn penodi cyfarwyddwr neu uwcharolygydd nas rhestrwyd yng nghais y fferyllydd GIG i’w gynnwys mewn rhestr fferyllol, rhaid iʼr fferyllydd GIG roi hysbysiad ysgrifenedig iʼr Bwrdd Iechyd Lleol o fewn 28 o ddiwrnodau (neu os nad yw hyn yn ymarferol, cyn gynted ag y boʼn ymarferol ar ôl hynny) oʼr wybodaeth am addasrwydd y person hwnnw i ymarfer.

(5) Yn ddarostyngedig i is-baragraff (6), rhaid i fferyllydd GIG, neu gyfarwyddwr neu uwcharolygydd fferyllydd GIG syʼn gorff corfforedig, roi gwybod i’r Bwrdd Iechyd Lleol—

(a) os ywʼr fferyllydd GIG, neu gorff corfforedig y maeʼn gyfarwyddwr neuʼn uwcharolygydd iddo, yn gwneud cais i gael ei gynnwys yn unrhyw un neu ragor o restrau cyflawnwyr neu ddarparwyr GIG Bwrdd Iechyd Lleol arall, ac am ganlyniad unrhyw gais oʼr fath, a

(b) os dawʼr fferyllydd GIG yn gyfarwyddwr neuʼn uwcharolygydd i gorff corfforedig sydd yn unrhyw un neu ragor o restrau cyflawnwyr neu ddarparwyr GIG Bwrdd Iechyd Lleol arall, neu syʼn gwneud cais i gael ei gynnwys mewn rhestr oʼr fath, ac am ganlyniad unrhyw gais oʼr fath.

(6) Pan fo fferyllydd GIG yn gorff corfforedig sydd â swyddfa gofrestredig yng Nghymru, dim ond iʼr Bwrdd Iechyd Lleol y mae’r swyddfa gofrestredig honno yn ei ardal y caniateir iʼr wybodaeth sydd iʼw darparu o dan is-baragraffau (3) i (5) gael ei darparu, os ywʼr fferyllydd GIG hefyd yn darparu iʼr Bwrdd Iechyd Lleol hwnnw fanylion yr holl Fyrddau Iechyd Lleol eraill y mae wedi ei gynnwys yn eu rhestrau fferyllol, ac o dan yr amgylchiadau hyn, rhaid iʼr Bwrdd Iechyd Lleol hwnnw drosglwyddoʼr wybodaeth i unrhyw Fwrdd Iechyd Lleol arall—

(a) y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol, neu

(b) y mae’r fferyllydd GIG yn gwneud cais iddo i gael ei gynnwys yn ei restr fferyllol,

ac syʼn gofyn amdani.

(7) Yn y paragraff hwn, ystyr “rhestr cyflawnwyr neu ddarparwyr GIG” yw—

(a) rhestr fferyllol, neu

(b) rhestr a gynhelir o gyflawnwyr neu ddarparwyr cymeradwy gwasanaethau meddygol sylfaenol, gwasanaethau deintyddol neu wasanaethau offthalmig.

Tynnu’n ôl o restrau fferyllol

36.   Pan fo fferyllydd GIG yn bwriadu tynnu’n ôl oʼr rhestr fferyllol, rhaid iddo hysbysuʼr Bwrdd Iechyd Lleol am hyn, o leiaf 3 mis cyn y dyddiad hwnnw, oni bai ei bod yn anymarferol gwneud hynny, ac os felly, rhaid iddo hysbysuʼr Bwrdd Iechyd Lleol cyn gynted ag y boʼn ymarferol gwneud hynny.

Codi ffioedd am gyffuriau, ac ad-daliadau

37.—( 1) Yn ddarostyngedig i reoliadau a wneir o dan adran 121 o Ddeddf 2006 (codi ffioedd am gyffuriau, meddyginiaethau neu gyfarpar, neu wasanaethau fferyllol) rhaid darparuʼr holl gyffuriau, cynwysyddion a chyfarpar a ddarperir o dan y telerau gwasanaeth hyn yn ddi-dâl.

(2) Pan fo fferyllydd GIG yn cyflenwi cynhwysydd, wrth ymateb i archeb am gyffuriau a lofnodwyd gan ragnodydd, neuʼn cyflenwi cynhwysydd ocsigen neu gyfarpar ocsigen, ac eithrio cyfarpar a bennir yn y Tariff Cyffuriau fel cyfarpar nad yw’n ddychweladwy at y fferyllydd GIG, maeʼr cynhwysydd aʼr cyfarpar yn parhauʼn eiddo iʼr fferyllydd GIG.

(3) Pan fo unrhyw berson a chanddo hawlogaeth i gael ad-daliad o unrhyw ffi a dalwyd o dan y Rheoliadau Ffioedd yn cyflwyno i fferyllydd GIG hawliad dilys am ad-daliad, rhaid iʼr fferyllydd GIG wneud yr ad-daliad.

(4) At ddibenion is-baragraff (3), nid yw hawliad am ad-daliad yn ddilys onis gwneir yn briodol ar Ffurflen WP57 0405 o fewn 3 mis iʼr dyddiad y talwyd y ffi.

Arolygiadau a mynediad at wybodaeth

38.—( 1) Rhaid i fferyllydd GIG ganiatáu i bersonau, sydd wedi eu hawdurdodi’n ysgrifenedig gan y Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys yn ei restr fferyllol, fynd i fferyllfaʼr fferyllydd GIG a’i harolygu ar unrhyw adeg resymol, at y dibenion a ganlyn—

(a) canfod pa un a ywʼr fferyllydd GIG yn cydymffurfio â gofynion yr Atodlen hon ai peidio;

(b) archwilio, monitro a dadansoddi—

(i) y ddarpariaeth a wneir gan y fferyllydd GIG ar gyfer gofal a thriniaeth i gleifion, a

(ii) y modd y maeʼr fferyllydd GIG yn rheoliʼr gwasanaethau fferyllol y mae’n eu darparu,

pan foʼr amodau yn is-baragraff (2) wedi eu bodloni.

(2) Yr amodau yw—

(a) bod rhybudd rhesymol wedi ei roi oʼr bwriad i fynd i’r fferyllfa,

(b) bod y Pwyllgor Fferyllol Lleol ar gyfer yr ardal y mae’r fferyllfa ynddi wedi ei wahodd i fod yn bresennol yn yr arolygiad, pan foʼr fferyllydd GIG yn gofyn am hynny,

(c) bod gan y person sydd wedi ei awdurdodi’n ysgrifenedig dystiolaeth ysgrifenedig oʼi awdurdodiad yn ei feddiant, aʼi fod yn cyflwynoʼr dystiolaeth honno ar gais, a

(d) nad ywʼr person sydd wedi ei awdurdodi’n ysgrifenedig yn mynd i unrhyw ran oʼr fangre a ddefnyddir fel llety preswyl yn unig heb gydsyniad y preswylydd.

(3) Rhaid i fferyllydd GIG, ar gais y Bwrdd Iechyd Lleol neu berson sydd wedi ei awdurdodi’n ysgrifenedig a grybwyllir yn is-baragraff (1), ganiatáu iʼr Bwrdd Iechyd Lleol neu berson sydd wedi ei awdurdodi ganddo gael mynediad at unrhyw wybodaeth sy’n ofynnol yn rhesymol gan y Bwrdd Iechyd Lleol neuʼr person—

(a) at y dibenion a grybwyllir yn is-baragraff (1), neu

(b) yn achos y Bwrdd Iechyd Lleol, mewn cysylltiad âʼi swyddogaethau syʼn ymwneud â gwasanaethau fferyllol.

Y Gymraeg

39.—( 1) Pan fo fferyllydd GIG yn darparu gwasanaethau fferyllol drwy gyfrwng y Gymraeg, rhaid iʼr fferyllydd GIG hysbysuʼr Bwrdd Iechyd Lleol y maeʼr fferyllydd GIG wedi ei gynnwys ar ei restr fferyllol, yn ysgrifenedig.

(2) Rhaid i fferyllydd GIG roi ar gael fersiwn Gymraeg o unrhyw ddogfen neu ffurflen iʼw defnyddio gan gleifion a/neu aelodau oʼr cyhoedd, a ddarperir gan y Bwrdd Iechyd Lleol.

(3) Pan fo fferyllydd GIG yn arddangos arwydd neu hysbysiad newydd mewn cysylltiad â gwasanaethau fferyllol, rhaid iʼr testun ar yr arwydd neuʼr hysbysiad fod yn Gymraeg ac yn Saesneg, a chaiff fferyllydd GIG ddefnyddioʼr gwasanaeth cyfieithu a gynigir gan y Bwrdd Iechyd Lleol at y diben hwn.

(4) Rhaid i fferyllydd GIG annog y rheini syʼn darparu gwasanaethau fferyllol ac syʼn siarad Cymraeg i wisgo bathodyn, a ddarperir gan y Bwrdd Iechyd Lleol, er mwyn cyfleu eu bod yn gallu siarad Cymraeg.

(5) Rhaid i fferyllydd GIG annog y rheini syʼn darparu gwasanaethau fferyllol i ddefnyddio gwybodaeth a/neu fynd i gyrsiau hyfforddi a digwyddiadau a ddarperir gan y Bwrdd Iechyd Lleol, fel y gallant ddatblygu—

(a) ymwybyddiaeth oʼr Gymraeg (gan gynnwys ymwybyddiaeth oʼi hanes aʼi rôl yn niwylliant Cymru), a

(b) dealltwriaeth o sut y gellir defnyddioʼr Gymraeg mewn cysylltiad âʼr gwasanaethau fferyllol a ddarperir.

(6) Rhaid i fferyllydd GIG annog y rheini syʼn darparu gwasanaethau fferyllol i ganfod a chofnodiʼr dewis iaith Cymraeg neu Saesneg a fynegir gan glaf neu ar ran claf.

(1)

O.S. 2010/288 (Cy. 37).

(2)

1971 p. 38. Gweler adran 2(1)(a) oʼr Ddeddf honno syʼn diffinio “controlled drug” at ddibenion y Ddeddf honno.

(3)

O.S. 2001/3998.

(4)

1985 p. 72.

(5)

Rhif ffôn Galw Iechyd Cymru 0845 46 47, cyfeiriad gwefan www.nhsdirect.wales.nhs.uk.

(6)

2010 p. 15.

(7)

1974 p. 37.

(8)

1996 p. 18; mewnosodwyd adran 43A gan adran 1 o Ddeddf Datgelu er Lles y Cyhoedd 1998 (p. 23). Gweler hefyd adran 43K(1)(c) o Ddeddf Hawliau Cyflogaeth 1996 syʼn estyn ystyr “worker” ar gyfer y Rhan oʼr Ddeddf honno syʼn ymdrin â datgeliadau gwarchodedig fel ei fod yn cwmpasu pob unigolyn syʼn darparu gwasanaethau fferyllol yn unol â threfniadau a wneir gan Fwrdd Iechyd Lleol o dan adran 80 o Ddeddf 2006.

(9)

1995 p. 46.

(10)

1992 p. 5.

(11)

O.S. 2011/704 (Cy. 108), a ddiwygiwyd gan O.S. 2011/1706 (Cy. 192).