Rheoliadau Asesu’r Effeithiau Amgylcheddol (Amaethyddiaeth) (Cymru) 2017

NODYN ESBONIADOL

(Nid yw’r nodyn hwn yn rhan o’r Rheoliadau)

Mae’r Rheoliadau hyn yn gweithredu’n bennaf Gyfarwyddeb 2011/92/EU Senedd Ewrop a’r Cyngor dyddiedig 13 Rhagfyr 2011 (OJ L 26, 28.1.2012, t. 1-21) ar asesu effeithiau prosiectau cyhoeddus a phreifat penodol ar yr amgylchedd (“y Gyfarwyddeb AEA”) mewn perthynas â dau fath o brosiect ym mharagraff 1 o Atodiad II i’r Gyfarwyddeb honno: prosiectau i ailstrwythuro daliadau tir gwledig a phrosiectau i ddefnyddio tir heb ei drin neu ardaloedd lled-naturiol at ddibenion amaethyddol dwys. Maent yn gwneud darpariaeth ar gyfer y diwygiadau i’r Gyfarwyddeb AEA y rhoddwyd effaith iddynt gan Gyfarwyddeb 2014/52/EU Senedd Ewrop a’r Cyngor dyddiedig 16 Ebrill 2014 (OJ L 124, 25.4.2014, t. 1–18).

Maent yn gweithredu hefyd Gyfarwyddeb y Cyngor 1992/43/EEC (OJ L 206, 22.7.1992, t. 7) ar gadwraeth cynefinoedd naturiol a fflora a ffawna gwyllt (“y Gyfarwyddeb Cynefinoedd”) i’r graddau y mae’r prosiectau hynny yn effeithio ar safleoedd a warchodir gan y Gyfarwyddeb honno.

Mae rheoliad 3 yn nodi’r mathau o brosiectau a eithrir o gwmpas y Rheoliadau hyn. Maent yn cynnwys gwaith a gwmpesir gan gyfundrefnau rheoleiddio cyfatebol ar gyfer coedwigaeth, prosiectau rheoli dŵr a draenio tir, tynnu gwrychoedd (perthi) ymaith, codi adeiladau a ffensys a gwaith arall ar dir comin, a’r system gynllunio. Mae’n rhoi i Weinidogion Cymru hefyd y pŵer i eithrio prosiectau penodol o gwmpas y Rheoliadau yn unol â’r Gyfarwyddeb AEA a’r Gyfarwyddeb Cynefinoedd.

Mae rheoliad 4 yn gwahardd unrhyw berson rhag dechrau neu gyflawni prosiect ar dir lled-naturiol a/neu dir heb ei drin oni fydd y person hwnnw wedi cael penderfyniad sgrinio sy’n cadarnhau a yw’r prosiect yn debygol o gael effeithiau sylweddol ar yr amgylchedd (“penderfyniad sgrinio”). Mae’n gwahardd dechrau neu gyflawni prosiect ailstrwythuro oni fydd naill ai penderfyniad sgrinio wedi ei gael i ganiatáu i’r prosiect fynd yn ei flaen, neu fod maint y prosiect islaw’r trothwy sy’n gymwys iddo pan y’i cyfrifir yn unol â rheoliad 5 ac Atodlen 1.

Mae rheoliad 6 yn nodi’r hyn y mae’n rhaid ei gynnwys mewn cais am benderfyniad sgrinio ac yn caniatáu i Weinidogion Cymru ofyn am wybodaeth ychwanegol os bydd angen.

Mae rheoliad 7 ac Atodlen 2 yn nodi’r ffactorau sydd i’w cymryd i ystyriaeth gan Weinidogion Cymru pan fyddant yn gwneud penderfyniad sgrinio, yn ogystal â’r broses sydd i’w dilyn. Mae Atodlen 2 yn seiliedig ar Atodiad III i’r Gyfarwyddeb AEA.

Mae rheoliad 8 yn gwahardd person rhag dechrau neu gyflawni prosiect sy’n debygol o gael effeithiau sylweddol ar yr amgylchedd (“prosiect sylweddol”) oni fydd wedi cael cydsyniad Gweinidogion Cymru yn gyntaf.

Mae rheoliad 9 yn nodi’r weithdrefn y gall Gweinidogion Cymru ei defnyddio i roi i geisydd am gydsyniad farn am ba wybodaeth y mae’n rhaid ei darparu mewn datganiad amgylcheddol (“barn gwmpasu”).

Mae rheoliad 10 yn nodi dyletswyddau’r cyrff ymgynghori y ceisir gwybodaeth oddi wrthynt mewn cysylltiad â barn gwmpasu neu gais am gydsyniad.

Mae rheoliad 11 yn pennu bod rhaid i geisiadau am gydsyniad gynnwys datganiad amgylcheddol yn ogystal â nodi cynnwys y datganiad (gweler hefyd Atodlen 3), y mae’n rhaid iddo gael ei lunio gan rywun sy’n meddu ar arbenigedd digonol ym maes perthnasol y prosiect dan sylw (“arbenigwr cymwys”). Er mwyn sicrhau bod aelodau’r cyhoedd y mae a wnelo’r cais â hwy yn cael cyfle i gyflwyno sylwadau cyn y penderfynir ar y cais, rhaid cyhoeddi hysbysiad sy’n rhoi manylion y cais ac yn nodi sut y gellir cyflwyno sylwadau. Mae rheoliad 12 yn nodi gweithdrefnau pellach sy’n ymwneud â gwybodaeth ychwanegol y mae’n ofynnol i’r ceisydd am gydsyniad ei rhoi.

Mae rheoliadau 13 a 14 yn nodi’r gweithdrefnau sydd i’w dilyn pan allai prosiect sylweddol yng Nghymru effeithio ar Wladwriaeth AEE arall, neu pan allai prosiect sylweddol mewn Gwladwriaeth AEE arall effeithio ar Gymru.

Mae rheoliadau 15 ac 16 yn nodi’r ffactorau sydd i’w cymryd i ystyriaeth pan fydd Gweinidogion Cymru yn gwneud penderfyniad cydsynio, gan gynnwys y sefyllfa pan fo prosiect yn debygol o effeithio ar safle Ewropeaidd, ac yn gwneud darpariaeth ar gyfer amseru penderfyniadau cydsynio.

Mae rheoliad 17 yn nodi’r amodau y bydd cydsyniad yn ddarostyngedig iddynt ac mae rheoliad 18 yn nodi’r gweithdrefnau sydd i’w dilyn unwaith y mae penderfyniad cydsynio wedi ei wneud.

Mae rheoliad 19 yn gwneud darpariaeth ar gyfer y dull o drin prosiectau trawsffiniol.

Mae rheoliad 20 ac Atodlen 4 yn gwneud darpariaeth benodol ar gyfer y sefyllfa pan fo’r tir perthnasol, ar ôl i gydsyniad gael ei roi, yn dod yn safle Ewropeaidd.

Mae rheoliad 21 yn ei gwneud yn drosedd i ddechrau neu gyflawni prosiect heb gael penderfyniad sgrinio neu benderfyniad cydsynio. Mae rheoliad 22 yn ei gwneud yn drosedd i dorri unrhyw un o amodau’r cydsyniad ac mae rheoliad 23 yn ei gwneud yn drosedd i sicrhau penderfyniad drwy dwyll neu i ddarparu gwybodaeth neu ddogfennau anwir neu gamarweiniol.

Mae rheoliad 24 yn rhoi pŵer i Weinidogion Cymru ddyroddi “hysbysiadau stop” yn gwahardd personau rhag parhau â gwaith a ddechreuwyd heb y cydsyniad angenrheidiol. Mae rheoliad 25 yn ei gwneud yn drosedd i fynd yn groes i hysbysiad stop.

Mae rheoliad 26 yn rhoi pŵer i Weinidogion Cymru ddyroddi “hysbysiadau adfer” sy’n ei gwneud yn ofynnol i berson sydd wedi torri’r gofyniad i gael penderfyniad sgrinio neu benderfyniad cydsynio adfer y tir perthnasol i’r cyflwr yr oedd ynddo cyn i’r prosiect gael ei ddechrau, i gyflwr amgylcheddol da neu i’r fath safon y mae Gweinidogion Cymru yn ystyried ei bod yn rhesymol o dan yr amgylchiadau. Mae rheoliad 27 yn ei gwneud yn drosedd i fethu â chydymffurfio â gofyniad mewn hysbysiad adfer, heb esgus rhesymol.

Mae rheoliad 28 yn pennu bod erlyniadau am droseddau yn unol â rheoliadau 21, 22, 23, 25 a 27 i gael eu dwyn o fewn 6 mis i’r dyddiad y daw tystiolaeth ddigonol yn hysbys i’r erlynydd. Ond rhaid dwyn erlyniadau o fewn 2 flynedd i’r dyddiad y cyflawnwyd y drosedd.

Mae rheoliad 29 yn darparu pwerau mynediad ac arolygu sy’n gysylltiedig â gorfodi, ac yn caniatáu i ddogfennau a sbesimenau planhigion a sbesimenau pridd gael eu cymryd ymaith. Mae’n caniatáu i Weinidogion Cymru wneud gwaith sy’n ofynnol o dan hysbysiad adfer ac nad yw wedi ei gwblhau o fewn y cyfnod gofynnol, ac i adennill y costau cysylltiedig. Mae’n ei gwneud yn ofynnol i bersonau, yr eir ar eu tir ac yr arolygir eu tir, gynorthwyo personau awdurdodedig, ac mae’n ei gwneud yn drosedd i rwystro neu atal person awdurdodedig yn fwriadol, neu i fethu â rhoi cymorth iddo, heb esgus rhesymol.

Mae rheoliad 30 yn nodi darpariaethau a gweithdrefnau apelio mewn cysylltiad â hysbysiadau a phenderfyniadau perthnasol. Mae Atodlen 5 yn gwneud darpariaeth ar gyfer apelau a gynhelir gan berson a benodwyd gan Weinidogion Cymru yn unol â rheoliad 30(6).

Mae rheoliad 33 yn darparu y caiff person wneud cais i’r Uchel Lys os yw wedi ei dramgwyddo gan benderfyniad nad yw prosiect yn brosiect sylweddol, neu gan benderfyniad yn rhoi cydsyniad ar gyfer prosiect.

Mae rheoliad 34 yn diwygio Rheoliadau’r Polisi Amaethyddol Cyffredin (System Integredig Gweinyddu a Rheoli a Gorfodi a Thrawsgydymffurfio) (Cymru) 2014 (O.S. 2014/3223 (Cy. 328)) o ganlyniad i ddyfodiad i rym y Rheoliadau hyn.

Mae rheoliad 35 yn dirymu Rheoliadau Asesu’r Effeithiau Amgylcheddol (Amaethyddiaeth) (Cymru) 2007 (O.S. 2007/2933 (Cy. 253)) ac mae rheoliad 36 yn gwneud darpariaeth drosiannol mewn cysylltiad â hysbysiadau adfer a hysbysiadau stop a gyflwynwyd o dan y rheoliadau a ddirymir.