Nodiadau Esboniadol i Deddf Etholiadau a Chyrff Etholedig (Cymru) 2024

1. Cyflwyniad

2. Trosolwg Cyffredinol O’R Ddeddf

   1. Rhan 1 – Gweinyddu a Chofrestru Etholiadol

   2. Rhan 2 – Cyrff Etholedig a’u Haelodau

   3. Rhan 3 – Darpariaeth Gyffredinol

3. Sylwebaeth Ar Yr Adrannau

   1. Rhan 1 Gweinyddu a Chofrestru Etholiadol

      1. Pennod 1: Cydlynu Gwaith Gweinyddu Etholiadol

         1. Adran 1 - Bwrdd Rheoli Etholiadol Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru

            1. Adran 20A - Swyddogaethau gweinyddu etholiadol

            2. Adran 20B - Cyfarwyddiadau i swyddogion canlyniadau

            3. Adran 20C – Cyfarwyddiadau i swyddogion cofrestru etholiadol

            4. Adran 20D – Ymgynghori â’r Comisiwn Etholiadol

            5. Adran 20E – Y Bwrdd Rheoli Etholiadol

            6. Adran 20F – Aelodaeth o’r Bwrdd

            7. Adran 20G – Deiliadaeth

            8. Adran 20H – Trafodion y Bwrdd

            9. Adran 20I – Dehongli

         2. Adran 2 – Mân ddiwygiadau a diwygiadau canlyniadol

      2. Pennod 2: Cofrestru Etholiadol Heb Geisiadau

         1. Adran 3 - Dyletswydd i gofrestru etholwyr llywodraeth leol

         2. Adran 4 - Darpariaeth sy’n gysylltiedig â’r ddyletswydd i gofrestru etholwyr llywodraeth leol cymwys

      3. Pennod 3: Peilota a Diwygio Etholiadau Cymreig

         1. Adran 5 – Rheoliadau peilot: pwerau

         2. Adran 6 – Rheoliadau peilot: gofynion

         3. Adran 7 – Rheoliadau peilot: y weithdrefn

         4. Adran 8 – Cynigion ar gyfer peilotau a wneir gan Weinidogion Cymru

         5. Adran 9 – Cynigion ar gyfer peilotau a wneir gan brif gynghorau

         6. Adran 10 - Cynigion ar gyfer peilotau a wneir ar y cyd gan y Comisiwn Etholiadol a phrif gynghorau

         7. Adran 11 – Cynigion ar gyfer peilotau a wneir gan swyddogion cofrestru etholiadol

         8. Adran 12 – Cynigion ar y cyd ar gyfer peilotau

         9. Adran 13 – Argymhellion y Comisiwn Etholiadol

         10. Adran 14 – Gwerthuso cynigion ar gyfer peilot

         11. Adran 15 – Fforymau peilotau etholiadau Cymreig

         12. Adran 16 – Canllawiau ar beilotau

         13. Adran 17 – Gwerthuso’r rheoliadau peilot

         14. Adran 18 - Rheoliadau diwygio etholiadol

         15. Adran 19 - Rheoliadau diwygio etholiadol: y weithdrefn

         16. Adran 20 – Cyhoeddi

         17. Adran 21 – Rheoliadau: darpariaeth ategol

         18. Adran 22 – Dehongli

         19. Adran 23 - Diwygiadau canlyniadol

      4. Pennod 4: Hygyrchedd Ac Amrywiaeth: Etholiadau Cymreig

         1. Adran 24 - Adroddiadau gan y Comisiwn Etholiadol

         2. Adran 25 - Arolwg o gynghorwyr ac ymgeiswyr aflwyddiannus mewn etholiadau lleol

         3. Adran 26 – Platfform gwybodaeth am etholiadau Cymreig

         4. Adran 27 - Gwasanaethau i hybu amrywiaeth ymhlith personau sy’n ceisio swydd etholedig

         5. Adran 28 - Cynlluniau cymorth ariannol i hybu amrywiaeth ymhlith personau sy’n ceisio swydd etholedig

         6. Adran 29 – Personau a eithrir

         7. Adran 30 – Canllawiau ar gyfer pleidiau gwleidyddol i hybu amrywiaeth ymhlith personau sy’n ceisio swydd etholedig

      5. Pennod 5: Cyllid Ymgyrchu

         1. Adran 32 - Gwariant tybiannol: ymgeiswyr mewn etholiadau llywodraeth leol

         2. Adran 33 - Gwariant tybiannol a gwariant gan drydydd parti: etholiadau Senedd Cymru

         3. Adran 34 - Codau ymarfer ar dreuliau

         4. Adran 35 - Personau awdurdodedig nad yw’n ofynnol iddynt dalu drwy asiant etholiad

         5. Adran 36 - Cyfyngu ar ba drydydd partïon a gaiff fynd i wariant a reolir

         6. Adran 37 - Trydydd partïon sy’n gallu rhoi hysbysiad

         7. Adran 38 - Cod ymarfer ar reolaethau sy’n ymwneud â thrydydd partïon

         8. Adran 39 - Diwygiadau canlyniadol

   2. Rhan 2 Cyrff Etholedig a’U Haelodau

      1. Pennod 1: Trefniadau Ar Gyfer Llywodraeth Leol

         1. Adran 40 – Ystyriaethau ar gyfer adolygiad o drefniadau etholiadol prif ardal

         2. Adran 41 – Y cyfnod adolygu ar gyfer adolygiadau prif ardal

         3. Adran 42 – Adolygu ffiniau atfor

         4. Adran 43 - Argymhellion a phenderfyniadau sy’n deillio o adolygiad etholiadol: dyletswydd i roi sylw i sylwadau

         5. Adran 44 - Enwau wardiau etholiadol

         6. Adran 45 – Ymgynghori ar adolygiadau

         7. Adran 46 - Ystyr “ymgyngoreion gorfodol” yn Rhan 3 o Ddeddf 2013

         8. Adran 47 - Argymhellion a phenderfyniadau sy’n deillio o adolygiad etholiadol: y cyfnod cyn etholiad lleol

         9. Adran 48 - Y dyddiad cau ar gyfer cwblhau adolygiadau

         10. Adran 49 - Y dyddiad cau ar gyfer cwblhau gweithredu

         11. Adran 50 - Cyfarwyddydau i oedi adolygiadau

         12. Adran 51 - Adolygiadau cymuned a gweithredu

         13. Adran 52 - Hysbysiad o benderfyniadau ynghylch statws cymunedau fel trefi

         14. Adran 53 - Cyhoeddi gorchmynion o dan Ran 3 o Ddeddf 2013

         15. Adran 54 - Cyhoeddi rhestrau cyfredol o gymunedau a chynghorau cymuned

         16. Adran 55 – Darpariaeth drosiannol

      2. Pennod 2: Cydnabyddiaeth Ariannol Aelodau Etholedig

         1. Adran 56 - Diddymu Panel Annibynnol Cymru ar Gydnabyddiaeth Ariannol

         2. Adran 57 - Swyddogaethau Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru sy’n ymwneud â chydnabyddiaeth ariannol

            1. Adran 69A – Swyddogaeth sy’n ymwneud â thaliadau i aelodau

            2.   Adran 69B - Swyddogaethau sy’n ymwneud â phensiynau aelodau

            3. Adran 69C - Awdurdodau perthnasol, aelodau etc.

            4. Adran 69D - Swyddogaethau sy’n ymwneud â thaliadau ailsefydlu

            5. Adran 69E - Adroddiadau blynyddol ar dâl mewn perthynas ag aelodau o awdurdodau perthnasol

            6. Adran 69F - Adroddiadau atodol ar dâl

            7. Adran 69G - Darpariaeth bellach ynghylch adroddiadau blynyddol ar dâl ac adroddiadau atodol ar dâl

            8. Adran 69H - Cyfarwyddiadau i ailystyried adroddiadau drafft

            9. Adran 69I - Dyletswyddau’r Comisiwn o ran cyhoeddi a hysbysu mewn perthynas ag adroddiadau

            10. Adran 69J - Gofynion gweinyddol ar gyfer awdurdodau perthnasol mewn adroddiadau

            11. Adran 69K - Gofynion cyhoeddi ar gyfer awdurdodau perthnasol mewn adroddiadau

            12. Adran 69L - Monitro cydymffurfedd â gofynion y Comisiwn

            13. Adran 69M - Cyfarwyddiadau i orfodi cydymffurfedd â gofynion y Comisiwn

            14. Adran 69N - Aelodau sy’n dymuno ymwrthod â thaliadau

            15. Adran 69O - Cadw taliadau yn ôl

            16. Adran 69P - Canllawiau

            17. Adran 69Q - Cyfarwyddiadau o dan y Rhan hon

            18. Adran 69R - Pŵer i addasu darpariaeth

         3. Adran 58 - Trosglwyddo eiddo, hawliau ac atebolrwyddau

         4. Adran 59 – Mân ddarpariaethau a darpariaethau canlyniadol

         5. Adran 60 - Arbedion

      3. PENNOD 3: anghymhwyso a dylanwad amhriodol

         1. Adran 61 - Anghymhwyso rhag bod yn Aelod o’r Senedd ac yn gynghorydd cymuned

         2. Adran 62 - Anghymhwysiad am arferion llwgr neu anghyfreithlon: etholiadau llywodraeth leol

         3. Adran 63 - Anghymhwysiad am arferion llwgr neu anghyfreithlon:  etholiadau Senedd Cymru

         4. Adran 64 - Dylanwad amhriodol

         5. Adran 65 - Cyfyngiadau gwleidyddol ar swyddogion a staff

      4. Pennod 4: Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru

         1. Adran 66 – Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru: personau na chaniateir iddynt fod yn aelodau etc.

         2. Adran 67 - Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru: pwyllgor llywodraethu ac archwilio

         3. Adran 68 – Comisiwn Democratiaeth a Ffiniau Cymru: pŵer i godi tâl

   3. Rhan 3 – DARPARIAETH GYFFREDINOL

      1. Adran 69 - Rheoliadau: cyfyngiadau

      2. Adran 70 – Dehongli cyffredinol

      3. Adran 71 – Pŵer i wneud darpariaeth ganlyniadol a darpariaeth drosiannol etc.

      4. Adran 72 – Dod i rym

      5. Adran 73 – Enw byr

4. Cofnod Y Trafodion Yn Senedd Cymru