Nodiadau Esboniadol i Mesur Llywodraeth Leol (Cymru) 2011

1. Cyflwyniad

2. Esboniad Ar Adrannau

   1. Rhan 1 – Cryfhau democratiaeth leol

      1. Adran 1 - Dyletswydd i gynnal arolwg

      2. Adran 2 – Cwblhau arolwg a chyhoeddi gwybodaeth

      3. Adran 3 – Canllawiau ynghylch arolygon

      4. Adran 4 – Mynychu cyfarfodydd o bell

      5. Adran 5 – Adroddiadau blynyddol gan aelodau o awdurdod lleol

      6. Adran 6 – Amseru cyfarfodydd cyngor

      7. Adran 7 – Hyfforddi a datblygu aelodau o awdurdod lleol

      8. Adran 8 – Pennaeth gwasanaethau democrataidd

      9. Adran 9 – Swyddogaethau gwasanaethau democrataidd

      10. Adran 10 – Dyletswydd i fabwysiadu rheolau sefydlog ynghylch rheoli staff

      11. Adran 11 – Awdurdodau lleol i benodi pwyllgorau gwasanaethau democrataidd

      12. Adran 12 – Aelodaeth

      13. Adran 13 – Is-bwyllgorau

      14. Adran 14 – Trafodion etc

      15. Adran 15 – Cynnal cyfarfodydd: pa mor aml

      16. Adran 16 – Cyflawni swyddogaethau

      17. Adran 17 – Terfynu aelodaeth pan fo person yn peidio â bod yn aelod o awdurdod

      18. Adran 18 – Adroddiadau ac argymhellion gan bennaeth y gwasanaethau democrataidd

      19. Adran 19 – Adroddiadau ac argymhellion gan bwyllgorau gwasanaethau democrataidd

      20. Adran 20 – Swyddogaethau awdurdod lleol nad ydynt i'w dirprwyo

      21. Adran 21 – Swydd pennaeth gwasanaethau democrataidd i fod yn swydd o dan gyfyngiadau gwleidyddol

      22. Adran 22 – Ystyr “aelod”

   2. Rhan 2 – Absenoldeb teuluol ar gyfer aelodau awdurdodau lleol

      1. Adran 23 – Yr hawl i absenoldeb teuluol

      2. Adran 24 – Absenoldeb mamolaeth

      3. Adran 25 – Absenoldeb newydd-anedig

      4. Adran 26 – Absenoldeb mabwysiadydd

      5. Adran 27 – Absenoldeb mabwysiadu newydd

      6. Adran 28 – Absenoldeb rhiant

      7. Adran 29 – Rheoliadau atodol

      8. Adran 30 – Canllawiau

      9. Adran 31 – Diwygio Deddf Llywodraeth Leol 1972

      10. Adran 32 - Diwygio Deddf Llywodraeth Leol 2000

      11. Adran 33 – Dehongli Rhan 2

   3. Rhan 3 – Trefniadau Llywodraethu sydd ar gael

      1. Adran 34 – Diddymu gweithrediaeth maer a rheolwr cyngor

      2. Adran 35 –Awdurdodau i roi trefniadau gweithrediaeth yn lle trefniadau amgen

   4. Atodlen 1 – Newid trefniadau amgen yn drefniadau gweithrediaeth

   5. Adran 36 – Darpariaeth ganlyniadol etc

   6. Rhan 4 – Newidiadau mewn Trefniadau Gweithrediaeth

      1. Adran 37 – Y pŵer i fabwysiadu ffurf wahanol ar weithrediaeth

      2. Adran 38 – Y cynigion ar gyfer mabwysiadu ffurf wahanol ar weithrediaeth

         Adran 39 – Cynnwys y cynigion

         Adran 40 – Refferenda

         Adran 41 – Yr amserlen ar gyfer rhoi’r cynigion ar waith: dim refferendwm

         Adran 42 – Yr amserlen ar gyfer rhoi’r cynigion ar waith: refferendwm

         Adran 43 – Cyhoeddusrwydd i’r cynigion

         Adran 44 – Rhoi’r cynigion ar waith

         Adran 45 – Camau gweithredu os yw’r newid yn cael ei wrthod mewn refferendwm

      3. Adran 46 – Newid mewn trefniadau gweithrediaeth y mae'n ofynnol ei gymeradwyo mewn refferendwm

      4. Adran 47 – Dehongli

      5. Adran 48 – Y pŵer i amrywio'r ffurf bresennol ar weithrediaeth

         Adran 49 – Y cynigion ar gyfer amrywio'r ffurf ar weithrediaeth

         Adran 50 – Cynnwys y cynigion

         Adran 51 – Rhoi’r cynigion ar waith

         Adran 52 – Y pwerau sy'n caniatáu amrywio pwerau gweithrediaeth

      6. Adran 53 – Ffurfiau ar weithrediaeth

      7. Adran 54 – Darpariaeth ganlyniadol etc

   7. Rhan 5 – Swyddogaethau Awdurdod Lleol: Cyflawni gan Bwyllgorau a Chynghorwyr

      1. Adran 55 – Yr ardal a gwmpesir ac aelodaeth

         Adran 56 – Arfer swyddogaethau gan gynghorwyr

         Adran 57 – Darpariaeth ganlyniadol

   8. Rhan 6 – Trosolwg a Chraffu

      1. Adran 58 – Y cyd-bwyllgorau trosolwg a chraffu

      2. Adran 59 – Craffu ar bersonau dynodedig

         Adran 60 – Hysbysu personau dynodedig am adroddiad neu argymhellion

      3. Adran 61 – Personau dynodedig

      4. Adran 62 – Rhoi sylw i safbwyntiau’r cyhoedd

      5. Adran 63 – Cyfeirio materion at bwyllgor trosolwg a chraffu etc

      6. Adran 64 – Y ddyletswydd i ymateb i bwyllgor trosolwg a chraffu

      7. Adran 65 – Darpariaeth ganlyniadol i adrannau 62 a 63

      8. Adran 66 – Y ddarpariaeth mewn rheolau sefydlog ynghylch penodi personau i gadeirio pwyllgorau

         Adran 67 – Yr adegau pan fo penodiadau i’w gwneud gan bwyllgor

         Adran 68 – Yr adegau pan fo penodiadau i’w gwneud gan grŵp nad yw’n grŵp gweithrediaeth

         Adran 69 – Sut y mae penodiadau i’w gwneud mewn achosion eraill

      9. Adran 70 – Y penodiadau sydd i’w gwneud gan grwpiau gwleidyddol

         Adran 71 – Methiant i wneud penodiadau yn unol ag adran 69

         Adran 72 – Newidiadau yng nghyfansoddiad gweithrediaeth

         Adran 73 – Swyddi gwag achlysurol ymhlith cadeiryddion pwyllgor

         Adran 74 – Yr awdurdod yn penderfynu ar ddarpariaeth benodi

      10. Adran 75 – Darpariaeth atodol a dehongli

      11. Adran 76 – Canllawiau a chyfarwyddiadau ynghylch cyfethol

      12. Adran 77 – Blaengynlluniau a gwybodaeth arall am benderfyniadau

      13. Adran 78 – Gwahardd pleidleisio o dan gyfarwyddyd chwip plaid a datgan cyfarwyddyd gwaharddedig chwip plaid

      14. Adran 79 – Canllawiau a chyfarwyddiadau

      15. Adran 80 – Dehongli'r Bennod hon

      16. Adran 81 – Awdurdodau lleol i benodi pwyllgorau archwilio

          Adran 82 – Aelodaeth

          Adran 83 – Trafodion etc

          Adran 84 – Cyfarfodydd: pa mor aml i’w cynnal

          Adran 85 – Canllawiau

          Adran 86 – Terfynu aelodaeth aelod pan fydd yn peidio â bod yn aelod o awdurdod

          Adran 87 – Dehongli etc

   9. Rhan 7 –Cymunedau a Chynghorau cymuned

      1. Adran 88 – Cynnull cyfarfodydd cymunedol gan etholwyr llywodraeth leol

      2. Adran 89 – Hysbysiad am gyfarfod cymunedol a gafodd ei gynnull gan etholwyr llywodraeth leol

      3. Mae adran 90 – Y cyfleuster ar gyfer darparu hysbysiadau electronig am gynnull cyfarfodydd cymunedol

      4. Adran 91 – Camau gweithredu ar ôl cael hysbysiad am gynnull gyfarfod cymunedol

      5. Adran 92 – Hysbysiad cyhoeddus am gyfarfod cymunedol

      6. Adran 93 – Galw am bleidleisio cymunedol

      7. Adran 94 – Hysbysiad sydd i'w roi gan y swyddog canlyniadau ar ôl cymryd pleidlais o ganlyniad i gyfarfod cymunedol

      8. Adran 95 – Penderfyniad swyddog monitro o ran y cyngor y mae'r pleidleisio'n ymwneud â'i swyddogaethau

      9. Adran 96 – Ystyried canlyniad pleidleisio cymunedol gan gyngor cymuned

      10. Adran 97 – Y camau gweithredu sydd i'w cymryd yn dilyn ystyriaeth gan gyngor cymuned o ganlyniadau pleidleisio cymunedol penodol

      11. Adran 98 – Prif gyngor yn ystyried canlyniad pleidleisio cymunedol

      12. Adran 99 – Prif gyngor yn egluro'i ymateb i bleidleisio cymunedol

      13. Adran 100 – Diddymu darpariaethau presennol ynghylch sefydlu a diddymu cynghorau cymuned etc.

      14. Adran 101 – Pŵer cyfarfod cymunedol i wneud cais am orchymyn i sefydlu cyngor cymuned

      15. Adran 102 – Gorchmynion i sefydlu cynghorau cymuned ar wahân gyfer cymunedau

      16. Adran 103 – Pŵer cyfarfod cymunedol i wneud cais am orchymyn i ddiddymu ei gyngor cymuned ar wahân

      17. Adran 104 – Gorchmynion i ddiddymu cynghorau cymuned ar wahân ar gyfer cymunedau

      18. Adran 105 – Pŵer cyfarfod cymunedol i wneud cais am orchymyn yn grwpio ei gymuned ynghyd â chymunedau eraill o dan gyngor cymuned cyffredin

      19. Adran 106 – Gorchmynion yn grwpio cymuned ynghyd â chymunedau eraill o dan gyngor cymuned cyffredin

      20. Adran 107 – Pŵer cyfarfod cymunedol i wneud cais am orchymyn yn ychwanegu ei gymuned at grŵp o gymunedau a chanddynt gyngor cyffredin

      21. Adran 108 – Gorchmynion yn ychwanegu cymuned at grŵp o gymunedau a chanddynt gyngor cyffredin

      22. Adran 109 – Pŵer cyngor dros grŵp o gymunedau i wneud cais am orchymyn yn diddymu'r grŵp

      23. Adran 110 – Gorchmynion yn diddymu grŵp o gymunedau

      24. Adran 111 – Pŵer cyfarfod cymunedol i wneud cais am orchymyn yn gwahanu cymuned oddi wrth grŵp o gymunedau

      25. Adran 112 – Gorchmynion yn gwahanu cymunedau oddi wrth grŵp o gymunedau

      26. Adran 113 – Pŵer Gweinidogion Cymru i newid trothwy pleidleisio mewn cysylltiad â threfniadaeth cynghorau cymuned

      27. Adran 114 – Trefniadaeth cymunedau a'u cynghorau: diwygiadau canlyniadol

      28. Adran 115 – Darpariaeth drosiannol

      29. Adran 116 – Gofyniad am hysbysiad cyhoeddus pan fo seddau gwag aelodau cynghorau cymuned i'w llenwi drwy gyfethol

      30. Adran 117 – Canllawiau ynghylch rhoi hysbysiad cyhoeddus am gyfethol

      31. Adran 118 – Penodi cynrychiolwyr ieuenctid cymunedol gan gynghorau cymuned

      32. Adran 119 – Gofynion hysbysu mewn cysylltiad â phenodi cynrychiolydd ieuenctid

      33. Adran 120 – Canllawiau ynghylch penodi cynrychiolwyr ieuenctid cymunedol

      34. Adran 121 – Effaith penodi cynrychiolydd ieuenctid cymunedol

      35. Adran 122 – Adroddiadau am gyflawni swyddogaeth prif gyngor o gadw  ardaloedd cymunedol o dan adolygiad

      36. Adran 123 – Adroddiadau am gyflawni swyddogaeth prif gyngor o gadw trefniadau etholiadol ar gyfer cymunedau o dan adolygiad

      37. Adran 124 – Arfer swyddogaethau gan Gomisiwn Ffiniau Llywodraeth Leol i Gymru ar ran prif gynghorau

      38. Adran 125 – Y symiau sy'n daladwy mewn cysylltiad ag adolygiadau a gynhaliwyd gan Gomisiwn Ffiniau Llywodraeth Leol i Gymru

      39. Adran 126 – Pwerau cynghorau cymuned i hybu llesiant

      40. Adran 127 – Addasiadau i ddeddfiadau'n atal neu'n rhwystro cyngor cymuned rhag arfer ei bwerau llesiant

      41. Adran 128 – Darpariaeth drosiannol

      42. Adran 129 – Pŵer Gweinidogion Cymru i dalu grantiau i gynghorau cymuned

      43. Section 130 - Power to set out model charter agreement

      44. Adran 131 – Cyfarwyddiadau sy'n gwneud mabwysiadu cytundebau siarter enghreifftiol yn ofynnol

      45. Adran 132 – Canllawiau ynghylch cytundebau siarter enghreifftiol

      46. Adran 133 – Ymgynghori

      47. Adran 134 – Cynlluniau ar gyfer achredu ansawdd mewn llywodraeth gymunedol

      48. Adran 135 – Achredu ansawdd mewn llywodraeth gymunedol: meini prawf

          Adran 136 – Achredu ansawdd mewn llywodraeth gymunedol: ceisiadau

          Adran 137 – Achredu ansawdd mewn llywodraeth gymunedol: ffioedd

          Adran 138 – Achredu ansawdd mewn llywodraeth gymunedol: tynnu achrediad yn ôl

          Adran 139 – Ceisiadau am achredu ansawdd mewn llywodraeth gymunedol: dirprwyo swyddogaethau

          Adran 140 – Achredu ansawdd mewn llywodraeth gymunedol: canlyniadau

   10. Rhan 8 –Aelodau: Taliadau a Phensiynau

       1. Adran 141 – Y Panel

   11. Atodlen 2 – Y Panel

   12. Adran 142 – Swyddogaethau sy'n ymwneud â thaliadau i aelodau

   13. Adran 143 – Swyddogaethau sy'n ymwneud â phensiynau aelodau

   14. Adran 144 – Awdurdodau perthnasol, aelodau etc

   15. Adran 145 – Adroddiadau blynyddol

       Adran 146 – Adroddiad blynyddol cyntaf

       Adran 147 – Adroddiadau blynyddol dilynol

       Adran 148 – Ymgynghori ar adroddiadau drafft

   16. Adran 149 – Cyfarwyddiadau i amrywio adroddiadau drafft

   17. Adran 150 – Gofynion gweinyddol mewn adroddiadau

       Adran 151 – Gofynion cyhoeddusrwydd mewn adroddiadau

   18. Adran 152 – Rhoi cyhoeddusrwydd i adroddiadau

   19. Adran 153 – Cydymffurfio â gofynion y Panel

   20. Adran 154 – Aelodau sy'n dymuno ymwrthod â'u hawl i gael taliadau

   21. Adran 155 – Peidio â gwneud taliadau

   22. Adran 156 – Cyfarwyddiadau i gydymffurfio â gofynion

   23. Adran 157 – Canllawiau

   24. Adran 158 – Y Pŵer i wneud addasiadau i ddarpariaeth ynghylch y Panel

   25. Adran 159 – Dehongli Rhan 8

   26. Adran 160 – Diwygiadau canlyniadol

   27. Atodlen 3 – Taliadau a phensiynau: Mân ddiwygiadau a diwygiadau canlyniadol

   28. Rhan 9 – Cydlafurio a Chyfuno

       1. Adran 161 – Canllawiau ynghylch cydlafurio rhwng awdurdodau  gwella Cymreig

       2. Adran 162 – Pŵer i wneud gorchymyn cyfuno

       3. Adran 163 – Materion etholiadol

       4. Adran 164 – Gofyniad i gynnal refferendwm sy'n cynnwys maer etholedig

       5. Adran 165 – Pŵer i gyfarwyddo refferendwm sy'n cynnwys maer etholedig

       6. Adran 166 – Darpariaeth atodol, gysylltiedig, ganlyniadol, drosiannol a darpariaeth arbed

       7. Adran 167 – Adolygu trefniadau etholiadol

       8. Adran 168 – Diwygiad i Ddeddf Llywodraeth Leol 1972

       9. Adran 169 – Y weithdrefn sy'n gymwys i orchymyn cyfuno

       10. Adran 170 – Cywiro gorchmynion

       11. Adran 171 – Dehongli

   29. Rhan 10 – Cyffredinol

       1. Adran 172 – Gorchmynion a rheoliadau

       2. Adran 173 – Y weithdrefn sy’n gymwys i orchmynion penodol o dan adran 127

       3. Adran 174 – Canllawiau a chyfarwyddiadau

       4. Adran 175 – Dehongli

       5. Adran 176 – Diwygiadau canlyniadol a diddymiadau

   30. Atodlen 4 – Diddymiadau a dirymiadau

   31. Adran 177 – Y pŵer i wneud darpariaeth atodol

   32. Adran 178 – Cychwyn

   33. Adran 179 – Enw byr

3. Cofnod O’R Trafodion Yng Nghynulliad Cenedlaethol Cymru